Σύμφωνα με την
ισχύουσα νεοφιλελεύθερη λογική,
ιδιωτικοποίηση του νερού λέγεται κάθε
συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην
παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης.
Αυτό συμβαίνει όταν οι επιχειρήσεις
αναλαμβάνουν τον έλεγχο των υπηρεσιών
του νερού η ακόμα και τον έλεγχο των
ίδιων των υδάτινων πόρων. Ουσιαστικά,
η ιδιωτικοποίηση του νερού υλοποιεί
την ιδέα ότι το νερό δεν είναι αγαθό
αλλά εμπόρευμα και οι υπηρεσίες του
μπορούν να πουληθούν στην αγορά.
Οι ιδιωτικές εταιρείες ύδρευσης ήταν συνηθισμένες κάποτε στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Λατινική Αμερική μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Στην Αγγλία και την Ουαλία, η εμφάνιση των πρώτων ιδιωτικών εταιρειών ύδρευσης χρονολογείται από τον 17ο αιώνα. Η σημασία τους σταδιακά άρχισε να ξεθωριάζει μετά τις αρχές του 20ου αιώνα, αφού αποδείχθηκαν ανίκανες να διευρύνουν την πρόσβαση των πολιτών στο νερό και άρχισαν να ισχυροποιούνται παντού οι δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφελείας.
Στις αρχές της
δεκαετίας του 1990, έγινε η δεύτερη επέλαση
των ιδιωτικών εταιρειών ύδρευσης, στον
απόηχο των ιδιωτικοποιήσεων της Θάτσερ
στην Αγγλία, την πτώση του υπαρκτού
σοσιαλισμού και την παγκόσμια έμφαση
που ακολούθησε στις πολιτικές της
ελεύθερης αγοράς. Η Παγκόσμια Τράπεζα
και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο σε όλη
αυτή τη διαδικασία μέσω των νέων
προϋποθέσεων δανεισμού.
Το ρεύμα
εμφανίστηκε δυναμικά το 1989, όταν η
συντηρητική κυβέρνηση της Μάργκαρετ
Θάτσερ ιδιωτικοποίησε όλες τις
δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης και
αποχέτευσης στην Αγγλία και την Ουαλία.
Συγκέντρωση
έξω από τη Βουλή πραγματοποίησαν την
ώρα που ψηφιζόταν άλλο ένα πολυνομοσχέδιο
με προαπαιτούμενα η
ΑΔΕΔΥ, εργαζόμενοι της ΕΥΔΑΠ και της
ΔΕΗ μαζί με το ΠΑΜΕ, όπως και κόμματα
και συλλογικότητες της εξωκοινοβουλευτικής
Αριστεράς, μεταξύ των οποίων η ΛΑ.Ε., η
Πλεύση Ελευθερίας, το Κόκκινο Δίκτυο,
η πρωτοβουλία ΔιΕΕξόδος και η Λαϊκή
Αντίσταση ΑΑΣ.
Οι εκπρόσωποι
των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ ξεκαθάρισαν
ότι και μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου,
οι αγώνες θα συνεχιστούν με στόχο
να μην εφαρμοστούν ποτέ
όσα προβλέπονται σε αυτό για τις δημόσιες
επιχειρήσεις. Οι εκατοντάδες πολίτες
που συμμετείχαν μίλησαν για «πρωτοφανές
ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας».
[Πηγή:
efsyn,
27/09/2016]
|
Η ύδρευση του
Παρισιού ιδιωτικοποιήθηκε το 1985, όταν
ένας συντηρητικός δήμαρχος ανάθεσε σε
δύο εταιρείες την ύδρευση της πόλης, με
την καθεμιά να καλύπτει το ήμισυ της
πόλης, αλλά το 2010, ένας σοσιαλιστής
δήμαρχος επαναδημοτικοποίησε το σύστημα
ύδρευσης της γαλλικής πρωτεύουσας.
Στην Ισπανία,
η μεγαλύτερη ιδιωτική εταιρεία ύδρευσης
είναι η Aguas de Barcelona, που πέρασε σταδιακά
υπό γαλλικό έλεγχο στις αρχές του 21ου
αιώνα. Ευρωπαϊκές και τοπικές ιδιωτικές
επιχειρήσεις νερού επεκτάθηκαν στη
Λατινική Αμερική, την Αφρική και την
Ασία κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
Στην Κεντρική
και Ανατολική Ευρώπη, οι ιδιωτικές
εταιρείες έφθασαν κατά τα τέλη της
δεκαετίας του 1990, ιδιαίτερα στη Βουλγαρία,
την Τσεχία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία.
Υπάρχουν δύο
κύριοι τύποι ιδιωτικοποίησης του
νερού: το βρετανικό μοντέλο και το
γαλλικό μοντέλο.
Κατά το βρετανικό
μοντέλο, οι εταιρείες ιδιωτικοποιούν
τόσο τα περιουσιακά στοιχεία όσο και
την εκμετάλλευσή τους. Δηλαδή
περιουσιακά στοιχεία σε σχέση με το
δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης,
εγκαταστάσεις επεξεργασίας, κ.λπ.
Στο γαλλικό
μοντέλο, τα περιουσιακά στοιχεία
παραμένουν κρατικά.
Συχνά παίζουν
ρόλο εξωτερικές επιρροές, π.χ. από την
Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές
Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), όπως στην
περίπτωση της Βολιβίας και σε πολλές
αφρικανικές χώρες. Αυτό μπορεί να γίνει
με την μορφή προγραμμάτων διαρθρωτικής
προσαρμογής.
Επίσης, άλλοι
Οργανισμοί Βοήθειας υποστήριξαν την
ιδιωτικοποίηση του νερού, όπως η
Διαμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης
(Inter-American
Development Bank) στον Ισημερινό, την Κολομβία
και την Ονδούρα, η Ασιατική Τράπεζα
Ανάπτυξης (AsianDevelopment Bank)
στην Κίνα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα
Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (European
Bank for Reconstruction and Development) στην Ανατολική
Ευρώπη, η γερμανική συνεργασία ανάπτυξης
μέσω του τραπεζικού ομίλου KfW (π.χ., στην
Αλβανία, την Αρμενία, την Ιορδανία και
το Περού), η γαλλική συνεργασία ανάπτυξης
(π.χ., στη Σενεγάλη) και η βρετανική
συνεργασία ανάπτυξης (π.χ., στην Τανζανία
και τη Γουιάνα).
Στην Βρετανία,
το Παγκόσμιο Κίνημα Ανάπτυξης (World
Development Movement) αντιτάχθηκε στην στήριξη
της ιδιωτικοποίησης του νερού μέσω
κρατικών ενισχύσεων. Παράλληλα, δεκάδες
κινήματα έχουν οργανωθεί γιαυτό και
ξεφυτρώνουν παντού σ' όλο τον κόσμο από
καταναλωτές, εργαζόμενους και
μικροεισοδηματίες που υψώνουν φωνή για
να αντισταθμίσουν την αυξανόμενη δύναμη
των μεγάλων πολυεθνικών που εκμεταλλεύονται
τον "γαλάζιο χρυσό".
Αυτό που θέλουν
οι "παγκοσμιοποιητές" της Νέας
Τάξης είναι κάποια μέρα, σύντομα, οι
επιχειρήσεις να κατέχουν όλο το νερό
του κόσμου. Έτσι δρούν οι τύποι αυτοί.
Εδώ και καιρό,
άλλωστε, σχεδιάζουν την καταστροφή της
οικονομίας, να μας κατακλύσουν με ΓΤΟ
(γενετικά τροποποιημένα) τρόφιμα που
να μην μπορούμε να αποκλείσουμε από την
διατροφή μας, την καταστροφή της
ατμόσφαιρας με αεροψεκασμούς, την
καταστροφή των απαράγραπτων ανθρώπινων
δικαιωμάτων και την επιβολή σαρωτών
σώματος βιομετρικών στοιχείων, την
καταστροφή της πραγματικής εκπαίδευσης,
έτσι ώστε η φοίτηση ενός παιδιού σε
δημόσιο σχολείο να μην είναι εφικτή -
ούτε όμως θα μπορεί να διδαχθεί από
τους γονείς στο σπίτι του, αφού, λόγω
της χρεοκωπημένης οικονομίας, όλοι θα
ψάχνουν για πολλαπλές εργασίες
προσπαθώντας να επιβιώσουν, οπότε δεν
θα τους μένει χρόνος για τα παιδιά τους.
Θέλουν να
επιβάλλουν ακόμα την ουσιαστική κατάργηση
της ελευθερίας του λόγου στο Διαδίκτυο
με την εξάλειψη την δυνατότητάς για
πρόσβαση σε αληθινή ενημέρωση ελεύθερων
ανθρώπων, την πλύση εγκεφάλου και την
απομάκρυνση από την εξουσία όλων εκείνων
που αντιτίθενται στην ελίτ, βάζοντας
στη θέση τους μόνο αυτούς που θα υπακούουν
στις διαταγές για την εφαρμογή της
παγκόσμιας φασιστικής κοινωνίας.
Η αντίσταση μας
πρέπει να γενικευτεί τώρα, να τους
σταματήσουμε πριν να κάνουν πράξη τις
εντολές των πολυεθνικών και να λογοδοτήσουν
για το έγκλημα της εσχάτης προδοσίας.
Πηγή
--------
Τι σημαίνει η ένταξη μιας ΔΕΚΟ στο νέο υπερταμείο για 99 χρόνια; Οι εταιρείες που εντάσσονται στο υπερταμείο θα μπορούν να πωληθούν σε ιδιώτες ή εξ ολοκλήρου ή ένα σημαντικό ποσοστό τους το οποίο συνήθως συνοδεύεται με το management της εταιρείας.
--------
Ένα μακρύ ψέμα με κοντά ποδάρια
------------------
10+2 ερωτήσεις για το ξεπούλημα της ΕΥΑΘ
Τι σημαίνει η ένταξη μιας ΔΕΚΟ στο νέο υπερταμείο για 99 χρόνια; Οι εταιρείες που εντάσσονται στο υπερταμείο θα μπορούν να πωληθούν σε ιδιώτες ή εξ ολοκλήρου ή ένα σημαντικό ποσοστό τους το οποίο συνήθως συνοδεύεται με το management της εταιρείας.
Πώς επηρεάζει την ΕΥΑΘ η ένταξη της στο νέο Υπερταμείο;
Με την εισαγωγή της ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο ουσιαστικά αλλάζει ο
σκοπός και ο ρόλος της εταιρείας. Σήμερα σκοπός της ΕΥΑΘ είναι να
παρέχει καθαρό και ποιοτικό νερό, καθώς και ασφαλείς συνθήκες
υγιεινής στους Θεσσαλονικείς. Πλέον ο σκοπός της ΕΥΑΘ στο
Υπερταμείο θα είναι η αποπληρωμή του Χρέους, κάτι που
συνεπάγεται αναγκαία αύξηση κερδών για το σκοπό αυτό, η οποία
αναπόφευκτα θα επιδιωχθεί με αύξηση της τιμής του νερού. Το νερό,
λοιπόν, μετατρέπεται σε είδος προς κερδοσκοπία, ένα
ΕΜΠΟΡΕΥΣΙΜΟ είδος, όπως π.χ. ένα αναψυκτικό ή μια μπύρα! Εκ των
πραγμάτων δεν υπάρχει πλέον χώρος για διαφάνεια, συμμετοχή των
πολιτών, οικολογικές και βιώσιμες πρακτικές και άλλες μη
χρηματοθηρικές παραμέτρους.
Είναι η πώληση του 23% της ΕΥΑΘ ιδιωτικοποίηση;
Σήμερα το 74% της ΕΥΑΘ ανήκει στο Δημόσιο μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Το
επιχείρημα της κυβέρνησης είναι ότι πουλώντας το 23% σε ιδιώτη,
το δημόσιο θα συνεχίσει να έχει τον έλεγχο αφού θα κατέχει το
51%. Αυτό δεν ισχύει: ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε στη ΔΕΘ ότι θα
μπει στρατηγικός επενδυτής (και) στην ΕΥΑΘ, δηλαδή ο ιδιώτης
-πέρα από το 23%- θα έχει λόγο ΚΑΙ στη διοίκηση της εταιρείας.
Πρόκειται λοιπόν για μια έμμεση ιδιωτικοποίηση, για ένα ΣΔΙΤ
(Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα). Εκθέσεις της ίδιας της
Παγκόσμιας Τράπεζας προτρέπουν πλέον τις πολυεθνικές να
σταματήσουν τις πλήρεις ιδιωτικοποιήσεις και να στραφούν στα
ΣΔΙΤ, ως πιο επικερδείς και χαμηλότερου ρίσκου επενδύσεις.
Αφού το Δημόσιο θα ελέγχει το 51% πώς είναι ιδιωτικοποίηση;
Το ίδιο μοντέλο ακολουθήθηκε στο Παρίσι και στο Βερολίνο. Η
εταιρεία ύδρευσης τελικά επέστρεψε στον δήμο. Τα αποτελέσματα
του ΣΔΙΤ ήταν:
Αύξηση της τιμής του νερού.
Υποβάθμιση της ποιότητάς του, λόγω των επενδύσεων που ΔΕΝ έκανε (για λόγους οικονομίας) η ιδιωτική εταιρεία.
Κατόπιν
αυτών ο δήμος αναγκάστηκε να σπάσει τη σύμβαση με τον ιδιώτη,
γεγονός που οδήγησε σε αποζημίωση ύψους σχεδόν 1 δισ. ευρώ από
την πλευρά του δήμου. Να τονίσουμε ότι στη σύμβαση παραχώρησης
της ΕΥΑΘ το 2014 είχε επίσης προβλεφθεί ανάλογος όρος
αποζημίωσης του ιδιώτη, ακόμη και των πιθανών μελλοντικών του
κερδών σε περίπτωση που το Δημόσιο τον έδιωχνε!
Όπως
σε όλα τα μοντέλα ΣΔΙΤ, το κράτος ή η κοινότητα αφήνει τη
διαχείριση στον ιδιωτικό τομέα, υποστηρίζοντας ότι το Δημόσιο
εξακολουθεί να κατέχει το 51% ή παραπάνω. Αυτό δεν είναι
τίποτα περισσότερο από ένα επικοινωνιακό κόλπο, για να
νομίζουν οι πολίτες ότι εξακολουθεί να είναι υπό δημόσιο
έλεγχο.
Δε θα αυξηθούν οι θέσεις εργασίας λόγω των επενδύσεων των ιδιωτών;
Στο Βερολίνο ΧΑΘΗΚΑΝ 7.000 θέσεις εργασίας από
μικρομεσαίες επιχειρήσεις που συνεργάζονταν με την εταιρεία
ύδρευσης, λόγω των αποεπενδύσεων που έγιναν στο όνομα της
οικονομίας και της κερδοσκοπίας των ιδιωτών.
Δεν θα ωφεληθεί η ΕΥΑΘ από την τεχνογνωσία του ιδιώτη με τον οποίο θα συνεργαστεί; Όχι.
Τα παραδείγματα διεθνώς έχουν δείξει ότι οι ιδιωτικές
εταιρείες δημιουργούν μικρότερες θυγατρικές οι οποίες στη
συνέχεια «πουλάνε» εξειδικευμένες υπηρεσίες στην εταιρεία
ύδρευσης, οδηγώντας σε μια πλήρη εξάρτησή της από αυτές. Η
αποχώρηση έμπειρων στελεχών λόγω συνταξιοδότησης και η μη
ανανέωση του προσωπικού της εταιρείας δημιουργούν ένα
«έλλειμμα γνώσης» και οδηγούν σε μια κατάσταση ομηρίας της από
τις συνεργαζόμενες θυγατρικές, που έχουν τελικά και όλη την
τεχνογνωσία. Ακόμη κι αν επανακρατικοποιηθεί η ΕΥΑΘ, θα
παραμείνει όμηρος των θυγατρικών αυτών.
Το Δημόσιο θα έχει τον έλεγχο, πως μπορεί να αλλάξει η δομή της ΕΥΑΘ;
Ακόμη κι αν η ΕΥΑΘ τελικά επανακρατικοποιηθεί, η εταιρεία
ύδρευσης δε θα είναι ποτέ ίδια με πριν. Η όλη δομή της εταιρείας θα
έχει αλλάξει. Ακόμη κι αν το κράτος ή ο δήμος είναι ο μοναδικός
ιδιοκτήτης, θα εξακολουθεί να εξαρτάται από τις θυγατρικές
εταιρείες των πολυεθνικών και θα αναγκαστεί να αγοράσει τη
γνώση που είχε κλαπεί από αυτήν. Το παράδειγμα του Βερολίνου
(όπως και άλλες περιπτώσεις) δείχνει ότι, από τη στιγμή που αυτή η
νεοφιλελεύθερη δομή εγκαθιδρυθεί σε μια εταιρεία ύδρευσης,
στη συνέχεια και παρά την επανακρατικοποίηση, η λογική του
κέρδους παραμένει.
Τι θα γίνει με το κοινωνικό τιμολόγιο της ΕΥΑΘ;
Η ΕΥΑΘ σήμερα ως δημόσια εταιρεία ασκεί κοινωνική πολιτική,
είτε με μειωμένο τιμολόγιο σε ευπαθείς ομάδες είτε ακόμη και με
την παροχή ΔΩΡΕΑΝ νερού σε οικονομικά ασθενείς οικογένειες. Ο
ιδιώτης θα έρθει στην ΕΥΑΘ για να κερδίσει, κανείς δεν εγγυάται
τη συνέχιση του κοινωνικού προγράμματος.
Αφού το 51% θα ανήκει στο Δημόσιο τι κερδίζει ο ιδιώτης;
Οι ιδιωτικές εταιρείες έχουν εγγυημένο κέρδος, που
προβλέπεται στη σύμβαση που υπογράφουν. Για να εξασφαλιστεί
αυτό, οι συμβάσεις: είναι πάντα μακροπρόθεσμες, συχνά για 30 χρόνια και εγγυώνται
κέρδος για όλη τη διάρκεια της σύμβασης (η τιμή που η κυβέρνηση
του Βερολίνου κατέβαλε για τις μετοχές Veolia και RWE
βασίστηκε στο εγγυημένο κέρδος τους μέχρι το 2028!)
είναι μυστικές, επειδή το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης υπάγεται στο πλαίσιο του εμπορικού δικαίου
όλη
η διαχείριση είναι στα χέρια της ιδιωτικής εταιρείας (αυτό
μπορεί να καλύπτεται από χωριστές συμφωνίες μέσα στη
σύμβαση).
Τι είναι το fix price;
Είναι ένα κόλπο για να πειστεί η κοινή γνώμη ότι δεν επηρεάζεται η
τιμή του νερού. Για μια μικρή περίοδο (π.χ. 5 χρόνια), η τιμή
παραμένει σταθερή σύμφωνα με τη σύμβαση, στη συνέχεια όμως ο
ιδιώτης ανεβάζει την τιμή σύμφωνα με τα συμφέροντα του, στο
Παρίσι οι αυξήσεις έφτασαν το 260%.
Η
κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι η μπορεί να ελέγξει τον ιδιώτη μέσω
της Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων. Η Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων δεν έχει
συσταθεί ακόμη, την υποκαθιστά η ειδική γραμματεία υδάτων. Σε
ερώτηση μας το 2014 πως θα εποπτεύει τον ιδιώτη που θα μπει στην
ΕΥΑΘ η απάντηση ήταν: « με εξωτερικούς συνεργάτες», δηλαδή
θα βάλουν έναν τοπικό ιδιώτη συνεργάτη να εποπτεύει τις
μεγαλύτερες πολυεθνικές του νερού!
Συμφέρει η πώληση του 23% της ΕΥΑΘ; Πόσα
θα εισπράξει η κυβέρνηση (η τρόικα); Με σημερινή τιμή
μετοχής, η αξία του 23% εκτιμάται γύρω στα 30.000.000 ευρώ. Η ΕΥΑΘ
έχει καθαρά κέρδη 14.000.000 ευρώ το χρόνο, ενώ έχει και 50.000.000
ευρώ στα αποθεματικά της. Γίνεται εύκολα κατανοητό ότι σε δύο
χρόνια ο ιδιώτης θα κάνει απόσβεση των χρημάτων του.
Η αξία του 23% είναι κυριολεκτικά σταγόνα στον ωκεανό του χρέους!
* Ο Γιώργος Αρχοντόπουλος είναι πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων στην ΕΥΑΘ
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ:
Όχι στην ιδιωτικοποίηση του νερού - Αλέξης Τσίπρας [Μαΐ 2014]
Σχόλια