Η απόφαση για τη
δημιουργία ενός ενιαίου νομίσματος χωρίς τα θεσμικά όργανα που θα το
καθιστούσαν λειτουργικό υπήρξε «μοιραία» για την ευρωζώνη, τονίζει ο
βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Joseph Stiglitz, προσθέτοντας ότι «η
ευρωζώνη πρέπει να ξεφορτωθεί το ευρώ τώρα για να επιβιώσει».
Στο βιβλίο του «Το ευρώ: Πώς ένα κοινό
νόμισμα απειλεί το μέλλον της Ευρώπης», που θα δημοσιευθεί την επόμενη
εβδομάδα, ο διάσημος οικονομολόγος υποστηρίζει ότι η ευρωζώνη ήταν
προβληματική «εκ γενετής» και είναι καταδικασμένη να καταρρεύσει, εκτός
γίνουν τεράστιες αλλαγές στο κοινό νόμισμα.
- «Το ευρώ συχνά περιγράφεται ως ένας κακός γάμος. Ένας κακός γάμος αφορά δύο ανθρώπους που δεν θα έπρεπε να είχαν ενωθεί ποτέ, δίνοντας όρκους που υποτίθεται ότι είναι άρρηκτοι. Το ευρώ είναι πιο περίπλοκο: είναι μια ένωση 19 ουσιωδώς διαφορετικών χωρών, που έδεσαν τους εαυτούς τους μεταξύ τους», αναφέρεται σε απόσπασμα από το βιβλίο που δημοσίευσε ο Guardian.
- Ο καθηγητής Οικονομικών στο πανεπιστήμιο Κολούμπια και πρώην αντιπρόεδρος και επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας, σημειώνει ότι το ευρώ απέτυχε να εκπληρώσει και τους δύο κύριους στόχους του, της ευημερίας και της πολιτικής ολοκλήρωσης. Δύο στόχοι που, όπως γράφει, σήμερα είναι πιο μακρινοί από ό,τι υπήρξαν πριν από τη δημιουργία της ευρωζώνης. Ως αποτέλεσμα της αποτυχίας αυτής, οι ευρωπαϊκές χώρες βλέπουν τώρα η μία την άλλη με θυμό και καχυποψία.
- «Αναβιώνουν παλιά στερεότυπα καθώς η βόρεια Ευρώπη επικρίνει το νότο ως τεμπέληδες και αναξιόπιστους, ενώ γίνεται επίκληση στη συμπεριφορά της Γερμανίας στους παγκόσμιους πολέμους», αναφέρει.
Σύμφωνα με τον οικονομολόγο, ένα ενιαίο
νόμισμα που έχει σχεδιαστεί για να διατηρεί ενωμένη μια περιοχή με
τεράστια οικονομική και πολιτική ποικιλομορφία είναι σχεδόν αδύνατο να
λειτουργήσει.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ένα
ενιαίο νόμισμα συνεπάγεται μια σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ
των χωρών, καθώς και ένα ενιαίο επιτόκιο. Ακόμα κι αν αυτά έχουν οριστεί
έτσι ώστε να αντανακλούν τις συνθήκες στην πλειοψηφία των χωρών-μελών,
δεδομένης της οικονομικής πολυμορφίας που υπάρχει χρειάζεται μια σειρά
από θεσμικά όργανα που να μπορούν να βοηθήσουν τα έθνη για τα οποία οι
πολιτικές αυτές δεν είναι κατάλληλες. Η Ευρώπη απέτυχε να δημιουργήσει
τέτοια ιδρύματα».
Παράλληλα, ο κ. Stiglitz επικρίνει τους
ηγέτες της ευρωζώνης υποστηρίζοντας ότι δεν είχαν σωστή κατανόηση για το
τι σημαίνει μια νομισματική ένωση. Η δομή της ευρωζώνης - κανόνες και
κανονισμοί - δεν είχε σχεδιαστεί ώστε να προωθείται η ανάπτυξη, η
απασχόληση και η σταθερότητα, σημειώνει.
Όπως γράφει: «το χαρακτηριστικό μιας
οικονομίας που λειτουργεί καλά είναι η ραγδαία ανάπτυξη, τα οφέλη της
οποίας διαχέονται ευρύτερα, με χαμηλή ανεργία. Αυτό που έχει συμβεί στην
Ευρώπη είναι το αντίθετο (...). Μια μικρή χώρα στην Ευρώπη θα μπορούσε,
για παράδειγμα, να είναι σε ύφεση, όταν η υπόλοιπη Ευρώπη τα πάει
καλά».
Σύμφωνα με τον J. Stiglitz μεγάλα
τμήματα της Ένωσης αντιμετωπίζουν μια «χαμένη δεκαετία», ενώ ακόμη και
οι λεγόμενες ευρωπαϊκές επιτυχίες υπήρξαν στην πραγματικότητα κολοσσιαία
αποτυχίες. Πάνω σε αυτό δίνει το παράδειγμα της Ισπανίας, όπου η
ανεργία έχει μειωθεί από 26% το 2013, στο 20% στις αρχές του 2016, αλλά
σχεδόν ένας στους δύο ανθρώπους είναι άνεργοι.
Επιπλέον προσθέτει ότι «η Γερμανία και
άλλοι προσπάθησαν να κατηγορήσουν τα θύματα - χώρες που υπέστησαν τις
συνέπειες των εσφαλμένων πολιτικών και της ελαττωματικής δομής της
ευρωζώνης».
Ο διάσημος οικονομολόγος υποστηρίζει,
τέλος, ότι ο καλύτερος τρόπος για να προχωρήσει μπροστά η ευρωζώνη είναι
ένα «ευέλικτο ευρώ», όπου η κάθε χώρα-μέλος θα μπορούσε να υιοθετεί τη
δική της εκδοχή του νομίσματος.
Σχόλια