Όταν η -κατά ΣυΡιζΑ- αριστερά κέρδιζε την εξουσία πριν ενάμισυ περίπου
χρόνο, η συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων της περίμενε την κατάργηση
του ΕνΦΙΑ. Ακόμη και μη ψηφοφόροι της περίμεναν την αντικατάσταση αυτού
του οριζόντιου φόρου ιδιοκτησίας με έναν άλλον φόρο που θα έμοιαζε με
τον αλήστου μνήμης φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, δηλαδή με έναν φόρο
που θα επιβάρυνε τους πράγματι έχοντες και δεν θα επιβαλλόταν σε
μικροϊδιοκτήτες.
Σήμερα, ενάμισυ χρόνο αργότερα, όλες αυτές οι προσδοκίες δεν έχουν απλώς διαψευσθεί αλλά έχουν μεταβληθεί από όνειρα σε εφιάλτες. Ο ΕνΦΙΑ όχι μόνο δεν καταργήθηκε αλλά επεκτάθηκε και σε χωράφια και σε στάνες και σε αυθαίρετα κοτέτσια. Παίζοντας με τις λέξεις, η κυβέρνηση της αριστεράς υποσχέθηκε εξορθολογισμό των βαρών μέσω της μείωσης των αντικειμενικών αξιών αλλά το μόνο που κατάφερε ήταν να κοροϊδέψει άλλη μια φορά τον κόσμο: ενώ πριν την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών προϋπολογίζονταν έσοδα 2,65 δισ. από τον ΕνΦΙΑ (ακριβώς όσα και επί της κακής σαμαροβενιζελικής συγκυβέρνησης), μετά τον "εξορθολογισμό" αναμένεται να βεβαιωθούν πάνω από 3 δισ.
Γιατί τα λέω όλα τούτα σήμερα; Τα λέω διότι σε λίγες μέρες θα βγουν τα ειδοποιητήρια για τον ΕνΦΙΑ του 2016 και πολύς κόσμος θα κινδυνέψει με εγκεφαλικό, κυρίως για δυο λόγους: (α) καταργείται η μείωση του φόρου κατά 20%, η οποία προβλεπόταν για τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και (β) πέφτει από 300.000 σε 200.000 ευρώ το όριο για την επιβολή πρόσθετου φόρου. Κυρίως, όμως, τα λέω επειδή θυμήθηκα μια ιστοριούλα, όχι και τόσο παλιά αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα.
Θα θυμάστε το μπάχαλο που ξέσπασε το καλοκαίρι τού 2014, όταν η γενικευμένη εφαρμογή τού ΕνΦΙΑ κόντεψε να τινάξει την πολιτική σκηνή στον αέρα, καθώς τα "συστήματα" του υπουργείου οικονομικών έστελναν ειδοποιητήρια εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ σε κατόχους χερσοχώραφων επειδή φορολογούσαν τα βοσκοτόπια ως οικόπεδα. Η αναμπουμπούλα που δημιουργήθηκε ήταν τόσο μεγάλη ώστε χρειάστηκε να βγει ο ίδιος ο πρωθυπουργός και να παραδεχτεί ότι είχαν γίνει λάθη, τα οποία θα διορθωνόντουσαν. Η δε πολιτική εξουσία, προκειμένου να δείξει σθένος και αποφασιστικότητα, δεν δίστασε να προχωρήσει σε καρατομήσεις υπευθύνων.
Αυτή η τακτική τής πολιτικής εξουσίας να τιμωρήσει κάποιους ως δήθεν υπεύθυνους για το μπάχαλο, προκάλεσε την άμεση και οργισμένη αντίδραση των εφοριακών. Ο τότε αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Εφοριακών Υπαλλήλων μίλησε στο Πρώτο Θέμα, όπου αποκάλυψε ότι ο ΕνΦΙΑ δεν ήταν προϊόν εργασίας παραγόντων του υπουργείου οικονομικών (φοροτεχνικών, τεχνοκρατών, νομικών, εφοριακών κλπ) αλλά προϊόν συνεννοήσεων του Νίκου Καραβίτη (συμβούλου του τέως υπουργού οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα) με δικηγορικά γραφεία του εξωτερικού και της Ελλάδας. Χαρακτηριστικά, ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας κατήγγειλε τα εξής:
"Είναι γνωστό στους κύκλους του υπουργείου πως τα κείμενα όχι μόνο του ΕνΦΙΑ αλλά και πολλών άλλων φορολογικών νομοσχεδίων έρχονται έτοιμα και, μάλιστα, στην αγγλική γλώσσα. Το μόνο που γίνεται εδώ είναι μια απλή μετάφραση, ενώ τέτοια είναι η βιασύνη να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της τρόικας ώστε δεν γίνονται καν προσομειώσεις των φόρων στην ελληνική πραγματικότητα."
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, τα προβλήματα με τον ΕνΦΙΑ δημιουργήθηκαν επειδή δεν τηρήθηκαν οι διαδικασίες που προβλέπουν ότι πριν από τέτοια νομοθετήματα πρέπει να υπάρχει εισήγηση των αρμόδιων υπηρεσιακών παραγόντων. Έτσι, δεν υπήρχε πρόβλεψη για ειδικές περιπτώσεις, για αναξιοπαθούντες και εν γένει μη έχοντες φοροδοτική ικανότητα κλπ. Ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Εφοριακών είναι σαφής:
"Αποκλείεται υπηρεσιακοί παράγοντες με γνώση της ελληνικής πραγματικότητας να προσέθεσαν την τελευταία παράγραφο στον νόμο, η οποία ξεκαθάριζε ότι για να υπάρξει απαλλαγή και έκπτωση από τον ΕνΦΙΑ ο φορολογούμενος, η σύζυγος και τα τέκνα του θα πρέπει να μην έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Γνωρίζουμε την εμμονή των τροϊκανών και όσων τους εξυπηρετούν στην Ελλάδα ως προς αυτό το ζήτημα, το οποίο είναι πολύ μακριά από την ελληνική φορολογική κουλτούρα."
Πάντοτε σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου οικονομικών διαμαρτύρονταν επειδή τους δίνονταν νομοσχέδια είτε στα αγγλικά είτε σε πολύ κακής ποιότητας μεταφράσεις, τα οποία έδειχναν έλλειψη γνώσης των αντικειμένων, με αποτέλεσμα οι γκάφες να είναι διαρκείς και η πολιτική ηγεσία να αναζητά αποδιοπομπαίους τράγους. Ως προς αυτό το τελευταίο, ο αντιπρόεδρος των εφοριακών είναι κατηγορηματικός: "Επιχειρούν να καταδείξουν ως κακούς της υπόθεσης τις κεντρικές υπηρεσίες ή το ΚΕΠΥΟ, για σφάλματα δικηγόρων ή ξένων συμβούλων".
Τον αντιπρόεδρο επιβεβαίωσαν με τις δηλώσεις τους τόσο η τότε κυβερνητική εκπρόσωπος Σοφία Βούλτεψη ("το λάθος έγινε από μια αλυσίδα ανθρώπων, κάποιος έκανε το λάθος, κάποιος δεν επαλήθευσε, δεν κοίταξε το χαρτί πριν φύγει [!!]") όσο και ο υφυπουργός ανάπτυξης Γεράσιμος Γιακουμάτος ("θα χαστουκίσω τον υπεύθυνο μόλις τον ανακαλύψω"). Τελικά, το μάρμαρο το πλήρωσαν δυο γενικοί διευθυντές τού υπουργείου οικονομικών, οι οποίοι -υποτίθεται πως- ήσαν υπεύθυνοι για την ενημέρωση της πολιτικής ηγεσίας περί των προβλημάτων του νέου φόρου. Βέβαια, οι ίδιοι υποστήριξαν ότι δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε γιατί το τελικό κείμενο τους ήρθε έτοιμο αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα.
Τόση ώρα μιλάμε για τον αντιπρόεδρο της Ομοσπονδίας Εφοριακών Υπαλλήλων, ο οποίος έκανε την παραπάνω συνταρακτική αποκάλυψη περί νομοθετημάτων που φτιάχνονται από κάποιους αγνώστους στο εξωτερικό και υιοθετούνται αβίαστα από την πολιτική ηγεσία της χώρας μας, χωρίς να έχουμε αναφέρει το όνομά του. Ε, λοιπόν, αυτός ο αντιπρόεδρος του 2014 δεν είναι άλλος από τον σημερινό αναπληρωτή υπουργό οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη.
Κάπου εδώ η ιστοριούλα μας ολοκληρώνεται. Πριν δυο χρόνια, ο κ. Αλεξιάδης αποκάλυψε στον λαό ότι στην βουλή πάνε νομοσχέδια που έρχονται έτοιμα απ' έξω, γραμμένα στα αγγλικά. Αποκάλυψε, επίσης, ότι ο ΕνΦΙΑ ήταν ένας εκτός ελληνικής πραγματικότητας φόρος που σχεδιάστηκε από την τρόικα και εξυπηρετούσε αποκλειστικά τις απαιτήσεις των δανειστών. Σήμερα που ο ίδιος φόρος όχι απλώς διατηρείται αλλά γίνεται και πιο σκληρός, μήπως μπορεί να μας αποκαλύψει ο κ. Αλεξιάδης ποιοι σχεδίασαν αυτή την "σκλήρυνση": Οι θεσμοί (δηλαδή οι δανειστές), ο ίδιος (δηλαδή η κυβέρνηση) ή, μήπως, ο ίδιος καθ' υπόδειξη των θεσμών (δηλαδή η κυβέρνηση καθ' υπόδειξη των δανειστών);
Ενδιαφέρουσα ερώτηση αλλά, δυστυχώς, φοβάμαι πως θα μείνει αναπάντητη.
-------------------------------------------------------
Σημείωση: Το ρεπορτάζ στο οποίο αναφέρεται το κείμενο είναι του Δημήτρη Μαρκόπουλου, έχει τίτλο "Ο ΕνΦΙΑ ήρθε γραμμένος στα αγγλικά" (19/8/2014) και βρίσκεται ακόμη δημοσιευμένο στον ιστότοπο της εφημερίδας Πρώτο Θέμα.
Πηγή
============
http://teddygr.blogspot.gr/2016/07/blog-post_43.html
Σήμερα, ενάμισυ χρόνο αργότερα, όλες αυτές οι προσδοκίες δεν έχουν απλώς διαψευσθεί αλλά έχουν μεταβληθεί από όνειρα σε εφιάλτες. Ο ΕνΦΙΑ όχι μόνο δεν καταργήθηκε αλλά επεκτάθηκε και σε χωράφια και σε στάνες και σε αυθαίρετα κοτέτσια. Παίζοντας με τις λέξεις, η κυβέρνηση της αριστεράς υποσχέθηκε εξορθολογισμό των βαρών μέσω της μείωσης των αντικειμενικών αξιών αλλά το μόνο που κατάφερε ήταν να κοροϊδέψει άλλη μια φορά τον κόσμο: ενώ πριν την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών προϋπολογίζονταν έσοδα 2,65 δισ. από τον ΕνΦΙΑ (ακριβώς όσα και επί της κακής σαμαροβενιζελικής συγκυβέρνησης), μετά τον "εξορθολογισμό" αναμένεται να βεβαιωθούν πάνω από 3 δισ.
Γιατί τα λέω όλα τούτα σήμερα; Τα λέω διότι σε λίγες μέρες θα βγουν τα ειδοποιητήρια για τον ΕνΦΙΑ του 2016 και πολύς κόσμος θα κινδυνέψει με εγκεφαλικό, κυρίως για δυο λόγους: (α) καταργείται η μείωση του φόρου κατά 20%, η οποία προβλεπόταν για τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και (β) πέφτει από 300.000 σε 200.000 ευρώ το όριο για την επιβολή πρόσθετου φόρου. Κυρίως, όμως, τα λέω επειδή θυμήθηκα μια ιστοριούλα, όχι και τόσο παλιά αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα.
Θα θυμάστε το μπάχαλο που ξέσπασε το καλοκαίρι τού 2014, όταν η γενικευμένη εφαρμογή τού ΕνΦΙΑ κόντεψε να τινάξει την πολιτική σκηνή στον αέρα, καθώς τα "συστήματα" του υπουργείου οικονομικών έστελναν ειδοποιητήρια εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ σε κατόχους χερσοχώραφων επειδή φορολογούσαν τα βοσκοτόπια ως οικόπεδα. Η αναμπουμπούλα που δημιουργήθηκε ήταν τόσο μεγάλη ώστε χρειάστηκε να βγει ο ίδιος ο πρωθυπουργός και να παραδεχτεί ότι είχαν γίνει λάθη, τα οποία θα διορθωνόντουσαν. Η δε πολιτική εξουσία, προκειμένου να δείξει σθένος και αποφασιστικότητα, δεν δίστασε να προχωρήσει σε καρατομήσεις υπευθύνων.
Αυτή η τακτική τής πολιτικής εξουσίας να τιμωρήσει κάποιους ως δήθεν υπεύθυνους για το μπάχαλο, προκάλεσε την άμεση και οργισμένη αντίδραση των εφοριακών. Ο τότε αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Εφοριακών Υπαλλήλων μίλησε στο Πρώτο Θέμα, όπου αποκάλυψε ότι ο ΕνΦΙΑ δεν ήταν προϊόν εργασίας παραγόντων του υπουργείου οικονομικών (φοροτεχνικών, τεχνοκρατών, νομικών, εφοριακών κλπ) αλλά προϊόν συνεννοήσεων του Νίκου Καραβίτη (συμβούλου του τέως υπουργού οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα) με δικηγορικά γραφεία του εξωτερικού και της Ελλάδας. Χαρακτηριστικά, ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας κατήγγειλε τα εξής:
"Είναι γνωστό στους κύκλους του υπουργείου πως τα κείμενα όχι μόνο του ΕνΦΙΑ αλλά και πολλών άλλων φορολογικών νομοσχεδίων έρχονται έτοιμα και, μάλιστα, στην αγγλική γλώσσα. Το μόνο που γίνεται εδώ είναι μια απλή μετάφραση, ενώ τέτοια είναι η βιασύνη να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της τρόικας ώστε δεν γίνονται καν προσομειώσεις των φόρων στην ελληνική πραγματικότητα."
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, τα προβλήματα με τον ΕνΦΙΑ δημιουργήθηκαν επειδή δεν τηρήθηκαν οι διαδικασίες που προβλέπουν ότι πριν από τέτοια νομοθετήματα πρέπει να υπάρχει εισήγηση των αρμόδιων υπηρεσιακών παραγόντων. Έτσι, δεν υπήρχε πρόβλεψη για ειδικές περιπτώσεις, για αναξιοπαθούντες και εν γένει μη έχοντες φοροδοτική ικανότητα κλπ. Ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Εφοριακών είναι σαφής:
"Αποκλείεται υπηρεσιακοί παράγοντες με γνώση της ελληνικής πραγματικότητας να προσέθεσαν την τελευταία παράγραφο στον νόμο, η οποία ξεκαθάριζε ότι για να υπάρξει απαλλαγή και έκπτωση από τον ΕνΦΙΑ ο φορολογούμενος, η σύζυγος και τα τέκνα του θα πρέπει να μην έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Γνωρίζουμε την εμμονή των τροϊκανών και όσων τους εξυπηρετούν στην Ελλάδα ως προς αυτό το ζήτημα, το οποίο είναι πολύ μακριά από την ελληνική φορολογική κουλτούρα."
Πάντοτε σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου οικονομικών διαμαρτύρονταν επειδή τους δίνονταν νομοσχέδια είτε στα αγγλικά είτε σε πολύ κακής ποιότητας μεταφράσεις, τα οποία έδειχναν έλλειψη γνώσης των αντικειμένων, με αποτέλεσμα οι γκάφες να είναι διαρκείς και η πολιτική ηγεσία να αναζητά αποδιοπομπαίους τράγους. Ως προς αυτό το τελευταίο, ο αντιπρόεδρος των εφοριακών είναι κατηγορηματικός: "Επιχειρούν να καταδείξουν ως κακούς της υπόθεσης τις κεντρικές υπηρεσίες ή το ΚΕΠΥΟ, για σφάλματα δικηγόρων ή ξένων συμβούλων".
Τον αντιπρόεδρο επιβεβαίωσαν με τις δηλώσεις τους τόσο η τότε κυβερνητική εκπρόσωπος Σοφία Βούλτεψη ("το λάθος έγινε από μια αλυσίδα ανθρώπων, κάποιος έκανε το λάθος, κάποιος δεν επαλήθευσε, δεν κοίταξε το χαρτί πριν φύγει [!!]") όσο και ο υφυπουργός ανάπτυξης Γεράσιμος Γιακουμάτος ("θα χαστουκίσω τον υπεύθυνο μόλις τον ανακαλύψω"). Τελικά, το μάρμαρο το πλήρωσαν δυο γενικοί διευθυντές τού υπουργείου οικονομικών, οι οποίοι -υποτίθεται πως- ήσαν υπεύθυνοι για την ενημέρωση της πολιτικής ηγεσίας περί των προβλημάτων του νέου φόρου. Βέβαια, οι ίδιοι υποστήριξαν ότι δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε γιατί το τελικό κείμενο τους ήρθε έτοιμο αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα.
Τόση ώρα μιλάμε για τον αντιπρόεδρο της Ομοσπονδίας Εφοριακών Υπαλλήλων, ο οποίος έκανε την παραπάνω συνταρακτική αποκάλυψη περί νομοθετημάτων που φτιάχνονται από κάποιους αγνώστους στο εξωτερικό και υιοθετούνται αβίαστα από την πολιτική ηγεσία της χώρας μας, χωρίς να έχουμε αναφέρει το όνομά του. Ε, λοιπόν, αυτός ο αντιπρόεδρος του 2014 δεν είναι άλλος από τον σημερινό αναπληρωτή υπουργό οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη.
 |
| Αύγουστος 2014: Ο Τρύφων Αλεξιάδης (πάνω, μέσον) επαναλαμβάνει την καταγγελία του στον Αντέννα |
Κάπου εδώ η ιστοριούλα μας ολοκληρώνεται. Πριν δυο χρόνια, ο κ. Αλεξιάδης αποκάλυψε στον λαό ότι στην βουλή πάνε νομοσχέδια που έρχονται έτοιμα απ' έξω, γραμμένα στα αγγλικά. Αποκάλυψε, επίσης, ότι ο ΕνΦΙΑ ήταν ένας εκτός ελληνικής πραγματικότητας φόρος που σχεδιάστηκε από την τρόικα και εξυπηρετούσε αποκλειστικά τις απαιτήσεις των δανειστών. Σήμερα που ο ίδιος φόρος όχι απλώς διατηρείται αλλά γίνεται και πιο σκληρός, μήπως μπορεί να μας αποκαλύψει ο κ. Αλεξιάδης ποιοι σχεδίασαν αυτή την "σκλήρυνση": Οι θεσμοί (δηλαδή οι δανειστές), ο ίδιος (δηλαδή η κυβέρνηση) ή, μήπως, ο ίδιος καθ' υπόδειξη των θεσμών (δηλαδή η κυβέρνηση καθ' υπόδειξη των δανειστών);
Ενδιαφέρουσα ερώτηση αλλά, δυστυχώς, φοβάμαι πως θα μείνει αναπάντητη.
-------------------------------------------------------
Σημείωση: Το ρεπορτάζ στο οποίο αναφέρεται το κείμενο είναι του Δημήτρη Μαρκόπουλου, έχει τίτλο "Ο ΕνΦΙΑ ήρθε γραμμένος στα αγγλικά" (19/8/2014) και βρίσκεται ακόμη δημοσιευμένο στον ιστότοπο της εφημερίδας Πρώτο Θέμα.
Πηγή
============
Μερικές (ακόμη) παρατηρήσεις για τον ΕνΦΙΑ
Προχτές θυμήθηκα τον Τρύφωνα Αλεξιάδη, ο οποίος τον Αύγουστο του 2014
κατήγγειλε ότι το κείμενο του νόμου περί ΕνΦΙΑ έφτασε στο υπουργείο
οικονομικών από κάποιον απροσδιόριστο αποστολέα του εξωτερικού, γραμμένο
στα αγγλικά κι εδώ περιοριστήκαμε στο να το μεταφράσουμε και να το
ψηφίσουμε. Δεν ήταν στις προθέσεις μου να μιλήσω για τον ΕνΦΙΑ καθ'
εαυτόν αλλά οι αναγνώστες αυτού του ιστολογίου έχουν την ιδιοτροπία να
μην αφήνουν το παραμικρό να πέσει κάτω. Έτσι, στα σχόλια του προχτεσινού
κειμένου αναπτύχθηκε ένας ευρύτερος διάλογος γι' αυτόν τον διαβόητο
φόρο. Αντί, λοιπόν, να αναμειχθώ ευθέως σ' αυτόν τον διάλογο, προτιμώ να
παραθέσω εδώ μερικές δικές μου σκέψεις και παρατηρήσεις, αφήνοντας τις
συσχετίσεις στους αναγνώστες.
Ειπώθηκε από κάποιον σχολιογράφο ότι ΕνΦΙΑ (ή, τέλος πάντων, κάποιος αντίστοιχος φόρος) επιβάλλεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και κανένας δεν διαμαρτύρεται. Η παρατήρηση είναι σωστή μεν, ατελής δε. Ας την συμπληρώσω με μερικές λεπτομέρειες, αφού πρώτα κάνω την γενική παρατήρηση ότι στις περισσότερες χώρες οι φόροι ιδιοκτησίας (όπως ο ΕνΦΙΑ) συνιστούν έσοδο της τοπικής αυτοδιοίκησης, δηλαδή υποκαθιστούν ή ενσωματώνουν μεγάλο τμήμα των δημοτικών φόρων και τελών.
Στην Γερμανία, ο πρώτος που επέβαλε φόρο ιδικοκτησίας ακινήτων ήταν ο
Χίτλερ το 1938. Σήμερα, ο φόρος υπολογίζεται στα μεν κρατίδια της πρώην
Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας επί των αντικειμενικών αξιών που
προσδιόρισε το χιτλερικό καθεστώς το 1935 (!) στα δε κρατίδια της πρώην
Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας επί των αντικειμενικών αξιών
τού... 1964 (!). Βέβαια, αυτές οι αναχρονιστικές αξίες "διορθώνονται"
από τους συντελεστές φόρου που επιβάλλουν οι δήμοι. Το 2010, οι γερμανοί
πλήρωσαν για ΕνΦΙΑ 11,3 δισ. ευρώ, ήτοι κάπου το τετραπλάσιο ποσό απ΄
αυτό που πληρώσαμε πέρυσι εμείς, οι οποίοι είμαστε το 1/8 των γερμανών
και η χώρα μας έχει έκταση το 1/10 της δικής τους.
Το ωραίο είναι ότι το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο απεφάνθη πως ο ΕνΦΙΑ αντίκειται στην αρχή της ισότητας των πολιτών αν δεν αναπροσαρμόζονται οι αντικειμενικές αξίες, οπότε κρίθηκε αντισυνταγματικός και έπαψε να εισπράττεται μέχρι να αναπροσαρμοστούν οι αξίες. Στις εκλογές του 2013 οι σοσιαλδημοκράτες επενέφεραν το θέμα αλλά η Μέρκελ το έθαψε. Άρα, σήμερα οι γερμανοί δεν πληρώνουν ΕνΦΙΑ.
Στην Αυστρία, οι συντελεστές του ΕνΦΙΑ κλιμακώνονται μέχρι 0,2% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, η οποία ορίστηκε το... 1973! Οι αυστριακοί πληρώνουν για ΕνΦΙΑ 690 εκατ ευρώ ετησίως, ήτοι το 25% όσων πληρώνουμε εμείς, που είμαστε μόλις 20% περισσότεροι. Σήμερα, έχει ανοίξει η συζήτηση είτε για αναπροσαρμογή των αξιών (κάτι με το οποίο συμφωνεί και ο σύνδεσμος βιομηχάνων) είτε για επιβολή φόρου περιουσίας σε όσους έχουν συνολική περιουσία (ακίνητα, μετοχές, καταθέσεις κλπ) άνω του ενός εκατ. ευρώ.
Στην Κύπρο αναπροσαρμόστηκαν οι αντικειμενικές αξίες (ας είναι καλά το μνημόνιο) και επιβάλλεται 0,1% σε ιδιοκτησίες αξίας άνω των 200.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι το 54% των φορολογουμένων δεν υπόκεινται σε ΕνΦΙΑ. Εδώ ισχύει ό,τι και στην Ελλάδα (φυσικά, η ομοιότητα οφείλεται στα μνημόνια): ο φόρος πάει για την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας και επιβάλλεται στην συνολική αξία των ακινήτων που έχει κάποιος κι όχι σε κάθε ακίνητο χωριστά.
Η Ισπανία είχε ΕνΦΙΑ μέχρι το 2008 αλλά τον επανέφερε ο Ραχόι το 2011. Ισχύει αφορολόγητο όριο 700.000 ευρώ για εργένηδες και 1.000.000 για οικογένειες. Μάλιστα δε, αυτά τα όρια υπολογίζονται με βάση απαρχαιωμένες αντικειμενικές αξίες, οι οποίες ακόμη και σήμερα υπολείπονται ως και 20 φορές των αγοραίων. Έτσι, λοιπόν, σε μια χώρα σχεδόν 50 εκατομμυρίων κατοίκων, ΕνΦΙΑ πληρώνουν κάπου 160.000 φορολογούμενοι, συγκεντρώνοντας σχεδόν 1 δισ., ενώ εμείς μαζεύουμε 2,65 δισ. ευρώ.
Πάμε παρακάτω. Ακούω πολλά για την υψηλή ιδιοκατοίκηση των ελλήνων αλλά δεν βλέπω κανέναν πρόθυμο να την εξηγήσει. Πρέπει να σημειώσω ότι αυτό το φαινόμενο παρατηρείται σε όσες χώρες έχουν κοινωνική, πολιτική και οικονομική αστάθεια, επειδή η απόκτηση ακινήτου θεωρείται ο ασφαλέστερος τρόπος αποταμίευσης. Όταν, λοιπόν, μιλάμε για την Ελλάδα, αναφερόμαστε σε μια χώρα που μέσα σε έναν αιώνα έζησε δυο βαλκανικούς πολέμου κι έναν εμφύλιο (χώρια οι δυο παγκόσμιοι), μια μικρασιατική καταστροφή που της φόρτωσε δυο εκατομμύρια προσφύγων, τέσσερις δικτατορίες, δυο επίσημες πτωχεύσεις, τρεις επίσημες αναπροσαρμογές του εθνικού της νομίσματος και μεγάλες περιόδους πληθωρισμού πάνω από 20%. Μέσα σ' ένα τέτοιο πλαίσιο, είναι απόλυτα λογικό να θέλει κάποιος να μετατρέψει σε ακίνητο τα λεφτά που έχει σήμερα στα χέρια του πριν γίνουν αύριο ρούβλια.
Συνεχίζουμε. Πριν τρία χρόνια είχα σχολιάσει την σύνδεση που επιχειρείται μεταξύ υψηλής ανεργίας και υψηλής ιδιοκατοίκησης ("Ανεργία και...ράβδος εν γωνία"). Θυμίζω ότι το βασικό επιχείρημα είναι πως βρίσκεις ευκολώτερα δουλειά αν δεν έχεις δικό σου σπίτι: πας στην Μανωλάδα να μαζέψεις φράουλες, μετά ανεβαίνεις στην Νάουσα για μήλα, κατεβαίνεις στο Κιάτο για τσιμπίμπο, πετιέσαι στην Κέρκυρα για κουμκουάτ κλπ και το μόνο σου πρόβλημα είναι να νοικιάσεις μια κάμαρα για λίγες εβδομάδες. Αν έχεις δικό σου σπίτι, πώς να ξεσπιτωθείς; Άρα, η ιδιοκατοίκηση εμποδίζει την "απρόσκοπτη διακίνηση των εργαζομένων" που τόσο βολεύει το κεφάλαιο.
Τελειώνω με μια παρατήρηση που έκανα πρόσφατα ("ΑΕΠ: Αυτός ο άγνωστος (1)") και την παραθέτω σχεδόν αυτούσια:
ΥΓ: Επαναλαμβάνω ότι το παραπάνω κείμενο έχει σκοπό να συμπληρώσει όσα έχουν ήδη ειπωθεί (ή πρόκειται να ειπωθούν) και όχι να "κοντράρει" διαφορετικές απόψεις ή να "πουλήσει μούρη" σε κάποιους σχολιογράφους. Άλλωστε, πολλές κόντρες καταλήγουν στην διαπίστωση ότι στην βάση υπάρχει συμφωνία απόψεων.
Ειπώθηκε από κάποιον σχολιογράφο ότι ΕνΦΙΑ (ή, τέλος πάντων, κάποιος αντίστοιχος φόρος) επιβάλλεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και κανένας δεν διαμαρτύρεται. Η παρατήρηση είναι σωστή μεν, ατελής δε. Ας την συμπληρώσω με μερικές λεπτομέρειες, αφού πρώτα κάνω την γενική παρατήρηση ότι στις περισσότερες χώρες οι φόροι ιδιοκτησίας (όπως ο ΕνΦΙΑ) συνιστούν έσοδο της τοπικής αυτοδιοίκησης, δηλαδή υποκαθιστούν ή ενσωματώνουν μεγάλο τμήμα των δημοτικών φόρων και τελών.
Το ωραίο είναι ότι το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο απεφάνθη πως ο ΕνΦΙΑ αντίκειται στην αρχή της ισότητας των πολιτών αν δεν αναπροσαρμόζονται οι αντικειμενικές αξίες, οπότε κρίθηκε αντισυνταγματικός και έπαψε να εισπράττεται μέχρι να αναπροσαρμοστούν οι αξίες. Στις εκλογές του 2013 οι σοσιαλδημοκράτες επενέφεραν το θέμα αλλά η Μέρκελ το έθαψε. Άρα, σήμερα οι γερμανοί δεν πληρώνουν ΕνΦΙΑ.
Στην Αυστρία, οι συντελεστές του ΕνΦΙΑ κλιμακώνονται μέχρι 0,2% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, η οποία ορίστηκε το... 1973! Οι αυστριακοί πληρώνουν για ΕνΦΙΑ 690 εκατ ευρώ ετησίως, ήτοι το 25% όσων πληρώνουμε εμείς, που είμαστε μόλις 20% περισσότεροι. Σήμερα, έχει ανοίξει η συζήτηση είτε για αναπροσαρμογή των αξιών (κάτι με το οποίο συμφωνεί και ο σύνδεσμος βιομηχάνων) είτε για επιβολή φόρου περιουσίας σε όσους έχουν συνολική περιουσία (ακίνητα, μετοχές, καταθέσεις κλπ) άνω του ενός εκατ. ευρώ.
Στην Κύπρο αναπροσαρμόστηκαν οι αντικειμενικές αξίες (ας είναι καλά το μνημόνιο) και επιβάλλεται 0,1% σε ιδιοκτησίες αξίας άνω των 200.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι το 54% των φορολογουμένων δεν υπόκεινται σε ΕνΦΙΑ. Εδώ ισχύει ό,τι και στην Ελλάδα (φυσικά, η ομοιότητα οφείλεται στα μνημόνια): ο φόρος πάει για την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας και επιβάλλεται στην συνολική αξία των ακινήτων που έχει κάποιος κι όχι σε κάθε ακίνητο χωριστά.
Η Ισπανία είχε ΕνΦΙΑ μέχρι το 2008 αλλά τον επανέφερε ο Ραχόι το 2011. Ισχύει αφορολόγητο όριο 700.000 ευρώ για εργένηδες και 1.000.000 για οικογένειες. Μάλιστα δε, αυτά τα όρια υπολογίζονται με βάση απαρχαιωμένες αντικειμενικές αξίες, οι οποίες ακόμη και σήμερα υπολείπονται ως και 20 φορές των αγοραίων. Έτσι, λοιπόν, σε μια χώρα σχεδόν 50 εκατομμυρίων κατοίκων, ΕνΦΙΑ πληρώνουν κάπου 160.000 φορολογούμενοι, συγκεντρώνοντας σχεδόν 1 δισ., ενώ εμείς μαζεύουμε 2,65 δισ. ευρώ.
Πάμε παρακάτω. Ακούω πολλά για την υψηλή ιδιοκατοίκηση των ελλήνων αλλά δεν βλέπω κανέναν πρόθυμο να την εξηγήσει. Πρέπει να σημειώσω ότι αυτό το φαινόμενο παρατηρείται σε όσες χώρες έχουν κοινωνική, πολιτική και οικονομική αστάθεια, επειδή η απόκτηση ακινήτου θεωρείται ο ασφαλέστερος τρόπος αποταμίευσης. Όταν, λοιπόν, μιλάμε για την Ελλάδα, αναφερόμαστε σε μια χώρα που μέσα σε έναν αιώνα έζησε δυο βαλκανικούς πολέμου κι έναν εμφύλιο (χώρια οι δυο παγκόσμιοι), μια μικρασιατική καταστροφή που της φόρτωσε δυο εκατομμύρια προσφύγων, τέσσερις δικτατορίες, δυο επίσημες πτωχεύσεις, τρεις επίσημες αναπροσαρμογές του εθνικού της νομίσματος και μεγάλες περιόδους πληθωρισμού πάνω από 20%. Μέσα σ' ένα τέτοιο πλαίσιο, είναι απόλυτα λογικό να θέλει κάποιος να μετατρέψει σε ακίνητο τα λεφτά που έχει σήμερα στα χέρια του πριν γίνουν αύριο ρούβλια.
Συνεχίζουμε. Πριν τρία χρόνια είχα σχολιάσει την σύνδεση που επιχειρείται μεταξύ υψηλής ανεργίας και υψηλής ιδιοκατοίκησης ("Ανεργία και...ράβδος εν γωνία"). Θυμίζω ότι το βασικό επιχείρημα είναι πως βρίσκεις ευκολώτερα δουλειά αν δεν έχεις δικό σου σπίτι: πας στην Μανωλάδα να μαζέψεις φράουλες, μετά ανεβαίνεις στην Νάουσα για μήλα, κατεβαίνεις στο Κιάτο για τσιμπίμπο, πετιέσαι στην Κέρκυρα για κουμκουάτ κλπ και το μόνο σου πρόβλημα είναι να νοικιάσεις μια κάμαρα για λίγες εβδομάδες. Αν έχεις δικό σου σπίτι, πώς να ξεσπιτωθείς; Άρα, η ιδιοκατοίκηση εμποδίζει την "απρόσκοπτη διακίνηση των εργαζομένων" που τόσο βολεύει το κεφάλαιο.
 |
| 17/1/2015: Οκτώ μέρες πριν τις εκλογές... Δέσμευση! |
Τελειώνω με μια παρατήρηση που έκανα πρόσφατα ("ΑΕΠ: Αυτός ο άγνωστος (1)") και την παραθέτω σχεδόν αυτούσια:
Το πρόβλημα είναι πως ενδεχόμενη αύξηση της φορολογίας θα αντισταθμιζόταν (κατά το μεγαλύτερο μέρος της) με περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης και της αποταμίευσης. Ο κόσμος δεν θα γεννούσε χρήμα για να πληρώσει τους πρόσθετους φόρους αλλά θα μείωνε κι άλλο την κατανάλωση και την αποταμίευσή του, οπότε... δώρον άδωρον. Η λύση σ' αυτή την περίπτωση λέγεται ακίνητη περιουσία. Επιβάλλεις, δηλαδή, υπέρογκους φόρους στα ακίνητα, ώστε να αναγκάσεις τον ιδιοκτήτη τους να τα πουλήσει για να πληρώσει και όχι απλώς να μειώσει την κατανάλωσή ή την αποταμίευσή του.
Εδώ, λοιπόν, βρίσκεται η απάντηση και στο γιατί οι προηγούμενες κυβερνήσεις επέβαλαν τον ΕνΦΙΑ αλλά και στο γιατί οι κυβερνήσεις τής αριστεράς δεν τον κατάργησαν, όπως είχαν υποσχεθεί. Αν ο κόσμος πάψει να πουλάει την περιουσία του για να γλιτώσει από τον ΕνΦΙΑ, το ΑΕΠ θα καταρρεύσει και θα πάει περίπατο η πολυθρύλητη "έξοδος από την κρίση". Με απλά λόγια: όσο ο καπιταλισμός αντιμετωπίζει πρόβλημα, μη περιμένετε κατάργηση του ΕνΦΙΑ.
ΥΓ: Επαναλαμβάνω ότι το παραπάνω κείμενο έχει σκοπό να συμπληρώσει όσα έχουν ήδη ειπωθεί (ή πρόκειται να ειπωθούν) και όχι να "κοντράρει" διαφορετικές απόψεις ή να "πουλήσει μούρη" σε κάποιους σχολιογράφους. Άλλωστε, πολλές κόντρες καταλήγουν στην διαπίστωση ότι στην βάση υπάρχει συμφωνία απόψεων.
Σχόλια