Μια
μέρα μετά τις εξελίξεις στην Ισπανία και την επικράτηση των Podemos σε
Βαρκελώνη και Μαδρίτη ο νομπελίστας οικονομολόγος Πόλ Κρούγκμαν με άρθρο του
στους New York Times "Το Grexit και η επόμενη μέρα", σκιαγραφεί τα
νέα δεδομένα και τους συσχετισμούς και παραθέτει το γεγονός ότι το ρίσκο για
την Ευρωζώνη δεν είναι το Grexit αλλά η πιθανότητα η Ελλάδα να ανακάμψει με μια
υποτιμημένη δραχμή. Αναλυτικά:
«Μόλις
σημειώθηκε ακόμη ένας εκλογικός σεισμός στην Ευρωζώνη:
Οι υποψήφιοι που
υποστηρίχθηκαν από το Podemos κέρδισαν τις τοπικές εκλογές σε Μαδρίτη και
Βαρκελώνη και ελπίζω ότι οι Θεσμοί (ο οικονομολόγος του αποκαλεί IFKAT, δηλαδή
Θεσμούς πρώην γνωστούς ως Τρόικα) θα το προσέξουν.
Η
ουσία της κατάστασης της Ελλάδας είναι ότι οι πραγματικές παράμετροι μιας
βραχυπρόθεσμης συμφωνίας είναι και σαφείς και αναπόφευκτες: Η Ελλάδα δεν μπορεί
να τρέξει ένα πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού, γιατί κανένας δεν θα της
δανείσει ξανά χρήματα και δεν θα τρέξει ένα μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα (και ουσιαστικά
δεν μπορεί), γιατί δεν μπορείτε να την ξεζουμίσετε κι άλλο (σσ οι Θεσμοί).
Ετσι, κάποιος θα έλεγε ότι μια συμφωνία για την Ελλάδα για μικρό πρωτογενές
πλεόνασμα κατά τα επόμενα χρόνια είναι εύκολο να επιτευχθεί. Αυτό είναι που θα
συμβεί, οπότε γιατί να μην γίνει επίσημα;
- Το ΔΝΤ τώρα παίζει τον "κακό μπάτσο" δηλώνοντας ότι δεν μπορεί να απελευθερώσει κεφάλαια έως ότου ο ΣΥΡΙΖΑ καταπατήσει τις κόκκινες γραμμές του για συντάξεις και μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας. Το τελευταίο είναι αμφίβολο από οικονομικής πλευράς. Η ίδια η έρευνα του ΔΝΤ δεν μπορεί να στηρίξει τον ενθουσιασμό για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, κυρίως στην αγορά εργασίας.
- Τα παραπάνω πιθανότατα εμφανίζουν ένα πραγματικό πρόβλημα. Η Ελλάδα πιθανότατα δεν μπορεί να δώσει ότι υποσχέθηκε στους συνταξιούχους της, αλλά γιατί αυτό θα έπρεπε να είναι ζήτημα για το γενικότερο ερώτημα περί πρωτογενών πλεονασμάτων;
- Αυτό που συμβουλεύω τους πάντες να κάνουν είναι να αναρωτηθούν τι θα συμβεί εάν η Ελλάδα εξωθηθεί πραγματικά εκτός ευρώ (Ναι Grexit, άσχημη λέξη, αλλά αυτή μας έχει μείνει).
Θα
είναι σίγουρα άσχημη η κατάσταση στην Ελλάδα, τουλάχιστον στην αρχή. Αυτή τη
στιγμή οι χώρες που είναι στον πυρήνα του ευρώ πιστεύουν ότι η υπόλοιπη
Ευρωζώνη μπορεί να το αντέξει (σσ το Grexit), κάτι που ίσως να είναι και
αλήθεια. Να θυμόμαστε, ωστόσο, ότι το υποτιθέμενο δίχτυ προστασίας από τη
στήριξη της ΕΚΤ δεν έχει δοκιμαστεί στην πραγματικότητα. Εάν οι αγορές χάσουν
την πίστη και τον χρόνο για την ΕΚΤ οι αγορές ομολόγων για Ισπανία και Ιταλία
θα αυξηθούν. Τι θα συμβεί στ' αλήθεια;
Το
μεγαλύτερο ερώτημα, ωστόσο, είναι τι θα συμβεί ένα ή δύο χρόνια μετά το Grexit,
όταν το πραγματικό ρίσκο για το ευρώ δεν θα είναι η αποτυχία, αλλά η επιτυχία
της Ελλάδας. Ας υποθέσουμε ότι μια εξαιρετικά υποτιμημένη δραχμή φέρνει μια...
θάλασσα “μπυρόβιων” Βρετανών στο Ιόνιο και η Ελλάδα αρχίσει να ανακάμπτει. Αυτό
θα ενθαρρύνει εκείνους που αντιτίθενται στη λιτότητα και την εσωτερική
υποτίμηση σε άλλες χώρες.
Σκεφτείτε
το. Μόλις πριν μερικές ημέρες οι “Πολύ Σοβαροί Ευρωπαίοι” χαιρέτιζαν την
Ισπανία σαν ένα σπουδαίο success story, μια δικαίωση για ολόκληρο το πρόγραμμα.
Τελικά ο ισπανικός λαός δεν συμφωνεί. Και εάν οι δυνάμεις ενάντια στο
κατεστημένο έχουν καταφέρει να φέρουν ανάκαμψη στην Ελλάδα σε κάποιο βαθμό, η
δυσπιστία απέναντι στο κατεστημένο θα επιταχυνθεί.
Πιστεύω
ότι ένα από τα συμπεράσματα είναι ότι η Γερμανία θα προσπαθήσει να σαμποτάρει
την Ελλάδα μετά το Grexit. Αλλά ελπίζω ότι αυτό θα πρέπει να θεωρείται
απαράδεκτο.
Λοιπόν
σκεφτείτε το Θεσμοί Πρώην Γνωστοί Ως Τρόικα: Θέλετε αλήθεια να μπείτε σε αυτό
το μονοπάτι;».
Σχόλια