Του Μιχαήλ Βασιλείου
Όταν στο τιμόνι της Γερμανίας βρίσκονται
πολιτικοί σαν τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε,
που έχουν θεοποιήσει την οικονομική ισχύ, αρνούμενοι να αντιληφθούν τον
ρόλο που έχει παίξει στην Ιστορία της ανθρωπότητας η στρατιωτικής
ισχύς, τότε δυστυχώς τα πράγματα είναι δύσκολα και το ενδεχόμενο να
κληθεί η Γηραιά Ήπειρος να αντιμετωπίσει καταστάσεις τις οποίες είχε
αφήσει πίσω, τους περασμένους αιώνες, αυξάνεται…
Τι είπε όμως ο απίθανος αυτός τύπος με το τόσο
προκλητικό ύφος που τον κάνει να χάνει το δίκιο του, όπου το έχει, με
βάση έστω την οικονομική λογική; Ο ευγενής – τι άλλο; – αυτός κύριος,
που όποτε ανοίγει το στόμα του στάζει… δηλητήριο, ακόμα κι όταν δεν
υπάρχει προφανής αιτία, είπε μιλώντας στο ίδρυμα Brookings, ότι η
οικονομική και όχι η στρατιωτική ισχύς, τελικά, θα καθορίσει την έκβαση
της αντιπαράθεσης της Δύσης με τη Ρωσία για την Ουκρανία.
Χαρακτήρισε την αντιπαράθεση της Δύσης με τον
Βλαντίμιρ Πούτιν ως «μια νέα συστημική σύγκρουση» την οποία θα κερδίσει η
πλευρά με τη μεγαλύτερη «ήπια δύναμη» και την ισχυρότερη οικονομία. Να
υποθέσουμε εύσχημα ότι η άλλη συστημική σύγκρουση που έχει στο μυαλό
του, είναι ο Ψυχρός Πόλεμος.
Και μάλιστα, είπε πως η τρέχουσα σύγκρουση θα
κριθεί «μακροπρόθεσμα», προφανώς αναμένοντας οι κυρώσεις να καταστρέψουν
την οικονομία της Ρωσίας, με αποτέλεσμα αυτή να αναγκαστεί να κάνει
πίσω. Δηλαδή, επί της ουσίας μας λέει ότι σε εξέλιξη έχουμε μια
«μικρογραφία» του Ψυχρού Πολέμου, όπου και πάλι θα επικρατήσει ο
οικονομικά ισχυρός.
Δηλαδή για να καταλάβουμε: Ο κύριος Σόιμπλε
περιμένει οι Ρώσοι να επιστρέψουν την Κριμαία; Έστω μετά από πολλά-πολλά
χρόνια; Επειδή θα καταρρεύσουν όπως και η ΕΣΣΔ, οπότε θα επαναληφθεί το
πρότυπο – για παράδειγμα – των Βαλτικών Δημοκρατιών; Και γιατί να μην
ισχύει και μια εναλλακτική – απλούστερη σκέψη, ότι εάν το ΝΑΤΟ δεν είχε
προχωρήσει στην ενσωμάτωση των Βαλτικών Δημοκρατιών, ίσως σήμερα η
ένταση με τη Ρωσία να ήταν πολύ πιο ελεγχόμενη; Χωρίς να χρειάζεται καν
να κρίνει κανείς και να πάρει θέση για την από στρατηγικής απόψεως
ορθότητα ή μη της ενέργειας.
Πόσο δύσκολο είναι να καταλάβει ο Σόιμπλε, αυτό
το οποίο η στρατηγική έχει υιοθετήσει από τον μέγα Θουκυδίδη, ότι εάν
κάποιος αισθάνεται πίεση και προβλέπει ότι στο μέλλον αυτή η πίεση θα
φέρει μη επιθυμητά για τον ίδιο αποτελέσματα, αφού μακροπρόθεσμα η
ισορροπία δυνάμεων αλλοιώνεται, τότε δεν του μένει άλλη επιλογή από το
να κινηθεί άμεσα, προτού η οικονομική πίεση διαβρώσει τη στρατιωτική του
ισχύ, επιχειρώντας να «ανακατέψει την τράπουλα»;
Πόσο μονοδιάστατα μορφωμένος πρέπει να είναι
κάποιος Γερμανός, ώστε να μη διδάσκεται από τη δική του ματωμένη Ιστορία
και να αντιλαμβάνεται ότι όσους έχει απέναντι ως «γεωπολιτικούς
αντιπάλους», δεν πρόκειται να κάτσουν να παίξουν το παιχνίδι του,
αναμένοντας απαθείς να προκύψει το επιθυμητό για τον κάθε Σόιμπλε
αποτέλεσμα; Δεν έβαλε μυαλό από την πρόκληση της αντίδρασης της Μόσχας, η
οποία σε μεγάλο βαθμό προκλήθηκε από τη γερμανική εμπλοκή στην
Ουκρανία, όχι μόνο την αμερικανική;
Πολύ μας θυμίζει την περίπτωση του πολέμου στα
Βαλκάνια, όπου η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας χρεωνόταν στους Αμερικανούς,
ενώ η αλήθεια ήταν ότι ξεκίνησε από τις επιλογές του πολιτικού του
μέντορα (δεν πρέπει να υφίσταται αμοιβαία εκτίμηση πλέον…), Χέλμουτ Κολ
και του πραγματικά ευφυούς υπουργού Εξωτερικών, Χανς Ντίντριχ Γκένσερ,
που προκάλεσε αυτόν τον πόλεμο των δέκα ημερών στη Σλοβενία;
Πόσοι θυμούνται ότι αρχικά η στάση των ΗΠΑ ήταν
απολύτως απορριπτική και υπέρ της διατήρησης της ενότητας της
Γιουγκοσλαβίας; Στη συνέχεια προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα και καθόρισε
τις προτεραιότητες σύμφωνα με αυτό που καθορίστηκε ως αμερικανικό
εθνικό συμφέρον. Μήπως τελικά υπάρχει ένα «pattern of behaviour»
(πρότυπο συμπεριφοράς) που θα έλεγαν και οι διεθνολόγοι; Τους Γερμανούς
να κάνουν την πρώτη ζημιά και τους Αμερικανούς να εμπλέκονται στη
συνέχεια να μαζέψουν… τα ασυμμάζευτα κάνοντας τη βρόμικη δουλειά;
Πόσο επικίνδυνος πρέπει να είναι ένας πολιτικός,
ώστε να μην αντιλαμβάνεται ότι με τέτοιες νέο-ψυχροπολεμικές
τοποθετήσεις θέτει την ευρωπαϊκή ασφάλεια, όχι μονάχα τη γερμανική, σε
τροχιά αντιμετώπισης θανάσιμου κινδύνου; Μήπως ο κύριος αυτός στο μυαλό
του έχει την προστασία που του παρέχει η Ατλαντική Συμμαχία, την οποία
μάλιστα η χώρα του έχει πλημμελέστατα στηρίξει σε ουσιαστικό επίπεδο;
Δηλαδή, ο Σόιμπλε υπολογίζει, ότι αν τολμήσουν οι
Ρώσοι και κινηθούν, τότε θα σπεύσουν οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ να
αποκρούσουν συλλογικά την όποια ενέργεια. Του είπε κανείς αυτού του
κυρίου, ότι στο σύγχρονο διεθνές περιβάλλον έχουν αρχίσει εδώ και
κάμποσο καιρό οι ειδικοί να συζητούν για «υβριδικές» μορφές συγκρούσεων,
χωρίς να έχουν καταλήξει τελεσίδικα ποιες θα συμπεριλάβουμε στον όρο,
ίσως διότι κατά βάθος κανείς δεν είναι ακόμα σε θέση να εκτιμήσει πόσες
νέες μορφές σύγκρουσης θα ανακύψουν ακόμα σε ένα τόσο ρευστό διεθνές
περιβάλλον;
- Κι αν ποντάρει σε αυτό ο Σόιμπλε, το να προστρέξουν δηλαδή οι Αμερικανοί να «βάλουν πλάτη» αφού δε θα μπορούν να κάνουν αλλιώς, γιατί κατηγορεί την Ελλάδα που κάνει – εάν το κάνει – το ίδιο (και Γερμανοί το πρεσβεύουν), παραμένοντας άκαμπτη στη «διαπραγμάτευση» με τους εταίρους της, πιστεύοντας ότι δεν θα την αφήσουν να πάει… άκλαυτη, διότι η ζημιά που θα υποστούν και οι Ευρωπαίοι και το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας θα είναι πολύ μεγάλη;
- Και αυτό δείχνουν να το αντιλαμβάνονται μόνο οι συνήθεις «κακοί», οι Αμερικανοί, που συνηθίζουν να μην αφήνουν τίποτα στην τύχη. Δεν υποστηρίζουμε απαραίτητα ότι αυτή η ελληνική στάση είναι η σωστή, δεν μπορούμε όμως και να μην επισημάνουμε κάποιες ομοιότητες με τη στάση των Γερμανών, ενθυμούμενοι παράλληλα την παροιμία, «είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα»…
- Η Άγκελα Μέρκελ έχει καθήκον να προστατεύσει και τη Γερμανία και την Ευρώπη από έναν τόσο επικίνδυνα ιδεοληπτικό κορυφαίο υπουργό της – έχει και άλλα εξαιρετικά επικίνδυνα και συγκρουσιακά χαρακτηριστικά η προσωπικότητά του, ενδεχομένως αποτέλεσμα προσωπικών βιωμάτων που επηρέασαν στο επίπεδο της ψυχολογίας – προτού η βλάβη αποδειχθεί ανήκεστος.
Δεν δικαιολογείται μια χώρα που έχει έναν υπουργό
Εξωτερικών «κόσμημα» για την ευπρέπεια, τη γνώση, τη γεωστρατηγική
θεώρηση της ευρωπαϊκής ασφάλειας αλλά και του κόσμου ολόκληρου, συν την
αρετή της ψυχραιμίας, να «τσαλακώνεται» με τέτοιον βάναυσο τρόπο, από
έναν άνθρωπο που μπορεί μεν να είναι αυθεντία και αποτελεσματικός στο
αντικείμενό του, συμπεριφέρεται όμως με τρόπο που θέτει σε κίνδυνο και
τη χώρα του και την Ευρώπη ολόκληρη, λόγω ημιμάθειας και μάλιστα στο
ανώτατο επίπεδο των διακρατικών σχέσεων, όπου το οικονομικό, είναι μία
μόνο παράμετρος…
Σχόλια