Ο Krugman: Τα λάθος διδάγματα από την ελληνική κρίση

Η ελληνική κρίση ξεκίνησε πριν από πέντε χρόνια και οι παρενέργειές της συνεχίζουν να προκαλούν τεράστιο κακό στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο, αναφέρει ο Paul Krugman σε άρθρο γνώμης στους NEW YORK TIMES με τίτλο «Mad as Hellas» σημειώνοντας ότι δεν μιλάει για τις παρενέργειες τις οποίες έχει ενδεχομένως κάποιος στο μυαλό του, όπως τις επιπτώσεις από την ελληνική ύφεση ανάλογες της Μεγάλης Ύφεσης ή την μετάδοση της κρίσης σε άλλες υπερχρεωμένες χώρες, καθώς οι πραγματικά καταστροφικές συνέπειες της ελληνικής κρίσης ήταν ο τρόπος που στρέβλωσε τις οικονομικές πολιτικές, από τη στιγμή που σοβαροί, υποτίθεται, άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έβγαλαν λανθασμένα διδάγματα.
Τώρα η Ελλάδα βρίσκεται εκ νέου σε κρίση και δεν είναι σίγουρο εάν θα εξαχθούν σήμερα τα σωστά συμπεράσματα, επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο αρθρογράφος, καθώς η πρώτη ελληνική κρίση είχε οδηγήσει στην αλλαγή της οικονομικής θεωρίας, με την καταδίκη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, ακόμη και όταν το δανειακό κόστος βρίσκονταν σε ιστορικό χαμηλό, και την περικοπή των κρατικών δαπανών, ακόμη και όταν προκαλούσε εκτόξευση της ανεργίας.

Όπως σημειώνεται ωστόσο, το παράδειγμα της Ελλάδας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών που υποχρεώθηκαν στην υιοθέτηση μέτρων λιτότητας θα έπρεπε να μας πείσει ότι είναι πραγματικά κακή ιδέα η περικοπή δαπανών σε μια υφεσιακή οικονομία, όταν μπορείς να την αποφύγεις. Γίνεται επίσης αναφορά στις κατηγορίες που έχουν αποδοθεί στην Ελλάδα ότι δεν εφήρμοσε τα αυστηρά μέτρα που απαιτούσε η κατάστασή της, σημειώνοντας ότι στην πραγματικότητα η Ελλάδα πέτυχε μια τεράστια προσαρμογή με την μείωση των δημοσίων υπαλλήλων και των συντάξεων, την περικοπή των κοινωνικών προγραμμάτων και την αύξηση των φόρων. Για να έχει κανείς μια αίσθηση της προσαρμογής, η λιτότητα που εφαρμόσθηκε στην Ελλάδα αντιστοιχεί με μια υποθετική περικοπή δαπανών και αύξηση φόρων από τις ΗΠΑ ύψους 1 τρις δολάρια ετησίως. Επίσης οι μισθοί στο ιδιωτικό τομέα της Ελλάδας μειώθηκαν δραματικά, ενώ το ένα τέταρτο των Ελλήνων και το ήμισυ των νέων παραμένει άνεργο.

Η κατάσταση επίσης του χρέους επιδεινώθηκε, με το ποσοστό του σε σχέση με το ΑΕΠ να φθάνει σε ύψος ρεκόρ -κυρίως λόγω της συρρίκνωσης του ΑΕΠ και όχι της αύξησης του χρέους-, ενώ δημιουργείται και ένα πρόβλημα ιδιωτικού χρέους λόγω του αποπληθωρισμού και της ύφεσης. Υπάρχουν ωστόσο και θετικά στοιχεία, καθώς η οικονομία παρουσιάζει μικρή ανάπτυξη, εξαιτίας κυρίως του τουρισμού, αλλά συνολικά υπήρξαν πολλά χρόνια οδύνης για μια μικρή επιβράβευση.

Αυτό που είναι αξιοσημείωτο είναι η θέληση των Ελλήνων να δεχθούν τις απαιτήσεις του πολιτικού κατεστημένου ότι η οδύνη είναι αναγκαία και ότι θα οδηγήσει στην ανάκαμψη, μολονότι η είδηση που κυριαρχεί τις τελευταίες ημέρες στην Ευρώπη είναι ότι οι Έλληνες έχουν φθάσει στα όριά τους. Οι λεπτομέρειες είναι περίπλοκες αλλά το σημαντικό είναι ότι η παρούσα κυβέρνηση επιχειρεί έναν απεγνωσμένο πολιτικό ελιγμό για να αποφύγει τις βουλευτικές εκλογές, ενώ εάν αποτύχει νικητής στις εκλογές θα είναι πιθανώς ο ΣΥΡΙΖΑ, ένα αριστερό κόμμα που ζητά την επαναδιαπραγμάτευση του προγράμματος λιτότητας, κάτι που οδηγούσε ενδεχομένως σε σύγκρουση με τη Γερμανία και σε έξοδο από το ευρώ.

• Το σημαντικό ωστόσο είναι ότι δεν έχουν εξοργισθεί μόνο οι Έλληνες με την παρούσα κατάσταση στην Ευρώπη, αλλά και άλλοι στη Γαλλία, στην Βρετανία ή στην Ιταλία, όπου παρατηρείται ενίσχυση αντισυστημικών κομμάτων. Θα ήταν τρομερό εάν κάποιο από αυτά τα κόμματα καταλάμβανε την εξουσία, με εξαίρεση, προκαλώντας έκπληξη, του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος μοιάζει σχετικά ήπιος, σημειώνει, μεταξύ άλλων, ο αρθρογράφος.

http://www.nytimes.com/2014/12/12/opinion/paul-krugman-greece-economy-mad-as-hellas.html?hp&action=click&pgtype=Homepage&module=c-column-top-span-region&region=c-column-top-span-region&WT.nav=c-column-top-span-region&_r=0
Πηγή