Η Τουρκία δημιούργησε τετελεσμένα με την ανοχή των ΗΠΑ, την ΕΕ και τον ΟΗΕ
Περίεργο βέτο του Λονδίνου σε περίεργο διάβημα προς ΟΗΕ
Ιστορικές ευθύνες για τις εξελίξεις
του Σωτήρη Σιδέρη
Η σειρά μέτρων που αποφάσισε το Εθνικό Συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ένα σωστό βήμα, είναι όμως βέβαιο ότι δεν θίγει τον πυρήνα της επιθετικής πολιτικής της Τουρκίας και το κόστος που μπορεί να προκύψει για την Άγκυρα είναι διαχειρίσιμο. Αν όμως υπήρχε ένας στρατηγικός σχεδιασμός και κοινή ανακοίνωση μέτρων με την Ελλάδα, όπως το πλήρες πάγωμα των τουρκικών ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, τα πράγματα ίσως έπαιρναν άλλη τροπή.
Διπλωμάτες με εμπειρία και γνώση της τουρκικής πολιτικής, θεωρούν πολύ πιθανό ότι η επόμενη επιθετική κίνηση της Αγκυρας θα είναι μια ανάλογη κίνηση κοντά στο Καστελλόριζο. Η παθητική στάση της Αθήνας είναι για ορισμένους πρόκριμα και για την διαχείριση μιάς νέας εστίας έντασης στο ακριτικό νησί. Η πίεση όμως για την ελληνική κυβέρνηση θα είναι εντελώς άλλου επιπέδου.
Παράλληλα, θα είχε πολιτική, διπλωματική και στρατηγική αξία, ένα ομόφωνο ψήφισμα του ελληνικού κοινοβουλίου ότι ακόμη και αν κάποτε η Τουρκία ολοκληρώσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, η απόφαση για την ένταξη ή την ειδική σχέση με την ΕΕ, θα πρέπει να εγκριθεί με δημοψήφισμα από τον ελληνικό λαό. Κάτι που ήδη έχουν αποφασίσει η Γαλλία και η Αυστρία.
Υπό αυτό το πρίσμα η θετική κατά τα άλλα , επίσκεψη του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα στο υπουργείο Άμυνας είχε όλα τα χαρακτηριστικά της ανοχής στην –ανύπαρκτη- κυβερνητική πολιτική και όχι ο σχεδιασμός των αναγκαίων αντιδράσεων. Το θετικό για την αξιωματική αντιπολίτευση είναι ότι έχει αρχίσει να μελετά τις εξελίξεις και να κινείται με μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Με τη διαφορά ότι τώρα δεν υπάρχει πλέον περίοδος χάρητος και κατά συνέπεια, πρέπει να επιταχύνει και να σχεδιάσει την δική του εξωτερική πολιτική.
Ιστορικές ευθύνες
Η Τουρκία δεν καταδικάστηκε από κανέναν διεθνή οργανισμό, δεν της έγινε καμία αυστηρή σύσταση, δεν υπήρξε η παραμικρή προειδοποίηση ότι οι ενέργειές της έχουν κόστος και δεν γίνονται αποδεκτές. Ετσι, το ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός», συνεχίζει την «άλωση» των οικοπέδων της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας , αδιαφορώντας απολύτως για τις γραφικές δηλώσεις που έκαναν οι εκπρόσωποι τύπου, το χαμηλότερο δυνατό επίπεδο, στην Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες.
Η ελληνική κυβέρνηση επιβαρύνεται με ιστορικού επιπέδου και βάρους ευθύνες για την παθητική της στάση. Ούτε μία συνεδρίαση κυβερνητικού οργάνου, του υπουργικού συμβουλίου ή του ΚΥΣΕΑ, ούτε μία ουσιαστική παρέμβαση του πρωθυπουργού προς τους διεθνείς οργανισμούς και τις ξένες κυβερνήσεις, απόλυτη σιωπή από το Υπουργείο Άμυνας (το οποίο τυπικά οφείλει να θυμάται ότι εγγυάται την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας). Διπλωματία, πολιτική και Άμυνα συνιστούν το τρίπτυχο μιάς ενδεδειγμένης πολιτικής που δεν υφίσταται.
Το υπουργείο Εξωτερικών αρκέστηκε σε τυπικού χαρακτήρα δηλώσεις που δεν περιλαμβάνουν κανένα «ισοδύναμο τετελεσμένο», που έλεγαν οι παλαιότεροι του κ. Βενιζέλου στο ΠΑΣΟΚ, ένα υπουργείο Εξωτερικών, που μέχρι στιγμής, ακυρώνει πλήρως τον κρίσιμο εθνικά ρόλο του που είναι η διεθνής κινητοποίησή του για την υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων.
Τα μέτρα
Τα μέτρα που αποφάσισε το Εθνικό Συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι τα εξής:
1.Καταγγελία της Τουρκίας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που συνέρχεται στις 23 και 24 Οκτωβρίου, με σκοπό την καταδίκη των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας και της παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.
2. Η Κυπριακή Δημοκρατία θα αξιοποιήσει, σε διάφορα διεθνή φόρα, την ιδιότητα της ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με λήψη μέτρων, που θα προκαλέσουν κόστος στην Τουρκία για τις παράνομες ενέργειες της.
3. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα συναινέσει στο άνοιγμα οποιουδήποτε νέου κεφαλαίου στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
4. Μελέτη του ενδεχομένου προσφυγής στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
5. Μελέτη από τον Γενικό Εισαγγελέα και Διεθνείς Οίκους, για λήψη συγκεκριμένων νομικών μέτρων εναντίον όσων εμπλέκονται με οποιονδήποτε τρόπο στις παράνομες τουρκικές ενέργειες.
6. Συνέχιση διπλωματικών διαβημάτων και αξιοποίηση σχέσεων με συγκεκριμένα κράτη.
7. Καταγγελία της Τουρκίας για τις παράνομες ενέργειες της στη Διεύθυνση Ωκεανών και Δικαίου της Θάλασσας της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών.
8. Καταγγελία της Τουρκίας για την παράνομη δέσμευση και παράνομη διεξαγωγή ερευνών εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, προς το Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό.
Την Δευτέρα 20 Οκτωβρίουο κυκλοφόρησε ως επίσημο έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η επιστολή ημερομηνίας 6 Οκτωβρίου του προέδρου Αναστασιάδη, προς τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών.
Με την επιστολή του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ζητήσει την παρέμβαση του Μπαν Κι Μουν σε μια προσπάθεια να πειστεί η Τουρκία να μην προχωρήσει με τις προγραμματισμένες σεισμικές έρευνες ή οποιανδήποτε άλλη παρέμβαση και παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου στην ΑΟΖ, που θα αποτελούσε μεγάλο κτύπημα στις διαπραγματεύσεις για λύση του Κυπριακού.
Αγγλικές αθλιότητες κατά Κύπρου
Δεν προκαλεί μόνο η Τουρκία, προκαλεί όπως πάντα έκανε και η Αγγλία και μάλιστα συνεχίζει να στηρίζει τα τουρκικά συμφέροντα στην Κύπρο, όπως έκανε και με το σχέδιο Ανάν.
Το Λονδίνο έθεσε βέτο σε διάβημα που επιχείρησε να κάνει η ΕΕ προς τον ΟΗΕ , το περιεχόμενο του οποίου δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό. Η κυβέρνηση του κ. Κάμερον εξήγησε ότι έθεσε βέτο προκειμένου να αποφευχθεί η πρόκληση έντασης και διατάραξης των υπηρεσιών του ΟΗΕ. Σημειώνεται ότι ήδη οι διαπραγματεύσεις στην Κύπρο έχουν διακοπεί μετά την είσοδο του «Μπαρμπαρός» στην ΑΟΖ. Η κίνηση του Λονδίνου, ευνοεί την επιθετικότητα της Αγκυρας.
Σε δήλωσή του προς το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων εκπρόσωπος του Φόρεϊν Όφις ανέφερε πως "το Ηνωμένο Βασίλειο δεν υποστήριξε το διάβημα της ΕΕ στα Ηνωμένα Έθνη διότι ήταν μία ασυνήθιστη διαδικασία με κίνδυνο πρόκλησης εντάσεων και διατάραξης της εξυπηρέτησης των συνομιλιών λύσης από τα Ηνωμένα Έθνη".
Ο εκπρόσωπος του βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών στο Λονδίνο πρόσθεσε πως το Ηνωμένο Βασίλειο "θέλει να μειώσει τις εντάσεις και να ενθαρρύνει τις πλευρές να συνεχίσουν τις συνομιλίες για λύση".
Αυτό σημαίνει ότι παρά την τουρκική επιθετικότητα, αντί να πιεστεί η Τουρκία , θα πιεστεί η Κυπριακή Δημοκρατία για να επιστρέψει και μάλιστα άνευ όρων στις συνομιλίες και να βρίσκεται συνεχώς υπό πίεση και εκβιαζόμενη στρατιωτικά και διπλωματικά.
Από την άλλη πλευρά, ερωτηματικά προκαλεί και η στάση της ΕΕ. Η οποία αφού σιώπησε επί ημέρες αποφάσισε να κάνει διάβημα στον ΟΗΕ. Πέραν αυτού, η ΕΕ θα μπορούσε να κάνει διάβημα στην Τουρκία και επειδή η Αγκυρα βρίσκεται σε ενταξιακές διαπραγματεύσεις, να ανακοινώσει και τις επιπτώσεις που έχει η στάση της Τουρκίας. Συνέπεια όλων αυτών, είναι η Τουρκία να παραμένει στο απυρόβλητο.
Σημειώνεται επίσης, ότι ούτε η ελληνική κυβέρνηση έθεσε το θέμα στο Συμβούλιο υπουργών εξωτερικών που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 21 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, αναμένοντας την Σύνοδο Κορυφής στις 23-24 Οκτωβρίου για να το θέσει ο κ. Αναστασιάδης. Υπάρχει προφανώς τεράστιο πρόβλημα αποφασιστικότητας και σχεδιασμού, όχι μόνο έναντι της Τουρκίας, αλλά και στο πλαίσιο της ΕΕ και των διεθνών οργανισμών.
Οι εξελίξεις
Στις 7 Νοεμβρίου, καθ όδόν προς το Κάιρο για την τριμερή συνάντηση κορυφής Ελλάδας -Κύπρου –Αιγύπτου ο κ. Σαμαράς θα σταθμεύσει την Λευκωσία για να συναντηθεί με τον κ. Αναστασιάδη και προφανώς, θα συνταξιδεύσουν για το Κάιρο.
Μετά από πίεση των διπλωματών και έντονους ψιθύρους για το γεγονός ότι ο κ. Σαμαράς είναι ο μόνος πρωθυπουργός της Ελλάδας που δεν πραγματοποίησε επίσκεψη στην Λευκωσία, αποφασίστηκε η πραγματοποίηση της επίσκεψης υπό το βάρος των εξελίξεων. Το θετικό είναι ότι ο κ. Σαμαράς θα πάει στην Λευκωσία. Τα αρνητικά είναι πολλά. Ο Ελληνας πρωθυπουργός δεν έχει προς το παρόν κανένα σχέδιο αντίδρασης στην επιθετικότητα της Τουρκίας. Ο κ. Βενιζέλος με τις απίστευτες δηλώσεις του, ότι το πρόβλημα είναι η μη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, που περιγράφουν τις θέσεις Άγκυρας, αντί να αντιμετωπίζει το πρόβλημα, απογείωσε την τουρκική προκλητικότητα.
Εθνική αδυναμία
Μια πραγματικά μεγάλη ευκαιρία για να στριμωχθεί η Τουρκία, είναι να γίνουν συγκεκριμένα βήματα προόδου στις σχέσεις Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας και Αιγύπτου στην τριμερή του Καίρου, στις 8 Νοεμβρίου. Προφανώς και ένας από τους λόγους που η Αγκυρα αντιδρά με αυτόν τον τρόπο είναι και η πιθανότητα, η τριμερής συνεργασία να επεκταθεί και προς το Ισραήλ και να αποτελέσει έναν στρατηγικό άξονα , τον «Συνασπισμό της Μεσογείου» που θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στην περιοχή. Η πίεση της Αιγύπτου και η έντονη κινητικότητα της Κυπριακής διπλωματίας έδωσαν ώθηση στην τριμερή συνεργασία και αναμένονται με ενδιαφέρον τα αποτελέσματά της.
Η Ελλάδα πληρώνει την αδιαφορία της σημερινής κυβέρνησης και του πρωθυπουργού προσωπικά να μελετήσουν τρόπους αντίδρασης και πρόληψης της τουρκικής επιθετικότητας, δεδομένου ότι τα τουρκικά σχέδια ήταν από πριν γνωστά, ανακοινωμένα και αποφασισμένα. Κατά συνέπεια, το γεγονός ότι η Αθήνα δεν αντέδρασε σε κάτι που ανέμενε, σημαίνει ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα υπεράσπισης των εθνικών συμφερόντων από μια ηγετική ομάδα που δεν διαθέτει, ούτε την επάρκεια, ούτε την βούληση να δράσει.
Η απουσία της Ελλάδας από τους πολυμερείς οργανισμούς, η υποβάθμιση της υπηρεσιακής διπλωματίας στα όρια της αδράνειας, η απουσία πολιτικής διπλωματίας, η απουσία σταθερών συμμαχιών και το μηδενικό κύρος και διεθνές εκτόπισμα και της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού προσωπικά, μοιραία έφερε τα σημερινά αποτελέσματα.
Προφανώς και υπάρχουν περιθώρια αλλαγής του κλίματος. Για να συμβεί όμως αυτό χρειάζεται μια κυβέρνηση με αίσθηση αποστολής και σχέδιο για την υποστήριξη μιάς διαφορετικής πολιτικής. Η θέση της Ελλάδας, όσο τα στοιχεία αυτά αποσιάζουν, θα επιδεινώνεται. Η απόσταση μεταξύ μια συνήθους κρίσης και έντασης και μιάς μεγάλης κρίσης, είναι μικρύνει δραματικά.
Πηγή
βλέπε σχετικά:
- Η Κύπρος δεν έχει πια φίλους
- Είμαστε στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, γιατί φοβόμαστε ότι θα μας τιμωρήσουν αν φύγουμε;
Σχόλια