- Η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (Transatlantic Trade and Investment Partnership), η περίφημη TTIP, μοιάζει βγαλμένη από το σύμπαν του «Τι ωραίο πλιάτσικο» και απειλεί με τις (μυστικές για το ευρύ κοινό αλλά) ιδιαίτερα επικίνδυνες στοχεύσεις της, βασικές πτυχές της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων.
Αδιαφάνεια και μυστικότητα
Η TTIP είναι μία εφ’ όλης της ύλης συνθήκη ελευθέρων συναλλαγών και επενδύσεων η οποία αποτελεί αυτή τη στιγμή αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αμερικανών αξιωματούχων. Κύριο χαρακτηριστικό αυτών των διαπραγματεύσεων (που από τις αρχές Ιουνίου βρίσκονται στον πέμπτο, τρόπον τινά, γύρο τους, με άτυπο deadline τα τέλη του 2015) είναι η άκρα μυστικότητα. Όπως επισημαίνει ο John Hilary στην μπροσούρα του για την TTIP, ακόμα και οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι κρατών – μελών της ΕΕ δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στα έγγραφα της συμφωνίας παρά μόνο σε καθορισμένα αναγνωστήρια από όπου τα έγγραφα απαγορεύεται να απομακρυνθούν ή να αντιγραφούν…
Σε ευχαριστώ, ω εταιρεία
Πέρα από τους διακηρυγμένους στόχους της (μεταξύ των οποίων οι ακόμα χαμηλότεροι τελωνειακοί δασμοί στα προϊόντα που θα φτάνουν από τη μία στην άλλη άκρη του Ατλαντικού καθώς και μια αναιμική ανάπτυξη ο,5% μέχρι το… 2027!), η TTIP επιδιώκει να εντάξει στο πλαίσιό της μέλη (όπως οι χώρες της ΕΕ) χωρίς αυτά να μπορούν να αρνηθούν τους όρους που αυτή η συμφωνία θέτει. Η δημοσιογράφος της Die Tagezseitung, Urlike Herrmann, βρέθηκε στην Ελλάδα μετά από πρόκληση Ιδρύματος «Ρόζα Λούξεμπουργκ» και του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς» και εξήγησε τις βαθύτερες επιδιώξεις της TTIP:
- «Τυχόν επίτευξη συμφωνίας θα προβλέπει ότι οποιαδήποτε νέα νομοθεσία, πριν φτάσει στο εθνικό κοινοβούλιο, θα πρέπει να εξετάζεται με κριτήριο τη συμβατότητά της με την TTIP. Αυτό σημαίνει ενίσχυση των δραστηριοτήτων των lobbies και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού και κυρίως περιθώριο στις πολυεθνικές επιχειρήσεις να κινηθούν εναντίον κυβερνήσεων για ζημίες τις οποίες υπέστησαν κατόπιν αποφάσεων των κυβερνήσεων αυτών» σημειώνει η Herrmann.
- Σημείο κλειδί προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η πρόβλεψη για ένα σύστημα Επίλυσης διαφορών Επενδυτή Κράτους (ISDS) με το οποίο οι εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν αγωγές για αποζημιώσεις κατά της χώρας υποδοχής επενδύσεων ακόμα και αν δεν έχουν συνάψει σύμβαση με την κυβέρνησή της (!). Βασικό μέσο πίεσης των εταιρειών είναι οι προστατευτικές ρήτρες επί των επενδύσεων και τα ιδιαίτερα «δικαιώματα» των επενδυτών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά, η αγωγή της σουηδικής εταιρείας ενέργειας Vattenfall κατά της γερμανικής κυβέρνησης για 3,7 δισ. ευρώ λόγω της απόφασης της χώρας να καταργήσει σταδιακά την πυρηνική ενέργεια μετά το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα. Κύρια στόχευση όσων διαπραγματεύονται την TTIP είναι η επικύρωση της από τα εθνικά κοινοβούλια, πράγμα (και εδώ είναι το μοναδικό καλό νέο) αρκετά δύσκολο.
- Ήδη στη Γερμανία, μετά και την περίπτωση της Vattenfall, έχει ξεσπάσει κύμα αντιδράσεων: Τον Μάιο, κατόπιν αιτήματος των Πρασίνων (Grüne) και Αριστεράς (Die Linke), η γερμανική βουλή αφιέρωσε περισσότερες από δύο ώρες στο ζήτημα, με κύριο σημείο κριτικής τη μυστικότητα με την οποία διαπραγματεύονται Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον. Αυτό που φοβούνται Αριστερά και Πράσινοι (αλλά, όπως επισημαίνει η Herrmann, ακόμα κι συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις καθώς και τμήματα του γερμανικού «ΣΕΒ») είναι να υπαγορεύουν οι πολυεθνικές την καθημερινή πολιτική δραστηριότητα. «Και όλα αυτά ενώ δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα περάσει από τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών της ΕΕ ενδεχόμενη συμφωνία ΤΤΙΡ» τονίζει σχετικό δημοσίευμα της Deutsche Welle.
Τι ωραίο πλιάτσικο (και στην Ευρώπη)!
Αν η συμφωνία βγει αλώβητη από τις εν εξελίξει παρασκηνιακές διεργασίες και γίνει modus operandi για τις χώρες της ΕΕ, το νεοφιλελεύθερο μοντέλο θα αγγίξει τα ακραία όρια του, σε μια περίοδο μάλιστα που αμφισβητείται από πολλές πλευρές. Κατ’ αρχάς, η TTIP αποτελεί ξεκάθαρη απειλή για τον κόσμο της εργασίας: Οι μεγάλες επιχειρήσεις θα έχουν, σε πιο μεγάλη κλίμακα πλέον, την ευκαιρία μετεγκατάστασης της παραγωγής σε μέρη με πετσοκομμένα εργασιακά δικαιώματα καθώς βασικά κεκτημένα θα θεωρούνται «κωλύματα» για τις συναλλαγές μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ.
Επιπλέον, η TTIP θα πλήξει βάναυσα την ασφάλεια των τροφίμων. Όπως επισήμανε πρόσφατα ο Γιώργος Δαράτος σε ρεπορτάζ από τις Βρυξέλλες: «ενδεχόμενη έγκριση της Ευρωαμερικανικής συμφωνίας θα ελευθερώσει, μεταξύ άλλων, τις εισαγωγές στις κοινοτικές χώρες κρέατος βοοειδών μεγαλωμένων με ορμόνες, πουλερικών απολυμασμένων με χλώριο (σ.σ. για την καταπολέμηση τη σαλμονέλας και άλλων ασθενειών) και, το κυριότερο, γενετικά μεταλλαγμένων φυτών και τροφών όπως είναι οι διάφορες ποικιλίες μεταλλαγμένου καλαμποκιού και σόγιας. Προϊόντα που μέχρι σήμερα απαγορεύεται δια ροπάλου η εισαγωγή τους στις χώρες της ΕΕ, τα οποία θα βρεθούν στα ράφια των ευρωπαϊκών σουπερμάρκετ με το πρόσχημα ότι όλα όσα θα επιτρέψουμε να μπουν στο έδαφος μας και όσα, ευρωπαϊκά θα δεχθούν οι ΗΠΑ να μπουν στο δικό του έδαφος, όπως λ.χ. γαλλικά τυριά από μη παστεριωμένο γάλα, θα ευνοήσουν και θα τονώσουν την …απασχόληση και τις επενδύσεις».
Ακόμη, η TTIP θα αποτελέσει πρώτης τάξεως ευκαιρία για ένα ακόμη πλιάτσικο στον δημόσιο τομέα: Μία από τις πιο ύπουλες επιπτώσεις της συμφωνίας, με ιδιαίτερη σημασία για την περίπτωση του πειραματόζωου «Ελλάδα», είναι ότι γίνεται πρακτικά αδύνατο για μια χώρα να αναστρέψει την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών της αφού αυτή θα έχει συντελεστεί. Στο σημείο αυτό πρέπει να θυμηθούμε ξανά τα διαιτητικά δικαστήρια – παρωδία στα οποία, ειρήσθω εν παρόδω, δικαστές δεν είναι μόνιμοι δημόσιοι λειτουργοί αλλά μία μικρή κλίκα δικηγόρων εταιρικού δικαίου (!).
Τι να κάνουμε
Συμπερασματικά, η συμφωνία TTIP αποτελεί θεσμοποίηση των κανόνων της αγοράς ως υπέρτερων της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. Πίσω από την επικοινωνιακή καταιγίδα, περί της μεγαλύτερης ζώνης «ελεύθερου» εμπορίου στον πλανήτη, που θα προηγηθεί ενδεχόμενης σύναψης της συμφωνίας, η TTIP θα αποτελέσει ένα «τυφώνα για τους ευρωπαίους πολίτες» (όπως χαρακτηριστικά σημειώνει η γαλλική Monde). Πέραν της ενημέρωσης και της δημόσιας συζήτησης (στην Ελλάδα βρισκόμαστε πίσω από το μηδέν) απαιτείται κινηματική και δημοκρατική εγρήγορση. Όπως επισημαίνει η Herrmann, αν κάθε πολίτης αφιερώσει 10 λεπτά για να ενημερωθεί για τις εξτρεμιστικές προβλέψεις της TTIP, θα δηλώσει, πιθανότατα, διαθέσιμος σε δράσεις εναντίον της.
Στις ΗΠΑ έχει αναπτυχθεί ένα τεράστιο κίνημα αντίδρασης με περισσότερες από 550 οργανώσεις να έχουν υπογράψει επιστολή προς τα μέλη του Κογκρέσου, με την οποία ζητούν να μην δώσουν «λευκή επιταγή» στον εκάστοτε πρόεδρο των ΗΠΑ για την υπογραφή μονομερώς των Συμφωνιών Ελεύθερου Εμπορίου. Επίσης, πέραν των αντιδράσεων στη Γερμανία (βλέπε παραπάνω), γάλλοι γερουσιαστές, τον Ιανουάριο του 2014, εξαπέλυσαν σφοδρή επίθεση κατά της γαλλικής κυβέρνησης για την υποστήριξή της στη συμφωνία ενώ εναντίον της TTIP έχουν εκφραστεί βουλευτές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ολλανδία. Οι κοινωνίες, όμως, έχουν τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο ώστε το μπλόκο στη συμφωνία να γίνει αποτελεσματικό!
Καμπάνιες εναντίον της TTIP:
- Bilaterals.org (όλες οι τελευταίες ειδήσεις σχετικά με την TTIP)
- S2bnetwork.org: Seattle to Brussels Network (ΕΕ)
- Citizen.org: Public Citizen (ΗΠΑ)
Διαβάστε επίσης για την Trans-Pacific Partnership: Το παγκόσμιο νομοσχέδιο υποδούλωσης!
Πηγή
-------------------------------------
Όλα για το κέρδος των πολυεθνικών
Ιουνίου 19, 2014 από seisaxthiablog
Εκστρατεία ενημέρωσης πολιτών και φορέων για τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP), μια συμφωνία που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης κάτω από άκρα μυστικότητα, ανέλαβε το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ και το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς.
Στόχος είναι να αναδειχθεί το μείζον θέμα που παραμένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας στη χώρα μας, αν και αφορά το μέλλον των χωρών της Ευρώπης σε όλα τα επίπεδα. Ένα θέμα που έχει προκαλέσει πλείστες αντιδράσεις και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού, με χιλιάδες πολίτες και οργανώσεις να κινητοποιούνται προκειμένου να αποτελέσουν την άλλη πηγή ενημέρωσης για ένα ζήτημα που χτυπάει την καρδιά της δημοκρατίας και τοποθετεί στην κορυφή της πυραμίδας της διακυβέρνησης τις πολυεθνικές.
Όπως επισήμανε η Γερμανίδα δημοσιογράφος Ούρλικε Χέρμαν στο ειδικό σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ και του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, η TTIP δεν αφορά την ανάπτυξη, δεν αφορά τη ρύθμιση των εμπορικών σχέσεων μέσα από την κατάργηση δασμών, αλλά την αποθέωση των επενδυτών μέσα από την κατάργηση κανόνων και νόμων που διέπουν όλους τους τομείς, από την ασφάλεια τροφίμων και το περιβάλλον έως τα φάρμακα, τα προσωπικά δεδομένα, την προστασία των επενδυτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι επιχειρείται η υιοθέτηση παγκόσμιων προτύπων, με αποτέλεσμα οποιαδήποτε νέα νομοθεσία, πριν φθάσει στο Κοινοβούλιο μιας χώρας, να πρέπει πρώτα να εξετάζεται εάν είναι σύμφωνη με τις επιταγές της TTIP.
Ειδικά για τη χώρα μας, όπως επισήμανε η Ούρλικε Χέρμαν, οι ρήτρες προστασίας των επενδυτών θα αποτελούν το πιο σοβαρό πρόβλημα, αφού επί της ουσίας τα προνόμια των πολυεθνικών θα αποκτήσουν την ισχύ νόμου και οι πολυεθνικές θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να σύρουν κράτη στη διεθνή διαιτησία για διαφυγόντα κέρδη στην περίπτωση που τα κράτη ψηφίζουν νόμους για την προστασία της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος ή του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Για αργό αλλά σταθερό πραξικόπημα που δίνει το δικαίωμα σε μια πολυεθνική να αλλάξει την πορεία των συναλλαγών έκανε λόγο η Ντέμπι Μπάρκερ, διευθύντρια διεθνούς προγράμματος στο Center for Food Safety της Ουάσιγκτον, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα την πρωτοφανή μυστικότητα που διέπει τις διαπραγματεύσεις. Όπως χαρακτηριστικά είπε, σε κάθε συμφωνία τέτοιου είδους μετά την ολοκλήρωση κάθε κύκλου δίνονται στη δημοσιότητα κάποια στοιχεία. Η TTIP είναι η μοναδική συμφωνία που, αν και έχει ολοκληρωθεί ο 5ος κύκλος διαβουλεύσεων, δεν έχει δοθεί τίποτε στη δημοσιότητα. Πρωτοφανές είναι επίσης το γεγονός ότι, αν και περίπου 500-600 σύμβουλοι επιχειρήσεων έχουν πρόσβαση στα κείμενα, δεν έχουν πρόσβαση τα μέλη του Κογκρέσου όπως επίσης οι ευρωβουλευτές ή οι βουλευτές των εθνικών Κοινοβουλίων των κρατών – μελών.
Το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, στην προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πολιτών και φορέων κυκλοφόρησε και στην ελληνική γλώσσα την ειδική έκδοση του Τζον Χίλαρι, εκτελεστικού διευθυντή της οργάνωσης War on Want, για το τι είναι η συμφωνία ΤΤΙΡ, ποιους τομείς αφορά, ποιους κινδύνους κρύβει αλλά και το κύμα αντίστασης που μεγαλώνει και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού. Το «Π» παρουσιάζει από την ειδική έκδοση τις επισημάνσεις για την απορρύθμιση στον τομέα της ασφάλειας τροφίμων, την απορρύθμιση στον τομέα του περιβάλλοντος και την απειλή για τη δημοκρατία που συνεπάγεται η ειδική ρύθμιση για τις διαφορές επενδυτών – κρατών.
Ασφάλεια τροφίμων
Η κατάργηση των ευρωπαϊκών κανονισμών για την ασφάλεια των τροφίμων αποτελεί προτεραιότητα των επιχειρηματικών λόμπι στις διαπραγματεύσεις για το ΤΤΙΡ. Από τη λίστα τους δεν λείπουν και οι περιορισμοί που αφορούν τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), τα φυτοφάρμακα, το βοδινό κρέας με ορμόνες και τις αυξητικές ουσίες. Οι Αμερικανοί παραγωγοί τροφίμων δεν υποχρεούνται να τηρούν τα ίδια πρότυπα για το περιβάλλον και για τη μεταχείριση των ζώων με τους Ευρωπαίους ομολόγους τους, και προσπαθούν εδώ και καιρό να καταργήσουν τους ελέγχους της Ε.Ε. που περιορίζουν την πώληση των προϊόντων τους στις ευρωπαϊκές αγορές.
Από την πρώτη στιγμή, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δήλωσε ρητά ότι θα χρησιμοποιήσει τις διαπραγματεύσεις του ΤΤΙΡ για να βάλει στο στόχαστρο τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς που θέτουν φραγμούς στις αμερικανικές εξαγωγές τροφίμων και ειδικά τους κανονισμούς για την ασφάλεια των τροφίμων, τους οποίους υπερασπίστηκαν επί δεκαετίες οι Ευρωπαίοι πολίτες με τους αγώνες τους.
Στο επίκεντρο αυτής της διαμάχης βρίσκεται η χρήση της «αρχής της προφύλαξης» εκ μέρους της Ε.Ε. για τον καθορισμό των προτύπων στον τομέα της ασφάλειας τροφίμων. Δυνάμει αυτής της αρχής, είναι δυνατόν να αποσυρθεί ένα προϊόν από την αγορά αν υπάρχει πιθανότητα να αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, ακόμη και χωρίς επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να επιτρέπουν την πλήρη αξιολόγηση του κινδύνου.
Το κρίσιμο στοιχείο ωστόσο στην αρχή της προφύλαξης είναι ότι μεταφέρει το βάρος της απόδειξης στην εταιρεία που θέλει να κυκλοφορήσει στην αγορά ένα εν δυνάμει επικίνδυνο προϊόν. Αντί, δηλαδή, οι κρατικές αρχές να αποδείξουν ότι το προϊόν είναι επικίνδυνο, υποχρεώνεται η εταιρεία να αποδείξει ότι είναι ασφαλές.
Η αμερικανική κυβέρνηση δεν εφαρμόζει την αρχή της προφύλαξης και τα επιχειρηματικά συμφέροντα έχουν κατορθώσει να επιβάλουν στις ΗΠΑ πρότυπα ασφάλειας τροφίμων πολύ κατώτερα από εκείνα της Ευρώπης. Καθώς όμως η ατζέντα «ρυθμιστικής σύγκλισης» του ΤΤΙΡ έχει στόχο να φέρει τα πρότυπα της Ε.Ε. κοντά σ’ εκείνα των ΗΠΑ, ας δούμε μερικά παραδείγματα ενδεικτικά του κινδύνου:
ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ: Περίπου το 70% όλων των μεταποιημένων τροφίμων που πωλούνται στα αμερικανικά σουπερμάρκετ περιέχουν πλέον γενετικά τροποποιημένα συστατικά. Αντιθέτως, λόγω της σθεναρής αντίστασης εκ μέρους των πολιτών, τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα απουσιάζουν σχεδόν ολοκληρωτικά από τα ευρωπαϊκά σουπερμάρκετ, ενώ τα τρόφιμα που περιέχουν κάποιο γενετικά τροποποιημένο συστατικό πρέπει να φέρουν σαφές διακριτικό σήμα. Οι αμερικανικές εταιρείες βιοτεχνολογίας χρησιμοποιούν το ΤΤΙΡ για να επιτεθούν στους κανονισμούς της Ε.Ε. και η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπαθεί να εξουδετερώσει την πολιτική υποχρεωτικής σήμανσης της Ε.Ε. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία βιοτεχνολογίας συνεργάζεται στενά με την αμερικανική για την περαιτέρω εξάπλωση των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στην Ευρώπη μέσω του ΤΤΙΡ.
ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ: Για τους παραγωγούς τροφίμων των ΗΠΑ, το ευρωπαϊκό σύστημα ελέγχου για τη χρήση των φυτοφαρμάκων είναι ένα από τα βασικά πρότυπα προς υποβάθμιση στο πλαίσιο του ΤΤΙΡ. Με τους κανονισμούς του 2009, η αρχή της προφύλαξης τέθηκε στον πυρήνα του ευρωπαϊκού συστήματος για τον έλεγχο των φυτοφαρμάκων προκειμένου να προστατευτεί η ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Ωστόσο, οι κορυφαίοι διαπραγματευτές αποκάλυψαν ότι έχουν ήδη βάλει τους συγκεκριμένους κανονισμούς στην ατζέντα του ΤΤΙΡ: σκοπός τους είναι να προκαλέσουν ακόμη μεγαλύτερη απορρύθμιση απ’ ό,τι με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και να περιορίσουν τους υφιστάμενους ευρωπαϊκούς κανονισμούς στην ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις.
Νέες αλλαγές στις δικλίδες ασφαλείας της Ε.Ε. για ενδοκρινικούς διαταράκτες (χημικά που αποδεδειγμένα διαταράσσουν το ορμονικό σύστημα του ανθρώπου) θέτουν ανώτατα επιτρεπτά επίπεδα μόλυνσης που μπλοκάρουν το 40% όλων των εξαγωγών τροφίμων των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Τα αμερικανικά βιομηχανικά λόμπι επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν το ΤΤΙΡ για να καταργήσουν αυτές τις δικλίδες ασφαλείας.
ΟΡΜΟΝΕΣ, ΚΟΤΟΠΟΥΛΑ ΜΕ ΧΛΩΡΙΟ: Πάνω από το 90% του βοδινού κρέατος στις ΗΠΑ παράγεται με τη χρήση βόειων αυξητικών ορμονών, οι οποίες έχουν συνδεθεί με διάφορα είδη καρκίνων στον άνθρωπο. Οι περιορισμοί της Ε.Ε. στην εισαγωγή τέτοιου κρέατος υπάρχουν από το 1988. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει ήδη αμφισβητήσει αυτούς τους περιορισμούς στον ΠΟΕ και τα επιχειρηματικά λόμπι ζητούν την άρση τους μέσω του ΤΤΙΡ χαρακτηρίζοντάς τους «περιττούς» φραγμούς για τις εμπορικές συναλλαγές.
Στις ΗΠΑ οι παραγωγοί κοτόπουλου και γαλοπούλας επεξεργάζονται τακτικά με χλώριο τα σφάγια των πουλερικών προτού τα πουλήσουν στους καταναλωτές - μια πρακτική απαγορευμένη από το 1997 στην Ε.Ε. Και πάλι, η κυβέρνηση των ΗΠΑ εναντιώθηκε σε αυτήν την απαγόρευση μέσω του ΠΟΕ, και οι αμερικανικές εταιρείες ζητούν τώρα την άρση της μέσω του ΤΤΙΡ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπάθησε στο παρελθόν να άρει την απαγόρευση, αλλά σταμάτησε όταν βρέθηκε αντιμέτωπη με την αντίσταση που προέβαλαν κτηνίατροι και ευρωβουλευτές.
Περιβάλλον
Το απορρυθμιστικό πρόγραμμα του ΤΤΙΡ απειλεί αρκετούς σημαντικούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς. Οι απαιτήσεις αειφορίας της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπήκαν στο στόχαστρο των Αμερικανών παραγωγών αγροκαυσίμων, οι οποίοι επιθυμούν διακαώς να «εναρμονίσουν» τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς με τα χαμηλότερα πρότυπα των ΗΠΑ. Η αμερικανική κυβέρνηση χρησιμοποιεί επίσης το ΤΤΙΡ για να αποδυναμώσει την Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Ποιότητα των Καυσίμων: σκοπός της είναι να διευκολύνει τα αμερικανικά διυλιστήρια να εξάγουν στην Ευρώπη καναδικό πετρέλαιο που εξορύσσεται από κοιτάσματα ασφαλτούχας άμμου, με ολέθριες συνέπειες για το περιβάλλον. Επιπλέον, η εφαρμογή του ΤΤΙΡ θα ανοίξει την πόρτα στις μαζικές εξαγωγές σχιστολιθικού φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, οδηγώντας στην επέκταση της υδραυλικής ρωγμάτωσης (γνωστής ως «fracking») στις ΗΠΑ και δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στις αμερικανικές εταιρείες να κινηθούν ενάντια σε ευρωπαϊκές χώρες που έχουν απαγορεύσει αυτήν την τεχνική - ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που η αμερικανική εταιρεία ενέργειας Lone Pine Resources χρησιμοποιεί τώρα τους κανόνες της NAFTA για να προσφύγει κατά της κυβέρνησης του Καναδά με αφορμή την απόφαση του Κεμπέκ να απαγορεύσει προσωρινά τις εργασίες υδραυλικής ρωγμάτωσης.
Υπόκλιση στον επενδυτή
Η μεγαλύτερη ίσως απειλή του ΤΤΙΡ είναι ότι επιδιώκει να δώσει στις υπερεθνικές επιχειρήσεις την εξουσία να προσφεύγουν κατά συγκεκριμένων χωρών για ζημιές τις οποίες υπέστησαν κατόπιν αποφάσεων δημόσιας πολιτικής. Η πρόβλεψη για ένα σύστημα Επίλυσης Διαφορών Επενδυτή – Κράτους (Investor – State Dispute Settlement, ISDS) έχει πρωτοφανείς επιπτώσεις διότι αποδίδει στο υπερεθνικό κεφάλαιο νομική υπόσταση ισοδύναμη με εκείνη του έθνους – κράτους. Έτσι, στο πλαίσιο του ΤΤΙΡ, οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αποκτούν τη δυνατότητα να αμφισβητούν τις δημοκρατικές αποφάσεις κυρίαρχων κρατών και να διεκδικούν αποζημίωση όταν αυτές οι αποφάσεις επηρεάζουν αρνητικά τα κέρδη τους.
Οι ΗΠΑ επέμειναν να συμπεριληφθεί το ISDS σε όλες σχεδόν τις διμερείς συνθήκες επενδύσεων που έχουν υπογράψει μέχρι στιγμής, και μόνο η Αυστραλία κατόρθωσε να εξασφαλίσει την εξαίρεσή της από τον κανόνα. Με το σύστημα ISDS, οι εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να καταθέτουν αγωγές για αποζημιώσεις κατά της χώρας υποδοχής, ακόμα και αν δεν έχουν συνάψει σύμβαση με την κυβέρνησή της.
Επιπλέον, επιτρέπεται στους επενδυτές να παρακάμπτουν τα τοπικά δικαστήρια και να καταθέτουν τις αγωγές τους απευθείας σε διεθνή διαιτητικά δικαστήρια, παραβιάζοντας τη συνήθη απαίτηση εξάντλησης των τοπικών ένδικων μέσων πριν από την προσφυγή σε διεθνή όργανα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εγχώριες εταιρείες «μεταμφιέστηκαν» σε ξένους επενδυτές προκειμένου να επωφεληθούν των προνομίων του ISDS και να κινήσουν διαδικασία διαιτησίας ενάντια στη δική τους κυβέρνηση.
Τα διαιτητικά δικαστήρια αυτά καθαυτά λίγο διαφέρουν από δικαστήρια – παρωδία. Οι δικαστές δεν είναι μόνιμοι δημόσιοι λειτουργοί, όπως στα εθνικά δικαστικά συστήματα, αλλά μια μικρή κλίκα δικηγόρων εταιρικού δικαίου, οι οποίοι διορίζονται κατά περίπτωση και έχουν ίδιο συμφέρον να αποφανθούν υπέρ των επιχειρήσεων.
neakriti.gr πηγή
Σχόλια