Financial Times: Χάσαμε τις παλιές καλές κοινωνικές τάξεις

Οι παλιοί καλοί ταξικοί ορισμοί γίνονται όλο και πιο απαρχαιωμένοι. Ας κάνουμε μια προσπάθεια να βρούμε μερικούς καινούργιους που να ταιριάζουν στη νέα εποχή που ζούμε.

Του Douglas Coupland

Πέρυσι την άνοιξη, μου προέκυψε να πάρω συνεντεύξεις από βιομηχανικούς εργάτες που εργάζονταν σε μία γραμμή συναρμολόγησης ενός εργοστασίου παραγωγής δρομολογητών διαδικτύου, κάπου στα περίχωρα της Σαγκάης. Όταν ρωτούσα τους εργάτες σε ποια κοινωνική τάξη πίστευαν ότι ανήκουν, μου απαντούσαν ότι δεν καταλάβαιναν τι εννοώ και αναγκαζόμουν να τους εξηγήσω ότι είμαι από τη Βόρεια Αμερική, όπου οι περισσότεροι άνθρωποι συνηθίζουν να περιγράφουν τους εαυτούς τους ως μεσαία τάξη. Ακόμα και όταν χρησιμοποίησα έμπειρους διερμηνείς και πάλι κανένας από τους εργάτες δεν ήταν σε θέση να μου απαντήσει σε ποια τάξη πίστευε ότι ανήκει. Δεν έβλεπαν τους εαυτούς τους ως εργατική τάξη, ή ως μεσαία τάξη, ή ως οποιαδήποτε άλλη από τις υφιστάμενες κοινωνικές τάξεις.
Το γεγονός αυτό με έκανε να πιστέψω ότι βρισκόμαστε σε μία πολύ ενδιαφέρουσα παγκόσμια στιγμή, όπου οι παλιοί ορισμοί των κοινωνικών τάξεων γίνονται όλο και πιο πολύ απαρχαιωμένοι, ενώ η ανάδυση νέων ορισμών μοιάζει ακόμα κενή και ανύπαρκτη. Αυτή η έλλειψη ορισμών με έκανε να σκεφτώ πάνω στο πώς οι αντιλήψεις μας για το μέλλον θα συνδυαστούν με τις αντιλήψεις μας για τη μεσαία τάξη και πού τελικά θα καταλήξει αυτό το πάντρεμα.  Ε, λοιπόν, ορίστε μερικοί ταξικοί νεολογισμοί που θα ταίριαζαν γάντι στη νέα εποχή που ανατέλλει.

Ελλαδοποίηση

Ελλαδοποίηση είναι το σχεδόν εν μία νυκτί σφάξιμο και ξεκοίλιασμα μεγάλων τμημάτων της μεσαίας τάξης.

Αταξινόμηση

Αταξινόμηση είναι η διαδικασία όπου κάποιος εκδιώκεται από την τάξη του χωρίς να προσχωρεί σε κάποια άλλη τάξη. Αν, για παράδειγμα, χάσεις τη δουλειά σου σε μία βιομηχανία συναρμολόγησης αυτοκινήτων και αρχίσεις να βιοπορίζεσαι κάνοντας μασάζ, ή αναβαθμίζοντας ιστοσελίδες με μερική απασχόληση, τι είσαι τελικά? Είσαι μεσαία τάξη? Ε, ας το παραδεχτούμε, δεν είσαι. Είσαι σε κάποια κατώτερη τάξη? Αυτό ακούγεται κάπως αρχαϊκό και παρωχημένο. Στο μέλλον, οι τρέχουσες ταξικές δομές θα διαλυθούν και οι λαϊκές μάζες της ανθρωπότητας θα διαχωριστούν σε δύο ομάδες: σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν πραγματικές ικανότητες (χειρούργοι, στυλίστες κομμωτές, πιλότοι ελικοπτέρων) και σε οποιονδήποτε άλλο που καταφέρνει να ψιλοκοροϊδεύει για να βιοπορίζεται. Η έμμεση ιδέα που κρύβεται πίσω από την «αταξινόμηση» είναι ότι σε έναν πλήρως διασυνδεδεμένο κόσμο (παγκοσμιοποίηση) δε χρειάζεται πια να υπάρχει η μεσαία τάξη.

Οι χαρτογιακάδες

Οι εργαζόμενοι χαρτογιακάδες (με λευκά, ή με ανύπαρκτα κολάρα) είναι η νέα μετα-ταξική τάξη. Αυτοί θα είναι το μόνο μελλοντικό παγκόσμιο μονοταξικό σώμα πολιτών που θα αρμενίζει ξυλάρμενο μέσα σε μία παγκόσμια αταξική θάλασσα. Ούτε μεσαία, ούτε εργατική τάξη – και σίγουρα όχι πλούσια – οι εργαζόμενοι χαρτογιακάδες είναι ενήμεροι για την ταξική τους θέση, βλέποντας τους εαυτούς τους ως μία μονάδα παραγωγής ανάμεσα σε επτά δισεκατομμύρια άλλες. Οι εργαζόμενοι χαρτογιακάδες στηρίζονται σε ένα τσουβάλι ικανοτήτων και δεξιοτήτων που κατέχουν, με τις οποίες καταφέρνουν τελικά να πληρώσουν το νοίκι τους, ενώ θα δουν τους εαυτούς τους να αλλάζουν 17 διαφορετικές καριέρες, πριν καταλήξουν να πεθάνουν παραμελημένοι σε κάποιο κρατικό γηροκομείο κάπου γύρω στο 2042.

Νιτροϊτίαση

Ντιτροϊτίαση είναι ο φόβος του Μίτσιγκαν. Είναι η αμφίβολη συνειδητοποίηση του ότι είναι πιθανώς πολύ αργά για να διορθωθεί οποιοδήποτε μικρό κομμάτι της οικονομίας απέμεινε μετά τη μαζική φυγή των δραστηριοτήτων προς την Κίνα. Η ντιτροϊτίαση είναι επίσης ο φόβος ότι περίπου 10 εκατομμύρια πρωτεύοντα θηλαστικά χρειάζονται περίπου 2.500 θερμίδες τη μέρα για να κάθονται πάνω σε έναν κρύο βράχο κάπου στο μέσο της Βορείου Αμερικής, χωρίς να κάνουν τίποτε όλη μέρα εκτός από το να είναι ονλάιν και να ψωνίζουν από τη φυλακή. Η ντιτροϊτίαση είναι μία υπαρξιακή φοβία, αφού εξαναγκάζει τον πάσχοντα ακόμα και να ζυγίζει σοβαρά στο μυαλό του το νόημα του να παραμένει ζωντανός: ξυπνάμε, κάνουμε κάτι – οτιδήποτε, πάμε για ύπνο και επαναλαμβάνουμε το ίδιο πράγμα 22.000 φορές μέχρι να πεθάνουμε.

Κινέζωση

Κινέζωση είναι η διαφωτιστική συνειδητοποίηση ότι η Κίνα πιθανώς είναι το πραγματικό μέλλον. Αυτή η συνειδητοποίηση έρχεται σε ζευγάρι με την επίσης διαφωτιστική συνειδητοποίηση ότι η Βόρεια Αμερική πρόκειται να γίνει αυτό που μόλις τώρα η Κίνα παύει να είναι, δηλαδή ένα μέρος όπου κάποιος θα μπορούσε να δουλεύει για 30 σεντς την ώρα φτιάχνοντας οδοντόβουρτσες και μπαλόνια για πάρτι, αφού δεν υπάρχει τίποτε άλλο για να κάνει. Οι ΗΠΑ κυβερνώνται από πολιτικούς. Η Κίνα κυβερνάται από οικονομολόγους. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από κινέζωση γνωρίζουν ότι είναι μόνο θέμα χρόνου το να αρχίσει η Κίνα να ανοίγει εργοστάσια στις ΗΠΑ.

Φουσκοφοβία

Φουσκοφοβία είναι ο φόβος των «φουσκών».

Φουσκονοσία

Το να έχεις φουσκονοσία σημαίνει ότι αρρωσταίνεις από τις «φούσκες».

Φουσκολισμός

Φουσκολισμός είναι o εθισμός στις «φούσκες».

Σαρανταωρισμός

Σαρανταωρισμός είναι η αυξανόμενη αρχαϊκή αντίληψη ότι οτιδήποτε λιγότερο από 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα με 3 τοις εκατό ανεργία είναι κοινωνική αποτυχία. Όμως, στο μέλλον η γενικά υποχρεωτική εργασία των 40 ωρών την εβδομάδα θα μπορούσε να φαντάζει εξίσου παράξενη και σκληρή με όσο φαντάζει σήμερα η εργασία των επτάχρονων παιδιών στις κλωστοϋφαντουργίες της βικτωριανής εποχής.

Κέντρωση

Κέντρωση (γνωστή και ως κεντροσκλήρυνση) είναι η ανικανότητα να δει κανείς μια κοινωνία ως επιτυχημένη χωρίς να διαθέτει μεγάλη μεσαία τάξη. Η κέντρωση βλέπει το μέλλον και τη μεσαία τάξη ως αδιάσπαστα συνδεδεμένα – αν το ένα από τα δύο πεθάνει, τότε θα πεθάνει και το άλλο.

Προαστιοποίηση

Προαστιοποίηση είναι η υπερβολική χρήση των διεγερτικών φαντασιώσεων που περιγράφουν τη μεσαία τάξη και οι οποίες παραπέμπουν σε ότι απέμεινε στη μεσαία τάξη που δεν έχει ακόμη καταστραφεί.

Πεμπτισμός

Στο μέλλον, κάθε μέρα της εβδομάδας θα είναι Πέμπτη. Θα δουλεύουμε όλοι μέχρι τον τάφο και η ζωή θα μοιάζει με μία αέναη δουλειά σε φαστφουντάδικο. Το σαββατοκύριακο? Ξεχάστε το. Και θα το μάθουμε όλοι καλά μέχρι το μεδούλι.

Το αντάλλαγμα

Φτώχεια χωρίς σύνδεση στο ίντερνετ είναι κάτι που είναι αληθινά τρομακτικό… αλλά ευτυχώς θα έχουμε ίντερνετ και θα είμαστε συνδεδεμένοι με τον κόσμο! Λοιπόν, κάθε μέρα είναι σαν Πέμπτη και είμαι ήδη συνδεδεμένος στο ίντερνετ. Πηγή

Σχόλια