Από τον 12ο αιώνα έως τις αρχές του 14ου, το Τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών, παρόν σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, μετατράπηκε σε τραπεζίτη των ισχυρών και συμμετείχε στη χρηματοδότηση ορισμένων σταυροφοριών.
Στις αρχές του 14 ου αιώνα, έγινε ο μεγαλύτερος πιστωτής του βασιλιά της Γαλλίας, Φιλίππου Δ’ του Ωραίου (Philippe le Bel).
- Αντιμέτωπος με το βάρος ενός χρέους που επιβάρυνε τα οικονομικά του, ο Φίλλιπος ο Ωραίος ξεφορτώθηκε τους πιστωτές και το χρέος του δαιμονοποιώντας το Τάγμα των Ναϊτών.....Ιπποτών, κατηγορώντας το για πολλαπλά εγκλήματα[2] . Το Τάγμα απαγορεύτηκε, δημεύτηκε η περιουσία του και οι ηγέτες του εκτελεστήκαν.
- Έλειπε ένα κράτος και μια γη στο Τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών για να αντιμετωπίσει τον βασιλιά της Γαλλίας. Ο στρατός (δεκαπέντε χιλιάδες άνδρες εκ των οποίων 1.500 Ιππότες), η περιουσία και οι πιστώσεις που είχε χορηγήσει το Τάγμα δεν το προστάτεψαν από την ισχύ ενός Κράτους που είχε αποφασίσει να αφανίσει τον κυριότερο πιστωτή του.
Την ίδια εποχή (11 ος - 14 ος αιώνας), οι Ενετοί τραπεζίτες χρηματοδοτούν επίσης τις Σταυροφορίες και δανείζουν χρήματα στους ισχυρούς της Ευρώπης, αλλά ελίσσονται πολύ πιο επιδέξια από το Τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών. Στη Βενετία, παίρνουν το κεφάλι του κράτους, δίνοντάς του τη μορφή μιας δημοκρατίας. Χρηματοδοτούν το μετασχηματισμό της Βενετίας, μια πόλη-κράτος, σε μια αληθινή αυτοκρατορία που περιλαμβάνει τη Κύπρο, την Εύβοια ( Νεγκροπόντε) και την Κρήτη.
- Υιοθετούν μια ακαταμάχητη στρατηγική για να πλουτίσουν σταθερά και να εξασφαλίσουν την αποπληρωμή των πιστώσεων τους: αποφασίζουν οι ίδιοι να χρεώσουν το Ενετικό Κράτος στις τράπεζες που κατέχουν. Οι όροι των δανειακών συμβάσεων ορίζονται από τους ίδιους, καθώς είναι ταυτόχρονα ιδιοκτήτες των τραπεζών και αρχηγοί του Κράτους.
- Ενώ ο Φίλλιπος ο Ωραίος είχε συμφέρον να απαλλαγεί από τους πιστωτές του για να απελευθερωθεί από το βάρος του χρέους, το Ενετικό Κράτος επέστρεφε στο ακέραιο το χρέος στους τραπεζίτες, οι οποίοι είχαν εξάλλου και την ιδέα να δημιουργήσουν τίτλους του δημόσιου χρέους που μπορούσαν να κινηθούν από τη μία τράπεζα στην άλλη. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές είχαν αρχίσει να εδραιώνονται[3] . Αυτός ο τύπος δανείου είναι ο προάγγελος της κυριότερης μορφής του δημόσιου χρέους, όπως το γνωρίζουμε το 21ο αιώνα.
- Επτά αιώνες μετά τη συντριβή του Τάγματος των Ναϊτών Ιπποτών από τον Φίλιππο τον Ωραίο, οι σημερινοί τραπεζίτες της Ευρώπης, όπως και οι προκάτοχοί τους Ενετοί ή Γενουάτες, δεν χρειάζεται να ανησυχούν σε σχέση με τις νυν κυβερνήσεις.
- Τα εθνικά κράτη και το κράτος πρωτοκαθεδρίας, που είναι η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ίσως πιο σύνθετα και περίπλοκα από ό, τι οι δημοκρατίες της Βενετίας (ή της Γένοβας) του 13 - 16 ου αιώνα, αλλά συνιστούν εξίσου τα ωμά όργανα της εξουσίας της άρχουσας τάξης, δηλαδή του 1% εναντίον του 99%.
- Αν και μια χούφτα μεγάλων καπιταλιστικών τραπεζών βρίσκεται στο προσκήνιο αυτά τα τελευταία χρόνια, αυτό δεν πρέπει να επισκιάζει το ρόλο των μεγαλύτερων ιδιωτικών εταιρειών της βιομηχανίας και του εμπορίου, οι οποίοι χρησιμοποιούν και εκμεταλλεύονται την εγγύτητα τους με τις κρατικές δομές με τρόπο τόσο επιδέξιο όσο και οι τραπεζίτες.
- Η άρρηκτη διασύνδεση και επικάλυψη μεταξύ των τραπεζών, των βιομηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων, και των μεγάλων ιδιωτικών συγκροτημάτων της επικοινωνίας είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα του καπιταλισμού στην τρέχουσα φάση του όπως και στις προηγούμενες.
- Πράγματι, από τη στιγμή που νίκησε ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και εγκαθιδρύθηκε ως κυρίαρχος κοινωνικός σχηματισμός, η εξουσία ασκείται από εκπροσώπους των μεγάλων ιδιωτικών ομίλων και των συμμάχων τους.
Με τη νεοφιλελεύθερη στροφή που αρχίζει στα τέλη της δεκαετίας του 1970, εγκατέλειψαν την διακριτικότητα. Η δεκαετία του 1980 ανεβάζει στο προσκήνιο μια κυρίαρχη τάξη που χωρίς εμπόδια οδηγεί με κυνισμό την κούρσα προς το κέρδος και την γενικευμένη εκμετάλλευση των ανθρώπων και της φύσης.
Η περιβόητη ρήση της Μάργκαρετ Θάτσερ «There is no alternative, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» σηματοδοτεί μέχρι σήμερα το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό τοπίο, με βίαιες επιθέσεις στα κοινωνικά δικαιώματα και στις κοινωνικές κατακτήσεις.
Ο Mario Draghi, η Angela Merkel, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι (μέγας Ιταλός εργοδότης), ο José Manuel Barroso εμφανίζονται ως εμβληματικές φυσιογνωμίες της συνέχισης του θατσερικού σχεδίου.
- Η ενεργή συνενοχή των σοσιαλιστικών κυβερνήσεων (από τον Schröder μέχρι τον Ολάντ, περνώντας από τους Μπλερ, Μπράουν, Παπανδρέου, Θαπατέρο, Socrates, Λέττα, Di Rupo και πολλούς άλλους) δείχνει μέχρι ποιο σημείο έχουν ενταχθεί στη λογική του καπιταλιστικού συστήματος και έχουν γίνει μέρος του συστήματος όπως επίσης ο Μπαράκ Ομπάμα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
- Όπως δήλωσε ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος Warren Buffett: «Πρόκειται για ταξικό πόλεμο, και είναι η τάξη μου που νικά».
- Το σύστημα του δημόσιου χρέους, όπως λειτουργεί στον καπιταλισμό αποτελεί έναν μόνιμο μηχανισμό για τη μεταφορά του πλούτου που παράγεται από το λαό προς την καπιταλιστική τάξη.
- Ο μηχανισμός αυτός ισχυροποιήθηκε με την κρίση που ξεκίνησε το 2007-2008, καθώς οι ζημίες και τα χρέη των ιδιωτικών τραπεζών μετατράπηκαν σε δημόσια χρέη. Σε μια πολύ μεγάλη κλίμακα, οι κυβερνήσεις έχουν κοινωνικοποιήσει τις ζημιές των τραπεζών, έτσι ώστε οι ίδιες να συνεχίσουν να κάνουν κέρδη που διανέμουν στους καπιταλιστές ιδιοκτήτες τους.
- Το επάγγελμα της τράπεζας παραείναι βασικό για την οικονομία ώστε να αφήνεται στα χέρια του ιδιωτικού τομέα. Πρέπει να κοινωνικοποιηθεί ο τραπεζικός τομέας (που συνεπάγεται την απαλλοτρίωση του) και να τεθεί υπό τον έλεγχο των πολιτών (τραπεζικών υπάλληλων, πελατών, ενώσεων και εκπροσώπων των τοπικών πολιτικών φορέων), διότι πρέπει να υπόκειται στους κανόνες μιας δημόσιας υπηρεσίας [4][4] και τα έσοδα που δημιουργεί η δραστηριότης του, να χρησιμοποιούνται για το κοινό καλό.
- Το δημόσιο χρέος που πολλαπλασιάστηκε για να σώσει τις τράπεζες είναι τελεσίδικα παράνομο και πρέπει να καταγγελθεί. Ένας λογιστικός έλεγχος από τους πολίτες πρέπει να προσδιορίσει και τα υπόλοιπα μη νομιμοποιημένα ή /και παράνομα χρέη και να επιτρέπει μια κινητοποίηση έτσι ώστε να μπορέσει να πάρει μορφή μια αντι-καπιταλιστική εναλλακτική λύση. Η κοινωνικοποίηση των τραπεζών και η ακύρωση/καταγγελία των μη νομιμοποιημένων χρεών πρέπει να είναι μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος [5][5].
- Όπως στη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βενετίας, έτσι και σήμερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην πλειονότητα των πιο βιομηχανοποιημένων χωρών του πλανήτη, το κράτος βρίσκεται σε ώσμωση με τη μεγάλη ιδιωτική τράπεζα και αποπληρώνει υπάκουα το χρέος.
Μια τέτοια λαϊκή κυβέρνηση θα πρέπει να διεισδύσει στην ιερή μεγάλη ιδιωτική περιουσία για να αναπτύξει αγαθά κοινής ιδιοκτησίας, σεβόμενη ταυτόχρονα τα όρια αντοχής της φύσης. Τέτοια κυβέρνηση θα πρέπει επίσης να πραγματοποιήσει μια ριζική ρήξη με το καπιταλιστικό Κράτος και να εξαλείψει όλες τις μορφές καταπίεσης. Θα χρειαστεί μια αυθεντική επανάσταση.
[1] Ο Eric Toussaint, διδάκτωρ πολιτικών επιστημών, είναι πρόεδρος της CADTM Βελγίου (Επιτροπή για την κατάργηση του χρέους του Τρίτου Κόσμου, www.cadtm.org ) και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της ATTAC. Είναι συγγραφέας του Τραπεζοκρατία (Bancocratie), Aden Edition, Βρυξέλλες, 2013 και του Δίκη ενός υποδειγματικού ανθρώπου (de Procès d’un homme exemplaire), Εκδόσεις Al Dante, Μασσαλία, 2013. Έγραψε με τον Damien Millet, AAA. Audit Annulation Autre politique (ΛΑΑ. Λογιστικός έλεγχος, Ακύρωση, Άλλη πολιτική, Seuil, Παρίσι, 2012. Ο συγγραφέας ευχαριστεί τους Pauline Imbach, Stephanie Jacquemont, Damien Millet καιClaude Quemar για τις συμβουλές τους
[2] Δείτε David Graeber, Το Χρέος, 5.0000 Χρόνια Ιστορίας (Dette 5000 ans d’Histoire), Παρίσι, Οι Σχέσεις που απελευθερώνουν (Les liens qui libèrent), 2013 ; Thomas Morel et François Ruffin, Ζήτω η Πτώχευση (Vive la Banqueroute!),Παρίσι, Εκδόσεις Fakir, 2013.
[3] Fernand Braudel, Υλιστικός πολιτισμός, οικονομία και καπιταλισμός. 15ος – 18ος αιώνας (Civilisation matérielle, économie et capitalisme. XVe-XVIIIe siècle), Παρίσι, Armand Collin, 1979 , David Graeber, Το Χρέος, 5.000 Χρόνια Ιστορίας (Dette 5000 ans d’Histoire), Παρίσι, Οι Σχέσεις που απελευθερώνουν (Les liens qui libèrent), 2013.
4[4] Ο τραπεζικός τομέας θα πρέπει να είναι εξ ολοκλήρου δημόσιος, με εξαίρεση ενός μικρού συνεταιριστικού τομέα με τον οποίο θα μπορούσε να συνυπάρξει και να συνεργαστεί.
[5][5] Βλ. Damien Millet και Eric Toussaint, «Ευρώπη: Τι πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης για την κρίση;» http://cadtm.org/Europe-Quel-programme-d-urgence , που δημοσιεύθηκε στις 10 Ιουνίου 2012.
Δείτε επίσης: Thomas Coutrot Patrick Saurin και Eric Toussaint , «Ακύρωση του χρέους ή φορολόγηση του κεφαλαίου: Τι να διαλέξουμε;» http://cadtm.org/Annuler-la-dette-ou-taxer-le που δημοσιεύθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2013. Τέλος, δείτε: Τι να κάνουμε με το χρέος και το ευρώ; http://cadtm.org/Que -how-to-the-χρέους-και-ο-ευρώ, που δημοσιεύθηκε στις 30 Απριλίου 2013.
από το «tvxs.gr» πηγή
ΒLogger: βλέπε σχετικά:
Ο τρόπος με τον οποίο οι Πατέρες της Οικονομίας δίδαξαν την οικονομική ιστορία είναι ένα από τα πολλά κακά της μοίρας, μέσα στα οποία ζούμε εγκλωβισμένοι.
Σήμερα, που από ώρα σε ώρα η ιδιωτική περιουσία θα ακολουθήσει τη μοίρα της "δημόσιας", εμείς μιλήσαμε για Νέα Φεουδαρχία. Εταιρείες - Φεουδάρχες θα είναι ιδιοκτήτες σπιτιών, δημόσιων χώρων και κρατικών επιχειρήσεων. Διαχειριστές όλων των βασικών αγαθών που χρειάζεται ο σύγχρονος άνθρωπος για να ζήσει, όπως το νερό, οι συγκοινωνίες και το ρεύμα. Ο Πρόεδρος της Nestle θεωρεί ακραία την άποψη ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν δικαίωμα στο νερό. Για τον φυσικό και ορυκτό πλούτο ούτε λόγος για το πού πρέπει να πάνε.
Είναι, όμως, αυτό κάτι "νέο" ή μας έρχεται από τα παλιά;
"Γεννηθήτω Καπιταλισμός" αναφώνησαν οι Πατέρες και ... νομίζουμε ότι έχουμε Καπιταλισμό, περίπου, από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης του 18ου αιώνα. Είναι η στιγμή που ο Άνταμ Σμιθ ανακάλυψε το "αόρατο χέρι των αγορών" στη θέση του αόρατου Θεού... Κι έκτοτε ζούμε μαζί του. Είναι το χέρι που ενορχηστρώνει τη ζωή μας. Βάζει τις νότες, τους κανόνες και τους νόμους σε μια Τάξη. Δίνει το ρυθμό στον οποίο εμείς οι αποκάτω οφείλουμε συμμόρφωση και υπακοή.
(Οσονούπω η συμμόρφωση περιλαμβάνει την παράδοση του σπιτιού μου στην εφορία ή στην εταιρεία που θα το αγοράσει, κατόπιν νόμιμης διαδικασίας κατάσχεσης. Επειδή χρωστάω, δίχως να έχω πάρει δάνειο. Επειδή φορολογούμαι, δίχως να έχω εισόδημα).
Η παράδοση του κράτους και των "υπηρεσιών" του σε ιδιώτες και η εκμετάλλευση μιας γεωγραφικής περιοχής από εταιρείες δεν είναι κατάσταση του νεωτερικού φαινόμενου που αποκλήθηκε Καπιταλισμός. Κεφάλαια και Εταιρείες υπήρχαν ανέκαθεν και νόμοι που ρύθμιζαν τις σχέσεις της Πολιτείας και Εταιρειών ήταν σε ισχύ από αρχαιοτάτων χρόνων. Η σχέση τους με την πολιτική εξουσία ήταν, πάντα, σχέση πολιτεύματος και οικονομικά ισχυρών ανθρώπων. Το ποιος, κάθε φορά, είχε το πάνω χέρι ήταν και είναι θέμα Πολιτεύματος.
Η εξέλιξη ενός οικονομικού συστήματος ήταν περισσότερο θέμα αποφάσεων και λιγότερο θέμα εξέλιξης και ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων (Μαρξ) ή νόμων της αγοράς(οικονομικός φιλελευθερισμός).
Ο Ναυτικός Κώδικας της Ρόδου (479-475 π.Χ), που ενσωματώθηκε στη συνέχεια στο Ρωμαϊκό Δίκαιο και στους νόμους της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είναι η βάση του Ναπολεόντειου Εμπορικού Κώδικα και όλων των μεταγενέστερων νόμων του θαλάσσιου και μη εμπορίου, ως σήμερα. ( ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αντωνίνος Πίος είχε διατάξει όπως κάθε δύσκολο ναυτικό ζήτημα να λύνεται σύμφωνα με το παλιό ροδιακό δίκαιο, μάλιστα λέγεται ότι είπε « εγώ μεν κύριος του κόσμου, ο δε ρόδιος νόμος, κύριος της θαλάσσης»).
Το Δίκαιο, η απόφαση κάποιων ανθρώπων να ορίσουν κανόνες στις μεταξύ τους συναλλαγές, καθόρισε τις συναλλαγές, πολύ περισσότερο και πολύ πιο πριν από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων και της "ελευθερίας των αγορών".
-----------------
Η παράδοση καθηκόντων ενός κράτους σε εταιρείες ιδιωτών δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Είναι φαινόμενο που απαντάται, για πρώτη φορά στον ύστερο Μεσαίωνα και την περίοδο της Αναγέννησης.
Σήμερα, γνωρίζουμε ότι η βασική αρχή του οικονομικού (νεο)φιλελευθερισμού είναι ο χωρισμός Κράτους και Αγοράς και η μέγιστη δυνατή αποδυνάμωση του Κράτους υπέρ της Αγοράς. Κανείς από τους Πατέρες (αριστερούς ή δεξιούς) δεν μας έχει πει ότι αυτό που είναι η αγορά σήμερα είναι δημιούργημα της κρατικής εξουσίας ή της σχέσης κάποιων με την κρατική εξουσία. Ο Μύθος της "ελεύθερης από το κράτος αγοράς" προσπαθεί να επιβιώσει σήμερα που όλοι βλέπουν το κράτος να αποφασίζει ποιον θα "διασώσει" και ποιον θα "καταβαραθρώσει", έξω και πέρα από κάθε λογική "ελεύθερης αγοράς" και "ανεξάρτητου κράτους". Σώζονται οι χρεοκοπημένες τράπεζες, με χρήματα που φορτώνονται ως χρέος στον πολίτη και εξοντώνονται οι πολίτες, επειδή χρωστούν στις "διασωσμένες" με δικά του λεφτά τράπεζες.
Θα συντομεύσουμε την επαφή με την ιστορία, λέγοντας μόνο ότι ο όρος «τράπεζα» προέρχεται από το «τραπέζι» («τράπεζα» στα αρχαία ελληνικά) ή τον «πάγκο» (εξ ού και οι λατινογενείς όροι banca, banque, bank) που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι «τραπεζίτες» για να προσφέρουν τις διαμεσολαβητικές υπηρεσίες τους στους πελάτες τους. Τέτοιες απλές τράπεζες υπήρχαν ήδη στην αρχαία Αθήνα, προσφέροντας κυρίως υπηρεσίες ανταλλαγής διαφόρων νομισμάτων αλλά και πιστώσεις για τη χρηματοδότηση του τότε «διεθνούς εμπορίου». Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η πείρα των τραπεζικών χάθηκε μαζί με τους τραπεζίτες. Οι επόμενες μορφές τραπεζικών συναλλαγών εμφανίζονται στο Μεσαίωνα όπου οι αργυραμοιβοί, οι χρυσοχόοι και οι έμποροι δέχονταν καταθέσεις για τις οποίες εξέδιδαν πιστοποιητικά – βεβαιώσεις.
Η πρώτη τράπεζα του ύστερου Μεσαίωνα έχει σχέση με τις Σταυροφορίες.
"Οι Φτωχοί Συμπολεμιστές του Χριστού και του Ναού του Σολομώντα", γνωστότεροι σε μας ως "Ναίτες Ιππότες" ήταν αυτοί που επανασυγκρότησαν μετά τη Ρωμαϊκή εποχή το πρώτο ολοκληρωμένο δυτικοευρωπαϊκό τραπεζικό, δανειστικό, προεξοφλητικό και εμβασματικό σύστημα. (1129-1312). Το Τάγμα διαλύεται από τη Σύνοδο της Βενετίας και η χρηματοπιστωτικές εργασίες περνούν στους ενετούς και λοιπούς βορειοϊταλούς και εβραίους χρυσοχόους, υπό τη σκέπη της Αγίας Έδρας. Το ότι ο τεκτονισμός, η μασονία και οι μυστικιστικές στοές, όπως η Golden Dawn ή η "Εταιρεία της Θούλης", έχουν την ίδια μήτρα με τη σύγχρονη τραπεζική και είναι, επίσης, συγγενικές καταστάσεις με ιδεολογίες προσκείμενες σε τραπεζίτες , αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Η Αρχή της σχέσης Τραπεζών και Κράτους – Χρήματος και Χρέους
Το 1407 το αβάσταχτο χρέος της Ρεπούμπλικας της Γένοβας αναχρηματοδοτήθηκε μερικώς με χρεόγραφα και εξαγοράστηκε καθ' ολοκληρία από την Τράπεζα Αγίου Γεωργίου (μετοχική εταιρεία, η οποία συστάθηκε από τους δανειστές της Ρεπούμπλικας μέσω της αναλογικής μετοχοποίησης των απαιτήσεων τους). Ίσως, είναι η πρώτη Κεντρική Τράπεζα του πλανήτη, γιατί οι ανώνυμες μετοχές της κυκλοφορούσαν στην πιάτσα(πλατεία) παράλληλα με τα χρεόγραφα της Ρεπούμπλικας.
Στη Βόρεια Ιταλία εμφανίζεται η πρώτη έκδοση κρατικών χρεογράφων, ομολόγων για τη χρηματοδότηση του κράτους. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα του 14ου-15ου αιώνα, οι μεσαιωνικές πόλεις - κράτη της Τοσκάνης - η Φλωρεντία, η Πίζα και η Σιένα- βρίσκονταν σε πόλεμο μεταξύ τους ή με άλλες ιταλικές πόλεις. Κάθε πόλη προσελάμβανε με σύμβαση στρατιωτικούς, οι οποίοι μάζευαν μισθοφορικό στρατό για να προσαρτήσουν και να λεηλατήσουν γειτονικά εδάφη. Η Ρεπούμπλικα της Φλωρεντίας αναδείχθηκε νικήτρια των πολέμων αυτών, γιατί πλήρωνε περισσότερα, έχοντας τη δυνατότητα χρηματοδότησης του πολέμου, μέσω του δανεισμού από τους πολίτες αντί της φορολόγησης των υπηκόων( μέθοδο περισσότερο προσφιλή στις Μοναρχίες και τα Δουκάτα). Το χρέος της Φλωρεντίας από 50.000 φιορίνια στις αρχές του 14ου αιώνα, εκτινάχθηκε στα 5.000.000 το 1427. Το χρέος καθόρισε τους νικητές του πολέμου και δημιούργησε τη Φλωρεντινή Αναγέννηση, έργα της οποίας θαυμάζουμε ως σήμερα. Οι ίδιοι άνθρωποι που, ως "Δημοκρατία" (Ρεπούμπλικα), εξέδιδαν τα ομόλογα ήταν οι ίδιοι άνθρωποι που τη δάνειζαν.
Μαζί με τις νίκες και την Αναγέννηση, χάρις στο δανεικό χρήμα, ήρθε και το τέλος της όποιας "Δημοκρατίας".
Η Ρεπούμπλικα, μέσω αυτού του δανεισμού πέρασε στην επιρροή των τραπεζιτών, οι οποίοι είχαν όνομα: Μέδικοι
Πατριάρχης της οικογένειας ήταν ο Κόζιμο Μέδικος ο Πρεσβύτερος (1389-1464), ο πλουσιότερος άνθρωπος της πόλης, που πέτυχε να εξορίσει τους αντιπάλους του. Από το 1469 ως το 1492, κεφαλή της οικογένειας ήταν ο Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής (1449- 1492), τραπεζίτης, πολιτικός, ποιητής και μαικήνας πολλών καλλιτεχνών και επιστημόνων. Το 1494, οι Μέδικοι διώχθηκαν από την Φλωρεντία ύστερα από εξέγερση που προκλήθηκε από τη διαφθορά τους και τα φλογερά κηρύγματα του Σαβοναρόλα. Το 1512 ωστόσο επέστρεψαν στην πόλη, ενώ ο Τζοβάνι ντι Λορέντσο ντε Μέντιτσι έγινε πάπας με το όνομα Λέων Ι΄ το 1513 και ακολούθησε ο Κλήμης Ζ΄. Δύο έγιναν βασίλισσες της Γαλλίας (Αικατερίνη και Μαρία των Μεδίκων). Τρεις έγιναν δούκες της Φλωρεντίας, του Νεμούρ και της Τοσκάνης. Δεν θα γνωρίζαμε τον Γαλιλαίο, τον Μποτιτσέλι, τον Μιχαήλ Άγγελο και τον Μακιαβέλι, αν δεν υπήρχαν οι Μέδικοι.
Μια ιστορική παρένθεση:
Η ύπαρξη άφθονου χρήματος ήταν αυτή που γέννησε αυτό που λέμε σήμερα "Αναγέννηση". Η ανακάλυψη του εύχρηστου μεταλλικού νομίσματος στη Λυδία, στη θέση κεραμικών υλικών ή βαρέων σιδηρικών, ήταν αυτή που γέννησε αυτό που λέμε και ήταν η "αρχαία Ελλάδα" και ότι μεγάλο αυτή δημιούργησε.
Στο "πρόσωπο" των Μεδίκων κάνει την εμφάνιση της η τρομαχτική πολιτική -και όχι μόνο- ισχύς που μπορούν να αποκτήσουν οι τραπεζίτες, ως ιδιοκτήτες και διαχειριστές του χρήματος.
Πάπας Πίος ο Β για τον Κόζιμο ντε Μέντιτσι: "Στον οίκο του διευθετούνται πολιτικά ζητήματα. Ο άνθρωπος που επιλέγει έχει εξουσία... Αυτός είναι που αποφασίζει για την ειρήνη και τον πόλεμο και ελέγχει τους νόμους.. Μόνο κατ' όνομα δεν είναι βασιλιάς".
Το Πιστωτικό Χρήμα και τα "παρακολουθήματα" του
Αυτή είναι η περίοδος όπου πρωτοεμφανίζεται το χρήμα χωρίς αντίκρισμα, ένα "κοινό μυστικό" των πρώτων τραπεζιτών, το οποίο χρηματοδότησε αυτό που λέγεται Αναγέννηση στη Βόρεια Ιταλία. Οι Μέδικοι και το ιταλικό τραπεζικό σύστημα έγιναν το παράδειγμα για την ανάπτυξη της τραπεζικής σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη. Τα μοντέλα των Συμβουλίων της αριστοκρατίας του χρήματος που διοικούσαν τις Ρεπούμπλικες της Βόρειας Ιταλίας αποτέλεσαν την έμπνευση από την οποία προέρχονται τα μεταγενέστερα και σημερινά παρλιαμέντα(κοινοβούλια) του Βορρά. Κακώς εμείς στην Ελλάδα μεταφράζουμε τις Ρεπούμπλικες ως "Δημοκρατία" και τα παρλιαμέντα (από το ιταλικό παρλάρε, τόπος συζητήσεων) ως "Κοινοβούλια".
Τα κοινοβούλια που υποχρεώθηκαν να ιδρύσουν οι Μοναρχίες του βορρά είναι αποτέλεσμα της αύξησης της ισχύος της Αριστοκρατίας των ιδιοκτητών του χρήματος έναντι της αριστοκρατίας των ιδιοκτητών γης. Ήταν οι τόποι διευθέτησης των διαφορών τους. Και τις διαφορές τους τις έλυναν συνασπισμένοι σε φατρίες, που σήμερα τις λέμε κόμματα. (Αυτό εμείς το λέμε, ακόμα, «δημοκρατία»).
Το χρέος - το πιστωτικό χρήμα, μέσα στο οποίο βράζουμε σήμερα, είναι επινόηση του 13ου - 14ου αιώνα στη Βόρεια Ιταλία. Είναι η επινόηση της εποχής της Αναγέννησης, η οποία δεν θα υπήρχε με αυτό το όνομα αν δεν τη χρηματοδοτούσε η αναδυόμενη χρηματιστική - τραπεζική. Είναι η περίοδος της "σιωπηλής αποδοχής" του χάρτινου χρήματος, μιας σύμβασης, δίχως αντίκρισμα σε πολύτιμο μέταλλο. Έπρεπε να περιμένουμε ως το 1694, για να νομιμοποιηθεί το χρήμα δίχως αντίκρισμα με την ίδρυση της Τράπεζας της Αγγλίας.
Άνταμ Σμιθ: "Η συνετή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, με τη χρήση του χαρτιού ως υποκατάστατου μιας μεγάλης ποσότητας χρυσού και αργύρου ανοίγει ένα δρόμο στον ουρανό"
Για ποιον είναι αυτός ο δρόμος; Οι φαντασιώσεις του Πατέρα της Οικονομικής Επιστήμης δεν επιβεβαιώνονται από την πραγματικότητα. Οι πολλοί βαδίζουν, χάρις στο χαρτί, προς οδυνηρές κατευθύνσεις.
Το πιστωτικό χρήμα έχει ως αντίκρισμα τη φοροεισπρακτική ικανότητα του κράτους. Έχει ως αντίκρισμα τη δική μας ικανότητα να δημιουργούμε εισόδημα, μέσω της εργασίας ή της επιχειρηματικότητας. Έχει για αντίκρισμα τη δική μας εργασία.
Κι όμως, σήμερα, παραβιάζοντας όλους τους νόμους της οικονομίας, της πολιτικής και της ηθικής, οι ιδιοκτήτες του πιστωτικού χρήματος απαιτούν χρήμα από όσους δεν έχουν εισόδημα ή εργασία.
Αυτό δεν είναι όμοιο με καμία στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας. Δεν έχει ιστορικό προηγούμενο.
Η Εκχώρηση Εξουσίας σε Εταιρείες ιδιωτών.
Η Ρεπούμπλικα της Γένοβας, αδυνατώντας να εξυπηρετήσει το χρέος της στην Τράπεζα του Αγίου Γεωργίου( Casa delle Compere di San Giorgio) εκχώρησε στην Τράπεζα την είσπραξη ορισμένων φόρων.
Αυτό μοιάζει με την σημερινή διαδικασία διάλυσης των εφοριών και την ανάθεση σε ιδιώτες της είσπραξης φόρων, με σκοπό την εξυπηρέτηση του χρέους. Το παιχνίδι με την προσωρινή μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση και την έμφαση στους φορολογικούς ελέγχους για την είσπραξη του, που κάνει πως δεν βλέπει το πραγματικό γεγονός της έλλειψης κύκλου εργασιών, θα αποτελέσει τη δικαιολογία, για την παράδοση της φοροείσπραξης σε ιδιώτες. Μετά το Γενάρη θα ακούσουμε να μιλάνε για τους φοροφυγάδες εστιάτορες και τον αποτυχημένο κρατικό μηχανισμό φοροείσπραξης. (Κυριακή κοντή γιορτή)
Στη Γένοβα του 15ου αιώνα, παρά την ανάθεση της είσπραξης σε ιδιώτες- δανειστές - τραπεζίτες, η φοροείσπραξη απέτυχε. Το 1453, η Ρεπούμπλικα αποφάσισε να εκχωρήσει στην Τράπεζα την πλήρη διοίκηση ορισμένων κτήσεων της (Κορσική, Cazaria και άλλες). Από το 1453 αυτή η τράπεζα έλεγχε όλες τις κτήσεις στη Μαύρη θάλασσα, ενώ οι Γενουάτες έμποροι, αλλά και όσοι έμποροι αποκτούσαν δικαιώματα πολίτη της Γένουας, τοποθετούσαν τα κεφάλαιά τους σε αυτή. Η Τράπεζα εγκατέλειψε τις ιδιωτικές συναλλαγές δανεισμού κλπ και ασχολιόταν με διοικητικά θέματα και την είσπραξη φόρων. Η Τράπεζα συνέχισε να διοικεί την Κορσική ακόμα και στην περίοδο 1464-1482 κατά την οποία η κτήση περιήλθε στο Δουκάτο του Μιλάνου! (Οι κυβερνήσεις αλλάζουν, η Τράπεζα μένει). Η Τράπεζα επέστρεψε την Κορσική στην Ρεπούμπλικα της Γένοβας το 1563 και διαλύθηκε το 1805, μετά την κατάκτηση της Βόρειας Ιταλίας από τον Ναπολέοντα.
Η Γένοβα, όμως ίδρυσε και τις "Μαόνες", μετοχικές εταιρείες στις οποίες ανέθετε τη διοίκηση κτήσεων της. Η γνωστότερη περίπτωση είναι αυτή της Μαόνας της Χίου, η οποία κατακτήθηκε το 1346, με στρατιωτική επιχείρηση πλοιοκτητών και εμπόρων με αμοιβή! Επειδή η Ρεπούμπλια της Γένοβας δεν μπόρεσε να πληρώσει τους πλοιοκτήτες που έβαλαν τα πλοία και τους εμπόρους που χρηματοδότησαν την εκστρατεία παραχώρησε τη διοίκηση της νήσου στην εταιρεία (μαόνα) που συνέστησαν οι 29 δανειστές. Η εταιρεία αυτή, γνωστή και ως εταιρεία των Ιουστινιάνι διατήρησε τον έλεγχο και εκμετάλλευση της Χίου ως το 1566, οπότε κατακτήθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η εταιρεία αυτή διατήρησε τη διοίκηση του νησιού και μετά την ανάκτηση της Χίου από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, το 1363. (Οι κυβερνήσεις αλλάζουν, η εταιρεία μένει). Η μόνη διαφορά ήταν ότι ο κυβερνήτης διοριζόταν από τον βυζαντινό αυτοκράτορα αντί από τη Γένοβα! (Η παρουσία των Γενοβέζων εμπόρων και πλοικτητών στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ξεκινά, με εμπορικές συμφωνίες και εκχώρηση προνομίων, το 1155).
Αν αυτά μοιάζουν με αυτό που συμβαίνει σήμερα ή με αυτό που έρχεται, μη χαλιέστε. Σύμπτωση είναι. Πολύ πιθανά, οι τωρινοί να μην έχουν διαβάσει ιστορία. Και ο Κυβερνήτης, σήμερα, λέγεται Κυβέρνηση και δεν διορίζεται από την Τρόικα των δανειστών, αλλά "εκλέγεται". Το ποιος ελέγχει τις εκλογές είναι, επίσης, μια άλλη ιστορία, που έχει να κάμει και με τη βασικές αρχές της Δημοκρατίας που είναι: Ισηγορία, Ισονομία και Ισοπολιτεία. Η διευθέτηση της πρώτης βασικής αρχής έχει ανατεθεί στα ΜΜΕ και τις άλλες δύο έχει αναλάβει να τις τηρεί η "Κυβέρνηση".
Αν, πάλι, όλα αυτά δεν είναι "Καπιταλισμός" (Κεφαλαιοκρατία), τότε τι είναι; Η χρηματοπιστωτική επανάσταση προηγήθηκε της βιομηχανικής, το εμπορικό κεφάλαιο προηγήθηκε και χρηματοδότησε, μαζί με τους τραπεζίτες, την ανάπτυξη της βιομηχανίας και η εταιρική συγκρότηση του κεφαλαίου είναι μια παλιά ιστορία. Αυτό που παρέμεινε αμετάβλητο είναι η παραμονή της εξουσίας στα χέρια κάποιων λίγων, των οικονομικά ισχυρών. Μήπως η ιστορία της Κεφαλαιοκρατίας πρέπει να ξαναγραφεί, για να ξέρουμε τι μας περιμένει;
Όπως κι αν το ονομάσουμε, αυτό που ζούμε, σήμερα, μοιάζει περισσότερο με αυτό που εμφανίστηκε τον 14ο-15ο αιώνα στην Βόρεια Ιταλία, παρά με αυτό που ξέραμε ως "Καπιταλισμό".
Πρώτα συμπεράσματα:
1. Το χρήμα, με τη βοήθεια της κρατικής και πάντα ολιγαρχικής εξουσίας, έφτιαξε την Κεφαλαιοκρατία. Αυτό που λέμε "καπιταλισμό".
2. Η παράδοση ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας σε μετοχικές εταιρείες και τράπεζες είναι παλιά ιστορία . Οι παλιές ιστορίες και καταστάσεις είναι το παρόν και το μέλλον μας. Η εποχή της φιλελεύθερης ή σοσιαλιστικής ψευδαίσθησης τέλειωσε. Είμαστε τα κρέατα στην κρεατομηχανή τους (σε ρυθμούς fast food, κατά το fast track της εκποίησης της κρατικής περιουσίας). Ραντεβού στα φαστφουντάδικα ή "καλή αντάμωση στα γουναράδικα".
Αν δεν επιτεθούμε στους ιδιοκτήτες του χρήματος, δημοκρατία, ζωή και αξιοπρέπεια, ας μην περιμένουμε. . .
ΣΗΜ: Από όλα αυτά, εμείς μάθαμε μόνο ότι ο Ιουστινιάνι(Giustiniani) πολέμησε στο πλευρό του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και αποχώρησε, τραυματισμένος, λίγο πριν την Άλωση. Το γιατί πολέμησε δεν μας το είπαν ποτέ. Είχαμε μείνει με την εντύπωση πως το έκαμε γιατί ήταν καλός χριστιανός κι όχι γιατί το βόρειο τμήμα του Κεράτιου είχε εκχωρηθεί στους γενοβέζους εμπόρους.
(Τέλος πρώτου μέρους)
Βιβλιογραφία:
Κώστα Λαμπρόπουλου: ΑΝΑΔΙΑΤΥΠΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ (εξαιρετικό βιβλίο από κάποιον που δηλώνει μαρξιστής και τροτσκιστής και κολάει στον τοίχο τους πνευματικούς του πατέρες. Με μεγάλο εύρος και βάθος σε πληροφορίες και ανάλυση, έχει και ρεαλιστικές προτάσεις για αυτό που ονομάζει "σοσιαλισμό". Εμείς θα το λέμε Δημοκρατία)
Niall Ferguson: Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ, Μια οικονομική ιστορία του κόσμου (Βιβλίο με χρήσιμες πληροφορίες. Aπολογητής των τραπεζιτών και επίσημος βιογράφος του Οίκου Ρόθτσιλντ. Για αυτό το έργο έχει λάβει και βραβείο. )
στην εικόνα: Δον ΨΥΧΩΤΗΣ
στο πληκτρολόγιο: Ο Α.Φ.Μ. 021443912
Σχόλια