- «Τώρα που η κρίση του ευρώ έχει τελειώσει, η Γερμανία αναδεικνύεται νικητής. Πρόκειται, όμως, για Πύρρειο Νίκη, που θα ήταν καλύτερα να είχε αποφευχθεί» δήλωσε κατηγορηματικά ο γνωστός μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος μιλώντας στο Κίελο.
«Η κρίση της ευρωζώνης έχει τώρα τελειώσει. Αυτό έγινε επίσημα με τις εκλογές στη Γερμανία, όπου οι κανόνες διακυβέρνησης του ευρώ δεν συζητήθηκαν καν. Το σύστημα που προέκυψε από την κρίση, όμως, δεν είναι διόλου ικανοποιητικό. Οι επικρατέστεροι οικονομολόγοι θα το χαρακτήριζαν εξισορρόπηση σε χαμηλότερα επίπεδα. Εγώ θεωρώ ότι απέχουμε πολύ από μία εξισορροπημένη κατάσταση.
- Η κρίση του ευρώ έχει ήδη μεταμορφώσει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε κάτι ριζικά διαφορετικό από τον αρχικό της στόχο.
- Η Ε.Ε. επρόκειτο να είναι μία εθελοντική ένωση κυρίαρχων και ανεξάρτητων κρατών που παραδίδουν μέρος της κυριαρχίας τους για το κοινό καλό. Αυτό, όμως, μετατράπηκε σε μία σχέση μεταξύ πιστωτών και οφειλετών που εκ φύσεως είναι υποχρεωτική και άνιση. Όταν μία χώρα οφειλέτις αντιμετωπίζει δυσκολίες, οι πιστώτριες έχουν το πάνω χέρι. Οι κανόνες που υιοθετήθηκαν απλώς διαιωνίζουν αυτήν την κατάσταση. Αυτό, όμως, είναι πολιτικά μη αποδεκτό και έχει τη δύναμη να καταστρέψει συνολικά την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόνο οι πιστωτές είναι σε θέση να αποτρέψουν αυτό το αποτέλεσμα, αλλά δεν φαίνεται να έχουν την πρόθεση να το κάνουν» δήλωσε ο κ. Σόρος.
«Μόνο η Γερμανία μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία γιατί είναι η χώρα με την υψηλότερη πιστοληπτική αξιολόγηση και βρίσκεται στο τιμόνι. Δεν είναι εύκολο να παραδεχθείς και να διορθώσεις τα λάθη σου. Εάν η Γερμανία το κάνει, τότε θα κερδίσει τη διαρκή ευγνωμοσύνη της υπόλοιπης Ευρώπης. Εάν όχι, τότε τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα. Η Γερμανία έχει προκαλέσει έναν εφιάλτη που τα θύματα της ισχύουσας πολιτικής ζουν και στο ξύπνιο τους» σημείωσε ο κ. Σόρος. Πηγή
----------------
Blogger: Συμπληρωματικά δες κι' αυτή τη μεταγενέστερη εγγραφή:
H πύρρειος νίκη της Άνγκελα Μέρκελ
Όσον αφορά τη Γερμανία, το δράμα της κρίσης του ευρώ έχει λήξει. Το θέμα μόλις που συζητήθηκε στην πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία της χώρας. Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έκανε ό,τι ήταν αναγκαίο για να εξασφαλιστεί η επιβίωση του ευρώ και το έκανε με το λιγότερο δυνατό κόστος για τη Γερμανία – ένας άθλος που της χάρισε την υποστήριξη των φιλοευρωπαίων Γερμανών, καθώς και εκείνων που την εμπιστεύτηκαν για την προστασία των γερμανικών συμφερόντων. Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι κέρδισε την επανεκλογή πανηγυρικά, σχολιάζει ο μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος.
Αλλά ήταν μια πύρρειος νίκη. Το status quo της ευρωζώνης δεν είναι ούτε αποδεκτό ούτε σταθερό. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι θα το χαρακτήριζαν μια κατώτερη ισορροπία. Εγώ το αποκαλώ εφιάλτη –έναν εφιάλτη που προξενεί τεράστιο πόνο και δυστυχία που θα μπορούσαν εύκολα να αποφευχθούν εάν οι παρανοήσεις και τα ταμπού που τον διατηρούν είχαν εκλείψει. Το πρόβλημα είναι ότι οι χρεωμένες χώρες αισθάνονται όλο τον πόνο, ενώ οι πιστωτές επιβάλλουν τις παρανοήσεις και τα ταμπού.
Ένα παράδειγμα είναι τα ευρωομόλογα, τα οποία η Μέρκελ έχει ανάγει σε ταμπού. Ωστόσο, είναι η προφανής λύση για την αιτία της κρίσης του ευρώ, η οποία οφείλεται στο ότι η ένταξη στο ευρώ εξέθεσε τα κρατικά ομόλογα των χωρών -μελών στον κίνδυνο χρεοκοπίας. Κανονικά, οι ανεπτυγμένες χώρες δεν χρεοκοπούν, επειδή μπορούν πάντα τυπώσουν χρήματα. Όμως, παραχωρώντας την εν λόγω αρχή σε μια ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα, τα μέλη της ευρωζώνης βάζουν τον εαυτό τους στη θέση μιας αναπτυσσόμενης χώρας που έχει δανειστεί σε ξένο νόμισμα. Ούτε οι αρχές ούτε οι αγορές το αναγνώρισαν αυτό πριν από την κρίση, επιβεβαιώνοντας την λανθασμένη αντίληψη και των δύο.
Όταν εισήχθη το ευρώ, οι αρχές χαρακτήρισαν πράγματι τα κρατικά ομόλογα των κρατών μελών ακίνδυνα. Οι εμπορικές τράπεζες θα μπορούσαν να τα κρατήσουν χωρίς την ακύρωση τυχόν αποθεματικών κεφαλαίων και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τα αποδέχθηκε επί ίσοις όροις στα δάνεια του μηχανισμού βραχυπρόθεσμου δανεισμού της (discount window). Αυτό δημιούργησε ένα διεστραμμένο κίνητρο για τις εμπορικές τράπεζες, να αγοράσουν το χρέος των ασθενέστερων κυβερνήσεων προκειμένου να κερδίσουν αυτό που τελικά έγινε λίγες μόλις μονάδες βάσης, καθώς οι διαφοροποιήσεις των επιτοκίων συγκλίναν σχεδόν στο μηδέν.
Αλλά η σύγκλιση των επιτοκίων προκάλεσε οικονομικές αποκλίσεις. Οι πιο αδύναμες χώρες απόλαυσαν την άνθηση του real- estate, της κατανάλωσης και των επενδύσεων, ενώ η Γερμανία, καταβεβλημένη από το φορολογικό βάρος της επανένωσης, έπρεπε να υιοθετήσει μέτρα λιτότητας και να εφαρμόσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Αυτή ήταν η προέλευση της κρίσης του ευρώ, αλλά δεν είχε αναγνωριστεί εκείνη τι στιγμή – και δεν έχει γίνει κατανοητή ακόμα και σήμερα.
Η μετατροπή όλων των εκκρεμών κρατικών ομολόγων – με εξαίρεση των ελληνικών – σε ευρωομόλογα θα είναι μακράν η καλύτερη θεραπεία. Δεν θα απαιτούσε τη μεταφορά των πληρωμών, διότι κάθε χώρα θα παραμείνει υπεύθυνη για την εξυπηρέτηση του δικού της χρέους. Και θα επέβαλε αυστηρότερη πειθαρχία στην αγορά για τις χώρες οφειλέτες από αυτήν που αντιμετωπίζουν σήμερα, γιατί θα μπορούσαν να εκδώσουν ευρωομόλογα μόνο για να αναχρηματοδοτήσουν τα ώριμα ομόλογα. Κάθε πρόσθετος δανεισμός θα πρέπει να είναι στο όνομά τους και οι αγορές θα επιβάλλουν τα ποσοστά των κυρώσεων για υπερβολικό δανεισμό.
Έτσι, τα ευρωομόλογα θα μειώσουν σημαντικά το κόστος δανεισμού των υπερχρεωμένων χωρών και θα επαρκέσουν σε μεγάλο βαθμό για την αποκατάσταση ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην ευρωζώνη. Η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Γερμανίας δεν θα τεθεί σε κίνδυνο, επειδή τα ευρωομόλογα θα συγκρίνονται ευνοϊκά με τα ομόλογα που εκδίδονται από άλλες μεγάλες χώρες. Τα ευρωομόλογα δεν θα θεραπεύσουν το χάσμα της ανταγωνιστικότητας. Οι χώρες της ευρωζώνης θα πρέπει ακόμα να κάνουν τις δικές τους διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Αλλά θα διορθώσουν το κύριο ελάττωμα σχεδιασμού του ευρώ. Όλες οι εναλλακτικές λύσεις είναι κατώτερες: είτε συνεπάγονται μεταβιβαστικές πληρωμές και διαιωνίζουν ένα άνισο πεδίο ανταγωνισμού, ή και τα δύο. Και όμως, λόγω της αντίθεσης της Μέρκελ, τα ευρωομόλογα δεν μπορούν να υπάρχουν.
Η Ελλάδα, επίσης, είναι ένα θύμα των παρανοήσεων και των ταμπού των πιστωτών της. Όλοι ξέρουν ότι δεν μπορεί ποτέ να ξεπληρώσει το χρέος της, το περισσότερο από το οποίο κατέχεται από τον επίσημο τομέα: την ΕΚΤ, τα κράτη μέλη της ευρωζώνης, ή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αφού υπέστη πολύ πόνο και ταλαιπωρία, η Ελλάδα είναι κοντά στην παρουσίαση ενός πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού. Εάν ο επίσημος τομέας θα μπορούσε να παραιτηθεί από την επιστροφή όσο η Ελλάδα πληροί τις προϋποθέσεις που επιβάλλονται από την τρόικα (ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ΔΝΤ), το ιδιωτικό κεφάλαιο θα επέστρεφε και η οικονομία θα μπορούσε να ανακάμψει γρήγορα.
Μπορώ να βεβαιώσω από προσωπική εμπειρία ότι οι επενδυτές θα συρρέουν στην Ελλάδα μόλις το υπερβολικό χρέος αφαιρεθεί. Αλλά ο επίσημος τομέας δεν μπορεί να διαγράψει το χρέος της, διότι αυτό θα παραβίαζε μια σειρά από ταμπού, ιδίως για την ΕΚΤ.
Η Γερμανία καλά θα κάνει να θυμάται ότι είχε επωφεληθεί από διαγραφές χρέους τρεις φορές στην ιστορία της. Το Σχέδιο Dawes του 1924 επιδίωξε να ρυθμίσει τις γερμανικές αποζημιώσεις για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Σχέδιο Young του 1929 μείωσε το ποσό που η Γερμανία όφειλε σε αποζημιώσεις και έδωσε στη χώρα πολύ περισσότερο χρόνο για να πληρώσει. Το μεταπολεμικό Σχέδιο Μάρσαλ επίσης παρείχε ανακούφιση του χρέους.
Η γαλλική εμμονή στις αδιάλλακτες πληρωμές αποζημιώσεων μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο σαφώς προετοίμασε το έδαφος για την άνοδο του Χίτλερ. Η άνοδος της νεο- φασιστικής Χρυσής Αυγής στην Ελλάδα είναι ένα παρόμοιο φαινόμενο. Αυτά τα δύο παραδείγματα δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό μου για την κρίση ως εφιάλτη. Μόνο η Γερμανία μπορεί να δώσει ένα τέλος, γιατί, ως η χώρα με την υψηλότερη πιστοληπτική αξιολόγηση και τη μεγαλύτερη και ισχυρότερη οικονομία του σήμερα, είναι υπεύθυνη.
Η Γερμανία, έχοντας επίγνωση της πρόσφατης ιστορίας της, δεν θέλει να βρεθεί στο ρόλο μιας ηγεμονικής δύναμης. Η σημερινή κατάσταση δεν είναι το αποτέλεσμα κάποιου κακού γερμανικού σχεδίου. Παρόλα αυτά, η Γερμανία δεν μπορεί να αποφύγει τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις που συνοδεύουν αυτό το ρόλο. Πρέπει να μάθει να ενεργεί ως ένας καλοπροαίρετος ηγεμόνας. Με αυτόν τον τρόπο, η Γερμανία θα κερδίσει την διαρκή ευγνωμοσύνη των χωρών που εξαρτώνται επί του παρόντος από αυτήν, ακριβώς όπως το Σχέδιο Μάρσαλ χάρισε στις Ηνωμένες Πολιτείες τη διαρκή ευγνωμοσύνη της Ευρώπης. Η αποτυχία να εκμεταλλευτεί αυτή τη στιγμή θα οδηγούσε, πιστεύω, στη διάλυση και την τελική κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Φυσικά, πολλές χώρες έχουν ζήσει εφιάλτες και επέζησαν. Όμως, η ΕΕ δεν είναι μια χώρα. Είναι μια ατελής ένωση κυρίαρχων κρατών που δεν θα επιβιώσει από μια δεκαετή ή και μεγαλύτερη στασιμότητα. Αυτό δεν είναι προς το συμφέρον της Γερμανίας και θα άφηνε τους Ευρωπαίους σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι ήταν όταν ξεκίνησαν το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μια στροφή 180 μοιρών δεν είναι ποτέ εύκολη για τους πολιτικούς ηγέτες, αλλά οι εκλογές παρέχουν την ευκαιρία για μια αλλαγή πολιτικής. Ο καλύτερος τρόπος για να επιτύχει μια αλλαγή η επόμενη κυβέρνηση της Μέρκελ θα ήταν να διορίσει μια ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων για την αξιολόγηση εναλλακτικών λύσεων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ταμπού που επικρατούν.
http://www.project-syndicate.org/commentary/on-angela-merkel-s-pyrrhic-victory-by-george-soros
Σχόλια