ΤΖΕΪΜΣ ΚΕΝΕΘ ΓΚΑΛΜΠΡΕΪΘ - Η Ελληνική κρίση...

*ΕΡ.  Το ΔΝΤ έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι έσφαλε στις εκτιμήσεις του σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες των μέτρων λιτότητας που περιείχε το πρώτο Μνημόνιο. Ωστόσο, οι πολιτικές που εγκρίνει στο δεύτερο και στο τρίτο Μνημόνιο δεν είναι απλώς παρόμοιες με αυτές του πρώτου Μνημονίου, αλλά πολύ χειρότερες. Ποιος κοροϊδεύει ποιον στη συγκεκριμένη περίπτωση;

• - Δεν υπάρχει τίποτα το ασυνήθιστο στη συμπεριφορά του ΔΝΤ. Αρχικά, οι προβλέψεις του για την οικονομική ανάκαμψη είναι σχεδόν πάντα άστοχες. Στη συνέχεια ακολουθεί η επαναξιολόγηση. Αυτό όμως που πρέπει να γίνει γνωστό είναι ότι τις εκτιμήσεις τις κάνει η Ομάδα Ερευνας του ΔΝΤ, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχτεί αρκετά γενναία. Οι άνθρωποι αυτοί γνώριζαν εξαρχής ότι το πρόγραμμα βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής που είχε σχεδιαστεί για την Ελλάδα δεν είχε πιθανότητα επιτυχίας. Οι αποφάσεις, ωστόσο, λαμβάνονται από την εκτελεστική επιτροπή, όχι από την Ομάδα Ερευνας, ή τη λογιστική μονάδα του Οργανισμού.

* ΕΡ. Το ΔΝΤ επιμένει σε νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού κρατικού χρέους, αυτή τη φορά στον επίσημο τομέα, αλλά η Γερμανία αποκλείει κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο. Ενδέχεται αυτή η σύγκρουση να οδηγήσει το ΔΝΤ σε αποχώρηση από το ελληνικό πρόγραμμα;

• - Είναι σαφές ότι υπάρχει σύγκρουση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ γύρω από την Ελλάδα. Αλλά δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω λεπτομέρειες όσον αφορά τις σχέσεις τους. Θα έμενα, πάντως, σχετικά έκπληκτος αν αποχωρούσε το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Εξάλλου, η κρίση στην Ευρωζώνη ήταν αυτή που έδωσε παράταση ζωής στο ΔΝΤ. Με τις κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής να του έχουν δείξει την πόρτα, και την Ασία σε ανάκαμψη, ο λόγος ύπαρξης του ΔΝΤ είχε περιοριστεί σε αυτόν της «δεξαμενής σκέψης» για την Ουάσιγκτον.

Ο ρόλος της Γερμανίας

*ΕΡ.  Τελευταία, ο ρόλος της Γερμανίας στη διαχείριση της κρίσης στην Ευρωζώνη ερμηνεύεται από μερικούς αναλυτές όχι απλώς ως «ηγεμονικός», αλλά ως «αυτοκρατορικός». Εσείς πώς βλέπετε το ρόλο της Γερμανίας στη σημερινή Ευρωζώνη;

• - Δύο βασικές παρατηρήσεις: Πρώτον, η Γερμανία θέλει να διατηρηθεί η Ευρωζώνη διότι εξυπηρετεί κατάλληλα τα συμφέροντά της. Δεύτερον, έχει το ανάλογο βάρος να επιβάλλει τη βούλησή της. Ισως κάποια στιγμή να αποφασίσει αλλαγή πλεύσης από τη συνταγή της λιτότητας, βλέποντας ότι κινδυνεύει με κατάρρευση το οικοδόμημα της Ευρωζώνης. Αυτό παραμένει μια πιθανή εκδοχή αν συνεχιστούν οι πολιτικές των τελευταίων ετών και προκύψουν κοινωνικές αναταραχές. Κανείς δεν πρέπει να υποτιμά αυτό το ενδεχόμενο. Η κρίση στην Ευρωζώνη συνεχίζει να υφίσταται και χειροτερεύει. Ωστόσο, η θέση της Γερμανίας είναι αποτέλεσμα τριών κινητήριων δυνάμεων: (α) χρηματοπιστωτικών συμφερόντων, (β) του εσωτερικού πολιτικού κλίματος στη Γερμανία και (γ) του εξαγωγικού τομέα. Σχετικά με τον πρώτο παράγοντα, η Γερμανία θέλει να εξασφαλίσει την αποπληρωμή του χρέους. Στο πλαίσιο αυτό, ενεργεί ως συλλέκτης χρέους. Επιβάλλει σκληρή λιτότητα, αυξήσεις στη φορολογία, με μοναδικό στόχο την αποπληρωμή του χρέους. Αν αυτό δεν επαρκεί, θα βγάλει στο σφυρί όλα τα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας, όπως και ήδη γίνεται.
• Σχετικά με τον δεύτερο παράγοντα, η εσωτερική πολιτική κατάσταση στη Γερμανία αποκλείει συμβιβαστικές κινήσεις και αλληλεγγύη. Οποιο πολιτικό κόμμα ακολουθήσει αυτό το δρόμο θα τιμωρηθεί από τη δεξιά πλειοψηφία της χώρας, η οποία απαιτεί «τιμωρία» για τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης. Ακόμη και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ασκεί κριτική στη Μέρκελ για τις πολιτικές «διάσωσης» προς τις μεσογειακές χώρες. Αυτό κι αν είναι κάτι το πραγματικά λυπηρό. Ο τρίτος παράγοντας είναι ο εξαγωγικός τομέας, τα συμφέροντα του οποίου είναι στο πλευρό των συμφερόντων των τραπεζών. Για το συγκεκριμένο τομέα, ο οποίος είναι και η ατμομηχανή της γερμανικής οικονομίας, μια μόνιμη λύση στην κρίση της Ευρωζώνης, που μπορεί να είναι οικονομικά επώδυνο για τη Γερμανία, δεν αποτελεί καν πρωταρχικό στόχο. Για τους μεγάλους εξαγωγείς, η επόμενη αγορά είναι αυτή που έχει σημασία και όχι η τωρινή. Και η στρατηγική τους έχει, πλέον, προσανατολιστεί ξεκάθαρα προς την αγορά της Ασίας.

*ΕΡ.  Στην Ελλάδα ακούγονται πολλά πολιτικά κλισέ. Ενα από αυτά είναι ότι «στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα» (μια άποψη που έστω και από άγνοια φαίνεται να ταυτίζει την αντιπροσωπευτική δημοκρατία με κάποια αφηρημένη έννοια όπως αυτή της Γενικής Βούλησης και της βούλησης όλων του Ρουσό), αλλά η πραγματικότητα λέει ότι η Ελλάδα είναι κυριολεκτικά εγκλωβισμένη και πως όποια επιλογή και να κάνει για τη διέξοδο από την κρίση, θα συνεχίσει να κουβαλά ακριβό τίμημα. Συμφωνείτε επ' αυτού;

• - Με τα Μνημόνια σε εφαρμογή, η Ελλάδα είναι πράγματι εγκλωβισμένη. Δεν υπάρχει μαγικό ραβδάκι για έξοδο από την κρίση και οι όποιες διαθέσιμες επιλογές έχουν όντως κόστος. Επιπλέον, τα μεγάλα ζητήματα που αφορούν σήμερα την Ελλάδα ξεπερνούν τα αμιγώς οικονομικά θέματα. Για παράδειγμα, μείζον θέμα για τους Ελληνες πρέπει να αποτελεί το ερώτημα κατά πόσο η Ελλάδα συνεχίζει να παραμένει ανεξάρτητο κράτος. Δεύτερον, ακόμα και αν τεθεί τέλος στη λιτότητα, εγώ προσωπικά δεν είμαι πεπεισμένος ότι θα ακολουθήσει ανάπτυξη. Ο τερματισμός στις πολιτικές λιτότητας θα βάλει φραγμό στην ολοκληρωτική διολίσθηση της οικονομίας. Αυτό όμως από μόνο του δεν θα οδηγήσει στην ανάκαμψη της οικονομίας. Ο δρόμος μπροστά για την Ελλάδα είναι πραγματικά δύσκολος.  Όλη η συνέντευξη εδώ