P. Krugman: Δυστυχώς το ομολογώ: Δεν πρόκειται για άλλη μία χρηματοπιστωτική κρίση…

Βlogger: Απο τα πιο κατατοπιστικά  άρθρα του Krugman. 
Kρατείστε την τελευταία του πρόταση: "Φυσικά μία τραπεζοκεντρική θεώρηση του προβλήματος είναι όντως παραπλανητική". Θα γενίκευα λέγοντας ότι δυο είναι κύρια οι παράγοντες που  μας εμποδίζουν να δούμε το εύρος και το μέγεθος της κρίσης.
1. Το γεγονός ότι παίζονται πολλά, μα πάρα πολλά λεφτά, οι προβαλλόμενες  και άρα "κυρίαρχες απόψεις" είναι χρηματοδοτούμενες άρα κατευθυνόμενες.
2. Την κρίση προσπαθεί να την εξηγήσει η οικονομική επιστήμη και αυτό από μόνο του είναι το πρόβλημα, αφού: 

• α. Η "οικονομική επιστήμη" δεν είναι επιστήμη και άρα εξ' ορισμού δεν κατέχει εκείνα τα εργαλεία  - προς το παρόν - που θα την έκαναν αξιόπιστη. 
• β. Η οικονομική τεχνική (όχι επιστήμη) προσπαθεί να κατανοήσει κάτι που είναι αδύνατον για την ίδια. Είναι το μέρος που θέλει να εκφράσει το όλον, πράγμα ανέφικτο. Είμαι σίγουρος ότι οι σοβαροί οικονομολόγοι - αυτοί που δεν τζογάρουν ή δεν είναι υπάλληλοι τραπεζών - έχουν δει την τρύπα στο οικονομίστη - τραπεζοκεντρική προσέγγιση της κρίσης. Η όποια λύση θα έρθει με νοητικά εργαλεία  που θα θεωρούν την οικονομία μέρος ενός ευρύτερου οικοσυστήματος. Αυτό είναι σίγουρα πολύπλοκο, αλλά και εξόχως πολιτικό, αφού θα πρέπει να βάλει κανόνες σε ένα τραπεζικό - χρηματιστικό σύστημα που έμαθε να κινείται ασύδοτα, να κερδίζει από τον αέρα και  φυσικά να μην λογοδοτεί σε καμία αρχή! Να  ένας σοβαρός  λόγος για τον οποίο θα περιμένουμε πολύ ακόμα ν' ακούσουμε πραγματικά σοβαρές απόψεις- προτάσεις για την έξοδο από την κρίση.   Δες τώρα εδώ: Manfred Max Neef - Ξυπόλυτα Οικονομικά 

καλή ανάγνωση

O Dean Baker συμφωνεί μαζί μου σε πολλά, όμως θέλει να ανοίξουμε συζήτηση πάνω στη φύση αυτής της κρίσης. Δυστυχώς, ομολογώ ότι δεν μπορώ να αντιπαρατεθώ σ’ αυτά που λέει.

• Ο Dean ισχυρίζεται ότι δεν έχουμε μία χρηματοπιστωτική κρίση, με την έννοια ότι το πρόβλημα εδράζεται στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

 Όντως, συμφωνώ μαζί του σ’ αυτό. Συνηθίζω να χρησιμοποιώ τις λέξεις «χρηματοπιστωτική κρίση» με χαλαρό τρόπο για να υποδηλώσω όλο αυτό που συνέβη «μετά το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων και των δανείων» και όχι για να υπονοήσω ότι υπάρχει (ακόμα) ένα διαλυμένο χρηματοπιστωτικό σύστημα που επιβάλει σημαντική καθυστέρηση στην οικονομία. Σύμφωνα με τις περισσότερες από τις μετρήσεις το χρηματοπιστωτικό καθεστώς έχει πάνω κάτω γυρίσει στα φυσιολογικά του:
Και όμως η οικονομία παραμένει ακόμα συμπιεσμένη, με την ανάκαμψη να είναι πολύ μακριά από αυτή που θα χαρακτηρίζαμε ως πλήρη. Η προσέγγιση με τα τρέχοντα μοντέλα μου δείχνει το φούσκωμα του χρέους των νοικοκυριών ως πιθανή εξήγηση – άρα δεν πρόκειται για το χρηματοπιστωτικό σύστημα πια.

• Παρεμπιπτόντως, αυτό με γυρίζει πίσω τότε που ανησυχώντας για την Ιαπωνία, φιλονικούσα χρησιμοποιώντας το κοινό επιχείρημα εκείνης της στιγμής ότι το πρόβλημα της Ιαπωνίας ήταν «οι τράπεζες ζόμπι» και ότι αφού οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιηθούν όλα θα πήγαιναν καλά. 
• Οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν και τα πράγματα δεν πάνε καλά, ενώ το ίδιο συμβαίνει τώρα και στις ΗΠΑ.

Άρα ο Dean κι εγώ συμφωνούμε – ίσως τελικά δε θα έπρεπε να χρησιμοποιώ τον όρο «χρηματοπιστωτική κρίση» καθόλου, αλλά αυτή είναι η ορολογία που ξέρει ο κόσμος.
Έτσι όμως υποθέτω ότι δημιουργείται ένα θέμα ασυμφωνίας πάνω στο το τι θα είχε συμβεί αν τελικά δε διασώζαμε καθόλου τις τράπεζες. Ο Dean ισχυρίζεται ότι θα βρισκόμασταν στο ίδιο σημείο – εγώ πάλι νομίζω ότι θα είχαμε μπει σε ένα δεύτερο μεγάλο κύκλο ζημιών, ο οποίος θα ήταν ακόμα αισθητός σε όλους μας. Με άλλα λόγια, θεωρώ ότι κάτι σαν το πρόγραμμα TARP ήταν απαραίτητο – αλλά όχι επαρκές.
Τελικά, για να γίνουμε ξεκάθαροι: μπορεί να είχαμε ένα τραπεζικό πρόβλημα το 2008-2009, όμως τώρα έχουμε ένα πρόβλημα σκασίματος της φούσκας, υποδηλώνοντας έτσι το πρόβλημα στα οικονομικά των νοικοκυριών.

• Φυσικά μία τραπεζοκεντρική θεώρηση του προβλήματος είναι όντως παραπλανητική.

Από το blog του Paul Krugman στους nytimes.com (πηγή)