“Προδότης δεν είναι μόνον αυτός που φανερώνει τα μυστικά της πατρίδος στους εχθρούς, αλλά και εκείνος που ενώ κατέχει δημόσιο αξίωμα, εν γνώσει του δεν προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων, πάνω στους οποίους άρχει” (Θουκυδίδης, περί προδοτών).
Συνέχεια εδώ
Συνέχεια εδώ
Με κριτήριο τον Θουκυδίδη έχουμε την υποκειμενική άποψη ότι εάν ένας ηγέτης, ο οποίος επέλεξε με τη θέληση του να κυβερνήσει, γνωρίζοντας επακριβώς τα προβλήματα της χώρας του, δεν τηρεί στο ακέραιο τις προεκλογικές του δεσμεύσεις και δεν μπορεί να εξασφαλίσει στους Πολίτες την κάλυψη των βασικών τους αναγκών (εργασία, παιδεία, υγεία, ασφάλεια, αξιοπρέπεια, εθνική κυριαρχία, κοινωνική δικαιοσύνη, ορθολογικό επιχειρηματικό πλαίσιο, έντιμη φορολόγηση κλπ.),δεν έχει καμία θέση στην εξουσία – όπως δεν είχε και ο προηγούμενος ή ο επόμενος που τυχόν κυβερνήσει ανάλογα.
Ανεξάρτητα τώρα από τα παραπάνω, οι αμέσως επόμενοι μήνες θα είναι ίσως οι σημαντικότεροι, σε σχέση με τη διατήρηση ή τηδιάλυση της Ευρωζώνης – η κρίση χρέους της οποίας έχει φτάσει στο ζενίθ, με κέντρο βάρους τις τράπεζες και όχι την Ελλάδα, όπως φαίνεται από τον Πίνακα Ι που ακολουθεί:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Δάνεια μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών από τη ΕΚΤ, κατά σειρά προτεραιότητας, μετά το Νοέμβρη του 2011 (σε δις €).
Τράπεζες
|
Ποσόν
|
Ισπανικές*
|
402
|
Ιταλικές
|
283
|
Γαλλικές
|
176
|
Γερμανικές
|
79
|
* Μόνο τον Ιούλιο του 2012 οι καταθέσεις στις ισπανικές τράπεζες μειώθηκαν κατά 74 δις € (147 δις € από το Μάρτιο), με το μεγαλύτερο μέρος τους να έχει κατευθυνθεί στη Γερμανία.
Σημείωση: Οι απαιτήσεις της γερμανικής κεντρικής τράπεζας απέναντι στην ΕΚΤ (Target II), στην οποία οφείλουν αντίστοιχα ποσά οι ελλειμματικές οικονομίες της Ευρωζώνης, έχουν ξεπεράσει τα 700 δις € - γεγονός που οδηγεί πολλούς στο συμπέρασμα ότι, η ΕΚΤ μεταφέρει ήδη τα χρήματα από τη Γερμανία στο Νότο, «αμοιβαιοποιώντας» έμμεσα το χρέος.
Για να κατανοήσει κανείς το πρόβλημα των τραπεζών, όσον αφορά την ΕΚΤ, αρκεί να γνωρίζει ότι, τα ομόλογα των χωρών της Ευρωζώνης, τα οποία έχει ήδη αγοράσει, είναι μόλις 211,4 δις € - ενώ στις τράπεζες των παραπάνω τεσσάρων χωρών έχει δανείσει 940 δις € από το Νοέμβρη του 2011, όπου «εγκαινίασε» τα νέα προγράμματα παροχής ρευστότητας.
Για σύγκριση, η Fed έχει αγοράσει ομόλογα των Η.Π.Α. αξίας 1.640,40 δις $ - ένα γεγονός που τεκμηριώνει πως ενώ το πρόβλημα των Η.Π.Α. είναι το δημόσιο χρέος, της Ευρωζώνης είναι οι τράπεζες (αρκετοί κατηγορούν την ΕΚΤ ισχυριζόμενοι ότι, διατηρεί ένα «ζόμπι τραπεζικό σύστημα» στην Ευρώπη, αφού δεν επιτρέπει στις υπερχρεωμένες τράπεζες, όπως αυτές της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ιρλανδίας κλπ. να πτωχεύσουν).
Συνεχίζοντας, το μέλλον του ευρώ φαίνεται να εξαρτάται από την ΕΚΤ – η οποία μάλλον έχει πάρει τα ηνία από την Πολιτική, μη έχοντας καμία άλλη επιλογή (αν και ο κίνδυνος της επιβολής μίας δικτατορίας των κεντρικών τραπεζώντόσο στις Η.Π.Α., όσο και στην ΕΕ δεν είναι καθόλου αμελητέος).
Δυστυχώς, παρά το ότι η Γερμανίδα καγκελάριος άνοιξε το κουτί της Πανδώρας, δεν έχει πια η ίδια το κλειδί – αν και πολύ δύσκολα θα μπορούσε κανείς «να κλείσει ξανά τα δεινά στο πιθάρι», επαναφέροντας την Ευρωζώνη στην αφετηρία.
Στον Πίνακα ΙΙ που ακολουθεί, φαίνονται οι «προθεσμίες» για το κοινό νόμισμα, με σημαντικότερη τη σύσκεψη της ΕΚΤ για την μαζική αγορά ομολόγων την επόμενη εβδομάδα, παρά τις έντονες αντιδράσεις της Bundesbank:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Συναντήσεις 2012 με θέμα το Ευρώ
Ημερομηνία
|
Θέμα
|
6 Σεπτεμβρίου
|
Σύσκεψη της ΕΚΤ για την μαζική αγορά ομολόγων
|
9 Σεπτεμβρίου
|
Παρουσίαση των μέτρων από την Ελλάδα στην Τρόικα
|
12 Σεπτεμβρίου
|
Απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Γερμανίας (ESM)
|
12 Σεπτεμβρίου
|
*Εκλογές στην Ολλανδία, πολύ σημαντικές για το ευρώ
|
14 Σεπτεμβρίου
|
Συνάντηση των υπουργών οικονομικών της ΕΕ στην Κύπρο
|
8 Οκτωβρίου
|
Συνάντηση των υπουργών οικονομικών της Ευρωζώνης
|
18 Οκτωβρίου
|
Συνάντηση κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλες
|
29/31 Οκτωβρίου
|
**Λήξη ομολόγων της Ισπανίας, αξίας 20 δις €
|
Πηγή: WSJ
* Αναμένεται η εκλογή τετρακομματικής κυβέρνησης, πιθανότατα εχθρικής προς το κοινό νόμισμα.
** Τυχόν απομόνωση της Ισπανίας από τις αγορές, ανάλογη με αυτήν της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, θα σημάνει το τέλος της Ευρωζώνης. Η Ιρλανδία και η Πορτογαλία δεν είναι σε τόσο καλή θέση, όπως «προπαγανδίζεται».
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ΓΣΕΕ (πηγή: ΑΝ), σε πολλές περιπτώσεις η πατρίδα μας έχει υπαναχωρήσει στα επίπεδα του 1978. Αναλυτικότερα,
(α) την περίοδο 2010-2012 το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος μειώθηκε κατά 8%, ενώ η ύφεση αυξήθηκε και η ανεργία εκτινάχθηκε στα ύψη (από 17,7% το 2011 στο 24% το 2012).
(β) την ίδια περίοδο οι μειώσεις μισθών του Δημοσίου ανήλθαν σε 3,5 δις € και του ιδιωτικού τομέα σε 3 δις €. Συνολικά στο χρονικό διάστημα 2010-2011, οι περικοπές των συντάξεων και οι μειώσεις των μισθών ανήλθαν αθροιστικά σε 16,2 δις € (8% του ΑΕΠ), χωρίς να έχει μειωθεί η ανεργία, το δημόσιο χρέος και η ύφεση (προφανώς, αφού οι τόκοι είναι πολύ υψηλότεροι, ενώ η κατανάλωση «κατακρημνίσθηκε»).
(γ) περαιτέρω σημειώνεται πως η οικονομική κατάσταση της κοινωνικής ασφάλισης επιδεινώνεται, λόγω της αύξησης της ανεργίας (24% το 2012 ή 1.200.000 άτομα) και της μείωσης των μισθών που στερούν την κοινωνική ασφάλιση από πόρους της τάξης των 9,5 δις €.
(δ) ακόμη, η ΓΣΕΕ ισχυρίζεται πως η εισφοροδιαφυγή από την αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία, καθώς επίσης από τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, οδηγεί σε απώλειες 8,5 δις € (από την άλλη πλευρά βέβαια, χωρίς την παραβίαση των νόμων, στην οποία υποχρεώνονται ουσιαστικά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα είχαν ήδη κλείσει οι περισσότερες – με δυσμενέστερα ίσως αποτελέσματα για την οικονομία μας).
Τέλος, η μελέτη υποστηρίζει ότι, η αγοραστική δύναμη των νέων κατώτατων μισθών έχει πλέον επιστρέψει στα επίπεδα του 1978. Ενδεχομένως δε ακόμη πιο πίσω, αν υπολογίσει κανείς ότι, ο μισθός τότε ενός ανειδίκευτου φοιτητή ήταν περί τις 6.000 δρχ. ενώ το εισιτήριο των λεωφορείων 2 δρχ. (3.000 φορές χαμηλότερο) - σήμερα περί τα 500 €, ενώ το εισιτήριο κοστίζει 1,20 € (μόλις 416 φορές χαμηλότερο).
Όλα τα παραπάνω πριν από την εφαρμογή των νέων μέτρων λιτότητας, ύψους 11,8 δις € - ενώ η Ελλάδα ευρίσκεται για 5η συνεχή χρονιά σε βαθιά ύφεση, η οποία υπολογίζεται να φτάσει στο 7% το 2012. Προφανώς η κυβέρνηση αδυνατεί να κατανοήσει ότι, τα προβλήματα της χώρας μας σήμερα είναι η απαισιοδοξία, η ύφεση και η ανεργία – σαν αποτέλεσμα των οποίων τόσο το δημόσιο χρέος, όσο και τα ελλείμματα θα παραμείνουν ανεξέλεγκτα.
Ο κίνδυνος λοιπόν να οδηγηθούμε στην απορρύθμιση, στην κατάρρευση, στις βίαιες κοινωνικές αναταραχές και στο χάος δεν έχει σε καμία περίπτωση ξεπερασθεί – αντίθετα, έχει αυξηθεί σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, γεγονός που δεν επιτρέπει δυστυχώς να αισιοδοξούμε για το μέλλον (αν και η απαισιοδοξία, πόσο μάλλον η συνεχής καταστροφολογία, λειτουργώντας ως αυτοεκπληρούμενες προφητείες, επιδεινώνουν σημαντικά τις προοπτικές της οποιασδήποτε οικονομίας).
Απλούστερα, όσο πιο πολύ βράζει το νερό σε μία κλειστή κατσαρόλα, χωρίς να ανοίγεται το καπάκι της, τόσο πιο καταστροφική προβλέπεται η έκρηξη της - σαν αποτέλεσμα του συγκεντρωμένου ατμού στο εσωτερικό της.
ΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ
Στα πλαίσια αυτά υπενθυμίζεται ότι, “το Δεκέμβριο του 2001 η κεντρική πλατεία της Αργεντινής πλημμύρισε από αγανακτισμένους και εξαθλιωμένους Πολίτες, επειδή είχαν χάσει πλέον εντελώς την εμπιστοσύνη τους στη νέα κυβέρνηση – η οποία, παρά το ότι τους είχε στην κυριολεξία λεηλατήσει, δεν μπόρεσε να τους εξασφαλίσει απολύτως τίποτα.
Οι συγκρούσεις που ακολούθησαν με την αστυνομία ήταν εξαιρετικά αιματηρές (ο Δεκέμβριος του 2012 για την Ελλάδα δεν είναι μακριά), με αποτέλεσμα να αναγκασθεί ο πρόεδρος της χώρας να εγκαταλείψει το προεδρικό μέγαρο με ελικόπτερο”.
Με κριτήριο τα παραπάνω και όσον αφορά την Ελλάδα επαναλαμβάνουμε ότι, δεν μπορεί να θεωρείται ως επιτυχημένη η πολιτική του εθνικού εξευτελισμού, της αναξιοπιστίας και της «επαιτείας», η οποία στηρίζεται στις «δουλοπρεπείς» υποσχέσεις αύξησης των φόρων, κατάλυσης της ατομικής ιδιοκτησίας (χαράτσια), λεηλασίας της δημόσιας περιουσίας και συνεχών μειώσεων των μισθών - ακόμη και αν κάτι τέτοιο θα εξασφάλιζε την παραμονή της χώρας μας στο ευρώ ή/και τις επόμενες δόσεις του σκόπιμα εξαρτημένου από τους τοκογλύφους ελληνικού δημοσίου.
Ειδικά όσον αφορά την «αναξιοπιστία», δεν επιτρέπεται να βεβαιώνει ο νέος πρωθυπουργός της χώρας τους δανειστές της ότι, θα εξοφλήσει ολοκληρωτικά και εμπρόθεσμα τις υποχρεώσεις της (όπως ακριβώς και ο προηγούμενος), χωρίς ταυτόχρονα να τους εξηγεί/τεκμηριώνει τη μέθοδο ή/και τον τρόπο, με τον οποία θα τα καταφέρει – πόσο μάλλον όταν οι αγορές έχουν την εντελώς αντίθετη άποψη, κρίνοντας τουλάχιστον από τα CDS και τα Spreads, ενώ γνωρίζουν πολύ καλά πως χωρίς ανάπτυξη, είναι αδύνατη η έξοδος από την κρίση και η εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.
Στο σημείο αυτό θεωρούμε σκόπιμο να αναφερθούμε ξανά σε ορισμένα βασικά προβλήματα της οικονομίας μας, τα οποία πρέπει απαραίτητα να επιλυθούν:
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΔΙΔΥΜΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ
Η συνεχώς μειούμενη ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας θεωρείται από πολλούς ότι είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για τα «δίδυμα ελλείμματα» της (δημόσιο έλλειμμα προϋπολογισμού και ιδιωτικό κυρίως έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών), τα οποία αύξησαν στο παρελθόν το δημόσιο χρέος της (το 80% περίπου του δημοσίου χρέους προέρχεται από τόκους, με ένα μεγάλο μέρος του υπολοίπου 20% να οφείλεται στη διαφθορά κάποιων πολιτικών). Εν τούτοις, εμείς έχουμε την άποψη ότι σήμερα δεν είναι η μοναδική πηγή των προβλημάτων της.
Αντίθετα, θεωρούμε ότι τα ελλείμματα είναι αυτά που προκαλούν τη μείωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας (την αύξηση των τόκων, του δημοσίου χρέους κλπ.), ενώ προκαλούνται από τη χρήση οικονομικών όπλων: μεταξύ των οποίων της τεχνητής υποτίμησης του γερμανικού ευρώ (ευρωπαϊκές ασυμμετρίες), της ανάλογης ανατίμησης του ελληνικού, καθώς επίσης της επέκτασης των πολυεθνικών φοροφυγάδων εντός συνόρων - παράγοντες που έχουν συμβάλλει τα μέγιστα στην αποβιομηχανοποίηση της Ελλάδας, από την οποία πηγάζει η μειωμένη ανταγωνιστικότητα της.
Ας σημειώσουμε εδώ ότι, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας στους τομείς των υπηρεσιών (στους οποίους δραστηριοποιείται κυρίως η Ελλάδα) είναι πολύ πιο δύσκολη, από την αύξηση της στους τομείς της μεταποίησης(βιομηχανία κλπ.) – γεγονός που επεξηγεί τα προβλήματα μίας αναπτυξιακής οικονομικής πολιτικής, καθώς επίσης την προδιαγεγραμμένη, παταγώδη αποτυχία των όποιων μέτρων λιτότητας εφαρμόζονται. Πόσο μάλλον όταν τόσο τα ελλείμματα, όσο και το χρέος, καθιστούν αδύνατες τις επενδύσεις σε νέους τομείς - μέσω των οποίων θα αυξανόταν η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας.
Περαιτέρω, οι ομοιότητες που παρουσιάζει η Ελλάδα με τις Η.Π.Α. στον παραπάνω προβληματισμό, με μία χώρα δηλαδή επίσης «εντάσεως υπηρεσιών» που όμως δεν αμφισβητείται η ανταγωνιστικότητα της, όπως συμβαίνει με την Ελλάδα (χωρίς φυσικά να συγκρίνουμε τα μεγέθη των δύο οικονομιών), είναι κάτι παραπάνω από εμφανείς.
Πολύ περισσότερο όταν η λύση και για τις δύο χώρες είναι μάλλον κοινή, εάν δεν αλλάξουν ριζικά συμπεριφορά τα πλεονασματικά κράτη: η αναβολή πληρωμών δηλαδή, η αναδιαπραγμάτευση του χρέους και η επαναβιομηχανοποίηση, όπου όμως οι Η.Π.Α. έχουν προφανώς πολύ περισσότερες επιλογές (στρατιωτική επίλυση της διαμάχης, ολοκλήρωση της εισβολής του ΔΝΤ στην ΕΕ, πληθωριστική μείωση των χρεών με τύπωμα νέων χρημάτων, χρηματοπιστωτικές επιθέσεις, προστατευτισμός κλπ.).
Εάν τυχόν βέβαια η Ελλάδα χρεοκοπήσει ανεξέλεγκτα, το κόστος δανεισμού των Η.Π.Α. θα αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό που θα υποχρεώσει την κυβέρνηση της υπερδύναμης σε ριζικές αποφάσεις. Όσον αφορά τώρα ειδικά τα «δίδυμα ελλείμματα», τα εξής:
(α) Το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού (αφορά το δημόσιο τομέα): Στην προκειμένη περίπτωση, τα έσοδα του κράτους δεν αρκούν για την κάλυψη των δαπανών του ενώ, όταν τα έσοδα δεν φθάνουν για την πληρωμή όλων των εξόδων, εκτός από τους τόκους και τα χρεολύσια (δόσεις δανείων), μιλάμε για πρωτογενή ελλείμματα.
Η κάλυψη τώρα του ελλείμματος του προϋπολογισμού, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της σκιώδους διακυβέρνησης της χώρας μας, προβλέπει αφενός μεν νέους φόρους, αφετέρου μείωση των κοινωνικών δαπανών, των μισθών, των συντάξεων κλπ. – επί πλέον εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, καθώς επίσης εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις, για την «αναχαίτιση» του χρέους.
Δηλαδή, με στόχο τη σταθεροποίηση του δημοσίου χρέους μας, η κυβέρνηση επιβάλλει την μεταφορά πόρων από τον ιδιωτικό τομέα - από τους Πολίτες λοιπόν στο κράτος (και από εκεί στους δανειστές), καθώς επίσης την πώληση (εκποίηση) περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου.
Με τον τρόπο αυτό το προϋπολογιζόμενο χρέος το 2020 θα φτάσει στα επίπεδα του 2008 (περί το 120% του ΑΕΠ) – ενώ η όποια προσπάθεια μείωσης των δαπανών του κράτους (απόλυση δημοσίων υπαλλήλων, περιορισμός των συντάξεων κλπ.), θα οδηγηθεί στην πληρωμή των τόκων. Απλούστερα, η ιδιωτική περιουσία, τα χρήματα των Ελλήνων Πολιτών δηλαδή, ένα μέρος των μισθών τους και η δημόσια περιουσία, θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των μελλοντικών δαπανών του κρατικού μηχανισμού, καθώς επίσης των τόκων των διεθνών τοκογλύφων – χωρίς να μειωθεί ουσιαστικά ο δανεισμός του κράτους.
Όμως οι νέοι φόροι, με εξαίρεση ίσως τους φόρους ακινήτων, μέσω των οποίων προγραμματίζεται η μεταφορά περιουσιακών στοιχείων από τον ιδιωτικό τομέα στο δημόσιο («κλοπή» της ιδιωτικής περιουσίας), είναι πολύ δύσκολο να έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα – αφού μειώνεται η φορολογική βάση. Με τον Πίνακα ΙΙΙ που ακολουθεί, αναλύουμε τον συγκεκριμένο προβληματισμό:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Παράδειγμα φορολόγησης με διαφορετικούς συντελεστές
Συντελεστές φορολόγησης
|
Κέρδος*
|
Φόρος
|
Συντελεστής 20%
|
10.000.000.000
|
2.000.000.000
|
Συντελεστής 50%
|
1.000.000.000
|
500.000.000
|
* Υπόθεση εργασίας
Στο παραπάνω «παράδειγμα», εάν αυξηθούν οι συντελεστές φορολόγησης των επιχειρήσεων στο 50%, από το 20% (υπόθεση εργασίας), τότε πλήττονται τα κέρδη τους – οπότε, αντί να εισπράξει το κράτος 2 δις € με συντελεστή 20%, εισπράττει μόλις 500 εκ €, παρά την αύξηση του συντελεστή στο 50%.
Εκτός αυτού φυσικά, πολλές εταιρείες μεταναστεύουν στο εξωτερικό, λόγω της υψηλής φορολόγησης, με αποτέλεσμα να συνεχίζει η αποβιομηχανοποίηση της χώρας, να αυξάνεται η ανεργία, να επιδεινώνεται το εμπορικό ισοζύγιο κλπ. Η πλήρης αποτυχία επίτευξης των στόχων του υφεσιακού ΔΝΤ-προγράμματος, τεκμηριώνει με τον καλύτερο τρόπο την ανάλυση μας – όπως και την «πολιτική προδοσία».
Οι ιδιωτικοποιήσεις τώρα (άρθρο μας), περιορίζουν μεν τα χρέη ενός κράτους στο παρόν, αλλά ταυτόχρονα μειώνουν τα έσοδα του στο μέλλον – όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, εάν η Ελλάδα πουλήσει την σκόπιμα απαξιωμένη πλέον ΔΕΗ, θα εισπράξει σήμερα ένα πολύ μικρό ποσόν, αλλά θα χάνει μερίσματα – ενώ η πολυεθνική που θα την εξαγοράσει, αφενός μεν θα πληρώνει λιγότερους φόρους (δια της γνωστής μεθόδου της φοροαποφυγής), αφετέρου θα μειώσει το προσωπικό, επιβαρύνοντας τα δημόσια ταμεία τουλάχιστον με 50-100 εκ. € ετήσια (επιδόματα ανεργίας κλπ.).
Επομένως, παρά το ότι μειώνεται προς στιγμήν το δημόσιο χρέος, επιβαρύνεται στο άμεσο μέλλον ο προϋπολογισμός, τα ελλείμματα του οποίου «εκβάλλουν» ξανά στο χρέος. Το γεγονός αυτό έχει αποδειχθεί στις Η.Π.Α., όπου οι εκτεταμένες, νεοφιλελεύθερες ιδιωτικοποιήσεις τη δεκαετία του ‘80 από τα παιδιά του Σικάγου, μείωσαν καταρχήν το χρέος, αλλά στη συνέχεια εκτόξευσαν το έλλειμμα – με αποτέλεσμα η υπερδύναμη να είναι σήμερα αφενός μεν διπλά ελλειμματική (προϋπολογισμός, ισοζύγιο), αφετέρου υπερχρεωμένη (άρθρο μας).
Η λύση εδώ είναι προφανώς ο ισοσκελισμός του προϋπολογισμού – με τον περιορισμό των υπερβολικών δαπανών του δημοσίου, τη μείωση των επιτοκίων δανεισμού, την κρατικοποίηση της ΤτΕ (ενδεχομένως την επιλογή του διοικητή της από τη Βουλή, όπως αποφάσισε πρόσφατα η Σερβία, περιορίζοντας παράλληλα την ανεξαρτησία της κεντρικής της τράπεζας), τον εξορθολογισμό των φόρων, την αύξηση των εσόδων μέσω της ανάπτυξης της οικονομίας μας (αύξηση του ΑΕΠ), τη φορολόγηση των πολυεθνικών επί του τζίρου τους, την αύξηση της κερδοφορίας των δημοσίων επιχειρήσεων και την πληρωμή (συμψηφισμός) των γερμανικών αποζημιώσεων.
(β) Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (αφορά κυρίως τον ιδιωτικό τομέα): Εάν η αξία των εξαγωγών μία χώρας (συμπεριλαμβανομένων των τουριστικών «εισροών»), είναι μικρότερη από την αξία των εισαγωγών της, τότε αναφερόμαστε σε ελλειμματικό ισοζύγιο εξωτερικών (τρεχουσών) συναλλαγών. Στην περίπτωση αυτή, οι αποταμιεύσεις του εξωτερικού (των πλεονασματικών χωρών δηλαδή), χρηματοδοτούν ένα μέρος των επενδύσεων και της κατανάλωσης του εσωτερικού. Αυτό σημαίνει με τη σειρά του ότι, η οικονομία μίας χώρας που έχει συνεχώς έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της, αυξάνει διαρκώς το εξωτερικό της χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό).
Σε τελική ανάλυση τώρα, οι οικονομίες που διακρίνονται από χρόνια ελλείμματα στο ισοζύγια εξωτερικών συναλλαγών τους, είναι οι χρεωμένες οικονομίες έναντι του εξωτερικού. Αντίθετα, οι οικονομίες που έχουν χρόνια πλεονάσματα στα ισοζύγια εξωτερικών συναλλαγών τους, είναι οι οικονομίες που δανειοδοτούν τις ελλειμματικές χώρες. Ο Πίνακας ΙV είναι αντιπροσωπευτικός των παραπάνω:
ΠΙΝΑΚΑΣ IV: Πλεονασματικές – Ελλειμματικές χώρες (Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών) σε δις $ - Εκτιμήσεις 2009
Α/Α
|
Χώρα
|
Ισοζύγιο
|
Α/Α
|
Χώρα
|
Ισοζύγιο
|
1
|
Κίνα
|
297,10
|
1
|
Η.Π.Α.
|
-419,90
|
2
|
Ιαπωνία
|
140,60
|
2
|
Ισπανία
|
-74,47
|
3
|
Γερμανία
|
135,10
|
3
|
Ιταλία
|
-66,57
|
4
|
Νορβηγία
|
55,32
|
4
|
Γαλλία
|
-56,13
|
5
|
Ρωσία
|
48,97
|
5
|
Καναδάς
|
-36,13
|
6
|
Ολλανδία
|
42,72
|
6
|
Ελλάδα
|
-34,30
|
7
|
Νότια Κορέα
|
42,67
|
7
|
Μ. Βρετανία
|
-32,68
|
8
|
Ταϊβάν
|
42,57
|
8
|
Ινδία
|
-31,54
|
9
|
Ελβετία
|
35,91
|
9
|
Αυστραλία
|
-29,89
|
10
|
Κουβέιτ
|
32,01
|
10
|
Βραζιλία
|
-24,30
|
11
|
Μαλαισία
|
30,46
|
11
|
Πορτογαλία
|
-23,38
|
12
|
Σουηδία
|
29,50
|
12
|
Ιράκ
|
-19,90
|
13
|
Σαουδική Αραβία
|
26,50
|
13
|
Τουρκία
|
-13,96
|
14
|
Σιγκαπούρη
|
25,35
|
14
|
Ν. Αφρική
|
-11.53
|
15
|
Χονγκ Κονγκ
|
18,40
|
15
|
Μεξικό
|
-10.12
|
15
|
Σύνολα
|
1.003,18
|
15
|
Σύνολα
|
-884,80
|
Πηγή: The World Factbook
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Σημείωση: Οι πλεονασματικές χώρες είναι οι δανειστές των ελλειμματικών. Για παράδειγμα, το έλλειμμα του ισοζυγίου των Η.Π.Α. χρηματοδοτείται κυρίως από την Κίνα και την Ιαπωνία, αφού διαφορετικά δεν θα μπορούσε να υπάρχει.
Συνεχίζοντας, χρόνιο έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών σημαίνει ότι, οι Πολίτες της συγκεκριμένης χώραςκαταναλώνουν (ή/και επενδύουν) κάθε χρόνο περισσότερα υλικά αγαθά και υπηρεσίες, από ότι οι ίδιοι παράγουν – οπότε τα ελλείμματα τους χρηματοδοτούνται με εξωτερικά δάνεια. Επίσης ότι, αποταμιεύουν λιγότερα από όσα επενδύουν, αφού η συνολική αποταμίευση των Πολιτών μίας χώρας, χρηματοδοτεί όλες τις επενδύσεις, καθώς επίσης τη διαφορά που προκύπτει από την αξία των εξαγωγών, μείον την αξία των εισαγωγών.
Για την τεκμηρίωση των παραπάνω, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών (2010) η ιδιωτική αποταμίευση στην Ελλάδα μειώθηκε από 15,4% του ΑΕΠ το 2004, σε 9,9% του ΑΕΠ το 2007. Έτσι, η χρηματοδότηση των επενδύσεων, καλύφθηκε από την αρνητική αύξηση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, από 10,3% του ΑΕΠ το 2004, στα 14,7% του ΑΕΠ το 2007. Ο Πίνακας Vεμφανίζει το άθροισμα των ελλειμμάτων του δημοσίου και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, για τις χώρες της GIPS:
ΠΙΝΑΚΑΣ V: Άθροισμα ελλειμμάτων χωρών της GIPS για το 2009
Δείκτης
|
Ελλάδα
|
Πορτογαλία
|
Ισπανία
|
Ιρλανδία
|
Έλλειμμα*
|
24%
|
18,2%
|
16,6%
|
15,6%
|
* Δημόσιο έλλειμμα και έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών
Πηγή: ΤτΕ 2010
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Σημείωση: Οι Γερμανοί, οι Ιάπωνες και οι Κινέζοι, είναι οι σημερινοί πρωταθλητές της αποταμίευσης.
Περαιτέρω, η κατάσταση αυτή οδηγείται προφανώς σε αδιέξοδο, όπως και τα συνεχή ελλείμματα του δημοσίου, αφού τα εξωτερικά δάνεια των ιδιωτών κλπ. δεν μπορούν κάποια στιγμή να χρηματοδοτηθούν από τις αγορές – λόγω της τεράστιας αύξησης των επιτοκίων και, στη συνέχεια, της «στάσης δανεισμού».
Εάν δε συνυπολογίσουμε εδώ ότι, η μείωση των μισθών των εργαζομένων, σε συνδυασμό με την υψηλότερη φορολόγηση επιχειρήσεων και ιδιωτών, θα έχει σαν λογικό αποτέλεσμα τον περαιτέρω περιορισμό των αποταμιεύσεων και κατ’ επέκταση των επενδύσεων, η αυτοκτονία της Ελληνικής Οικονομίας είναι προδιαγεγραμμένη. Ο Πίνακας VI τώρα που ακολουθεί, αναφέρεται στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών της Ελλάδας:
ΠΙΝΑΚΑΣ VI: Εξέλιξη ισοζυγίου της Ελλάδας (σε ποσοστά επί του ΑΕΠ)
Έτη
|
Έλλειμμα Ισοζυγίου / ΑΕΠ
|
1975-1979
|
0,96%
|
1980-1984
|
0,28%
|
1985-1989
|
-1,44%
|
1990-1994
|
-0,94%
|
1995-1999
|
-2,92%
|
2000-2004
|
-11,82%
|
2005-2008
|
-12,15%
|
Πηγή: Κομισιόν
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Όπως φαίνεται από τον Πίνακα VI μετά την είσοδο μας στην Ευρωζώνη, το ισοζύγιο μας επιδεινώθηκε σε τεράστιο βαθμό. Ένας δε από τους λόγους, για τους οποίους το ισοζύγιο μας έκτοτε είναι αρνητικό, δεν είναι άλλος από την αυξημένη δραστηριοποίηση των πολυεθνικών στη χώρα μας – οι οποίες εισάγουν όλο και περισσότερα προϊόντα από τα κράτη που εδρεύουν, πληρώνοντας όλο και λιγότερους φόρους, με τη βοήθεια της φοροαποφυγής (transfer pricing, Offshore) – με παράλληλο αποτέλεσμα την αποβιομηχανοποίηση της χώρας, λόγω damping, μικρού συγκριτικού μεγέθους αγοράς κλπ.
Η λύση εδώ είναι προφανώς η επαναβιομηχανοποίηση της Ελλάδας, η αύξηση των εξαγωγών, η ανάπτυξη του τουρισμού, η αγορά αποκλειστικά ελληνικών προϊόντων εκ μέρους μας και η μείωση των εισαγωγών, έτσι ώστε να ισοσκελισθεί το ισοζύγιο μας. Εδώ ακριβώς χρειάζεται ένα σχέδιο τύπου Marshall για τη χώρα μας από την Ευρώπη και όχι νέα «καταναλωτικά» δάνεια, τα οποία επιδεινώνουν διαρκώς τον προϋπολογισμό μας - μέσω των τόκων εξυπηρέτησης τους.
Ας σημειωθεί επί πλέον ότι, τα δάνεια που μας χορηγούνται από την Τρόικα κατευθύνονται σχεδόν στο σύνολο τους στην πληρωμή των δανειστών μας (στις ευρωπαϊκές κυρίως τράπεζες, για τη διάσωση τους), χωρίς καν να χρειάζεται η «εμφάνιση» τους στο λογιστήριο του κράτους μας.
ΤΑ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΟΥΝΤΑ ΕΥΡΩΔΟΧΕΙΑ
Σύμφωνα με μία οικονομική μελέτη (αναλυτικό άρθρο μας σχετικό με τις πιστώσεις «Target-2» του συστήματος της ΕΚΤ), το 88% των ελλειμμάτων των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών των χωρών της GIPS, κατά τη διάρκεια των επομένων τριών ετών μετά το ξέσπασμα της κρίσης, χρηματοδοτούταν από το σύστημα Target της ΕΚΤ.
Τα δανειακά αυτά χρήματα, τα οποία έλαβαν οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της GIPS από την ΕΚΤ, χρησιμοποιήθηκαν για να εξασφαλίσουν τη ροή των προϊόντων (εισαγωγές), καθώς επίσης την αγορά διαφόρων περιουσιακών στοιχείων (μετοχές, ομόλογα, αγορές εταιρειών, τίτλοι ιδιοκτησίας κλπ.), από τους Έλληνες, τους Ιρλανδούς, τους Πορτογάλους και τους Ισπανούς. Η ενέργεια αυτή της ΕΚΤ θεωρείται «ορθολογική», αφού διαφορετικά δεν θα είχε αποφευχθεί η ξαφνική χρεοκοπία πολλών μαζί χωρών της Ευρωζώνης.
Στην πραγματικότητα βέβαια, πρόκειται για ένα τεράστιο «de facto bail out», για μία διάσωση δηλαδή των κρατών αυτών, παρά τις απαγορεύσεις της συνθήκης του Μάαστριχτ. Ακόμη περισσότερο είναι, σε τελική ανάλυση, μία «δημοσιονομική» παροχή πιστώσεων των πλεονασματικών προς τις ελλειμματικές χώρες η οποία, επίσημα δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως μία «μονεταριστική πολιτική».
Ειδικά όσον αφορά την Ελλάδα, την Πορτογαλία επίσης, το σύνολο των ιδιωτικών και δημοσίων εισροών κεφαλαίων τα τελευταία τρία χρόνια ήταν σχεδόν μηδενικό. Δηλαδή, ούτε οι ιδιώτες (επιχειρήσεις, καταναλωτές κλπ.) δεν τοποθέτησαν νέα κεφάλαια στην Ελλάδα, για να χρηματοδοτήσουν το εξωτερικό έλλειμμα του ισοζυγίου, ούτε το δημόσιο (δεν «ρευστοποιήθηκαν» περιουσιακά στοιχεία κλπ.). Επομένως, τα ελλείμματα των ισοζυγίων εξωτερικών συναλλαγών και των δύο χωρών χρηματοδοτήθηκαν «σιωπηρά» από την ΕΚΤ – η οποία θεωρείται πλέον ως η πιο επικίνδυνη τράπεζα του πλανήτη (ενδεχομένως μαζί με τη Fed).
Φυσικά αυτό έγινε σταδιακά, καθώς επίσης με εναλλαγές, όπου ενδιάμεσα υπήρχαν εισροές κεφαλαίων, τόσο από τον ιδιωτικό, όσο και από το δημόσιο τομέα – ταυτόχρονα βέβαια, ισοδύναμες σχεδόν εκροές. Συνολικά όμως για τα τρία χρόνια, οι εισροές κάλυψαν τις εκροές, οπότε επιβαρύνθηκε ουσιαστικά μόνο η ΕΚΤ.
Στην Ισπανία τώρα τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά, αφού υπήρχαν πάντοτε κεφαλαιακές εισροές εκ μέρους του ιδιωτικού τομέα, οι οποίες χρηματοδοτούσαν το εξωτερικό έλλειμμα του ισοζυγίου – οπότε η κεντρική τράπεζα της χώρας προσέθετε χρήματα μόνο βοηθητικά, για τη χρηματοδότηση των επί πλέον (ελλειμματικών) εισαγωγών. Έτσι λοιπόν, όλα τα Target-δάνεια της κεντρικής τράπεζας της Ισπανίας από την ΕΚΤ ήταν μόλις 46 δις € και για τα τρία χρόνια – παρά το ότι το έλλειμμα εξωτερικών συναλλαγών της χώρας διαμορφώθηκε συνολικά στα 207 δις €.
Στην Ιρλανδία συνέβη ακριβώς το αντίθετο, γεγονός που σημαίνει ότι υπήρξε μαζική φυγή κεφαλαίων από τη χώρα. Το συμπέρασμα αυτό, η μαζική φυγή κεφαλαίων δηλαδή από την Ιρλανδία (πιθανολογούμε ότι κάτι ανάλογο θα συμβεί και στηνΙταλία), τεκμηριώνεται από το ότι, το συνολικό έλλειμμα εξωτερικών συναλλαγών της Ιρλανδίας, για τα τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης, διαμορφώθηκε στα 16 δις €, ενώ τα Target-δάνεια εκτοξεύθηκαν στα 145 δις € (σχεδόν όσο το ΑΕΠ της χώρας, ύψους 160 δις €).
Απλούστερα, από την Ιρλανδία έφυγαν κεφάλαια ύψους σχεδόν 130 δις €, τα οποία ουσιαστικά «αφαιρέθηκαν» άμεσα από την ΕΚΤ και έμμεσα από τους Ευρωπαίους φορολογουμένους (αφού οι τράπεζες της χώρας δεν τα είχαν στη διάθεση τους ενώ, όπως γνωρίζουμε πλέον, η κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας τύπωσε μόνη της χρήματα, ύψους περί τα 60 δις € - με εντολή φυσικά της ΕΚΤ, η οποία έτσι βοήθησε τις ξένες εταιρείες που είχαν δημιουργήσει το δήθεν οικονομικό θαύμα της χώρας, βασιζόμενο στην εκτεταμένη, νόμιμη φοροδιαφυγή των πολυεθνικών, να «φυγαδεύσουν» τα άκρως κερδοσκοπικά κεφάλαια τους, εγκαταλείποντας την Ιρλανδία στην τύχη της).
Ένα επόμενο συμπέρασμα είναι φυσικά το ότι, η ενδεχόμενη φυγή κεφαλαίων από μία χώρα της Ευρωζώνης (πόσο μάλλον σε συνδυασμό με μία στάση πληρωμών και με μία επιδρομή τραπεζών – bank run), δεν καταστρέφει μόνο την ίδια αλλά, πολύ περισσότερο (εφόσον ανήκει στις αδύναμες), όλες τις υπόλοιπες, δια μέσου της ΕΚΤ.
Επομένως, εάν τυχόν μεσολαβούσε μία φυγή κεφαλαίων από την Ιταλία προς τρίτες χώρες, σαν αποτέλεσμα του λανθασμένου χειρισμού της κρίσης (από την Κομισιόν, την Τρόικα και την Γερμανία), η καταστροφή που θα ακολουθούσε θα επιβάρυνε κυρίως την ίδια τη Γερμανία – επειδή μέσω της Bundesbank είναι ο κύριος χρηματοδότης της ΕΚΤ.
Θα μπορούσε φυσικά να αναρωτηθεί κανείς τι θα συνέβαινε, εάν η ΕΚΤ δεν είχε χρηματοδοτήσει με τον παραπάνω «σιωπηλό» τρόπο τις κεντρικές τράπεζες των χωρών της GIPS (και όχι μόνο). Η απάντηση είναι πολύ απλή: εάν δεν το έκανε η ΕΚΤ, θα υπήρχαν τεράστια προβλήματα ρευστότητας, τα οποία θα είχαν οδηγήσει ήδη σε μαζικές χρεοκοπίες τραπεζών -αφού οι τράπεζες δεν θα μπορούσαν πλέον να αναχρηματοδοτηθούν από το «σύστημα».
Κατ’ επέκταση, οι χρεοκοπίες τραπεζών θα ανάγκαζαν τα κράτη επίσης να χρεοκοπήσουν, με τελικό αποτέλεσμα την ολοκληρωτική χρεοκοπία πολλών χωρών της Ευρωζώνης – ακόμη και των πλέον ισχυρών.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, από τους τέσσερις τομείς της οικονομίας μας (ναυτιλία, εμπόριο, κατασκευές και χρηματοπιστωτικός τομέας), οι οποίοι συνέβαλλαν στην ανάπτυξη της περιόδου 1996-2008 (με μέσο ρυθμό 3,7%) οι δύο (εμπόριο και κατασκευές) είναι αφενός μεν προστατευμένοι από το διεθνή ανταγωνισμό, αφετέρου σχετικά χαμηλής έντασης τεχνολογίας. Οι εκτεθειμένοι στο διεθνή ανταγωνισμό τομείς, όπως ο τουρισμός και η μεταποίηση, δεν αναπτύχθηκαν με τον ίδιο ρυθμό, λόγω της μικρότερης συγκριτικά παραγωγικότητας τους - η οποία δεν αντισταθμιζόταν από χαμηλότερες τιμές.
Περαιτέρω, η παραγωγικότητα της εργασίας στην Ελλάδα, παρά το ότι αυξήθηκε σημαντικά το χρονικό διάστημα 1996-2008, ευρίσκεται ακόμη σε αρκετά χαμηλότερο επίπεδο, σε σχέση με το μέσο της Ευρωζώνης. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη σύνθεση των οικονομικών δραστηριοτήτων – στη συγκέντρωση δηλαδή σε κλάδους χαμηλής έντασης κεφαλαίου και τεχνολογίας, όπως είναι ο αγροτικός, οι κατασκευές και το εμπόριο. Ο Πίνακας VII αναφέρεται στο μισό περίπου των απασχολουμένων στην Ελλάδα:
ΠΙΝΑΚΑΣ VII Απασχολούμενοι στην Ελλάδα, σε κλάδους προστατευμένους, χαμηλής κεφαλαιακής/τεχνολογικής έντασης ή και τα δύο.
Κλάδοι
|
Ποσοστό απασχολουμένων επί του συνόλου
|
Αγροτικός τομέας
|
11,5%
|
Κατασκευές
|
8,2%
|
Εμπόριο
|
18,2%
|
Δημόσια Διοίκηση
|
8,3%
|
Πηγή: ΤτΕ
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Συνεχίζοντας οι κλάδοι, οι οποίοι αύξησαν περισσότερο το μερίδιο τους στο ΑΕΠ, την περίοδο 1999-2004, σε σχέση με την περίοδο 1971-1980, καθώς επίσης αυτοί που το περιόρισαν, ήταν οι εξής:
ΠΙΝΑΚΑΣ VIII: Κυριότεροι κλάδοι μεταβολής μεριδίων στο ΑΕΠ
Κλάδοι
|
Περίοδος 1971-1980
|
Περίοδος 1999-2004
|
Χρηματοπιστωτικός
|
13,8%
|
16,7%
|
Εκπαιδευτικές-Υγειον. Υπηρ.
|
6,0%
|
8,2%
|
Ξενοδοχεία-Εστιατόρια
|
6,5%
|
11,2%
|
Μεταποίηση
|
23,2%
|
14,9%
|
Γεωργία-Αλιεία
|
11,6%
|
5,7%
|
Πηγή: ΤτΕ
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Οφείλουμε να τονίσουμε εδώ ότι, η παραγωγικότητα του επενδυμένου κεφαλαίου στη Γερμανία είναι διπλάσια από ότι στην Ελλάδα (δηλαδή, για να επιτύχει κανείς το ίδιο κέρδος στην Ελλάδα χρειάζεται τα διπλά κεφάλαια, από ότι στη Γερμανία), γεγονός που οφείλεται σε πολλούς παράγοντες (γραφειοκρατία, έλλειψη πλαισίου στην Ελλάδα, μέγεθος επιχειρήσεων, φεουδαρχική εταιρική διακυβέρνηση κλπ.). Εδώ οφείλεται ίσως η τεράστια μείωση του μεταποιητικού τομέα, η οποία τεκμηριώνει την έκταση της αποβιομηχανοποίησης της χώρας μας. Ουσιαστικά δε τη μεταφορά του εργατικού δυναμικού από την παραγωγή στις υπηρεσίες, όπως φαίνεται στον Πίνακα VIII.
Περαιτέρω, το μερίδιο των μισθών στο καθαρό προϊόν της Ελληνικής Οικονομίας είναι 1,7 φορές μικρότερο από αυτό της Γερμανικής (1,6 από το αντίστοιχο της Ισπανικής!). Δηλαδή, εάν ένα προϊόν κοστίζει στην παραγωγή του 10 €, τα εργατικά συμμετείχαν στο κόστος του, όταν έγινε η μελέτη, με 1 € στην Ελλάδα και με 1,7 € στη Γερμανία – σήμερα, με ακόμη λιγότερα.
Παρόλα αυτά, η παραγωγικότητα στη Γερμανία είναι σχεδόν διπλάσια, από αυτήν στην Ελλάδα. Επομένως, η συνέχιση της αντιμετώπισης των προβλημάτων της χώρας μας, με τη συμπίεση του κόστους εργασίας (μισθούς) ανά μονάδα προϊόντος, δεν πρόκειται να μας οδηγήσει πουθενά - ει μη μόνο στην απόλυτη χρεοκοπία, μέσω της μείωσης της κατανάλωσης και κατ’ επέκταση του ΑΕΠ, της φορολογικής βάσης, των εσόδων κλπ.
Κλείνοντας, η συνεχώς αυξανόμενη έκθεση της Ελληνικής Οικονομίας στο διεθνή ανταγωνισμό (Ευρώπη, Παγκοσμιοποίηση), με την απουσία οποιουδήποτε αναπτυξιακού σχεδιασμού, με «συνθήκες Ευρωζώνης» (αδυναμία αυτόνομης δημοσιονομικής, νομισματικής πολιτικής), έχει διαβρώσει και θα συνεχίσει να διαβρώνει ακόμη περισσότερο την παραγωγική της βάση, με καταστροφικά αποτελέσματα για το μέλλον της.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αφενός μεν τα δίδυμα ελλείμματα, αφετέρου το δημόσιο χρέος, σε συνδυασμό με τη δομή της οικονομίας της και το μη υγιές πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων, μειώνουν διαρκώς την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας - αφού δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί η οποιαδήποτε αναπτυξιακή πολιτική. Η μειωμένη τώρα ανταγωνιστικότητα ανατροφοδοτεί το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών μας, το οποίο με τη σειρά του «εκβάλλει» αυξανόμενο στο έλλειμμα του προϋπολογισμού και στο δημόσιο χρέος.
Επομένως, η χώρα μας έχει εισέλθει σε έναν ανατροφοδοτούμενο, καθοδικό σπειροειδή κύκλο, ο οποίος πρέπει να σταματήσει άμεσα. Ο μοναδικός ίσως τρόπος πλέον για να το επιτύχει, εάν δεχθούμε ότι η μη αλληλέγγυα Ευρωζώνη δεν πρόκειται ποτέ να εξελιχθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, με όρους ισότητας, δεν είναι άλλος από την ελεγχόμενη αναβολή πληρωμών – παραμένοντας στο Ευρώ αφού δυστυχώς, όσο περνάει ο καιρός και η Ελλάδα βυθίζεται στο σκότος των αλλεπάλληλων μνημονίων με τα ενυπόθηκα δάνεια, η επιστροφή στο εθνικό της νόμισμα (άρθρο μας), χωρίς να καταστραφεί εντελώς, γίνεται ανέφικτη.
Στην αντίθετη περίπτωση, κινδυνεύει να «μεταλλαχθεί» σε προτεκτοράτο της Γερμανίας, η οποία χρόνια τώρα «επιβουλεύεται» τον τεράστιο φυσικό πλούτο, τον πολιτισμό και την απίστευτη ομορφιά της.
Επαναλαμβάνουμε λοιπόν ξανά ότι, η χώρα μας χρειάζεται ένα σύνολο μέτρων αναμόρφωσης και ενίσχυσης της οικονομίας της, με κέντρο βάρους τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού (βασικό της ΕΚΤ), την αναδιάρθρωση (επιμήκυνση) του δημοσίου χρέους, την ενίσχυση των εξαγωγών και του τουρισμού, το συμψηφισμό των Γερμανικών αποζημιώσεων, καθώς επίσης τις ευρωπαϊκές παραγωγικές επενδύσεις - μέσω του οποίου θα καταπολεμηθεί η ύφεση, ο στασιμοπληθωρισμός καλύτερα, καθώς επίσης η εγκληματική ανεργία που προκάλεσε η καταστροφική διαχείριση της κρίσης, τόσο εκ μέρους της Τρόικας, όσο και των τελευταίων ελληνικών κυβερνήσεων.
Διαφορετικά, αργά ή γρήγορα, η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, ενώ οι Πολίτες της σίγουρα θα αντιδράσουν έγκαιρα στη λεηλασία της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας τους, γνωρίζοντας ότι με τα υποτελή μέτρα της κυβέρνησης δεν θα αποφύγουν την πτώχευση - στην οποία όμως δεν θέλουν να οδηγηθούν ανόητα, σαν μία «στυμμένη λεμονόκουπα» (εξαθλιωμένοι δηλαδή, άνεργοι, πεινασμένοι και χωρίς περιουσιακά στοιχεία, όπως η Αργεντινή μετά από τρία χρόνια στα νύχια του ΔΝΤ).
Σε τελική ανάλυση πάντως η Ελλάδα, η Ευρώπη, οι Η.Π.Α. και ολόκληρος ο πλανήτης (ο οποίος δυστυχώς κινδυνεύει από μία τεράστια διατροφική κρίση), αντιμετωπίζουν πάρα πολλές «ασύμμετρες απειλές», οι οποίες όμως σηματοδοτούν ακόμη περισσότερες ευκαιρίες – με το μέλλον μας τόσο δυσοίωνο, όσο και εξαιρετικά αισιόδοξο, εάν ληφθούν τελικά οι σωστές αποφάσεις.
Βασίλης Βιλιάρδος (copyright)
Αθήνα,02. Σεπτεμβρίου 2012
Σχόλια