Βlogger:
Όταν διάβασα πριν καιρό σε άρθρο του Δ. Καζάκη στο ΠΟΝΤΙΚΙ, ότι Κ. Μητσοτάκης(ως Υπ.ΟΙΚ) και Γ. Παπανδρέου (Πρωθυπουργός), αναγνώρισαν το 1964 δάνεια που κανονικά είχαν διαγραφεί, σκέφτηκα ότι είναι μια υπερβολή και περίμενα την αντίδραση του Μητσοτάκη, ...που ποτέ δεν ήρθε. Ο Μητσοτάκης ποιών την νήσσαν δεν μπήκε στον κόπο να σχολιάσει, αφού έτσι θα γινόταν γνωστό ότι: "...η Ελλάδα αναγνώριζε, ως μη όφειλε, δάνεια, που δεν είχε αναγνωρίσει άλλο κράτος. Η χώρα καλούνταν να καταβάλει τοκοχρεολύσια για δανειακές υποχρεώσεις οι οποίες είχαν παραγραφεί στην πράξη ύστερα από δυο παγκοσμίους κι έναν εμφύλιο πόλεμο". Τα λεφτά είναι πολλά και η εκδούλευση μεγάλη...
(Ο Δ. Καζάκης ισχυρίζεται ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των χαρτιών του χρέους ήταν στα χέρια του Παλατιού και ντόπιων ισχυρών πολιτικών παραγόντων... αυτός κάτι θα ξέρει. Δεν μας έχει συνηθίσει σε ανακρίβειες...Με άλλα λόγια το χρέος ήταν μια καλή πρόφαση για χρηματοδότηση...και άρα έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων για τα επόμενα 45 χρόνια!!)
Καλή ανάγνωση
Του Τάκη Κατσιμαρδου (ΗΜΕΡΗΣΙΑ 18-19.2.2012)
«Η Ελλάς απεκατέστησε και τυπικώς την πίστιν της εις το εξωτερικόν πλήρως και απέδειξεν δι΄ άλλην μίαν φοράν ότι παρά τας οικονομικάς δυσχερείας της γνωρίζει να σέβεται την υπογραφήν της και τις διεθνείς υποχρεώσεις της...».
Με τα λόγια αυτά ο υπουργός Οικονομίας Κ. Μητσοτάκης στην κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου ανήγγειλε (16/7/1964) τη συμφωνία για τη ρύθμιση των προπολεμικών ελληνικών δανείων. Μ' αυτή συμπληρωνόταν η «αναρρύθμισις», που είχε ξεκινήσει η κυβέρνηση Κ. Καραμανλή πριν από δυο χρόνια, όπως έχουμε δει το περασμένο Σάββατο.
Τότε η συμφωνία είχε υπογραφεί μεταξύ του ελληνικού κράτους και των Αμερικανών ομολογιούχων, ύστερα από υποδείξεις της Ουάσιγκτον. Έφτανε τα 40 εκατ. δολ. Ποσό τεράστιο για τα δεδομένα της εποχής. Τώρα τη σκυτάλη πήραν οι Άγγλοι κι οι άλλοι κάτοχοι ομολόγων. Δεκατέσσερα προπολεμικά εξωτερικά δάνεια ρυθμίζονταν με τη συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου και ομολογιούχων στο Λονδίνο. Συγκεκριμένα τα δάνεια:
- 120 εκατ. φράγκων του 1881.
- 170 εκατ. φράγκων του 1884.
- 135 εκατ. φράγκων του 1887 (δάνειο μονοπωλίων).
- Πάγιο του 1889.
- 60 εκατ. φράγκα του 1890 (σιδηροδρόμων).
- 9,7 εκατ. φράγκα του 1893 (κεφαλαιώσεως).
- 56,2 εκατ. φράγκα. του 1902 (ελληνικών σιδηροδρόμων).
- 20 εκατ. φράγκα του 1907 (Εθνικής Αμύνης).
- 11 εκατ. φράγκα του 1910.
- 5.000 εκατ. φράγκα του 1914.
- Προσφυγικό του 1928 (αγγλικό μέρος).
- Το σταθεροποιητικό - προσφυγικό του 1924 (αγγλικό μέρος).
- Το πρώτο παραγωγικό του 1928.
- Το δεύτερο παραγωγικό του 1931.
- Σύμφωνα με τους επίσημους υπολογισμούς το συνολικό ονομαστικό κεφάλαιο ανερχόταν σε 56.239.518 λίρες. Με την προσθήκη των κεφαλαιοποιημένων τότε έφτανε τα 62.072. 114 αγγλικές λίρες ή 173.801.919 δολάρια ή 5.214. 057.576 δραχμές.
- Το ονομαστικό κεφάλαιο αναγνωριζόταν στο ακέραιο και η εξυπηρέτησή του άρχιζε αναδρομικά από το 1963. Στο τέλος της προσφοράς προσκομίστηκαν για αναγνώριση ομολογίες που αντιπροσώπευαν το 96% του ονομαστικού κεφαλαίου.
Οι όροι και των δυο συμφωνιών - μαμούθ (1962 και 1964) ήταν σχεδόν όμοιοι κατά γενική ομολογία. Αν και στην πρώτη περίπτωση, ως αντιπολίτευση η Ένωση Κέντρου, προεξάρχοντος του Κ. Μητσοτάκη, είχε κατακεραυνώσει τη «δουλική» συμφωνία, ως κυβέρνηση εμφανιζόταν «ευτυχής» για τη ρύθμιση. Επειδή, όπως υποστήριζε ο υπουργός Οικονομικών, «οι όροι διακανονισμού ανάλογοι με τους ισχύσαντες και δια το ρυθμισθέν υπό της προκατόχου πολιτικής κυβερνήσεως εξωτερικού δημοσίου ομολογιακού χρέους εις δολάρια υπήρξαν οι καλύτεροι δυνατοί υπό τας δημιουργηθείσας συνθήκας?». Η ρύθμιση χαιρετίστηκε δημοσίως τόσο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όσο και από τη βρετανική κυβέρνηση. Η τελευταία, μάλιστα, έκανε ως «δώρο» στην ελληνική κυβέρνηση την καταβολή του ποσού στον προϋπολογισμό του ΝΑΤΟ (!), ως προς το σκέλος που αφορούσε τη στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας. Μέχρι τότε κι αυτό ακόμη το χρησιμοποιούσε ως μοχλό πίεσης για τη ρύθμιση των προπολεμικών δανείων σε λίρες! Το σύνολο του «παράνομου» προπολεμικού χρέους θ΄ αρχίσει να εξυπηρετείται από τον προϋπολογισμό του 1966. Οι τελευταίες δόσεις από τις ρυθμίσεις του 1962 και 1964 θα καταβληθούν την τριετία 2006-2009! Αλλά το ζήτημα αυτό δεν εξαντλείται εδώ...
(Τα στοιχεία για τις ρυθμίσεις αντλούνται από την πρόσφατη μελέτη του Τ. Ηλιαδάκη, «Ο εξωτερικός δανεισμός στη γένεση και εξέλιξη του Νέου Ελληνικού Κράτους 1824-2009». Εκδόσεις Μπατσιούλας, Αθήνα, 2011).
- Οι δανειακές υποχρεώσεις είχαν κανονικά παραγραφεί...
Ιδού πώς δικαιολογούνταν ο Π. Παπαληγούρας: «Διερωτώμαι πως αύτη η άποψις δεν προεβλήθη όταν θα ήτο καταλληλότερος χρόνος διά να προβληθή (ο συμψηφισμός), δηλαδή είτε ευθύς μετά τον παγκόσμιον πόλεμον είτε ευθύς μετά τον συμμοριτοπόλεμον. Διότι τότε μόνον προβαλλομένη, όταν αι πληγαί και αι ζημίαι μας ήσαν νωπαί και ακόμη αθεράπευτοι, θα ηδύνατο υιοθετουμένη τυχόν παρά των μεγάλων συμμάχων μας, να έχη πρακτικήν έννοιαν? Είναι απαράδεκτον να ζητήται σήμερον ο συμψηφισμός του δημοσίου χρέους με αποζημιώσεις, όταν δεν απετολμήθη να ζητηθή την επομένη του πολέμου...».
Το ίδιο επιχείρημα επικαλέστηκε σε τελευταία ανάλυση και η κυβέρνηση Παπανδρέου. Όταν οι προηγούμενες κυβερνήσεις δημιούργησαν τετελεσμένα, πώς η ίδια θ΄ ανέτρεπε τα συμφωνηθέντα ή θα διεκδικούσε άλλους όρους; Διεκδίκησε και πέτυχε, όπως δήλωνε ο υπουργός Οικονομικών, «να ρυθμίση το χρέος των 14 δανείων κατά τρόπον, όστις εθεωρήθη επισήμως από τη Διεθνή Τράπεζα ως ανάλογος με τον τρόπον ρυθμίσεως του αμερικανικού χρέους επισημαινομένης ούτω της εκ μέρους της Ελλάδος ίσης μεταχειρίσεως πάντων των πιστωτών της».
Δακρύβρεχτη επιστολή Καραμανλή προς Κένεντι
Η ικανοποίηση των ομολογιούχων για τα ελληνικά προπολεμικά δάνεια άρχισε με τους Αμερικανούς το 1962. Η οριστική διευθέτηση ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη του αντιπροέδρου των ΗΠΑ τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς στην Ελλάδα, όπως έχουμε δει το περασμένο Σάββατο. Λίγες μέρες πριν από την άφιξη του Λ. Τζόνσον στην Αθήνα, ο Κ. Καραμανλής είχε απευθύνει στον Αμερικανό πρόεδρο Τζ. Κένεντι μια μάλλον δακρύβρεχτη επιστολή. Εκεί χρησιμοποιούσε το προπολεμικό χρέος ως παράδειγμα αγνόησης ή μη κατανόησης των ελληνικών συμφερόντων από τις ΗΠΑ. Οχι για το χρέος αυτό καθαυτό, αλλά για μια ρύθμιση, που θα μπορούσε να τον βλάψει πολιτικά τον ίδιο και την ΕΡΕ.
« Από ετών, έγραφε, προσπαθώ να τακτοποιήσω το εξωτερικόν δημόσιον χρέος. Εφθάσαμεν μετά μακράς και επιπόνους διαπραγματεύσεις εις συνεννόησιν με το συμβούλιον των Αμερικανών ομολογιούχων επί των οικονομικών όρων, αλλ΄ εξακολουθεί, παρά τας πολλαπλάς υποχωρήσεις μας, η εκκρεμότης, διότι οι ομολογιούχοι επιμένουν να διαφωνούν εις έναν όρον καθαρώς πολιτικής σημασίας. Δεν δέχονται ούτε την επιφύλαξιν υπέρ της Ελλάδος του δικαιώματος, όπως επιζητήση διαπραγματεύσεις διά καλυτέρους όρους, αν παραχωρήσουν τοιούτους εις γειτονικάς μας χώρας (εννοούσε τις βαλκανικές και ειδικά τη Γιουγκοσλαβία)».
Επέμενε στη ρήτρα αυτή «διότι ο ελληνικός λαός, έχων και άλλους λόγους πικρίας, θα θεωρήση αδικαιολόγητον το ότι κομμουνιστικαί χώραι τυγχάνουν καλυτέρας μεταχειρίσεως των πιστών χωρών. Ενώ, όμως, τόσον σοβαρόν λόγον έχω διά να επιμένω επί του σημείου αυτού και ενώ άπαντες οι οικονομικοί όροι συνεφωνήθησαν, η ρύθμισις του εξωτερικού δημόσιου χρέους μου προβάλλεται από τας περισσοτέρας κυβερνήσεις της Δύσεως ως όρος διά τη σύστασιν ικανοποιητικού κονσόρτσιουμ ενισχύσεως της οικονομικής ανορθώσεως?».
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=13774&subid=2&pubid=112821265
Βlogger: Aν θέλετε κι' άλλα: Η Ελλάδα με την πλάτη στον τοίχο για το εξωτερικό χρέος "...Σχηματικά τα προπολεμικά χρέη που καλούνταν η Ελλάδα να ρυθμίσει ανήκαν σε δυο κατηγορίες:
Ομολογιακά ονομαστικού κεφαλαίου περίπου 213, 6 εκατ. δολαρίων ή 6,4 δισ. δραχμών.
Διακρατικά προς τις ΗΠΑ και τη Γαλλία (12,1 εκατ. δολ. τα πρώτα, 50 εκατ. χρυσά φράγκα το δεύτερο).
Μαζί με αυτά, υπήρχαν οφειλές από τη συμμετοχή της Ελλάδας στο δημόσιο οθωμανικό χρέος(!!!!) (υπολογίστηκε κατά τη ρύθμιση σε 1,5 εκατ. δολ.), σε έντοκα γραμμάτια προς αμερικανικές τράπεζες και άλλους δικαιούχους (περίπου 8 εκατ. δολ.). Επιπλέον ορισμένα άλλα αγγλικού, καναδικού, αμερικανικού ενδιαφέροντος κ.λπ. Οι επανειλημμένες διαβουλεύσεις τα χρόνια 1955-1960 δεν είχαν οδηγήσει σε συμφωνία. Το παράδοξο είναι ότι η Ελλάδα, όπως ήταν το φυσιολογικό, δεν διεκδίκησε διαγραφή αυτών των χρεών. Ούτε συμψηφισμό τους με οικονομικές προπολεμικές απαιτήσεις, που είχε η ίδια. Ούτε με τις απαιτήσεις της για πολεμικές αποζημιώσεις..."
"...Μοναδική περίπτωση στην Ευρώπη
Πριν από μισό ακριβώς αιώνα η Ελλάδα βρισκόταν πάλι με την πλάτη στον τοίχο για τη ρύθμιση του δημόσιου χρέους της. Οι διεθνείς χρηματαγορές ήταν ουσιαστικά κλειστές για τη χώρα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εξαιτίας των ανεκπλήρωτων προπολεμικών δανειακών υποχρεώσεων.
Πρόκειται για άλλη μια μελανή σελίδα της διεθνούς τραπεζικής πολιτικής, όπως τη χαρακτήριζε ο Άγγ. Αγγελόπουλος. Προτείνοντας επανειλημμένα την αναδιάρθρωση του χρέους με ελληνική πρωτοβουλία, έθετε το ζήτημα ως εξής: «Ο πρώτος μεταπολεμικός δανεισμός, περιορισμένης κλίμακας, αρχίζει μόνο στις αρχές του 1960, γιατί μέχρι τότε οι ξένες τράπεζες, ακόμη και η Διεθνής Τράπεζα, της οποίας η Ελλάς ήταν από τα ιδρυτικά μέλη, ηρνούντο να χορηγήσουν δάνεια στην Ελλάδα. Υπό την πίεση των ξένων ομολογιούχων, έθεταν ως προϋπόθεση την ρύθμιση του προπολεμικού χρέους, που είχε συναφθεί υπό ληστρικούς όρους? Έτσι, παρά τις τεράστιες θυσίες που υπέστη, παρά τη μεγάλη της συμβολή στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά το ότι οι αρχές κατοχής αξίωσαν και πέτυχαν πιστώσεις υπό τη μορφή δανείων? που αρπάχτηκαν από το υστέρημα του ελληνικού λαού, η Ελλάς στα πρώτα μεταπολεμικά έτη δεν μπορούσε να συνάψει δάνεια, των οποίων είχε τόση ανάγκη για την ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη της οικονομίας της, λόγω της αντιδράσεως των ξένων ομολογιούχων?».
Αμερικανοί και Άγγλοι, κυρίως, δανειστές πίεζαν ασφυκτικά για «ρύθμιση» αμέσως μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Μοναδικό φαινόμενο για χώρα στη μη κομμουνιστική Ευρώπη, το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1960 επέβαλαν τις σχετικές συμφωνίες. Υποχρέωσαν τις ελληνικές κυβερνήσεις να καταβάλουν τοκοχρεολύσια μέχρι και την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Για δάνεια που είχαν συναφθεί από το 19ο αιώνα μέχρι την έκρηξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Δεν είναι ίσως πολύ γνωστό, αλλά ένας μέρος της σημερινής ελληνικής υπερχρέωσης και του διαχρονικού υπερδανεισμού οφείλεται ακριβώς και στις συμφωνίες της τελευταίας προδικτατορικής περιόδου. Αρχικώς από την κυβέρνηση Κ. Καραμανλή (1962) κι αμέσως μετά από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου (1964).
Στο διάστημα 1962-1967 με τέσσερις συνολικά συμφωνίες «ρυθμίστηκε» το ελληνικό εξωτερικό χρέος σε ομόλογα. Με άνισους όρους, που ρίχνουν τη σκιά τους στην οικονομία για όλο τον 20ό αιώνα..."
Σχόλια