Το ‘όραμα’ της Μέρκελ να εμπλέξει το ΔΝΤ στην εποπτεία της ελληνικής οικονομίας και να ωθήσει την Ελλάδα στον έλεγχο του δεν γεννήθηκε στο ξέσπασμα της ελληνικής κρίσης αλλά πολύ νωρίτερα, τουλάχιστον από το Φθινόπωρο του 2008. Στον περίφημο λόγο του κυρίου Κώστα Σημίτη στη Βουλή, στις 18 Δεκεμβρίου του 2008, ο πρώην Πρωθυπουργός είχε αναφέρει χαρακτηριστικά:
- ‘Η Ελλάδα, πιστεύουν (οι ‘ευρωπαϊκοί κύκλοι’), καλό θα ήταν να αναγκαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να εξασφαλίσει τον απαραίτητο δανεισμό, ώστε η παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας να είναι αρμοδιότητά του και όχι φροντίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αφορμές για μια τέτοια κίνηση μπορούν να βρεθούν… Στην περίπτωση που παρουσιαστούν δυσκολίες δανεισμού του ελληνικού κράτους θα έχει δοθεί η αφορμή να διατυπωθεί η υπόδειξη, ότι η λύση του προβλήματος θα πρέπει να επιζητηθεί μάλλον με προσφυγή στο ΔΝΤ»
Η πολιτική της Μέρκελ προκάλεσε την οικονομική ανάσταση της Γερμανίας, η οποία χάρη στην προσωρινή κατάρρευση του ευρώ και την απογείωση της ζήτησης για γερμανικά ομόλογα, πέτυχε να αναπτυχθεί με ρυθμό 2,2% στο β εξάμηνο του 2010, που είναι ο μεγαλύτερος από την ένωση Δυτικής και Ανατολικής Γερμανίας πριν από 20 χρόνια. Επιπλέον, με τα γερμανικά ομόλογα να ενισχύονται κατά 8,2% στο 2010, όταν τα ελληνικά καταγράφουν πτώση κατά 16,2% η Μέρκελ εξασφάλισε για τη χώρα της το χαμηλότερο κόστος κρατικού δανεισμού τουλάχιστον από το 1989, χρηματοδοτώντας με επιτόκιο λίγο πάνω από το 2% κρατικές δανειακές ανάγκες της τάξης των 320 δις ευρώ για το 2010 και θέτοντας τις βάσεις για φθηνό δανεισμό και το 2011 όταν η Γερμανία θα στραφεί στις αγορές για την άντληση 320 δις ευρώ.
Η αύξηση της πολιτικής επιρροής του ΔΝΤ στην Ευρώπη, όμως, οδήγησε στην παράλληλη αύξηση της πολιτικής επιρροής των ΗΠΑ και της Βρετανίας σε αυτήν, οι οποίες πέτυχαν τη συνεργασία ΕΚΤ, χωρών της ΕΕ και ΔΝΤ προκειμένου να στηθεί ένας εντυπωσιακός μηχανισμός προστασίας της ελίτ των εμπόρων χρέους από τα ‘τοξικά’ ομόλογα της Ελλάδας και των υπόλοιπων περιφερειακών ευρωπαϊκών κρατών, ο οποίος ξεκίνησε με το ελληνικό πακέτο στήριξης και συνεχίστηκε με το κεφάλαιο των 750 δις ευρώ.
Και ενώ αρχικά η Μέρκελ φάνηκε να κερδίζει το παιχνίδι των εντυπώσεων στη χώρα της παρουσιάζοντας την υποχρέωση της Ελλάδας να αποδεχτεί εξαιρετικά σκληρά δημοσιονομικά μέτρα ως προσωπική της επιτυχία, στη συνέχεια άρχισε να γίνεται κατανοητό τόσο από τους πολιτικούς της αντιπάλους όσο και από τα γερμανικά ΜΜΕ ότι με την πολιτική της παρέδωσε την Ευρώπη στους δανειστές της και προετοίμασε το δρόμο για τη διάσωση τους και για τη μεταφορά ‘τοξικού’ χρέους που μπορεί να ξεπεράσει τα 2 τρις ευρώ από τους ισολογισμούς των τραπεζών σε αυτούς της ΕΚΤ και των χωρών της ΕΕ.
Το αποτέλεσμα ήταν το κόμμα της να δεχτεί ένα από τα σημαντικότερα πλήγματα των τελευταίων δέκα ετών και παρά το γεγονός ότι η γερμανική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμούς ρεκόρ τους τελευταίους 10 μήνες, με τις εξαγωγές να απογειώνονται και την ανεργία να μειώνεται κατακόρυφα, σε δημοσκόπηση που έλαβε χώρα στις 27 Οκτωβρίου φάνηκε πως το κόμμα της κυρίας Μέρκελ υπολείπεται 12 ποσοστιαίες μονάδες των Σοσιαλδημοκρατών.
- Η απειλή για μία συντριπτική ήττα στις τοπικές εκλογές του Μαρτίου του 2011 στις οποίες συμμετέχει το 25% του γερμανικού εκλογικού σώματος και η συνειδητοποίηση ότι το σχέδιο της να χρησιμοποιήσει την Ελλάδα ως Δούρειο Ίππο για να φέρει το ΔΝΤ στην ΕΕ μπορεί να οδηγήσει στον πολιτικό της θάνατο, έκανε τη Γερμανίδα Καγκελάριο να κάνει στροφή 180 μοιρών τις τελευταίες ημέρες και να δηλώσει πως η ΕΕ χρειάζεται να σχεδιάσει μέχρι το Δεκέμβριο ένα νέο μηχανισμό που θα αντικαταστήσει τον υπάρχοντα των 750 δις ευρώ ο οποίος έχει ημερομηνία λήξης το 2013. Σύμφωνα με τις δηλώσεις της, ο νέος αυτός μηχανισμός δε θα προστατεύει τους δανειστές αλλά θα τους υποχρεώνει να συμμετέχουν στις απώλειες που μπορεί να προκαλέσει μία πτώχευση ή μία αναδιάρθρωση χρέους ενώ αντίθετα θα παρέχει προστασία στους φορολογούμενους. Επιπλέον έθεσε θέμα εξέτασης του αν θα πρέπει να επιτραπεί στο ΔΝΤ να συμμετέχει στο νέο μηχανισμό ή όχι.
Με τις δηλώσεις τις αυτές η Μέρκελ προκάλεσε ξεπούλημα των ομολόγων της Ιρλανδίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας με το spread του 10ετούς ιρλανδικού ομολόγου έναντι του αντίστοιχου γερμανικού να εκτοξεύεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 1996 και με αυτό της Ελλάδας να αγγίζει τις 900 μονάδες βάσης.
Και το ερώτημα που τίθεται είναι αν η Μέρκελ σκοπεύει, πράγματι, να ανοίξει ένα μέτωπο πολέμου με το ΔΝΤ, τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την ελίτ της αγοράς κεφαλαίων ή αν για άλλη μία φορά παίζει ένα παιχνίδι πολιτικών εντυπώσεων για εγχώρια κατανάλωση, ελπίζοντας να ανατρέψει το αρνητικό πολιτικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί εις βάρος της.
Το κακό είναι πως όποιο από τα δύο και αν ισχύει, με τους άκομψους, ανακόλουθους και επικίνδυνους πολιτικούς της χειρισμούς η Μέρκελ απειλεί να πυροδοτήσει την ευρωπαϊκή κρίση νούμερο δύο, με ανυπολόγιστες συνέπειες τόσο για την Ελλάδα όσο και τα υπόλοιπα περιφερειακά ευρωπαϊκά κράτη.
Με το ΔΝΤ να έχει στηρίξει την ανασύσταση του και την εδραίωση του νέου και αναβαθμισμένου ρόλου του ως παγκόσμιου δημοσιονομικού, οικονομικού και νομισματικού επόπτη πάνω στο ελληνικό και το ευρωπαϊκό πείραμα, τις ΗΠΑ και τη Βρετανία να θέλουν να διατηρήσουν το νέο ‘πολυεθνικό’ staus quo της ΕΕ ώστε να μπορούν να έχουν μεγαλύτερη επιρροή στις αποφάσεις της και με τους δανειστές να έχουν να χάσουν τα περισσότερα αν η φαινομενική αλλαγή πολιτικής της Μέρκελ αποδειχτεί αληθινή, προκαλεί φόβο ακόμη και η σκέψη της ανταπόκρισης τους στην περίπτωση που νιώσουν ότι η απειλή εναντίον των συμφερόντων τους είναι ουσιαστική.
Το μεγαλύτερο πτωτικό σερί των ιρλανδικών ομολόγων στα τελευταία δύο χρόνια και το ξεπούλημα των ελληνικών και των πορτογαλικών ομολόγων αποτελούν μία μικρή μόνο γεύση της δυνατότητας των δανειστών και των συμμάχων τους να επιτεθούν στην Ευρώπη με χρηματοπιστωτικούς ‘βομβαρδισμούς’ και να διεκδικήσουν με την άσκηση χρηματιστηριακής πίεσης τη διατήρηση των κεκτημένων τους.
- Αυτό που αδυνατεί να αντιληφθεί η Μέρκελ είναι πως αν το ΔΝΤ και οι συνεργάτες του πιστέψουν ότι ένας νέος μηχανισμός στήριξης δε θα προστατεύει τα συμφέροντα τους και δε θα συμπεριλαμβάνει το ΔΝΤ ως επόπτη ώστε να αισθάνονται εξασφαλισμένοι, το πιθανότερο θα είναι να βιαστούν να ωθήσουν τα ‘τοξικά’ ευρωπαϊκά κράτη έξω από την αγορά κεφαλαίων ώστε να ενεργοποιηθεί ο υπάρχον ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης που έχει δημιουργηθεί πάνω στις ανάγκες τους και που τους εξυπηρετεί απόλυτα. Σε αυτήν την περίπτωση αυτό που η Μέρκελ διατείνεται ότι θέλει να αποφύγει και να πολεμήσει θα γίνει μία ώρα αρχύτερα και με βασική υπεύθυνη για άλλη μία φορά την ίδια.
Πάνος Παναγιώτου
χρηματιστηριακός τεχνικός αναλυτής
χρηματιστηριακός τεχνικός αναλυτής
Σχόλια