Aναλυση: Ο βίαιος εκσυγχρονισμός και η σκοτεινή πλευρά της διάσωσης

  • Τα οικογενειακά εισοδήματα θα μειωθούν κατά 20% περίπου στον δημόσιο και ίσως περισσότερο στον ιδιωτικό τομέα. Είναι η κορυφή του παγόβουνου. 
  • Ο κύριος όγκος του πλησιάζει σιωπηλά κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, θα προκαλέσει τεκτονικές αλλαγές που θα συγκλονίσουν το μοντέλο διακυβέρνησης και το μοντέλο της επιχειρηματικότητας. 
  • Η αρχιτεκτονική του πολιτικού αλλά και του επιχειρηματικού τοπίου, πριν λήξει η διάρκεια της συμφωνίας με το ΔΝΤ και την Ευρώπη, θα έχει γίνει αγνώριστη. Ο βίαιος εκσυγχρονισμός που πυροδοτήθηκε, στην ολοκλήρωσή του δεν θα έχει αφήσει λίθο επί λίθου από το σημερινό οικοδόμημα. Η κ. Αλέκα Παπαρήγα λέει ότι από τις ανατροπές «μόνη κερδισμένη θα είναι η πλουτοκρατία». Πιστεύω ότι κάνει λάθος, ένα μέρος της «πλουτοκρατίας» θα είναι από τα πρώτα θύματα. Ενα κυρίαρχο μοντέλο, της επιχείρησης-φαμίλιας που ευημερεί κλέβοντας φόρους και εκδίδοντας πλαστά τιμολόγια, πουλά ακριβά σε αγορές στις οποίες εμποδίζονται να μπουν νέοι (και ξένοι) παίκτες, πίνει στην υγεία του «μεγάλου κορόιδου» (κράτους), κομπορρημονεί για τις ιδιόκτητες «διακομματικές κοινοβουλευτικές ομάδες» και διαθέτει μέρος των κερδών ως δαπάνες… μάρκετινγκ για να αγοράζει πολιτική προστασία και να αναπαράγει τον «ενάρετο κύκλο» της αποτελμάτωσης, τείνει σε αποδιάρθρωση. Ο βίαιος εκσυγχρονισμός θα σαρώσει αυτό το μοντέλο επιχειρηματικότητας - είναι θέμα χρόνου. Στο νέο περιβάλλον θα αναδειχθεί ένα νέο μοντέλο επιχείρησης που δεν θα είναι «αγγελάκι», αλλά θα πρέπει να είναι εξωστρεφές, να τηρεί τους κανόνες της αγοράς, να σέβεται και να αξιοποιεί το τρίγωνο της γνώσης (παιδεία-έρευνα-τεχνολογία), να κερδίζει με καινοτομίες κι όχι με αρπαχτές, να αυξάνει την παραγωγικότητά του, να πληρώνει φόρους και εισφορές, να επιβεβαιώνει τη χρησιμότητα και την ευρωστία του όχι σε κρατικοδίαιτα φυτώρια συναλλαγής αλλά στις ανοιχτές αγορές και στις ανταγωνιστικές συγκρούσεις.
Δεύτερος ηττημένος θα είναι το μοντέλο διακυβέρνησης. Με κριτήριο και τη διεθνή εμπειρία, η μετά-το-ΔΝΤ-κοινωνία θα είναι διαφορετική, αλλιώς θα λειτουργούν τα κόμματα, με άλλα κριτήρια θα αναδείχνονται και οι εκπρόσωποί της. Αυτό συνέβη σε Τουρκία, Ουγγαρία, παλιότερα σε Βρετανία, Ιταλία και αλλού - μόνη εξαίρεση η Αργεντινή, όπου το παλιό επιβίωσε.
  • Αν σαρωθεί το πολιτικό προσωπικό, θα συμβεί όχι διότι δεν ήταν «αποτελεσματικό» αλλά επειδή με αποτελεσματικό και διαχρονικά επίμονο τρόπο διαχειρίστηκε το πελατειακό κράτος (το μοντέλο της συναίνεσης διά της κοινωνικής συνενοχής) κι έφτασε να λησμονήσει το δημόσιο συμφέρον και να χάσει την αυτονομία του από τα ιδιωτικά συμφέροντα. 
  • Το πελατειακό κράτος τελειώνει υποχρεωτικά, είναι λογική υπόθεση ότι δεν θα ανανεωθεί η θητεία κομμάτων και πολιτικών που δεν θα αναπροσαρμοσθούν. Τα κόμματα όπως τα γνωρίζουμε (δίκτυα πελατειακών σχέσεων και συναλλαγής) είτε θα αλλάξουν είτε αύριο δεν θα υπάρχουν. Δεν είναι δεδομένο αν θα οδηγηθούμε σε ενίσχυση της δημοκρατίας ή σε αποδυνάμωσή της μέσα από «υποδείγματα Μπερλουσκόνι». Πάντως, οι προδιαγραφές του πολιτικού προσωπικού δεν θα είναι οι τρέχουσες. Τα «καλά νέα», λοιπόν, είναι η επικείμενη ανατροπή πολιτικών και επιχειρηματικών μοντέλων που εμπόδιζαν την ανάπτυξη. Ανατροπή που θα επέλθει επειδή φορέας της δεν είναι, πλέον, οι εγχώριες ασθενικές δυνάμεις εκσυγχρονισμού, αλλά οι υπέρτερες δυνάμεις των διεθνών αγορών υπό τον συντονισμό του ΔΝΤ και της Ευρώπης.
  • Υπάρχουν και τα «κακά νέα». Η σελήνη (η διάσωσή μας…) έχει τη σκοτεινή πλευρά της. Κοινωνικές, πολιτικές και επιχειρηματικές δυνάμεις που δεν είχαν σθένος να προωθήσουν τον εκσυγχρονισμό, είναι αμφίβολο αν θα μπορέσουν να ηγηθούν στη νέα φάση που ξημερώνει
  • Αν δεν υπάρξει εθνική στρατηγική και ανασύνταξη, εύκολα τα κέντρα λήψης των αποφάσεων θα γλιστρήσουν μακρύτερα, εκτός εθνικού χώρου. Ο κίνδυνος που ελλοχεύει είναι το ταχύρρυθμο ξεπούλημα της Ελλάδας έναντι πινακίου φακής. Θα γίνει πράξη αν δεν υπάρξει συλλογικό σχέδιο και αναπτυξιακή αντίδραση, αν πνιγούμε από το δηλητηριώδες νέφος εκδικητικού λαϊκισμού, απόγνωσης και τυφλών σώμα με σώμα συγκρούσεων, αν βυθιστούμε σε βαθιά και παρατεταμένη ύφεση - στη ρουφήχτρα του «αποπληθωρισμού». Το υπαινίχθη ο Στρος Καν, προκύπτει άλλωστε από την εμπειρία άλλων χωρών που έχουν υπαχθεί σε προγράμματα του ΔΝΤ - από τις «τίγρεις» της Απω Ανατολής έως τους βόρειους γείτονές μας. Η απειλή λέγεται αφελληνισμός τραπεζών, επιχειρήσεων και ελληνικής γης, περαιτέρω ενσωμάτωσή μας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας με εξαιρετικά ανισότιμους όρους. Αν παραταθεί η παραλυσία και αργήσει η εκκίνηση της ανάπτυξης, δεν θα είμαστε φτωχότεροι για τρία χρόνια, μόνο. Θα πουληθούμε φτηνά και μονίμως.
 http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_16/05/2010_401175
=============

Του Γιαννη Κοτοφωλου
Το μείζον και πιο κρίσιμο για το μέλλον της χώρας θέμα είναι η ανάπτυξη. Εκεί θα πρέπει να επικεντρωθούν πλέον τα μεγάλα μυαλά του πολιτικού και του οικονομικού κόσμου και όχι στα spreads. Αυτή είναι η πρόκληση και σε αυτήν επάνω θα κριθούν οι αξίες και οι ικανότητες της πολιτικής και της οικονομικής ελίτ του τόπου. Η δημαγωγία και οι ανέξοδες τηλεοπτικές ατάκες κατέρρευσαν και στα μάτια και στη συνείδηση του ελληνικού λαού, μαζί με την καταβαράθρωση του κλεπτο-κρατικού και κρατικο-δίαιτου μοντέλου ανάπτυξης. Φτάνουν πια οι ανοησίες… Ολοι θα πρέπει να θυμηθούμε ότι κανένας, ακόμη και πιο έξυπνος, οικονομολόγος και κανένας διεθνής περί τα οικονομικά οργανισμός δεν διαθέτει και δεν υποδεικνύει μία γενική και καθολικά αποδεκτή συνταγή ανάπτυξης, η οποία μπορεί να έχει εφαρμογή σε οποιαδήποτε χώρα, φτωχή ή πλουσιότερη, του Βορρά ή του Νότου. Οπου και όταν στο παρελθόν επιχειρήθηκε κάτι τέτοιο, τα αποτελέσματα ήταν τραγικά. Οι παράγοντες που επιδρούν στην ανάπτυξη και διαμορφώνουν την οικονομική πρόοδο διαφέρουν θεμελιακά από χώρα σε χώρα, από οικονομία σε οικονομία. Συνδυάζονται με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η κάθε χώρα, με την ιστορία της, με τον συγκεκριμένο χρόνο, τις κοινωνικές της αξίες, τη γεωγραφική της θέση κ. λπ. Δεν χρειάζεται λοιπόν να περιμένουμε το μάννα εξ ουρανού, διότι απλούστατα δεν υπάρχει στις οικονομίες. Δουλειά χρειάζεται και υπάρχει περιθώριο δημιουργικότητας, που θα κρίνει το μέλλον της χώρας μας. Το ζητούμενο για την ανάπτυξη (και το δύσκολο) είναι ότι στην Ελλάδα χρειάζεται εκ βάθρων αλλαγή του οικονομικού μοντέλου. Θα πρέπει λοιπόν οι πολιτικοί μας να καθήσουν σε ένα τραπέζι με τους ανθρώπους της οικονομίας και να ανοίξουν καινούργιους δρόμους για τον τόπο. Ηδη, ορισμένοι επιφανείς της οικονομίας έχουν διατυπώσει σοβαρές προτάσεις για την ανάπτυξη. Ας ανοίξει ένας τέτοιος διάλογος γονιμότητας από την κυβέρνηση. Τούτη την ώρα προέχει να δημιουργηθεί ένα ισχυρό συναινετικό πλαίσιο, το οποίο θα αναζητήσει διεξόδους για να μη βυθιστεί η ελληνική οικονομία στην ύφεση, με ό, τι αυτό συνεπάγεται σε συρρίκνωση εισοδημάτων και θέσεων εργασίας στο (πολύ κοντινό) μέλλον. Αυτή είναι η προτεραιότητα. Εμείς θα πρέπει να δώσουμε τις λύσεις. Τα ίδια τα κράτη καθορίζουν τις τύχες τους… Και απέναντι σε αυτή την πρόκληση δεν μπορεί να φυγομαχεί η αντιπολίτευση, με στείρες και ανιστόρητες τοποθετήσεις. Η Ελλάδα χρειάζεται τώρα δουλειά, νέες ιδέες, πρωτοβουλίες και συστράτευση δυνάμεων για την οικονομία. Τα εύκολα τελείωσαν, και τελείωσαν οριστικά. Το κράτος, με τη σημερινή του μορφή, το σημερινό του μέγεθος και τον σημερινό του ρόλο χρεοκόπησε και καταβαραθρώθηκε ηθικά. Το κράτος δεν μπορεί να παίξει πλέον την ατμομηχανή της ανάπτυξης. Διότι δεν υπάρχουν λεφτά, παρά μόνο υπέρογκα χρέη και σε λίγα χρόνια σταματούν και τα κεφάλαια που έρχονταν αφειδώς την τελευταία εικοσαετία από την Ευρωπαϊκή Ενωση (τα κοινοτικά πακέτα). Τον ρόλο της λοκομοτίβας καλείται πλέον και πρέπει να τον παίξει ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας, καινούργιοι κλάδοι, ανταγωνιστικοί, με διεθνή ζήτηση, που θα προσελκύσουν σημαντικά ξένα επενδυτικά κεφάλαια, που θα δημιουργήσουν χιλιάδες καινούργιες θέσεις εργασίας. Χρειάζονται νέοι στόχοι, νέες πρωτοβουλίες…
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_1_16/05/2010_401158

Σχόλια