Εδώ και δέκα χρόνια είχαµε την εντύπωση πως, όταν µιλούσαµε για ενιαίο ευρωπαϊκό νόµισµα, εννοούσαµε µια µεγάλη ενιαία οικονοµία. Και πως αν και όταν θα προέκυπτε ανάγκη, αυτή η οικονοµία θα έλυνε τα προβλήµατα των χωρών της περίπου όπως λύνει η αµερικανική οικονοµία τα προβλήµατα των πολιτειών της. Οµως, το ευρώ δεν έκανε την ευρωζώνη µια µεγάλη και ευτυχισµένη οικογένεια.
- Η ευρωζώνη είναι µια ένωση οικονοµιών που έχουν τεράστιες διαφορές µεταξύ τους. Απλώς συµβαίνει να έχουν ένα ενιαίο νόµισµα. Στην πραγµατικότητα, επειδή δεν υπάρχει ενιαίος µηχανισµός του ευρωπαϊκού χρέους, το ευρώ δεν είναι τόσο ένα ενιαίο νόµισµα όσο ένας µηχανισµός σταθερών συναλλαγµατικών ισοτι µιών. Αντί να µιλάµε λοιπόν για ένα ενιαίο ευρώ, θα ήταν ακριβέστερο να µιλάµε για ελληνικό ευρώ, ιταλικό ευρώ, ισπανικό ευρώ και λοιπά, που είναι συν δεδεµένα µεταξύ τους µε σταθερή ισοτιµία.
- Γι' αυτό ακρι βώς, η κατάστα ση που ζει σήµερα η Ευρώπη θυµίζει σε µερι κούς οικονοµολόγους, όπως στον Χιλιανό Γκονζάλο Λίρα, όσα είχε ζήσει η Λατινική Αµερική στη δεκαετία του 1980. «Τότε, µια οµάδα λατινοαµερικάνικων χωρών συνέδεσε τα νοµίσµατά της µε το δολάριο», λέει ο Λίρα. «Στην αρχή, η σταθερή ισοτιµία µε το δολάριο δούλεψε µια χαρά. Αυτές οι χώρες γρήγορα άρχισαν να ζουν µε την εντύπωση µιας ψευδούς ευηµερίας που την αγόραζαν µε εύκολα δάνεια χάρη στη σύν δεση των εθνικών νοµισµάτων τους µε το δολάριο.
- Ωσπου ήρθε η αναπόφευκτη κατάρρευση το 1982». Το δολάριο δεν έπαθε τίποτα. Αυτοί που πλήρωσαν τον λογαριασµό, ήταν οι Λατινοαµερικάνοι. Δεν µπορούσαν πια να βρουν δανειστές. Κι είχαν να ξεπλη ρώσουν και τα προηγούµενα χρέη τους. Χωρίς δο λάρια πια, η σύνδεση των εθνικών νοµισµάτων τους µε το αµερικανικό νόµισµα τσάκισε τις λατινοαµερι κάνικες οικονοµίες.
Στα µάτια...
... του χιλιανού οικονοµολόγου, η ευρωζώνη βρίσκεται σε µια παρόµοια κατάσταση. «Εχουµε υπερ χρεωµένες χώρες που τα νοµίσµατά τους είναι συνδεδεµένα µε τη Γερµανία», λέει ο Λίρα. «Τον ρόλο του δολαρίου σε αυτό το σύστηµα σταθερών ισοτιµιών τον παίζει το γερµανικό ευρώ. Η διαφορά σε σχέση µε το λατινοαµερικανικό παράδειγµα είναι πως εκείνες οι χώρες είχαν τη δυνατότητα να εγκα ταλείψουν τη σύνδεση µε το δολάριο και να υποτιµήσουν τα εθνικά τους νοµίσµατα, όταν αισθάνθηκαν δυσβάστακτο το βάρος του χρέους τους. Οµως, τα µέλη της ευρωζώνης δεν µπορούν να το κάνουν. Μπορούν βέβαια να φύγουν από το ευρώ, αλλά όταν αναγκαστούν να το κάνουν, θα είναι πια πολύ αργά. Η ζηµιά θα έχει γίνει».
Η Ελλάδα...
... δεν είναι µια παρέκκλιση, λέει ο Λίρα. Ούτε είναι το καναρίνι στο ανθρακωρυχείο, όπως ισχυρίστηκε ο οικονοµολόγος Νουριέλ Ρουµπινί. Είναι η αρχή. Η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία, ίσως και η Γαλλία, περιµένουν τη σειρά τους. Και η εισβολή του Διεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου απλώς επιβεβαιώνει το βασικό και ίσως µοιραίο πρόβληµα του ευρώ: την απουσία µιας κεντρικής διαχείρισης του χρέους της ευρωζώνης.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=4570920&ct=2
- Δείτε και τις παρακάτω απόψεις:
- Ρουμπίνι : επεκτείνεται η κρίση των κρατικών χρεών
- Ολοι χρωστούν, εμείς την πληρώνουμε
Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ
«E» 21/4
mail to Εκτυπώστε το Αρθρο Μεγαλύτερα Γράμματα Μικρότερα Γράμματα
Θυμό για τη συμπεριφορά των Ευρωπαίων απέναντι στην Ελλάδα αισθάνεται όποιος παρακολουθεί στοιχειωδώς τις συζητήσεις που διεξάγονται σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο για τον καλπασμό του δημόσιου χρέους όλων των κρατών, συμπεριλαμβανομένων και των ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη - των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας.
Για "παγκόσμια κρίση δημόσιου χρέους" έκανε λόγο π.χ. ο Γίργκεν Σταρκ, μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ένας από τους σκληρότερους Γερμανούς τραπεζίτες εναντίον κάθε βοήθειας της ΕΕ προς τη χώρα μας. Χαρακτήρισε μάλιστα "ακόμη δυσκολότερο" το να μειωθεί το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ "σε χώρες όπως η Βρετανία, οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία". Μια ματιά στα στοιχεία αρκεί για να αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι όλες οι χώρες χρωστούν, αλλά μόνο εμείς οι Ελληνες την πληρώνουμε - και μάλιστα πολύ ακριβά!
Δεν θα ψάξουμε να βρούμε μικρές χώρες για να αποδείξουμε την αλήθεια αυτού του ισχυρισμού. Θα αρκεστούμε στα μεγέθη των τιτάνων της παγκόσμιας οικονομίας.
Το 2003 π.χ. το συνολικό δημόσιο χρέος όλων των κρατών της Ευρώπης ανερχόταν σε 5,23 τρισεκατομμύρια ευρώ. Φέτος, βάσει των προβλέψεων, μέσα σε μόλις επτά χρόνια, το συνολικό ευρωπαϊκό δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα εκτοξευθεί στα... 8 τρισεκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας άνοδο κατά 54%!
Πρόκειται για εξαιρετικά υψηλό ρυθμό ανόδου του δημόσιου χρέους, η μείωση του οποίου, σημειωτέον, είναι απείρως πιο δύσκολη από τη μείωση των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού. Εννοείται, βεβαίως, ότι η οικονομική κρίση οδήγησε σε καλπασμό τα ευρωπαϊκά κράτη - από 1 τρισεκατομμύριο ευρώ που είχαν δανειστεί το 2008, το 2009 δανείστηκαν... 40% περισσότερα, κάπου 1,4 τρισεκατομμύριο.
Ας μη νομίζουμε δε ότι άρχισαν ξαφνικά να δανείζονται τα άλλα κράτη πέρυσι λόγω της κρίσης. Κάθε άλλο. Από το 2003 έως το 2007, τα ανέμελα χρόνια της ευημερίας, δανείζονταν κάθε χρόνο από 835 έως 927 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ φέτος προβλέπεται να δανειστούν 1,45 τρισεκατομμύριο ευρώ έναντι του 1,395 τρισ. που δανείστηκαν πέρυσι.
Το φαινόμενο δεν είναι αποκλειστικά ευρωπαϊκό. Στις ΗΠΑ η κατάσταση επιδεινώνεται με χειρότερους ρυθμούς. Το αμερικανικό δημόσιο χρέος ανερχόταν το έτος 2000 σε 3,41 τρισεκατομμύρια δολάρια, αλλά το 2009 είχε εκτιναχθεί σε 7,545 τρισεκατομμύρια. Μέσα στη δεκαετία είχε υπερδιπλασιαστεί δηλαδή σε απόλυτο μέγεθος, σημειώνοντας αύξηση κατά 121%!
Με τις ΗΠΑ σημειώνεται και ένα άλλο φαινόμενο: η ισχυρότερη και πλουσιότερη χώρα του πλανήτη... "φεσώνει" όλον τον υπόλοιπο πλανήτη! Με άλλα λόγια, οι πλούσιοι Αμερικανοί δανείζονται από όλους τους φτωχότερους, με ιδιαίτερη προτίμηση στους Ασιάτες.
Οι αριθμοί είναι αδιάψευστοι. Το αμερικανικό δημόσιο χρωστούσε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε ξένους πιστωτές το έτος 2000.
Στα τέλη του 2009 οι Αμερικανοί χρωστούσαν στους ξένους 3,7 τρισεκατομμύρια δολάρια. Το 2000 οι ΗΠΑ είχαν φορτώσει στους ξένους το 30% του αμερικανικού δημόσιου χρέους, ενώ το 2009 οι Αμερικανοί είχαν χρηματοδοτήσει με ξένα κεφάλαια το 49% του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ.
Αλίμονο στους Κινέζους, οι οποίοι εξαρτώνται εμπορικά από την Ουάσιγκτον, και τους Γιαπωνέζους, οι οποίοι ακόμη συνεχίζουν να πληρώνουν την ήττα τους στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο πριν από... 65 χρόνια!
Η Ιαπωνία είχε δανείσει στις ΗΠΑ 318 δισεκατομμύρια δολάρια το έτος 2000. Το ποσό αυτό διογκώθηκε στο απίθανο ύψος των 768,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον Δεκέμβριο του 2009.
Αντιθέτως η Κίνα το έτος 2000 ήταν ένας σχεδόν ασήμαντος πιστωτής των ΗΠΑ, καθώς τους είχε δανείσει μόλις 60 δισεκατομμύρια δολάρια αγοράζοντας αμερικανικά κρατικά ομόλογα. Τον Δεκέμβριο του 2009 όμως τα κινεζικά δάνεια προς τις ΗΠΑ είχαν... δεκαπλασιαστεί (!), εκτοξευόμενα στα 900 δισεκατομμύρια (755,4 από την Κίνα και άλλα 152,9 δισ. δολάρια από το κινεζικό Χονγκ Κονγκ).
Αν ποτέ το Τόκιο και το Πεκίνο τολμούσαν να απαλλαγούν από τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα, οι ΗΠΑ θα χρεοκοπούσαν ακαριαία και το δολάρια θα κατέρρεε, καθώς η Ουάσιγκτον χρωστάει σε Κίνα και Ιαπωνία... 1,65 τρισεκατομμύριο δολάρια!
ΜΙΑ ΛΥΣΗ
Να αγοράζει ομόλογα η ΕΚΤ
Θα συνεχιστεί άραγε επί πολύ χρονικό διάστημα η απαράδεκτη τακτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μην αγοράζει κρατικά ομόλογα των χωρών της Ευρωζώνης; Η αμερικανική FED, οι κεντρικές τράπεζες της Ιαπωνίας, της Βρετανίας και παντού στον κόσμο, πλην της Ευρωζώνης, αγοράζουν κρατικά ομόλογα της χώρας τους, και ξένα, βοηθώντας έτσι στον δανεισμό των κρατών με λογικά επιτόκια.
Αντιθέτως η τακτική της ΕΚΤ να τα δέχεται μόνο ως εγγύηση από τις εμπορικές τράπεζες και βάσει αυτών να δανειοδοτεί μόνο τις εμπορικές τράπεζες, και δη με προκλητικά χαμηλά επιτόκια, υπηρετεί και ενθαρρύνει αποκλειστικά και μόνο τους κερδοσκόπους που επιτίθενται εναντίον των κρατών ακόμη και της ίδιας της Ευρωζώνης!
Σχόλια