α μέσα... ... ενημέρωσης λατρεύουν τις επετείους. Μόλις πέρασε όμως μία που δεν γιορτάστηκε με τυμπανοκρουσίες: η οικονομική κρίση άναψε το πρώτο κεράκι της. Και τι μαθαίνουμε έναν χρόνο μετά την κατάρρευση της Λίμαν Μπράδερς; Μάλλον καθησυχαστικά πράγματα.
Ο σχολιαστής...
... Αλέν Ντιαμέλ κάθησε και τα κατέγραψε: «1) Η κρίση πέρασε. Οι χώρες που είχαν διδαχτεί από την κρίση του 1929 πήραν τα κατάλληλα μέτρα. 2) Η ανάκαμψη αρχίζει να μας χαμογελά. Το δείχνουν δειλά δειλά οι δείκτες της ανάπτυξης, της παραγωγής, της κατανάλωσης και των χρηματιστηρίων.
3) Αλλά παραμένει εύθραυστη. Εξακολουθούμε να θρηνούμε για την ανεργία που ανεβαίνει και για τα εργοστάσια που κλείνουν. Όμως, όλα αυτά δεν είναι παρά υπολείμματα της κρίσης. 4) Στην πραγματικότητα, όλα εξαρτώνται από εμάς. Αν εξακολουθήσουμε να καταναλώνουμε λιγότερο, αν κρύβουμε τα λεφτά μας στο στρώμα, το αύριο θα είναι ακόμη πιο οδυνηρό. Πρέπει να ξαναβρούμε τον δρόμο μας προς τις τράπεζες». Με δυο λόγια, τίποτα καινούργιο. Και τίποτα για τα πραγματικά αίτια της κρίσης. Όμως για να την κατανοήσουμε, πρέπει πρώτα να την ερμηνεύσουμε: Ήταν η κρίση που ξέσπασε το φθινόπωρο του 2008 αποτέλεσμα των υπερβολών των τραπεζιτών και των κερδοσκόπων; Ή μήπως η κερδοσκοπία τους ήταν αποτέλεσμα της συρρίκνωσης του εισοδήματος των εργαζομένων και της πτώσης της εσωτερικής ζήτησης;
Ας πάμε...
... όμως στην Κίνα. Εκεί θα δούμε γιατί η νεοφιλελεύθερη ανάπτυξη στηρίχτηκε αποκλειστικά στην εξωτερική ζήτηση. Με τη στρατηγική των χαμηλών μισθών, η Κίνα απέκτησε το απόλυτο συγκριτικό πλεονέκτημα: τα φθηνά εργατικά χέρια. Την ίδια περίπου στρατηγική (αλλά με κάπως μικρότερες ανισότητες) ακολούθησαν η Βραζιλία και η Ινδία. Έτσι, η Γερμανία, η Γαλλία και άλλες προηγμένες βιομηχανικές χώρες άρχισαν να πωλούν μηχανολογικό εξοπλισμό για την κινεζική παραγωγή. Αυτές οι χώρες εκμεταλλεύονταν το δικό τους ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ενώ παράλληλα επωφελούνταν από το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των χωρών με φθηνά εργατικά χέρια που πωλούσαν φθηνά τα προϊόντα τους, σε έναν κόσμο όπως τον είχε ονειρευτεί ο Άνταμ Σμιθ. Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης, όμως, έχει ένα κόστος, όπως παρατηρεί ο Φιλίπ Κοέν στο περιοδικό «Μαριάν»: «Πρώτα από όλα, είναι παράδοξο. Γιατί δεν γίνεται να βγαίνουν θετικά τα εμπορικά ισοζύγια όλων των χωρών. Υπάρχουν πάντα κερδισμένοι και χαμένοι. Κερδισμένες χώρες και χαμένες χώρες. Και κερδισμένοι και χαμένοι στο εσωτερικό των χωρών. Αυτός ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός που είναι προσανατολισμένος στις εξαγωγές καταλήγει στη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης και στην εξαθλίωση των εργαζομένων στις ανεπτυγμένες χώρες». Το μοντέλο...
... αυτό στηρίζεται στη συντριβή της εργασίας από το κεφάλαιο σε παγκόσμια κλίμακα. Γι΄ αυτό, λέει ο Φιλίπ Κοέν, τα μέτρα που παίρνουν σήμερα οι κυβερνήσεις είναι «για τα μάτια του κόσμου». Και γι΄ αυτό οι κερδοσκόποι ετοιμάζουν από τώρα την επόμενη φούσκα τους, κερδοσκοπώντας με τα χρέη των ανθρώπων και των χωρών. Πάλι γι΄ αυτούς θα γράφουμε στην επόμενη επέτειο...
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=4536685&ct=2
Σχόλια