Για πολλά χρόνια, ως κράτος, ως κοινωνία, αλλά και ως άτομα «στραβά αρμενίζαμε». Με απλά λόγια, ξοδεύαμε συνεχώς περισσότερα από όσα «βγάζαμε». Και σε επίπεδο εθνικής, αλλά και οικογενειακής οικονομίας. Αυτά που μας έλειπαν, τα εξασφαλίζαμε δανειζόμενοι. Και διαρκώς... δανειζόμενοι, πορευόμασταν μακάριοι και ήσυχοι πως «δεν τρέχει τίποτε». Ούτε που μας περνούσε από το μυαλό πως το δάνειο δίνεται με κάποιο κόστος. Το εκάστοτε επιτόκιο.
Που πάει να πει, σε κάποια στιγμή, θα χρειαστεί να ξοφλήσεις το χρέος σου καταβάλλοντας επιπλέον και τους τόκους. Που συνακόλουθα σημαίνει πως στο διάστημα που διαρκεί το χρέος θα πρέπει να έχεις κάνει το κουμάντο σου ώστε και κεφάλαιο για να ζεις να εξασφαλίζεις από τη «δουλειά» σου, αλλά και να βάζεις κάτι στην μπάντα για να μαζεύεις κεφάλαιο (συν τους τόκους) για να ξεχρεωθείς. Δηλαδή, με το χρέος που επιβαρύνθηκες, κανονικά θα έπρεπε να χρηματοδοτήσεις την όποια (κρατική ή ατομική) δραστηριότητά σου για να αυξήσεις το εισόδημά σου, να ξοφλήσεις το δάνειό σου (συν τους τόκους) και να σου μείνει και κάποιο όφελος. Αλλιώς... στραβά αρμενίζεις. Και θα χρεοκοπήσεις μετά απολύτου βεβαιότητος!
- Εδώ είμαστε! Και ως χώρα, αλλά και σε ατομικό, κοινωνικό επίπεδο. Και αναγκαζόμαστε σε μια εντελώς αρνητική συγκυρία, όπου εκτός... από εμάς αρμενίζει πια στραβά και ο γιαλός, να δούμε την πραγματικότητα, που δεκαετίες αρνιόμασταν να αντικρίσουμε όπως ακριβώς είναι: δεν «βγάζουμε» αρκετά σε σχέση με όσα δαπανούμε, και έχουμε από πάνω να πληρώνουμε και τόκους για το χρέος μας. Για να «μπαλώσουμε» την κατάσταση... δανειζόμαστε ακόμη περισσότερο (και με επαχθέστερους όρους), με αποτέλεσμα και το χρέος να διευρύνουμε τραγικά και να αυξάνουμε το «τρέχον» έλλειμμα που και αυτό το «βολεύουμε» με δάνεια – φαύλος κύκλος!
- Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. Αυτό που άμεσα πρέπει να κάνουμε (και έπρεπε να έχουμε κάνει από καιρό, τον ακόμη «καλό καιρό»...) είναι να «νοικοκυρευτούμε», να περιορίσουμε τις δαπάνες μας (αλλά ορθολογικά, με στόχο τη... διατήρησή μας εν ζωή, όχι «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι»!) και να επιδιώξουμε να αυξήσουμε τα έσοδά μας. Οχι αναγκαστικά «χαρατσώνοντας» αυτούς που ήδη βρίσκονται στο όριο της επιβίωσης, αλλά υποχρεώνοντας τους «έχοντες» (και... ποικιλοτρόπως πλουτίσαντες τα τελευταία χρόνια) να συνεισφέρουν – και κυρίως: αυξάνοντας τον «εθνικό πλούτο», κάνοντας το «μαγαζί» να έχει εισπράξεις και κέρδη. Για να ξεχρεωνόμαστε σταδιακά, και να μένει και «κάτι» ως μαγιά για περαιτέρω ανάπτυξη του «μαγαζιού»...
- Να αποκτήσουμε, δηλαδή, εθνική αναπτυξιακή πολιτική. Συγκεκριμένη, σχεδιασμένη, κοστολογημένη, ώστε στο τέλος κάθε χρονιάς, ο απολογισμός να μη βγάζει το ταμείο... μείον! Οπως με συνέπεια γίνεται όλα αυτά τα χρόνια – στα οποία, παρά ταύτα, εμφανίζαμε αυξημένο ΑΕΠ, που πάει να πει είχαμε «παραγωγή», άρα και έσοδα! Ας ομολογήσουμε επιτέλους στους ίδιους μας τους εαυτούς πως «ανάπτυξη» (στους δείκτες!) δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην και... δείκτη της στέρεης ευημερίας ενός λαού, αλλά ούτε και εξασφάλιση του μέλλοντος μιας εθνικής οικονομίας. Γιατί, αυξημένο ΑΕΠ που στηρίζεται στην... κατανάλωση (εισαγόμενων προϊόντων!) που χρηματοδοτείται από δάνεια, δεν αποτελεί «βάση» μιας οικονομίας, αλλά... νάρκη στη βάση της, που θα σκάσει μετά βεβαιότητος.
Εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο
Συγκεκριμένο και ρεαλιστικό εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο, σημαίνει επιλέγω τους τομείς που ως χώρα έχω το (σχετικό, έστω) συγκριτικό πλεονέκτημα, τους ενισχύω οικονομικά, τους εξασφαλίζω με το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο και το πλέγμα των ελεγκτικών μηχανισμών που θα εξασφαλίζει τη σωστή λειτουργία τους, επενδύω σε αυτούς, προκειμένου να εξασφαλίσουν έσοδα. Εξασφαλίζω, λ.χ., συνθήκες υγιούς ανάπτυξης και εμπορίας στον (όποιον έμεινε...) αγροτικό τομέα, ώστε να μην επιδοτώ από τη μια προϊόντα για τις... χωματερές, και από την άλλη να τα εισάγω για την εγχώρια κατανάλωση, επιβαρύνοντας το ήδη εκρηκτικό έλλειμμα του ισοζυγίου.
Κάνω τα αδύνατα δυνατά (με συγκεκριμένες πολιτικές σε συνδυασμό με την ιδιωτική πρωτοβουλία – που δεν την αφήνω να αυθαιρετεί και να σφάζει την κότα που γεννάει αυγά!) να αναπτύξω τον τουρισμό, που από πηγή πλούτου επί δεκαετίες, ως η βασική εθνική «βαριά βιομηχανία», κατάντησε να υστερεί σε σύγκριση με άλλες αναδυόμενες στον τομέα χώρες και να εμφανίζεται σήμερα προβληματική. Εκμεταλλεύομαι τη γεωγραφική θέση της χώρας (ενισχύοντας, μάλιστα, τη γεωπολιτική σημασία της με τις ανάλογες κινήσεις στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής...) για να προσελκύσω επενδύσεις, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών (αυτό προϋποθέτει ευέλικτη και αποτελεσματική κρατική μηχανή), που και θέσεις εργασίας θα δημιουργήσουν και εθνικό πλούτο θα σωρεύσουν.
Περιορίζω την κρατική σπατάλη (έχουμε περιθώριο μείωσης κατά 30%, λένε οι ειδικοί(!), βάζω τέρμα στην «πελατειακής», μικροπολιτικής και διεφθαρμένης λογικής λειτουργία του κράτους, που έχει ως αποτέλεσμα και τη μείωση της ανταγωνιστικότητας (λόγω «λαδωμάτων» που αυξάνουν το κόστος) των επιχειρήσεων αλλά και τη μη προσέλευση ξένων επενδύσεων. Με άλλα λόγια: με τόλμη, φαντασία, διάθεση υπέρβασης και αποφασιστικότητα για σύγκρουση με κατεστημένα συμφέροντα που λειτουργούν ως οπισθέλκουσες, «από την αρχή αρχίζω ξανά...». Δεν είναι δύσκολο - πολιτική βούληση χρειάζεται.
Tου Θανου Oικονομοπουλου http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_05/04/2009_310041
Σχόλια