Του Ανεστη Ντοκα
Κορυφώνεται η μαζική φυγή των ξένων επενδυτών από το Ελληνικό Χρηματιστήριο με την κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών στη συνεδρίαση της Παρασκευής, καθώς ο τίτλος της Εθνικής Τράπεζας υπέστη καθίζηση κατά 14,42%, ο τίτλος της Alpha Bank έχασε 8,62%, ενώ ισχυρές απώλειες 10,51% κατέγραψε και ο τίτλος της Eurobank. Οι βαριές απώλειες 6,11% του Γενικού Δείκτη την Παρασκευή προσθέτουν στο Ελληνικό Χρηματιστήριο συνολικές απώλειες πάνω από 60% από την αρχή του χρόνου, ενώ η συνολική κεφαλαιοποίηση έχει υποχωρήσει στα 81 δισ. ευρώ. Aξίζει να σημειωθεί ότι μόνο στις 13 μέχρι τώρα συνεδριάσεις του Οκτωβρίου, το Χ.Α. έχει απώλειες σχεδόν 26%.
Τα ξένα αντισταθμιστικά κεφάλαια (hedge funds) εδώ κι ένα μήνα έχουν δώσει το εναρκτήριο σήμα εξόδου από το Χ.Α., σφυροκοπώντας αδιάκριτα τις τραπεζικές μετοχές και τους τίτλους του Ftse 20, με σημείο εκκίνησης αμέσως μετά την πτώχευση της Lehman Brothers την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2008.
Η άτσαλη έξοδος των ξένων κερδοσκοπικών κεφαλαίων από την Αθήνα και τις άλλες αναδυόμενες αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που έχει ως αποτέλεσμα να οδηγείται το Χ.Α. σε επίπεδα 2003 και να συνθλίβονται κεφαλαιοποιήσεις των ελληνικών μετοχών, είναι ξεκάθαρα θέμα επιβίωσης απέναντι στην ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας και του υπερδανεισμού των συγκεκριμένων επενδυτικών σχημάτων που λειτουργούν ως καμικάζι, αδιαφορώντας τι αφήνουν πίσω τους στις οργανωμένες αγορές.
Σύμφωνα με πληροφορίες από μεγάλα χρηματιστηριακά γραφεία, πωλητές των ελληνικών μετοχών φέρονται κατά κύριο λόγο hedge funds όπως οι Capital, Rothchild service limited, Kaskade investment, ενώ συνεχίζουν να ρευστοποιούν οι διαχειριστές μεγάλων οίκων όπως η Fidelity, η Morgan Stanley, η Citigroup, η Μorgan Stanley, η Goldman Sachs, η UBS, η Deutsche Bank.
Tα ξένα χαρτοφυλάκια εδώ και 11 μήνες δείχνουν το αμείλικτο πρόσωπο των κεφαλαίων που αναζητεί νέες οδούς για να προφυλαχθεί από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση.
Η αποεπένδυση από τις αγορές των μετοχών είναι δεδομένη και το Χ.Α. απλώς αποτελεί ένα μικρό μέρος της στρατηγικής τους. Δεν τους ενδιαφέρουν τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη, δεν τους νοιάζει εάν οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν έκθεση στα τοξικά απόβλητα. Ακόμη περισσότερο, αδιαφορούν για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, που είναι δεδομένο ότι θα προσγειωθεί απότομα καθώς εάν οι χώρες που εξάγουμε είναι ήδη σε υφεσιακή πορεία, θα μειωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης. Οι ξένοι αισθάνονται αυτή τη χρονική στιγμή σαν μελλοθάνατοι, αφού δεν γνωρίζουν εάν θα υπάρχουν την επόμενη ημέρα. Το θολό τοπίο των οικονομιών και η κινούμενη άμμος των αγορών δίνουν το εξής μήνυμα στους επενδυτές: έξοδος από τα χρηματιστήρια πάση θυσία για κατοχύρωση ρευστότητας. Η Αθήνα, παραδομένη στον τυφώνα των ρευστοποιήσεων, δεν μπορεί να αντιδράσει καθώς οι πληροφορίες ήθελαν την Παρασκευή τουλάχιστον δύο hedge funds –το ένα στο Λονδίνο και το άλλο στη Νέα Υόρκη– να έχουν υποστεί μεγάλες ζημίες από την έκθεσή τους στα επισφαλή στεγαστικά δάνεια, αλλά και από την κάθετη πτώση των παραγωγών σε πετρέλαιο και μέταλλα, που ρευστοποιούσαν υπό το κράτος του πανικού στο ελληνικό χρηματιστήριο, όπου είχαν σημαντικές θέσεις κυρίως σε τρεις τραπεζικές μετοχές.
Απέναντι σ’ αυτήν την κατάρρευση των μετοχών που πλήττει την ελληνική αγορά, οι ιδιοκτήτες των εισηγμένων αντιπαραθέτουν την αγορά ιδίων μετοχών για να μπορέσουν να στηρίξουν τις τιμές των μετοχών και να αποτρέψουν μεγαλύτερο γκρέμισμα των κεφαλαιοποιήσεων. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ» από την 1η Σεπτεμβρίου μέχρι και σήμερα μόνο για αγορές ιδίων μετοχών οι εισηγμένες έχουν δαπανήσει πάνω από 500 εκατ. ευρώ. Οπως ενδεικτικά αναφέρεται και στον πίνακα της Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ, οι εισηγμένες της υψηλής κεφαλαιοποίησης δαπανούν καθημερινά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, καταγράφοντας υψηλές ζημίες από τις αρχικές τιμές κτήσης και χωρίς να μπορεί κανείς να προδικάσει πού θα σταματήσει αυτό το σφυροκόπημα των μετοχών. Ωστόσο, η κορύφωση του φαινομένου της αγοράς ιδίων μετοχών από τις εισηγμένες εταιρείες που επαναλαμβάνεται τον τελευταίο μήνα δημιουργεί στρεβλώσεις, όπου με βάση τη σημερινή νομοθεσία μπορεί να αποτελέσει παραβατική συμπεριφορά και να προκαλέσει χειραγώγηση της μετοχής, επισύροντας τις ανάλογες ποινές. Είναι σαφής η πρόθεση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να μην επιτρέψει να επαναληφθούν φαινόμενα των παλαιότερων ετών, καθώς οι αγορές ιδίων για στήριξη των τιμών των μετοχών απαγορεύεται, ωστόσο, δεν είναι λίγες οι εταιρείες που κινούνται στα όρια του σχετικού θεσμικού πλαισίου κι ενώ τυπικώς πραγματοποιούν αγορές ιδίων για άλλους λόγους, τελικώς οι αγορές αυτές καταλήγουν σε στήριξη της τιμής των μετοχών. Για το θέμα της αγοράς ιδίων μετοχών έχουν πλήρη ενημέρωση όλοι οι εκπρόσωποι των εισηγμένων εταιρειών αλλά και οι ορκωτοί ελεγκτές που έχουν την ευθύνη της εφαρμογής των διεθνών λογιστικών προτύπων, έτσι ώστε να μην παρατηρηθούν φαινόμενα market ambuse στη μετοχή και προκαλέσουν κερδοσκοπικές κινήσεις.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyepix_100041_19/10/2008_288983
=============
| |
Τις τελευταίες ημέρες βιώνουμε ένα καθαρό «deleveraging», μια έντονη, «αποδανειοποίηση» της οικονομίας. Σπάει για τα καλά η πιστωτική φούσκα. Αν ο σπινθήρας δόθηκε από τη στεγαστική αγορά και τις φοβερές υπερβολές της, τώρα περνάμε στο ψητό. Εν τω μεταξύ, η επιφύλαξη και η καχυποψία ανάμεσα στις τράπεζες κρατά τις πιστώσεις στο ψυγείο και το αίμα/χρήμα δεν κυκλοφορεί στο σώμα της οικονομίας.
Αυτό παρά τις πρώτες μεταγγίσεις του σχεδίου Πόλσον, καθώς οι πρώτες τράπεζες που ήδη πήραν τα λεφτά, προχωρούν σε εξαγορές και συγκεντροποιούν τον κλάδο, με τα λεφτά των φορολογουμένων, χωρίς να τα πετάνε, προς το παρόν τουλάχιστον, μέσα στο λάκκο της πραγματικής οικονομίας.
Ετσι, και ο διατραπεζικός δανεισμός παραμένει εντελώς ισχνός και παγωμένος.
Εν τω μεταξύ, η ανωτέρω καχυποψία μεταξύ των τραπεζών έχει ήδη «μεταφερθεί» σε επίπεδο χωρών. Η ιστορία των «τραπεζών στο χείλος του γκρεμού», έχει γίνει ιστορία «χωρών στο χείλος του γκρεμού». Η μια μετά την άλλη χώρες προηγουμένως πλημμυρισμένες με συνάλλαγμα, βλέπουν τους διαχειριστές των κεφαλαίων «αντισταθμιζόμενου ρίσκου» (hedge funds) να πουλάνε απότομα (fire sales) τα χαρτιά των αναδυομένων που αγόρασαν οι ίδιοι με δανεικά και «yen carry trade», και γυρνάνε τα δανεικά προχωρώντας σε «αποδανειοποίηση».
Οι δε επενδυτές που τους είχαν εμπιστευθεί για υψηλές αποδόσεις στις αγορές αυτές, έχουν ήδη αποσύρει μόνο μέσα στον Σεπτέμβριο 43 δισ. δολάρια, ενώ το ποσό αυτό αναμένεται να έχει εκτιναχθεί σε τριψήφιο νούμερο μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου.
Το πανηγύρι να παίρνουν 10, να δανείζονται άλλα 100 φτηνά (π.χ. γεν), και να τα στέλνουν στις αναδυόμενες αγορές για μεγάλα κέρδη τελείωσε άδοξα.
Η πλημμυρίδα των πιστώσεων φούσκωσε και τις προσδοκίες για τις επιδόσεις των χωρών αυτών που τώρα εμφανίζουν διορθώσεις και χρεοκοπίες. Τώρα το ξεφούσκωμα της πιστωτικής φούσκας αγκαλιάζει τους πάντες. Το λέμε αυτό γιατί υπήρχε η θεωρία του «decoupling», δηλαδή ότι ακόμη κι αν έχουμε κάποια σκασίματα φούσκας επιμέρους αγορών στις ανεπτυγμένες χώρες, αυτά δεν θα αγγίξουν τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Δυστυχώς, ούτε αυτό ισχύει. Χώρες της ΝΑ Ασίας, και ιδίως της Βαλτικής και της Ανατ. Ευρώπης αντιμετωπίζουν ήδη σοβαρότητα προβλήματα cash flow, με αποτέλεσμα ο φαύλος κύκλος από τις υποχρεώσεις τους που καταπίπτουν σαν τα πέπλα της Σαλώμης, να επιστρέφει πίσω και να περιλαμβάνει και τις ανεπτυγμένες.
Στην πραγματικότητα, αυτό που τα ΜΜΕ εδώ στην Ελλάδα παρατηρούν ως κερδοσκοπική κατάρρευση που κατευθύνεται από «σκοτεινούς κύκλους» (;), είναι μια εκδήλωση ξεφουσκώματος της υπερβολικής πίστωσης και των υπερβολικών προσδοκιών, που μαζί, χέρι χέρι, χρηματική και πραγματική οικονομία έχουν δημιουργήσει. Ναι, η αγορά έχει «διαθέσεις» όπως αναφέρει και ο γνωστός Τζ. Σόρος, που μπορεί να οδηγήσουν σε υπερβολές προς τα πάνω και προς τα κάτω.
Οι φοβισμένοι και οι αποστρεφόμενοι το ρίσκο επενδυτές γυρνάνε τώρα στο γεν και το δολάριο, αγοράζοντας ποιότητα (flight to quality), δηλαδή επενδύοντας σε αμερικανικά και ιαπωνικά ομόλογα και νομίσματα. Γιατί γίνεται αυτό;
Μα είπαμε, «πάμε στα σίγουρα». «Αλλά, η αμερικανική οικονομία έχει προβλήματα..., ενώ στην Ιαπωνία δεν γίνεται και τίποτα το συγκλονιστικό», θα αντιτείνει κανείς.
Κι όμως, οι επενδυτές πιστεύουν ότι οι αμερικανικές αρχές, που δημιούργησαν και το πρόβλημα, θα βγουν μπροστά πιο γρήγορα καθώς διαθέτουν δυναμικό Treasury, διατεθειμένο να επιτεθεί πιο δυνατά στο πρόβλημα, να ρίξει τα επιτόκια ακόμη και κάτω του 1% και να σχεδιάσει μια άμεση και μαζική δημοσιονομική επέκταση στους κατάλληλους τομείς, αλλά και προς φορολογούμενους που θα δαπανήσουν άμεσα, θα διατηρήσουν τη ζήτηση, και θα επαναφέρουν τον ασθενή. Από την άλλη, η Ιαπωνία δεν αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στον τραπεζικό τομέα. Αυτόν τον καιρό τής επιστρέφονται τα δανεικά από το yen carry trade και ενισχύουν την ισοτιμία του.
Παραμένει δε πάντα μια ισχυρή οικονομία που γειτονεύει με Κίνα και Ινδία, οι οποίες αναμένεται να οδηγήσουν και πάλι την ανάπτυξη. Πότε; Οταν κάποτε θα κοιτάμε από μακριά την εκπληκτική αυτή ιστορία και, πιθανώς, θα λέμε: «Μα πώς δεν μπήκαμε τότε που ήταν τόσο χαμηλά;»
*Ο ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΕΛΑΓΙΔΗΣ είναι καθηγητής οικονομικής ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
http://www.enet.gr/online/online_text/c=114,id=6747616,14244704,28418272
=============
Μαζική φυγή κεφαλαίων από τα ομόλογα του Δημοσίου
Καμπανακι από τη Standard & Poor’s για τις επιπτώσεις στην πιστοληπτική αξιολόγηση
«Φυγή προς την ποιότητα» χαρακτηρίζουν στελέχη ξένων τραπεζών, μιλώντας στην «Κ», την αιμορραγία κεφαλαίων από τα ελληνικά ομόλογα προς τίτλους άλλων ευρωπαϊκών κρατών, που έχουν ως αποτέλεσμα να εκτιναχθεί το spread με τα γερμανικά bunds πάνω από τις 170 μονάδες βάσης, την προηγούμενη εβδομάδα. Η διεύρυνση του spread στο βαθμό που επιβαρύνει το κόστος δανεισμού του Δημοσίου μπορεί να επηρεάσει την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας, τονίζει ο Moritz Kraemer, επικεφαλής των αξιολογήσεων της Standard &Poor's για τις χώρες της Ευρώπης. Σημειώνεται ότι, πρόσφατα, η Fitch υποβάθμισε την προοπτική της πιστοληπτικής αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας. Οπως τονίζουν οι ίδιοι αναλυτές, η στροφή στα γερμανικά bunds μπορεί να γίνεται με στόχο την αποφυγή του κινδύνου σε περίοδο χρηματιστηριακής αστάθειας, ωστόσο, αυτή είναι μόνον η μία πλευρά του νομίσματος. Από την άλλη, υπάρχει η επιστροφή της επιφυλακτικότητας των διεθνών επενδυτών απέναντι στα ελληνικά ομόλογα. Διαρκούσης της κρίσης, προτιμούν να αποφύγουν τον αυξημένο κίνδυνο που υποδηλώνει το τεράστιο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας, το υψηλό δημόσιο χρέος, τα δημοσιονομικά προβλήματα, αλλά και την επιπλέον επιβάρυνση που σηματοδοτεί για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας η εγγύηση των 28 δισ. ευρώ του Δημοσίου προς τις τράπεζες.
Η ξένη χρηματοδότηση θα γίνει ακόμη δυσκολότερη, υποστηρίζουν, καθώς κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που παρατηρείται παγκόσμια μείωση της έκθεσης στον δανεισμό (deleveraging), από τα πρώτα στοιχεία που εξετάζουν οι επενδυτές κατά την αναθεώρηση της στρατηγικής τους είναι το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_1_02/11/2008_290568
Το spread μεταξύ γερμανικών και ελληνικών δεκαετών τίτλων εκτοξεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στις 172 μονάδες βάσης
Της Κατερινας Σωκου
Σε πρωτοφανή επίπεδα από την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη ανήλθε το spread (η διαφορά στην απόδοση) μεταξύ των γερμανικών και των ελληνικών δεκαετών ομολόγων την περασμένη εβδομάδα, καθώς παρατηρήθηκε μαζική φυγή κεφαλαίων από την ελληνική αγορά. Αναλυτές αποδίδουν την αύξηση του spread μέχρι και τις 172 μονάδες βάσης στη στροφή προς το «ασφαλές καταφύγιο» των γερμανικών ομολόγων, την οποία επιτείνει ο μειωμένος όγκος συναλλαγών που παρατηρείται στην αγορά ομολόγων.
Η στροφή στα γερμανικά Βunds μπορεί να γίνεται με στόχο την αποφυγή του κινδύνου σε περίοδο χρηματιστηριακής αστάθειας, ωστόσο, είναι μόνο η μία πλευρά του νομίσματος, καθώς συνοδεύεται από την επιστροφή της επιφυλακτικότητας των διεθνών επενδυτών απέναντι στα ελληνικά ομόλογα. Εν μέσω της κρίσης, προτιμούν να αποφύγουν τον αυξημένο κίνδυνο που υποδηλώνει το τεράστιο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας, το υψηλό δημόσιο χρέος αλλά και την επιπλέον επιβάρυνση που σηματοδοτεί για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας η εγγύηση των 28 δισ. ευρώ του Δημοσίου προς τις τράπεζες. Ξένοι αναλυτές επισημαίνουν τον κίνδυνο ενός φαύλου κύκλου που θα επιτείνει αυτά τα προβλήματα, καθώς όσο αυξάνεται η απόδοση των ομολόγων, τόσο πιο ακριβή γίνεται η χρηματοδότηση -δηλαδή ο δανεισμός!- για τη χώρα.
Σύμφωνα με τον Michael Klawitter, ειδικό νομισμάτων στην Dresdner Kleinwort, η διεύρυνση του spread μεταξύ των γερμανικών και των ελληνικών ομολόγων αντανακλά τον υψηλότερο κίνδυνο (risk premium) με το οποίο αποτιμά σε αυτή τη συγκυρία η αγορά τα περιφερειακά ομόλογα της Ευρωζώνης. Οπως σημειώνει ο κ. Klawitter, το φαινόμενο δεν παρατηρείται μόνο στην Ελλάδα, αλλά επίσης στην Ιταλία και την Αυστρία. Μάλιστα, ο αναλυτής της Dresdner Kleinwort υποστηρίζει ότι η διεύρυνση του spread θέτει ζήτημα αξιοπιστίας για το σύνολο της Ευρωζώνης. Οπως εκτιμά, «η κρίση κατέδειξε ότι η αγορά δεν είναι απολύτως πεπεισμένη για τη βιωσιμότητα της Ευρωζώνης».
Η Αυστρία μπορεί να βρίσκεται σε καλύτερη δημοσιονομική κατάσταση από την Ιταλία και την Ελλάδα των υψηλών χρεών, ωστόσο το spread των δεκαετών της ομολόγων επίσης εκτοξεύθηκε πάνω από τις 90 μονάδες βάσης, καθώς έχει μεγάλη έκθεση στις ιδιαίτερα επισφαλείς σε περίοδο κρίσης αγορές της ανατολικής Ευρώπης: Ο δανεισμός των αυστριακών τραπεζών προς τις χώρες της περιοχής υπολογίζεται ότι ανέρχεται στο 80% του ΑΕΠ της χώρας! Εκθεση στις αγορές της ΝΑ Ευρώπης έχει βέβαια και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αν και σε μικρότερο βαθμό.
«Ως φυγή προς την ποιότητα» χαρακτηρίζει την προτίμηση στα γερμανικά ομόλογα ο στρατηγικός αναλυτής της Commerzbank για τα επιτόκια David Schnautz, επισημαίνοντας ότι η εικόνα είναι θετική για τα γερμανικά Bunds, ενώ αντίθετα τα περιφερειακά χαρτιά «δέχονται πραγματικό σφυροκόπημα».
Ειδικά για την Ελλάδα, πάντως, ο κ. Klawitter εκτιμά ότι η αύξηση του spread σχετίζεται και με το τεράστιο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της χώρας, το οποίο αντανακλά το έλλειμμα προσέλκυσης ξένων επενδύσεων. Προβλέπει δε ότι η ξένη χρηματοδότηση θα γίνει ακόμη δυσκολότερη, καθώς κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που παρατηρείται παγκόσμια μείωση της έκθεσης στον δανεισμό (deleveraging), από τα πρώτα στοιχεία που εξετάζουν οι επενδυτές κατά την αναθεώρηση της στρατηγικής τους είναι το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Στο 15% του ΑΕΠ, αυτό είναι τεράστιο και για να μειωθεί χρειάζονται είτε περισσότερες ξένες επενδύσεις, είτε μείωση της ανάπτυξης και της εγχώριας ζήτησης. Ο ίδιος επισημαίνει τον κίνδυνο να υπάρξει ένας «φαύλος κύκλος, κατά τον οποίο όσο πιο υψηλό θα είναι το spread, τόσο πιο ακριβή θα γίνεται η χρηματοδότηση», κάτι που τονίζει ότι η χώρα θα πρέπει να παρακολουθεί «πολύ στενά».
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_2_02/11/2008_290554
Σχόλια