...δεν ήταν μια αμερικανική πολιτεία, αλλά μια ανεξάρτητη χώρα, θα ήταν η ένατη σε μέγεθος οικονομία του κόσμου. Και όμως, είναι ουσιαστικά χρεοκοπημένη. Μάταια ο κυβερνήτης της, Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ, χτυπάει τις πόρτες του Λευκού Οίκου για ένα έκτακτο δάνειο 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Την ίδια ώρα, η αμερικανική κυβέρνηση χαρίζει 700 δισεκατομμύρια δολάρια στους χρεοκοπημένους τραπεζίτες. Γιατί;
Οι κυβερνήσεις...
...δεν ανήκουν πια στις χώρες τους, λέει ο Ντέιβιντ Ρόθκοπφ, που υπήρξε μέλος της κυβέρνησης του Μπιλ Κλίντον. Στο βιβλίο του «Η υπερτάξη: η παγκόσμια ελίτ της εξουσίας και ο κόσμος που κατασκευάζει», ο Αμερικανός πολιτικός υποστηρίζει πως τα 6 δισεκατομμύρια ψυχές του πλανήτη κυβερνώνται από μια ελίτ 6.000 ατόμων. Αυτή η υπερτάξη, λέει, δημιούργησε ένα σωρό περίπλοκα χρηματιστηριακά προϊόντα, τα οποία ουσιαστικά υποκατέστησαν το χρήμα. Πρόκειται για προϊόντα που δεν εκδίδονται από κυβερνήσεις ούτε ελέγχονται από αυτές και που κανείς δεν ξέρει πόσο είναι επικίνδυνα. Έρευνα που έγινε σε μεγάλους αμερικανικούς επενδυτικούς οίκους αποκαλύπτει πως παραπάνω από το 80% των στελεχών τους δεν έχουν επίγνωση των κινδύνων που κρύβουν τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια τα οποία διαχειρίζονται. Όταν αυτή η παγκόσμια οικονομική ελίτ κερδίζει, το ρίσκο (και το κέρδος που συνδέεται με αυτό) παραμένει κρυφό. Όταν χάνει, καλεί τις κυβερνήσεις να φορτώσουν τις ζημιές στον λαό. Όταν οι αγορές πηγαίνουν καλά, οι νεοφιλελεύθερες θεωρίες του Χάγιεκ και του Φρίντμαν χρησιμοποιούνται για να γκρεμίζονται οι φραγμοί που προστατεύουν τους αδυνάτους. Όταν οι αγορές καταρρέουν, επιστρατεύεται ο Κέινς για να διασωθεί το σύστημα. Τι εμπιστοσύνη μπορούν να έχουν οι λαοί στις κυβερνήσεις τους, όταν παίζουν στις πλάτες τους αυτό το παιχνίδι;
Το νόμισμα...
...που ισχύει σήμερα, εδώ και σχεδόν σαράντα χρόνια δεν στηρίζεται πια στον χρυσό ούτε σε κανένα άλλο πολύτιμο μέταλλο. Στηρίζεται στην αξιοπιστία και τη σταθερότητα των οικονομιών. Αυτή η αξιοπιστία κατέρρευσε μαζί με τα χρηματιστήρια. Τώρα που ανεβαίνουν και πάλι, ας μη βιαστούμε να ξεχάσουμε πως αυτό έγινε μόνο και μόνο επειδή υπήρξαν κρατικές εγγυήσεις. Και τι βρίσκεται πίσω από αυτές τις εγγυήσεις; Ο λαός, το μοναδικό εσαεί αξιόπιστο «νόμισμα». Ναι, αυτή η σκέψη δεν είναι καθόλου καπιταλιστική. Αλλά δεν σημαίνει πως το τέλος του νεοφιλελευθερισμού βρίσκεται κοντά. Ας μην ξεχαστούν οι αποφάσεις που ελήφθησαν όταν μαινόταν η θύελλα, μπροστά στις υποσχέσεις που θα δώσουν οι ένοχοι πως δεν θα ξαναμεθύσουν πια με το κρασί της απληστίας (δεν αξίζουν περισσότερο από τις υποσχέσεις ενός αθεράπευτα αλκοολικού). Ο κόσμος έχει ανάγκη από μια νέα οικονομία, που δεν θα αφήνει πια περιθώρια στην πλεονεξία, στις ανισότητες και στην αδιαφορία για τις συνέπειες της κερδοσκοπίας στο κοινωνικό σύνολο. Διαφορετικά, όπως γράφει στο περιοδικό «Αλτερνατίβ Εκονομίκ» ο Γάλλος οικονομολόγος Φιλίπ Φρεμό...
Ο κίνδυνος...
...είναι υπαρκτός για μια επιστροφή στο «business as usual».
======
Όπως έγραψε χθες και η Λιμπερασιόν, επιτέλους οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατάλαβαν ότι οι τράπεζες είναι κάτι πολύ σοβαρό για να το αφήσουν στους τραπεζίτες.
Η κρίση είχε προαναγγελθεί. Πριν από πέντε χρόνια, για την ακρίβεια. Και τα πρώτα θύματά της δεν ήταν οι τράπεζες, αλλά οι πεινασμένοι λαοί του Νότου. Το 1999, το πετρέλαιο βρισκόταν στη χαμηλότερη τιμή του: 10 δολάρια το βαρέλι. Τέσσερα χρόνια μετά, άρχισε να ανεβαίνει. Οι πλούσιες χώρες έσπευσαν τότε να χρηματοδοτήσουν την παραγωγή βιοκαυσίμων, ελπίζοντας ότι είχαν βρει ένα αξιόπιστο υποκατάστατο. Το αποτέλεσμα ήταν να αυξηθεί κατά 84% η τιμή των δημητριακών μέσα σε τέσσερις μήνες και να ξεσπάσουν ταραχές σε όλη την Αφρική. «Το να μετατρέπεις τη διατροφή σε καύσιμο αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», προειδοποιούσε ο Ζαν Ζιγκλέρ, ειδικός αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στη διατροφή. Αλλά κανείς δεν του έδινε σημασία. Ο ανεπτυγμένος κόσμος ζούσε με τις ψευδαισθήσεις του.
Όχι πια. Το «οικονομικό τσουνάμι» του τελευταίου μήνα έφερε τον κόσμο στο χείλος της οικονομικής καταστροφής και ανάγκασε τους ηγέτες του να αλλάξουν εσπευσμένα ρότα. Όπως γράφει στη χθεσινή Γκάρντιαν ο οικονομικός συντάκτης της Λάρυ Έλιοτ, η λέξη «εθνικοποίηση» έπαψε μέσα σε μια νύχτα να είναι βρώμικη και αναδείχθηκε στο σημαντικότερο εργαλείο για τη σωτηρία των ιδρυμάτων από τα οποία εξαρτάται η παγκόσμια οικονομία: των τραπεζών. Πολιτικοί που πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο ξαφνικά έλαμψαν (με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον Γκόρντον Μπράουν), ενώ άλλοι που έχαιραν γενικής εκτίμησης γελοιοποιήθηκαν (όπως η Άνγκελα Μέρκελ). Ώς και το περασμένο Σάββατο, πάντως, υπήρχαν φόβοι ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν κι άλλο.
Τώρα είμαστε πιο αισιόδοξοι. Για πολλούς λόγους. Πρώτον, επειδή η Ευρώπη κατάφερε να ξεπεράσει τις διαφωνίες της και να υιοθετήσει, έστω και με καθυστέρηση ενός μηνός, μια κοινή στάση. Δεύτερον, επειδή η τιμή του πετρελαίου μειώνεται συνεχώς. Τρίτον, επειδή ένα μέρος του αναπτυσσόμενου κόσμου, και κυρίως η Ινδία και η Κίνα, αναπτύσσεται ταχύτατα. Τέταρτον, επειδή τα παθήματα του ΄29 έχουν γίνει μαθήματα. Πέμπτον, επειδή ο Πολ Κρούγκμαν δηλώνει (κάπως) λιγότερο τρομοκρατημένος- και ο Κρούγκμαν ξέρει.
Καιρός λοιπόν να γράψουμε και για τίποτα άλλο . Όπως λέει στη Λιμπερασιόν ο Γάλλος ιστορικός του Τύπου Πατρίκ Εβενό, τα μέσα ενημέρωσης έπαιζαν πάντα σημαντικό ρόλο στη διάδοση των κραχ. Το 1847, η κρίση των εταιρειών σιδηροδρόμου και των τραπεζών επιταχύνθηκε από τον τηλέγραφο. Το 1882, το κραχ της τράπεζας Union Generale, που αποτύπωσε ο Εμίλ Ζολά στο βιβλίο του ΤοΧρήμα , αναγγέλθηκε μεν τηλεφωνικά, αλλά ενισχύθηκε από τον Τύπο. Το 1929, για να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό του νεογέννητου ραδιοφώνου, οι εφημερίδες πολλαπλασίαζαν τις καθημερινές εκδόσεις τους. Σήμερα, τον ρόλο αυτό τον παίζουν οι ιστοσελίδες τους. Το πιάσαμε λοιπόν το υπονοούμενο: αύριο Ομπάμα.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=1404148&ct=2
=======
Μεταγεννέστερη προσθήκη 3/6/2009
Οι κυβερνήσεις...
...δεν ανήκουν πια στις χώρες τους, λέει ο Ντέιβιντ Ρόθκοπφ, που υπήρξε μέλος της κυβέρνησης του Μπιλ Κλίντον. Στο βιβλίο του «Η υπερτάξη: η παγκόσμια ελίτ της εξουσίας και ο κόσμος που κατασκευάζει», ο Αμερικανός πολιτικός υποστηρίζει πως τα 6 δισεκατομμύρια ψυχές του πλανήτη κυβερνώνται από μια ελίτ 6.000 ατόμων. Αυτή η υπερτάξη, λέει, δημιούργησε ένα σωρό περίπλοκα χρηματιστηριακά προϊόντα, τα οποία ουσιαστικά υποκατέστησαν το χρήμα. Πρόκειται για προϊόντα που δεν εκδίδονται από κυβερνήσεις ούτε ελέγχονται από αυτές και που κανείς δεν ξέρει πόσο είναι επικίνδυνα. Έρευνα που έγινε σε μεγάλους αμερικανικούς επενδυτικούς οίκους αποκαλύπτει πως παραπάνω από το 80% των στελεχών τους δεν έχουν επίγνωση των κινδύνων που κρύβουν τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια τα οποία διαχειρίζονται. Όταν αυτή η παγκόσμια οικονομική ελίτ κερδίζει, το ρίσκο (και το κέρδος που συνδέεται με αυτό) παραμένει κρυφό. Όταν χάνει, καλεί τις κυβερνήσεις να φορτώσουν τις ζημιές στον λαό. Όταν οι αγορές πηγαίνουν καλά, οι νεοφιλελεύθερες θεωρίες του Χάγιεκ και του Φρίντμαν χρησιμοποιούνται για να γκρεμίζονται οι φραγμοί που προστατεύουν τους αδυνάτους. Όταν οι αγορές καταρρέουν, επιστρατεύεται ο Κέινς για να διασωθεί το σύστημα. Τι εμπιστοσύνη μπορούν να έχουν οι λαοί στις κυβερνήσεις τους, όταν παίζουν στις πλάτες τους αυτό το παιχνίδι;
Το νόμισμα...
...που ισχύει σήμερα, εδώ και σχεδόν σαράντα χρόνια δεν στηρίζεται πια στον χρυσό ούτε σε κανένα άλλο πολύτιμο μέταλλο. Στηρίζεται στην αξιοπιστία και τη σταθερότητα των οικονομιών. Αυτή η αξιοπιστία κατέρρευσε μαζί με τα χρηματιστήρια. Τώρα που ανεβαίνουν και πάλι, ας μη βιαστούμε να ξεχάσουμε πως αυτό έγινε μόνο και μόνο επειδή υπήρξαν κρατικές εγγυήσεις. Και τι βρίσκεται πίσω από αυτές τις εγγυήσεις; Ο λαός, το μοναδικό εσαεί αξιόπιστο «νόμισμα». Ναι, αυτή η σκέψη δεν είναι καθόλου καπιταλιστική. Αλλά δεν σημαίνει πως το τέλος του νεοφιλελευθερισμού βρίσκεται κοντά. Ας μην ξεχαστούν οι αποφάσεις που ελήφθησαν όταν μαινόταν η θύελλα, μπροστά στις υποσχέσεις που θα δώσουν οι ένοχοι πως δεν θα ξαναμεθύσουν πια με το κρασί της απληστίας (δεν αξίζουν περισσότερο από τις υποσχέσεις ενός αθεράπευτα αλκοολικού). Ο κόσμος έχει ανάγκη από μια νέα οικονομία, που δεν θα αφήνει πια περιθώρια στην πλεονεξία, στις ανισότητες και στην αδιαφορία για τις συνέπειες της κερδοσκοπίας στο κοινωνικό σύνολο. Διαφορετικά, όπως γράφει στο περιοδικό «Αλτερνατίβ Εκονομίκ» ο Γάλλος οικονομολόγος Φιλίπ Φρεμό...
Ο κίνδυνος...
...είναι υπαρκτός για μια επιστροφή στο «business as usual».
Του Ρούσσου Βρανά , rvranas@otenet.gr
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2008
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=1404146&ct=2======
Η κρίση είχε προαναγγελθεί. Πριν από πέντε χρόνια, για την ακρίβεια. Και τα πρώτα θύματά της δεν ήταν οι τράπεζες, αλλά οι πεινασμένοι λαοί του Νότου. Το 1999, το πετρέλαιο βρισκόταν στη χαμηλότερη τιμή του: 10 δολάρια το βαρέλι. Τέσσερα χρόνια μετά, άρχισε να ανεβαίνει. Οι πλούσιες χώρες έσπευσαν τότε να χρηματοδοτήσουν την παραγωγή βιοκαυσίμων, ελπίζοντας ότι είχαν βρει ένα αξιόπιστο υποκατάστατο. Το αποτέλεσμα ήταν να αυξηθεί κατά 84% η τιμή των δημητριακών μέσα σε τέσσερις μήνες και να ξεσπάσουν ταραχές σε όλη την Αφρική. «Το να μετατρέπεις τη διατροφή σε καύσιμο αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», προειδοποιούσε ο Ζαν Ζιγκλέρ, ειδικός αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στη διατροφή. Αλλά κανείς δεν του έδινε σημασία. Ο ανεπτυγμένος κόσμος ζούσε με τις ψευδαισθήσεις του.
Όχι πια. Το «οικονομικό τσουνάμι» του τελευταίου μήνα έφερε τον κόσμο στο χείλος της οικονομικής καταστροφής και ανάγκασε τους ηγέτες του να αλλάξουν εσπευσμένα ρότα. Όπως γράφει στη χθεσινή Γκάρντιαν ο οικονομικός συντάκτης της Λάρυ Έλιοτ, η λέξη «εθνικοποίηση» έπαψε μέσα σε μια νύχτα να είναι βρώμικη και αναδείχθηκε στο σημαντικότερο εργαλείο για τη σωτηρία των ιδρυμάτων από τα οποία εξαρτάται η παγκόσμια οικονομία: των τραπεζών. Πολιτικοί που πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο ξαφνικά έλαμψαν (με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον Γκόρντον Μπράουν), ενώ άλλοι που έχαιραν γενικής εκτίμησης γελοιοποιήθηκαν (όπως η Άνγκελα Μέρκελ). Ώς και το περασμένο Σάββατο, πάντως, υπήρχαν φόβοι ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν κι άλλο.
Τώρα είμαστε πιο αισιόδοξοι. Για πολλούς λόγους. Πρώτον, επειδή η Ευρώπη κατάφερε να ξεπεράσει τις διαφωνίες της και να υιοθετήσει, έστω και με καθυστέρηση ενός μηνός, μια κοινή στάση. Δεύτερον, επειδή η τιμή του πετρελαίου μειώνεται συνεχώς. Τρίτον, επειδή ένα μέρος του αναπτυσσόμενου κόσμου, και κυρίως η Ινδία και η Κίνα, αναπτύσσεται ταχύτατα. Τέταρτον, επειδή τα παθήματα του ΄29 έχουν γίνει μαθήματα. Πέμπτον, επειδή ο Πολ Κρούγκμαν δηλώνει (κάπως) λιγότερο τρομοκρατημένος- και ο Κρούγκμαν ξέρει.
Καιρός λοιπόν να γράψουμε και για τίποτα άλλο . Όπως λέει στη Λιμπερασιόν ο Γάλλος ιστορικός του Τύπου Πατρίκ Εβενό, τα μέσα ενημέρωσης έπαιζαν πάντα σημαντικό ρόλο στη διάδοση των κραχ. Το 1847, η κρίση των εταιρειών σιδηροδρόμου και των τραπεζών επιταχύνθηκε από τον τηλέγραφο. Το 1882, το κραχ της τράπεζας Union Generale, που αποτύπωσε ο Εμίλ Ζολά στο βιβλίο του ΤοΧρήμα , αναγγέλθηκε μεν τηλεφωνικά, αλλά ενισχύθηκε από τον Τύπο. Το 1929, για να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό του νεογέννητου ραδιοφώνου, οι εφημερίδες πολλαπλασίαζαν τις καθημερινές εκδόσεις τους. Σήμερα, τον ρόλο αυτό τον παίζουν οι ιστοσελίδες τους. Το πιάσαμε λοιπόν το υπονοούμενο: αύριο Ομπάμα.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=1404148&ct=2
=======
Μεταγεννέστερη προσθήκη 3/6/2009
| Περικοπές από τον Σβαρτσενέγκερ Στο χείλος της οικονομικής καταστροφής βρίσκεται η Καλιφόρνια | ||
| Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ | ||
| ||
«Το πορτοφόλι μας άδειασε· η τράπεζά μας έκλεισε· στεγνώσαμε από ρευστό», δήλωσε ο κυβερνήτης μιλώντας σε κοινή συνεδρίαση των νομοθετικών σωμάτων. Το έλλειμμα της πολιτείας ξεπερνά τα 24 δισεκατομμύρια δολάρια και τα διαθέσιμα σε ρευστό περιορίζονται ραγδαία. Εν τω μεταξύ, τα έσοδα από τους φόρους έχουν περιοριστεί σημαντικά –η μείωση έφτασε το 27%– και είναι χαμηλότερα από τις προβλέψεις ενώ και η ανεργεία κινείται στα επίπεδα του 11%. Η κυβέρνηση πρέπει να γίνει περισσότερο αποτελεσματική και να παρέχει υπηρεσίες με μικρότερα έξοδα, πρόσθεσε ο Αρ.Σβαρτσενέγκερ. Εξήγγειλε μεγάλες περικοπές στη χρηματοδότηση της δημόσιας παιδείας και προγραμμάτων πρόνοιας και υγείας, απολύσεις πολιτειακών υπαλλήλων και περικοπές μισθών. Νομοθέτες και στελέχη της πολιτειακής κυβέρνησης πιέζουν για την ψήφιση του προϋπολογισμού μέχρι τις 15 Ιουνίου καθώς με το νέο οικονομικό έτος που αρχίζει την 1η Ιουλίου η πολιτεία θα αδυνατεί να πληρώσει τους μισθούς. Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από Associated Press |
Σχόλια