Η αποκατάσταση του κρατικού ρόλου στην οικονομία είναι γεγονός, αφού υπέστη απηνείς διωγμούς εδώ και τριάντα χρόνια: απόδειξη η εθνικοποίηση δύο προβληματικών κολοσσών που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της αμερικανικής στεγαστικής πίστης.
Από τη δεκαετία...
... του 1970, στη μητρόπολη του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ, είχε επικρατήσει η άποψη πως ο κρατικός παρεμβατισμός στην οικονομία επιδρά ανασταλτικά στην ανάπτυξη μιας χώρας. Τα επιχειρήματα των υποστηρικτών της φαίνονταν πειστικά: ο μεγάλος κρατικός τομέας αποθαρρύνει τις ιδιωτικές επενδύσεις, τα προγράμματα κοινωνικής προστασίας είναι αναποτελεσματικά και κάνουν τους ανθρώπους εξαρτημένους κι όλα αυτά μαζί περιορίζουν την παραγωγικότητα. Με τα χρόνια, στην άποψη αυτή προσχώρησαν και τα δύο μεγάλα κόμματα της Αμερικής, καθώς και τα κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα της Ευρώπης. Έκτοτε, όμως, μια σειρά από έρευνες που έκαναν στις οικονομίες πλούσιων χωρών σε όλον τον κόσμο διακεκριμένοι οικονομολόγοι καταλήγουν στο συμπέρασμα πως ο αυξημένος κρατικός ρόλος στην οικονομία δεν οδηγεί αυτόματα στην επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης (παρεκτός αν υπάρχει κακοδιαχείριση). Ένας από αυτούς είναι ο Πίτερ Λίντερτ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας που, αφού μελέτησε έναν αιώνα στατιστικών δεδομένων σε πολλές χώρες, διαπίστωσε πως οι κοινωνικές δαπάνες δεν επιβραδύνουν ούτε την παραγωγικότητα ούτε την αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Στατιστικά, ο Λίντερτ δεν βρήκε καμιά σχέση ανάμεσα στο επίπεδο των κοινωνικών δαπανών και την οικονομική ανάπτυξη. Χώρες με μεγάλο κρατικό τομέα, όπως η Νορβηγία, αναπτύσσονται ταχύτατα και παράγουν υψηλό βιοτικό επίπεδο. Σε παρόμοια συμπεράσματα κατέληξε και ο οικονομολόγος Τζόλε Σλέμροντ του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν: δεν υπάρχει καμιά αποδείξιμη σχέση ανάμεσα στο μέγεθος του κράτους και την ανάπτυξη. Αντί λοιπόν οι κυβερνήσεις να συναγωνίζονται σήμερα ποια θα ψαλιδίσει περισσότερο το κράτος, λέει στην εφημερίδα «Μπόστον Γκλόουμπ» ο Τζεφ Μάρικ, ένας άλλος οικονομολόγος, καλά θα κάνουν να αποδεχθούν ότι «το κράτος είναι μέσα στη ζωή μας και είναι μάλιστα απαραίτητο για μια υγιή οικονομία».
Η παρατεταμένη...
... επίθεση της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας του «μικρού κράτους» φαίνεται να πλησιάζει στο τέλος της. Ιδού και η νέμεσή της: ανήμπορη να αντιμετωπίσει μια οικονομική κρίση που την προκάλεσε η ίδια, επιστρατεύει το κράτος για να τη διαχειριστεί. Οι χώρες που δεν ακολούθησαν αυτό τον ολισθηρό δρόμο εξακολουθούν να έχουν υψηλή ανάπτυξη, μολονότι διατηρούν γενναιόδωρες κοινωνικές δαπάνες. Το παράδειγμα της Νορβηγίας είναι κλασικό: μεγάλο κοινωνικό κράτος που χρηματοδοτείται από υψηλή φορολογία, αλλά και παραγωγικότητα που ξεπερνά την αμερικανική. Ακόμη και η Σουηδία, με το πιο γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος, εδώ και 20 χρόνια αναπτύσσεται σταθερά.
Για πολλά...
... χρόνια, μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα που εξυπηρετήθηκαν από την άποψη πως το κράτος είναι άχρηστο ή και επιβλαβές για την οικονομία, τώρα χτυπούν την πόρτα του για να κρατικοποιήσει τις ζημιές που υπέστησαν από την κερδοσκοπία τους. Πρόκειται βέβαια για μια απάτη εις βάρος των φορολογουμένων, αλλά και για μια δεινή ήττα της «αντικρατικής οικονομίας» του νεοφιλελευθερισμού.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=86282&ct=2
Από τη δεκαετία...
... του 1970, στη μητρόπολη του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ, είχε επικρατήσει η άποψη πως ο κρατικός παρεμβατισμός στην οικονομία επιδρά ανασταλτικά στην ανάπτυξη μιας χώρας. Τα επιχειρήματα των υποστηρικτών της φαίνονταν πειστικά: ο μεγάλος κρατικός τομέας αποθαρρύνει τις ιδιωτικές επενδύσεις, τα προγράμματα κοινωνικής προστασίας είναι αναποτελεσματικά και κάνουν τους ανθρώπους εξαρτημένους κι όλα αυτά μαζί περιορίζουν την παραγωγικότητα. Με τα χρόνια, στην άποψη αυτή προσχώρησαν και τα δύο μεγάλα κόμματα της Αμερικής, καθώς και τα κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα της Ευρώπης. Έκτοτε, όμως, μια σειρά από έρευνες που έκαναν στις οικονομίες πλούσιων χωρών σε όλον τον κόσμο διακεκριμένοι οικονομολόγοι καταλήγουν στο συμπέρασμα πως ο αυξημένος κρατικός ρόλος στην οικονομία δεν οδηγεί αυτόματα στην επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης (παρεκτός αν υπάρχει κακοδιαχείριση). Ένας από αυτούς είναι ο Πίτερ Λίντερτ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας που, αφού μελέτησε έναν αιώνα στατιστικών δεδομένων σε πολλές χώρες, διαπίστωσε πως οι κοινωνικές δαπάνες δεν επιβραδύνουν ούτε την παραγωγικότητα ούτε την αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Στατιστικά, ο Λίντερτ δεν βρήκε καμιά σχέση ανάμεσα στο επίπεδο των κοινωνικών δαπανών και την οικονομική ανάπτυξη. Χώρες με μεγάλο κρατικό τομέα, όπως η Νορβηγία, αναπτύσσονται ταχύτατα και παράγουν υψηλό βιοτικό επίπεδο. Σε παρόμοια συμπεράσματα κατέληξε και ο οικονομολόγος Τζόλε Σλέμροντ του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν: δεν υπάρχει καμιά αποδείξιμη σχέση ανάμεσα στο μέγεθος του κράτους και την ανάπτυξη. Αντί λοιπόν οι κυβερνήσεις να συναγωνίζονται σήμερα ποια θα ψαλιδίσει περισσότερο το κράτος, λέει στην εφημερίδα «Μπόστον Γκλόουμπ» ο Τζεφ Μάρικ, ένας άλλος οικονομολόγος, καλά θα κάνουν να αποδεχθούν ότι «το κράτος είναι μέσα στη ζωή μας και είναι μάλιστα απαραίτητο για μια υγιή οικονομία».
Η παρατεταμένη...
... επίθεση της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας του «μικρού κράτους» φαίνεται να πλησιάζει στο τέλος της. Ιδού και η νέμεσή της: ανήμπορη να αντιμετωπίσει μια οικονομική κρίση που την προκάλεσε η ίδια, επιστρατεύει το κράτος για να τη διαχειριστεί. Οι χώρες που δεν ακολούθησαν αυτό τον ολισθηρό δρόμο εξακολουθούν να έχουν υψηλή ανάπτυξη, μολονότι διατηρούν γενναιόδωρες κοινωνικές δαπάνες. Το παράδειγμα της Νορβηγίας είναι κλασικό: μεγάλο κοινωνικό κράτος που χρηματοδοτείται από υψηλή φορολογία, αλλά και παραγωγικότητα που ξεπερνά την αμερικανική. Ακόμη και η Σουηδία, με το πιο γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος, εδώ και 20 χρόνια αναπτύσσεται σταθερά.
Για πολλά...
... χρόνια, μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα που εξυπηρετήθηκαν από την άποψη πως το κράτος είναι άχρηστο ή και επιβλαβές για την οικονομία, τώρα χτυπούν την πόρτα του για να κρατικοποιήσει τις ζημιές που υπέστησαν από την κερδοσκοπία τους. Πρόκειται βέβαια για μια απάτη εις βάρος των φορολογουμένων, αλλά και για μια δεινή ήττα της «αντικρατικής οικονομίας» του νεοφιλελευθερισμού.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=86282&ct=2
Σχόλια