Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
25 Οκτωβρίου 2020
Η παράταση και κλιμάκωση της κρίσης στα ελληνοτουρκικά τείνει να
“πολώσει” το ελληνικό “σύστημα”, υπό την ευρεία έννοια του όρου, γύρω
από δύο καταστροφικούς για τη χώρα άξονες. Ο ένας ρέπει σε απαράδεκτες
εθνικές παραχωρήσεις, ο άλλος σε τυχοδιωκτισμούς που μπορούν να
οδηγήσουν σε πόλεμο. Η εμφάνισή τους αντανακλά την πολύ μεγάλη αδυναμία
του ελληνικού εθνικού και κοινωνικού σχηματισμού και τις αντιφατικές
εξωτερικές πιέσεις επ’ αυτού. Αντανακλούν διαφορετικές τάσεις και
αποκλίνουσες στρατηγικές εντός ενός δυτικού συστήματος, πιο διασπασμένου
από ποτέ άλλοτε μετά το 1945. Οι δύο τάσεις φαίνονται αντιφατικές,
αλληλοσυμπληρώνονται όμως και αλληλοτροφοδοτούνται. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Για να οριοθετηθούν θαλάσσιες ζώνες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, πρέπει να ξέρει κάποιος ποια είναι η Ελλάδα και ποια είναι η Τουρκία. Προφανώς, άλλη οριοθέτηση προκύπτει αν το Αγαθονήσι είναι ελληνικό και άλλη αν είναι τουρκικό. Ή θα πρέπει δηλαδή να παραιτηθεί η Τουρκία από τις εδαφικές διεκδικήσεις της στο Αιγαίο και τη θεωρία της “ασαφούς” κυριαρχίας επί δεκάδων νήσων, ή θα πρέπει να παραπεμφθούν και όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί στο δικαστήριο της Χάγης, να αποφανθεί δηλαδή το δικαστήριο αν καλώς το Αγαθονήσι είναι ελληνικό.
Η μόνη άλλη λύση θα ήταν ίσως να εξαιρεθεί το Αιγαίο από οριοθετήσεις και αυτές να γίνουν μόνο σε ότι αφορά την υπόλοιπη Ανατολική. Μεσόγειο, δηλαδή έξω από την περίμετρο του ελληνικού νησιωτικού συμπλέγματος. Για το Αιγαίο υπάρχει η ελληνοτουρκική συμφωνία παγώματος των ερευνών και, κατά τη γνώμη μας, θα ήταν μείζον εθνικό και παγκόσμιο έγκλημα να πάμε να βγάλουμε πετρέλαια, αν υπάρχουν, από έναν από τους σημαντικότερους κλιματικούς, αισθητικούς, ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους του κόσμου, ένα μνημείο του ανθρώπινου πολιτισμού, την πατρίδα του Όμηρου, του Ηράκλειτου, του Δημόκριτου, του Πρωταγόρα, του Αρίσταρχου, του Ιπποκράτη. Πρέπει να αναδείξουμε το Αιγαίο και η ανάδειξή του θα είναι τεράστια προσφορά στον πολιτισμό, την ακτινοβολία, την άμυνα και την ευημερία της χώρας.
Να θυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι το σύνταγμα της Ελλάδα απαγορεύει τη μεταβολή της εδαφικής σύστασής της.
Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, ο κ. Χρίστος Ροζάκης είχε ρίξει την ιδέα, προτού αρχίσουν οι διερευνητικές, να τεθεί ένα ερώτημα για τα νησιά στη Χάγη. Εντούτοις, ακόμα και η πιο υποχωρητική έναντι της Τουρκίας κυβέρνηση των τελευταίων 40 χρόνων, αυτή του Σημίτη, δεν τόλμησε να προχωρήσει. Μόνο στο Ελσίνκι αποδέχθηκε την ύπαρξη μεθοριακών διαφορών και συναφών ζητημάτων, αλλά και αυτό τον όρο δεν τόλμησε ούτε και η ίδια να τον εφαρμόσει.
Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση εξετάζει τώρα ξανά τέτοιες ιδέες, ιδέες που δεν τις εμποδίζουν όσα έγιναν γνωστά για τις συμφωνίες Σουρανή-Καλίν. Βρίσκουν άλλωστε απήχηση στην αρθρογραφία ορισμένων φιλοκυβερνητικών σχολιαστών και εφημερίδων, που αναπαράγουν το δίλημμα Σημίτη του 1996 “πόλεμος ή ειρήνη;”. Αν θέσεις έτσι το ερώτημα, υπογράφεις συνθηκολόγηση την επομένη, όπως στα Ίμια. (Όχι ότι η προταθείσα τότε εναλλακτική ήταν καλύτερη, δηλαδή να βυθίσουμε τον τουρκικό στόλο επειδή είχαμε τακτικό πλεονέκτημα, μην έχοντας καμία ιδέα για το τι θα γινόταν από κει και πέρα).
Αν η κυβέρνηση προχωρήσει με τέτοιες ιδέες και παραπέμψει τυχόν σε δικαιοδοσία δικαστηρίων (αμφιβόλου αμεροληψίας) την εδαφική σύσταση της χώρας, όπως και τη μερική ή ολική αποστρατιωτικοποίηση νησιών ή το καθεστώς της μειονότητας στη Θράκη, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πέσει. Καλό τέλος δεν θα έχει πάντως και θα προκαλέσει ανήκεστο βλάβη στο ήδη, οριακής βιωσιμότητας, ελληνικό κράτος-έθνος.
Υπάρχει περίπτωση να γίνει και πόλεμος έτσι. Το 2020 δεν είναι 1996. Η Ελλάδα δύσκολα θα αντέξει μια καινούρια ταπείνωση, μετά από όσες υπέστη με τα Μνημόνια και τις Δανειακές. Κυρίως όμως, υπάρχουν τώρα διεθνή κέντρα ισχύος που επιδιώκουν ενδεχομένως ελληνοτουρκική σύρραξη για να εξυπηρετήσουν δικά τους συμφέροντα. Μπορεί να εκμεταλλευθούν την κρίση και τη μείζονα αστάθεια που θα προκαλέσει μια συνθηκολόγηση, για να ευνοήσουν την άνοδο στην εξουσία στην Ελλάδα δυνάμεων που θα οδηγήσουν σε πόλεμο. Σε κάθε περίπτωση, αν η Ελλάδα βάλει με την υπογραφή της την Τουρκία στο Αιγαίο θα έχει υπογράψει ταυτόχρονα και το τέλος της.
Από τη συνθηκολόγηση στον τυχοδιωκτισμό
Τα πράγματα γίνονται όμως πολύ πιο επικίνδυνα γιατί αναπτύσσεται τώρα, παράλληλα με τις τάσεις συνθηκολόγησης, όχι μια έλλογη αντίσταση σε αυτές, που θάταν καλοδεχούμενη, αλλά ένα μπλοκ προσώπων και δυνάμεων που φτάνουν ενίοτε σε εξτρεμιστικές και εξωφρενικές ιδέες για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ιδέες που θα οδηγήσουν σε περιπέτειες και καταστροφή τον ελληνισμό αν υιοθετηθούν. Ουσιαστικά μας προτείνουν να πέσουμε στην παγίδα του Ερντογάν οδηγούμενοι με το πρώτο σε πόλεμο, το πιθανότερο αποτέλεσμα του οποίου θα είναι η καταστροφή και των δύο χωρών.
Τα κάναμε στο παρελθόν αυτά, το 1897, το 1921 και το 1974, προκαλώντας τη Μικρασιατική και την Κυπριακή Καταστροφή. Μια τρίτη, Ελληνική Καταστροφή θα είναι η τελευταία.
H τάση αυτή εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετούς ελληνικής κρίσης, παράλληλα και με αυτήν και με την βαθμιαία επιδείνωση των σχέσεων της Τουρκίας με τη Δύση και το Ισραήλ. Πιθανότατα, θα είχε ήδη προκαλέσει τη σημερινή κρίση με την Τουρκία από το 2013, αν ο τότε Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δεν είχε το θάρρος και την ευθυκρισία να αντισταθεί στις ισχυρές πιέσεις που δέχτηκε να ανακηρύξει ΑΟΖ.
Μια τέτοια ανακήρυξη δεν θα προσέφερε κανένα ουσιαστικό, νομικό ή πραγματικό πλεονέκτημα στην Ελλάδα, αφού για να ισχύσει ΑΟΖ πρέπει να οριοθετηθεί, αλλά θα οδηγούσε πιθανότατα σε σοβαρή κρίση με την ‘Αγκυρα. Με τον ίδιο τρόπο που το κύριο αποτέλεσμα των κυπριακών γεωτρήσεων (απολύτως νόμιμων αλλά χωρίς σχέδιο) ήταν η μεν Exxon να έχει φύγει “προσωρινά” από την κυπριακή ΑΟΖ και να έχει πάει εκεί η Τουρκία! ‘Η με τον αγωγό EastMed που, ενώ δεν έχει καμιά σοβαρή πιθανότητα να κατασκευασθεί, συνέβαλε στο να είμαστε τώρα στα πρόθυρα πολέμου με την Τουρκία. Αυτά συμβαίνουν όταν κάνεις πολιτική όχι μελετώντας και σχεδιάζοντας με το δικό μυαλό, αλλά κάνοντας όσα σου υποβάλλουν τρίτοι, που τις μακροπρόθεσμες επιδιώξεις τους αγνοείς.
Φτιάχνοντας το “κλίμα”
Σημειωτέον, η δημιουργία πολεμoχαρούς κλίματος στην Ελλάδα, στηριγμένου σε εν πολλοίς παραποιημένα στοιχεία, άρχισε στα τέλη 2017, μετά τη δήλωση Πάιατ στη Σία Κοσιώνη ότι φοβάται πόλεμο. Προηγήθηκε ενάμισυ και πλέον έτος της εισόδου των ελληνοτουρκικών σε φάση οξείας έντασης και αγκάλιασε τη μεγάλη πλειοψηφία των ελληνικών μέσων ενημέρωσης τότε. Μια μέρα μάλιστα, γράφτηκε ότι οι Τούρκοι ετοιμάστηκαν να καταλάβουν το Καστελόριζο, μας το σφύριξαν Αμερικανο-Ισραηλινοί, πήραμε τα μέτρα μας και αποφύγαμε το κακό. Το μόνο πρόβλημα της ιστορίας ήταν ότι τα τουρκικά στρατεύματα που θα μπορούσαν να κάνουν τέτοια επιχείρηση δεν ήταν απέναντι από το Καστελόριζο. Είχαν πάει στο Αφρίν της Συρίας, όπως αποκάλυψε τότε ο Σάββας Καλεντερίδης των εκδόσεων “Ινφογνώμων”…
Είναι παράξενο ότι αυτή η παραπληροφόρηση συνεχίζεται τώρα, που η Άγκυρα προσφέρει από μόνη της υπερεπαρκείς λόγους να την επικρίνει κανείς. Τώρα, μεταξύ άλλων, παραπληροφόρησαν μαζικά τον ελληνικό λαό, υποστηρίζοντας ότι είναι ελληνική όλη η υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου, και όχι προς οριοθέτηση υφαλοκρηπίδα, όπως είναι το ακριβές, ενώ δεν έλειψαν και fake news στο διαδίκτυο κάθε πιθανού και απιθάνου περιεχομένου. Είπαν επίσης ότι υπάρχουν ελληνικά χωρικά ύδατα πέραν των έξι μιλίων.
Άρθρα σε μεγάλες, mainstream εφημερίδες και δημόσιες τοποθετήσεις παρουσίασαν συστηματικά και ως αναπόφευκτο και ως περίπατο πόλεμο με την Τουρκία. ‘Αλλα έκαναν λόγο για στρατιωτικούς που είναι δυσαρεστημένοι, εξηγώντας ότι είναι υποχρέωση των στρατιωτικών, εκ του συντάγματος, να πηγαίνουν αυτόματα, από μόνοι τους, σε πόλεμο! Άλλοι ζήτησαν τη βύθιση του “Ορούτς Ρέις” σε διεθνή ύδατα, κάτι που, αν δεν προκαλούσε πόλεμο, θα μετέτρεπε πάντως την Ελλάδα από κατήγορο σε κατηγορούμενη.
Προτάσεις αυτοκτονίας
Μερικοί έφτασαν στο σημείο να μας προτείνουν να αυτοκτονήσουμε, εξαπολύοντας προληπτικό πόλεμο κατά της Τουρκίας! Απόστρατοι στρατηγοί, αντί να πάνε στο ΓΕΕΘΑ και την κυβέρνηση να υποβάλλουν τις ιδέες τους για τον εξοπλισμό των νησιών τις πρότειναν με άρθρα τους, ενισχύοντας την ένταση και τα τουρκικά επιχειρήματα για αποστρατιωτικοποίηση. Αν ψάξετε στο τουρκικό Google θα δείτε πόσα τέτοια ελληνικά άρθρα μεταφράζονται στα τούρκικα, ώστε να τροφοδοτήσουν το εκεί πολεμοχαρές κλίμα. Τα πήγαν με υπόμνημα στην Ε.Ε. οι Τούρκοι το καλοκαίρι, υπόμνημα στο οποίο δεν απήντησε ποτέ με συστηματικό τρόπο η ελληνική διπλωματία. (Και μάλλον δεν μπορεί να απαντήσει, υποθέτουμε γιατί δεν είχαμε κανένα σχέδιο όταν ανοίγαμε το θέμα υδρογονανθράκων και δεν έχουμε και τώρα.)
Μου λένε άνθρωποι που εκτιμώ ότι πρόκειται για γραφικότητες, ότι δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθούν πολιτικοί να εφαρμόσουν τέτοιες ιδέες κλπ. Ίσως. Αλλά ελάχιστοι πρόβλεψαν στον παρελθόν ότι πολιτικός σαν τον Τραμπ θα μπορούσε να εκλεγεί Πρόεδρος. Πολύ λίγοι προέβλεψαν το Brexit ή την καταστροφή της Ελλάδας από μια συμμαχία Γερμανίας (Ε.Ε.) και ΗΠΑ (ΔΝΤ).
Δεν τα προέβλεψαν γιατί εκτιμούσαν ότι ισχύουν ακόμα βασικές σταθερές του δυτικού συστήματος και του μεταπολεμικού κόσμου. Απεδείχθη ότι δεν ισχύουν. Αυτό μπορεί να καταστήσει δυνατό ότι ήταν αδιανόητο.
Μπορεί να πρόκειται για “γραφικότητες”, αλλά, όταν σημειώνεται τόσο μεγάλη διείσδυση των “γραφικοτήτων” σε σημαντικό τμήμα των κατεστημένων μέσων ενημέρωσης και των social media και στις παρυφές ακόμα του πολιτικού συστήματος, χωρίς καμία σοβαρή αντίδραση και αντίλογο, οι “γραφικότητες” αποκτούν υλική ισχύ. Επηρεάζεται η κοινή γνώμη, φτιάχνεται κλίμα. Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να εφαρμοστούν τέτοιες ιδέες, αν εμφανισθούν αύριο κατάλληλες συνθήκες. Οι καθημερινές σχεδόν τουρκικές προκλήσεις και η βαθύτατη εσωτερική μας κρίση μπορούν να τις δημιουργήσουν.
Επιπλέον τροφοδοτούν την ένταση, πέραν του σημείου που είναι απαραίτητο για την άμυνα της χώρας. Για να οδηγήσεις δύο δυνάμεις που δεν θέλουν αρχικά να πάνε σε πόλεμο, πρέπει να τις εγκλωβίσεις σε αυτοτροφοδοτούμενες δυναμικές, δηλαδή σε κατάσταση που οποιαδήποτε μη επιθετική απάντηση σε κάποιο ζήτημα θεωρείται προδοσία.
Παρασύρονται από την κατάσταση και πολλοί καλόπιστοι, αλλά ελάχιστα ενημερωμένοι άνθρωποι, που δεσμεύονται πειθόμενοι, από τον ένα ή τον άλλο, για θέματα που δεν έχουν μελετήσει σε βάθος, και μετά δεν θέλουν να εκτεθούν αναιρώντας ιδέες που έχουν ήδη υιοθετήσει.
H Google
Αν επρόκειτο για ψευτοπαλληκαρισμούς ενός “νέου Κολοκοτρώνη”, που γράφει στο Facebook από την Κάτω Παναγιά, αυτά δεν θα είχαν ίσως μεγάλη σημασία. Αλλά τα άρθρα δημοσιεύονται στις μεγαλύτερες ελληνικές εφημερίδες, οι ιδέες συχνά κυριαρχούν στα ραδιόφωνα και τηλεοπτικά πάνελ, ακόμα και οι αντίπαλοί τους είναι σε αμηχανία και προτιμούν να τις προσπεράσουν χωρίς αντίκρουση.
Η Google δεν είναι σύνδεσμος γραφικών τύπων, είναι πολυεθνική με αποδεδειγμένη διεθνώς τεράστια δυνατότητα χειραγώγησης ολόκληρων χωρών. Μπείτε να δείτε το κλίμα που φτιάχνει με τις ενημερώσεις που στέλνει καθημερινά, μέσω κινητών, σε εκατομμύρια Έλληνες που πιθανώς δεν διαβάζουν καν εφημερίδα.
Θα ήταν αδύνατο να συμβούν αυτά, αν σημαντικές δυνάμεις μέσα στην ελληνική ελίτ δεν είχαν υιοθετήσει ήδη τυχοδιωκτικές ιδέες των οποίων την ευθύνη δεν θέλουν να αναλάβουν ευθέως, αλλά ετοιμάζουν το έδαφος για την εφαρμογή τους, πιθανώς όχι αύριο, αλλά στην πρώτη ευκαιρία που θα δοθεί.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία όσων εμφανίζονται τώρα τόσο μαχητικοί υπερασπιστές του έθνους, δεν εξέφρασαν την αντίθεσή τους, ούτε ήταν παρόντες στη δημόσια σφαίρα όταν αφοπλίζαμε την Κύπρο (S300), αποδεχόμαστε εδαφικές διεκδικήσεις της Τουρκίας (Ελσίνκι), δεσμευόμαστε να μην επεκτείνουμε μονομερώς τα χωρικά μας ύδατα (Μαδρίτη), αναγνωρίζαμε ζωτικά συμφέροντα στην Τουρκία (Μαδρίτη), παραδίδαμε τον ηγέτη των Κούρδων στην ‘Αγκυρα ή μετατρεπόμαστε σε φανατικούς θιασώτες της τουρκικής ένταξης χωρίς προγενέστερη άρση των τουρκικών διεκδικήσεων. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα στήριξαν, λόγω και έργω, αυτές τις πολιτικές. Τώρα τι συνέβη και έχουμε “πανδημία” υπερπατριωτισμού;
Κι αν είναι τόσο μαχητικοί πατριώτες, γιατί δεν ενοχλήθηκαν και δεν ενοχλούνται, στην μεγάλη πλειοψηφία τους, από την εκχώρηση της οικονομικής κυριαρχίας στην Ελλάδα προς τους “Πιστωτές”; Φοβόντουσαν την απόλυτη καταστροφή αν κάναμε στάση πληρωμών για να υπερασπιστούμε τη χώρα μας και το μέλλον των παιδιών μας, δεν φοβούνται τις επιπτώσεις ενός πολέμου;
Τι άμυνα και τι πόλεμο μπορεί να κάνει χώρα που ετοιμάζεται να “καρατομήσει” τώρα τον πληθυσμό της, με τον πτωχευτικό κώδικα;
Εκχωρείται το θεμέλιο της εθνικής άμυνας
Γιατί δεν έβγαλαν όλοι αυτοί κιχ για την συντελούμενη τώρα μεταβίβαση του θεμελίου της εθνικής άμυνας σε ξένες δυνάμεις, δηλαδή του συνόλου των αμυντικών βιομηχανιών της χώρας και των υποδομών διπλής χρήσης, όπως ναυπηγεία, αεροδρόμια και λιμάνια;
Τους μάραναν τα 12 αντί των 6 μιλίων, δεν τους ενοχλεί καθόλου η μεταβίβαση των ελληνικών αμυντικών βιομηχανιών, που σημαίνει ουσιαστικά τέλος της ελληνικής εθνικής άμυνας. Οι εφημερίδες μας δεν το έγραψαν καλά-καλά, το θέμα δεν είναι ούτε ως είδηση γνωστό και δεν υπάρχει άξια λόγου αντίδραση, όπως δεν υπάρχει και στο ζήτημα των αμερικανικών βάσεων.
Αντιμέτωπος με το “Σισμίκ” το 1987, ο Ανδρέας Παπανδρέου ανέστειλε τη λειτουργία των αμερικανικών βάσεων. Τώρα τις μεγαλώνουμε και τις επεκτείνουμε σε όλη τη χώρα, ουδείς όμως από τους “νέο-εθνικόφρονες” υπερπατριώτες ή από την υποτιθέμενη Αριστερά, δεν ενοχλείται και δεν αντιδρά. Η νέα “εθνικοφροσύνη” έχει απαγορεύσει στον εαυτό της να ασχολείται με το τι κάνουν οι “εταίροι”, “σύμμαχοι” και “προστάτες” της χώρας, ενδιαφέρεται αποκλειστικά για τις εξ Ανατολών απειλές, αδιαφορεί για οποιαδήποτε άλλη!
Αιχμή του δόρατος αυτών των δυνάμεων τείνει να γίνει τώρα η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, αγνοώντας την τουρκική απειλή πολέμου, μια ιδέα την οποία υιοθέτησε μάλιστα μερικώς, υποθέτουμε από ένα συνδυασμό μεγάλης άγνοιας και επικίνδυνου καιροσκοπισμού, η ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Λόγω της τεράστιας, κεντρικής σημασίας αυτού του θέματος για την εξωτερική και αμυντική πολιτική της χώρας, θα ασχοληθούμε αναλυτικά σε επόμενο άρθρο μας.
Δημοσιεύτηκε στο https://kosmodromio.gr/2020/10/25/duo-terastioi-kindunoi-xagh-kai-12-mili/
================
26 Οκτωβρίου 2020
Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης παραχώρησε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος στο πλαίσιο της σημερινής επισκέψεώς του (26/10), στην Αθήνα θα έχει συνομιλίες στις 12 το μεσημέρι με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και το απόγευμα με τον Έλληνα ομόλογό του, Νίκο Δένδια.
Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας εκφράζει τη χαρά του που του δίνεται η ευκαιρία να επισκεφθεί ξανά την Ελλάδα, τονίζοντας ότι η διοργάνωση των κοινών θεματικών Ετών έχει γίνει μια καλή παράδοση αλλά και μια επιπλέον απόδειξη της στενής σύνδεσης των ιστορικών διαδρομών του ρωσικού και του ελληνικού λαού.
Σε ό,τι αφορά στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, ο Σεργκέι Λαβρόφ διαμηνύει ότι η θέση της Ρωσίας, η οποία υπέγραψε τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, βασίζεται στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που περιλαμβάνονται σε αυτή τη συνθήκη και σημειώνει πως το άρθρο 3 της Σύμβασης προβλέπει ότι κάθε κράτος έχει το κυρίαρχο δικαίωμα να καθορίσει το εύρος των χωρικών υδάτων του έως τα 12 ναυτικά μίλια.
Αναφερόμενος στην Αγία Σοφία, επισημαίνει πως αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, το οποίο ανήκει σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, έχει εξαιρετική πολιτιστική και ιστορική αξία, είναι ιερός τόπος για τους Ορθοδόξους πιστούς της χώρας του και όλου του κόσμου και προσθέτει ότι για τους Ρώσους έχει ιδιαίτερη πνευματική σημασία. Παράλληλα, παραπέμπει στις δηλώσεις που έχουν κάνει οι εκπρόσωποι της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για το καθεστώς του ναού και εκτιμά ότι είναι σημαντική για την αξιολόγηση της κατάστασης του Ναού, η δραστηριότητα της ομάδας παρατηρητών-εμπειρογνωμόνων του Κέντρου της Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO και του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS).
Επίσης, εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία του και στηλιτεύει την απόφαση της Τουρκίας για τα Βαρώσια καθιστώντας σαφές πως έρχεται σε αντίθεση με μια σειρά ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και διαμηνύοντας ότι οιεσδήποτε μονομερείς ενέργειες εμποδίζουν τη διαμόρφωση της εποικοδομητικής ατμόσφαιρας και δημιουργούν πρόσθετες επιπλοκές στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την οριστική διευθέτηση αυτού του παλιού προβλήματος.
Περαιτέρω, ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας εκφράζει την ευγνωμοσύνη του στην Ελλάδα για την αρωγή στον επαναπατρισμό των Ρώσων πολιτών κατά το πρώτο κύμα του κορονοϊού. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο κ. Λαβρόφ στο Έτος Ιστορίας μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας το οποίο σχεδιάζεται να διεξαχθεί το 2021, που συμπίπτει με τους εορτασμούς της επετείου των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης και υπογραμμίζει ότι θα αποτελέσει άλλη μια απόδειξη της στενής σύνδεσης των ιστορικών διαδρομών του ρωσικού και του ελληνικού λαού.
Εμβαθύνοντας στις διμερείς εμπορικές και οικονομικές σχέσεις, ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας προτάσσει πως οι δύο χώρες έχουν μπροστά στενή από κοινού δουλειά για την αποκατάσταση, τουλάχιστον, του προ κρίσης κορωνοϊού όγκου εμπορίου και γνωστοποιεί πως κατά τις επαφές του στην Ελλάδα προσβλέπει στην εις βάθος συζήτηση αυτού του θέματος.
Ερωτηθείς σχετικά με την εμπλοκή της Τουρκίας στις διενέξεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, τη Συρία και τη Λιβύη, αναφέρει ότι Ρωσία και Τουρκία εργάζονται για τη διευθέτηση των συγκρούσεων σε όλες αυτές τις εστίες έντασης, επισημαίνοντας την ίδια στιγμή ότι οι θέσεις των δύο χωρών για την επίλυση ορισμένων περιφερειακών αντιπαραθέσεων μπορεί, για αντικειμενικούς λόγους, να διαφέρουν σημαντικά. Πιο συγκεκριμένα, επισημαίνει ότι στο θέμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ η προσέγγιση της Ρωσίας και της Τουρκίας έχει η καθεμία δικές της αποχρώσεις.
Ακολουθεί η συνέντευξη του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ στον Δημήτρη Μάνωλη για το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Τι σηματοδοτεί η επίσκεψή σας στην Αθήνα, 4 χρόνια μετά την τελευταία; Εκτιμάτε ότι ο εορτασμός των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση αποτελεί ευκαιρία για την περαιτέρω εμβάθυνση των ελληνορωσικών σχέσεων και σε ποιους τομείς;
Χαίρομαι που μου δίνεται η ευκαιρία να επισκεφθώ ξανά την Ελλάδα. Η προηγούμενη επίσκεψη εργασίας στην Αθήνα το 2016 συνέπεσε με την υλοποίηση του άνευ προηγουμένου κλίμακας κοινού σχεδίου – του αφιερωματικού Έτους Ρωσίας – Ελλάδας, κεντρικό γεγονός του οποίου αποτέλεσε η επίσκεψη στη χώρα σας του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Έκτοτε η διοργάνωση των κοινών θεματικών Ετών έχει γίνει μια καλή παράδοση. Το 2017-2018 διοργανώθηκε με επιτυχία το Έτος Τουρισμού, το 2019-2020 – το κοινό Έτος Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Το 2021 σχεδιάζεται να διεξαχθεί το Έτος Ιστορίας, που συμπίπτει, και είναι συμβολικό αυτό, με τους εορτασμούς της επετείου των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.
Οι επικείμενες εκδηλώσεις θα αποτελέσουν άλλη μια απόδειξη της στενής σύνδεσης των ιστορικών διαδρομών του ρωσικού και του ελληνικού λαού. Είναι ευχάριστο ότι στη χώρα σας θυμούνται το ρόλο που έπαιξε η Ρωσία στην ανάκτηση από την Ελλάδα της ανεξαρτησίας της και στη θεμελίωση της κρατικής υπόστασής της, τιμούν τη μνήμη του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος, του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας Ιωάννη Καποδίστρια. Με τη σειρά τους, οι εξέχοντες Ρώσοι ποιητές, όπως ο Αλεξάντρ Πούσκιν, ο Βίλχελμ Κιουχελμπέχερ, ο Κοντράτι Ριλέιεβ, ο Βασίλι Καπνίστ, ο Φιόντορ Γκλίνκα και άλλοι είχαν εξυμνήσει πολλές φορές τον γεμάτο αυταπάρνησης αγώνα του φιλελεύθερου ελληνικού λαού.
Μια νέα πρόκληση, τόσο για τις οικονομίες των χωρών μας όσο και για τη διμερή εμπορική και επενδυτική συνεργασία μας, αποτέλεσε η πανδημία του κορονοϊού. Τον Ιανουάριο-Ιούλιο του 2020 ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών μειώθηκε κατά 16,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Έχουμε μπροστά μας στενή από κοινού δουλειά για την αποκατάσταση, τουλάχιστον, του προ κρίσης όγκου εμπορίου. Προσβλέπω στην εις βάθος συζήτηση αυτού του θέματος κατά τις επαφές με τους Έλληνες συναδέλφους.
Οι λαοί των χωρών μας έχουν επανειλημμένως σπεύσει να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον. Αυτό συνέβη και φέτος τις μέρες του COVID. Είμαστε ευγνώμονες στους Έλληνες φίλους για την αρωγή στον επαναπατρισμό των Ρώσων πολιτών. Η συνεργασία μας ήταν υποδειγματική, και, επιπλέον, η πρώτη ελληνική πτήση επαναπατρισμού ήταν άνευ πληρωμής για τους Ρώσους – ένα ξεχωριστό ευχαριστώ για αυτό. Από τον Μάρτιο με 7 πτήσεις επαναπατρίστηκαν συνολικά πάνω από 700 συμπολίτες μας.
Ποια είναι η θέση της Ρωσίας, με εκπεφρασμένη την άποψή της ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, σχετικά με την τουρκική προκλητικότητα και παραβατικότητα, όπως έχει καταγγελθεί από την ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα, στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο τον τελευταίο χρόνο, από την υπογραφή του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης και την αποστολή τουρκικών ερευνητικών και πολεμικών σκαφών εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας;
Η θέση της Ρωσίας, η οποία υπέγραψε τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, βασίζεται στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που περιλαμβάνονται σε αυτή τη συνθήκη. Συγκεκριμένα, το άρθρο 3 της Σύμβασης προβλέπει ότι κάθε κράτος έχει το κυρίαρχο δικαίωμα να καθορίσει το εύρος των χωρικών υδάτων του έως τα 12 ναυτικά μίλια. Την ίδια στιγμή, σε ορισμένες περιπτώσεις οι χώρες για κάποιους λόγους καθορίζουν τα χωρικά ύδατα μικρότερου εύρους. Και όταν προκύπτει το ζήτημα της οριοθέτησης της αιγιαλίτιδας ζώνης μεταξύ των όμορων χωρών, αυτό πρέπει να επιλύεται σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο.
Η Ρωσία τάσσεται υπέρ της διευθέτησης οιονδήποτε διαφορών αποκλειστικά μέσω του πολιτικού διαλόγου, της εκπόνησης των μέτρων εμπιστοσύνης, της αναζήτησης αμοιβαία αποδεκτών λύσεων με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.
Ποιος είναι ο αντίκτυπος στη ρωσική κοινωνία από τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη σε τζαμί; Αποτελεί προσβολή για τον Χριστιανικό κόσμο, και δη για τον Ορθόδοξο;
Ο Ναός της Αγίας Σοφίας αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, το οποίο ανήκει σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, έχει εξαιρετική πολιτιστική και ιστορική αξία, είναι ιερός τόπος για τους Ορθόδοξους πιστούς της χώρας μας και όλου του κόσμου. Είναι γνωστό ότι για τους Ρώσους, οι οποίοι κάθε χρόνο επισκέπτονται την Τουρκία, η Αγία Σοφία έχει ιδιαίτερη πνευματική σημασία. Πολλοί από αυτούς έρχονται στην Κωνσταντινούπολη ακριβώς για να απολαύσουν την τέχνη των καλλιτεχνών και των αρχιτεκτόνων, την ομορφιά της εσωτερικής διακόσμησης που διατηρήθηκε, των μωσαϊκών και των τοιχογραφιών.
Τακτικά εκφράζουμε τη θέση μας για αυτό το ζήτημα στους Τούρκους εταίρους, ακόμα και στο ανώτατο και υψηλό επίπεδο. Οι εκπρόσωποι της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας έχουν κάνει μια σειρά από δηλώσεις για το καθεστώς του Ναού.
Αναμένουμε ότι η τουρκική πλευρά, όπως μας διαβεβαίωνε επανειλημμένως, θα καθοδηγείται από τις αρχές του αμοιβαίου σεβασμού, θα δώσει την πρέπουσα προσοχή στα αισθήματα των Ορθόδοξων πιστών και θα τηρήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε για την εφαρμογή όλων των κανόνων και των όρων σε σχέση με το καθεστώς του μνημείου, θα εξασφαλίσει την πλήρη διατήρησή του και την προσβασιμότητα για τους τουρίστες και τους προσκυνητές.
Θεωρούμε σημαντική για την αξιολόγηση της κατάστασης του Ναού την δραστηριότητα της ομάδας παρατηρητών-εμπειρογνωμόνων του Κέντρου της Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO και του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS). Ευελπιστούμε ότι σε συνέχεια της επιθεώρησης που πραγματοποιήθηκε στις 5-9 Οκτωβρίου θα παρουσιαστούν τάχιστα τα συμπεράσματα της επιτροπής, μεταξύ άλλων και η έκθεση εμπειρογνωμόνων για την ποιότητα των εργασιών αναστήλωσης, που πραγματοποιούνται από την τουρκική πλευρά, καθώς και οι προτάσεις για την εξασφάλιση της ανεμπόδιστης πρόσβασης των εκπροσώπων όλων τον θρησκευμάτων στην Αγία Σοφία.
Πώς βλέπετε την εμπλοκή της Τουρκίας στις διενέξεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, τη Συρία και τη Λιβύη;
Η Ρωσία και η Τουρκία εργάζονται για την διευθέτηση των συγκρούσεων σε όλες τις εστίες έντασης που αναφέρατε. Την ίδια στιγμή, δεν κρύβουμε, ότι οι θέσεις μας για την επίλυση ορισμένων περιφερειακών αντιπαραθέσεων μπορεί, για αντικειμενικούς λόγους, να διαφέρουν σημαντικά.
Η ομαλοποίηση της κατάστασης στη Συρία αποτελεί ένα έμπρακτο παράδειγμα μιας καθαρά πραγματιστικής και ουσιώδους συνεργασίας Ρώσων και Τούρκων διπλωματών, στρατιωτικών και ειδικών υπηρεσιών, που βασίζεται στον αμοιβαίο υπολογισμό των συμφερόντων. Χάρη στις συνεννοήσεις μας, που επιτεύχθηκαν τόσο στο διμερές, όσο και στο τριμερές (με τη συμμετοχή του Ιράν) πλαίσιο, καταφέραμε να δημιουργήσουμε τον πλέον βιώσιμο σήμερα μηχανισμό διαλόγου – αυτόν της Αστάνα. Η ενεργός συνεργασία των δυο χωρών μας ήταν αυτή που επέτρεψε να αποφασιστεί η παύση εχθροπραξιών στη Συρία, να καθοριστούν οι ζώνες αποκλιμάκωσης, καθώς και να συσταθεί η Συνταγματική Επιτροπή. Στις προβληματικές περιοχές της Συρίας, όπως το Ιντλίμπ και η περιοχή ανατολικά του Ευφράτη, πραγματοποιούνται κοινές ρώσο-τουρκικές περιπολίες, που παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση εκεί της τάξης και της ασφάλειας. Η κοινή δουλειά για την εξουδετέρωση των τρομοκρατικών ομάδων δημιουργεί προϋποθέσεις για τη συνέχιση της πολιτικής διαδικασίας και της επιστροφής των Σύρων προσφύγων στην πατρίδα τους.
Τώρα οι Ρώσοι και οι Τούρκοι εμπειρογνώμονες συμβάλλουν στην ειρήνευση των αντιμαχόμενων πλευρών και στη Λιβύη. Με από κοινού προσπάθειες καταφέραμε την κατάπαυση του πυρός και την επαναλειτουργία του βασικού κλάδου της οικονομίας της χώρας – της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για την προσέγγιση των διαπραγματευτικών θέσεων των αντιμαχόμενων μερών με στόχο την έναρξη των πολιτικών μεταρρυθμίσεων με βάση τα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις αποφάσεις της Διάσκεψης του Βερολίνου.
Στο θέμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ η προσέγγιση της Ρωσίας και της Τουρκίας έχει η καθεμία δικές της αποχρώσεις. Δεν κρύβουμε ότι δεν υποστηρίζουμε τη θέση ότι δήθεν είναι δυνατή και επιτρεπτή η στρατιωτική λύση αυτού του προβλήματος. Θεωρώντας και τους δυο λαούς, όσο τον αρμενικό, τόσο και τον αζέρικο, ως φίλους και αδελφικούς λαούς, δεν μπορούμε να συμμεριζόμαστε τέτοιες επιδιώξεις. Οι Πρόεδροι της Ρωσίας, των ΗΠΑ και της Γαλλίας ως επικεφαλής-συμπρόεδροι της Ομάδας του Μινσκ του ΟΑΣΕ τάχθηκαν ξεκάθαρα υπέρ της αποκλειστικά πολιτικής διευθέτησης. Η «τρόικα» των συμπροέδρων είναι αυτή που αποτελεί το κοινώς αναγνωρισμένο πλαίσιο διαμεσολάβησης με στόχο την εξεύρεση διεξόδου από αυτήν την παλιά σύγκρουση.
Στις 10 Οκτωβρίου μετά από τις 11 ώρες συνομιλιών οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ρωσίας, του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας με συμμετοχή των εκπροσώπων των ΗΠΑ και της Γαλλίας πέτυχαν τη συμφωνία επί της Κοινής Δήλωσης, που προβλέπει την κατάπαυση του πυρός, καθώς και την επανέναρξη της πλέον ουσιώδους διαπραγματευτικής διαδικασίας. Προσπαθούμε να πείσουμε τους Τούρκους εταίρους να ασκήσουν την επιρροή τους προς την υποστήριξη αυτής της γραμμής. Είχα σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών για το Ναγκόρνο Καραμπάχ με τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μ.Τσαβούσογλου.
Καλούμε όλους τους εξωτερικούς «παίκτες» να κάνουν το παν, ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω κλιμάκωση του στρατιωτικού σεναρίου, να κατευναστούν τα συναισθήματα των πλευρών, να εντατικοποιηθεί η συνεργασία με στόχο να δημιουργηθούν οι συνθήκες για την επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Τι σημαίνει η κίνηση της Τουρκίας να επεκτείνει το παραλιακό μέτωπο της περιοχής των Βαρωσίων; Δυσκολεύει την επίλυση του Κυπριακού;
Για σχόλια σχετικά με το στόχο και τη σημασία της απόφασης για το άνοιγμα της παραλίας στην περιοχή των Βαρωσίων, πρέπει να απευθυνθεί κανείς σ’ εκείνους που έλαβαν αυτήν την απόφαση.
Αναμφίβολα, αυτό το βήμα προκάλεσε τη σοβαρή ανησυχία μας, επειδή, πρώτον, είναι σε αντίθεση με μια σειρά Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: 414 (1977), 482 (1980), 550 (1984), 789 (1992) και 2483 (2019), και δεύτερον, οιεσδήποτε μονομερείς ενέργειες εμποδίζουν τη διαμόρφωση της εποικοδομητικής ατμόσφαιρας και δημιουργούν πρόσθετες επιπλοκές στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την οριστική διευθέτηση αυτού του παλιού προβλήματος.
Όπως είναι γνωστό, στις 9 Οκτωβρίου υπό την προεδρία μας πραγματοποιήθηκε η ειδική συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπου ανακοινώθηκε η Δήλωση του Προέδρου του ΣΑ του ΟΗΕ. Η Ρωσική Ομοσπονδία ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου παραμένει προσηλωμένη στις παραμέτρους επίλυσης, όπως αυτές είναι εγκεκριμένες από τα Ηνωμένα Έθνη, και είναι έτοιμη να συμβάλει στην εφαρμογή τους. Προσβλέπουμε στο ότι μετά την ολοκλήρωση των εκλογικών διαδικασιών στο βορρά της Κύπρου και την ομαλοποίηση της επιδημιολογικής κατάστασης στο νησί τα μέρη θα επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και θα ασχοληθούν με την αναζήτηση των αμοιβαία αποδεκτών λύσεων. Κατά την άποψή μας, αυτό θα βοηθήσει τη σταθεροποίηση της κατάστασης, την εδραίωση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή.
Συνάντηση με τον Ισραηλινό ΥΠΕΞ
Ο κ.Λαβρόφ θα συναντήσει επίσης τον Ισραηλινό υπουργός Εξωτερικών, Γκάμπι Ασκενάζι, ο οποίος πραγματοποιεί διήμερη επίσκεψη στην Αθήνα.
Σύμφωνα με το ΥΠ.ΕΞ. του Ισραήλ, η αντιπροσωπεία της χώρας θα έχει διμερείς και τριμερείς συναντήσεις με αντικείμενο την προώθηση των σχέσεων Ισραήλ-Ελλάδας-Κύπρου, τις περιφερειακές εξελίξεις και την ενίσχυση της συνεργασίας σε τριμερές επίπεδο.
Πηγή: kosmodromio.gr
Σχόλια