Μήτρα διαδοχικών δεινών για την Ευρώπη η Γερμανία

Χατζηδημητρίου Δημήτρης
Το γερμανικό Σύνταγμα (Βασικός Νόμος της Ομοσπονδιακής Γερμανίας, όπως αναφέρεται) είναι ίσως το μοναδικό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο οποίο δεν υπάρχει αναφορά στην έννοια "Έθνος". Στο προοίμιο του Συντάγματος, όπως υιοθετήθηκε στις 23 Μαΐου 1949 στη Βόννη, επισημαίνεται πως «ο γερμανικός λαός εμπνέεται (καθοδηγείται) από τη βούλησή του να προωθήσει την παγκόσμια ειρήνη ως ισότιμος εταίρος σε μια ενωμένη Ευρώπη». ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Από εκείνο το μακρινό 1949, όταν η Γερμανία τελούσε ακόμη υπό την επικυριαρχία των νικητών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τόσο στο δυτικό όσο και στο ανατολικό τμήμα της, έχει κυλήσει πολύ νερό κάτω από τα γεφύρια του Ρήνου, όπως θα έγραφαν οι λυρικοί του περασμένου αιώνα. Στο διαρρεύσαν διάστημα κι αφού μέσω της ενοποίησης –σχεδόν 30 χρόνια πριν– η Γερμανία επανέκτησε την αυτοπεποίθησή της, το Βερολίνο κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να τορπιλίζει τα αναγκαία και απαραίτητα βήματα για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Δεν είναι διόλου υπερβολικό να υποστηριχθεί ότι πίσω από κάθε μεγάλη κρίση που ταλανίζει την ΕΕ, κρύβεται η Γερμανία. Άλλοτε με ενεργητικές πολιτικές κι άλλοτε με την κωλυσιεργία και την αναβλητικότητα στη λήψη αναγκαίων αποφάσεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ακόμα κι όταν τελικώς λαμβάνονται να είναι ουσιαστικά ατελέσφορες και αλυσιτελείς.
Όσο ήταν διαιρεμένη, η Γερμανία ήταν υποχρεωμένη –φρόντιζε επιμελώς γι' αυτό– να μην υπερβαίνει τα εσκαμμένα, καθώς είχε ανάγκη από την πολιτική στήριξη των Ευρωπαίων
εταίρων της, αλλά και από την ομπρέλα ασφάλειας των ΗΠΑ. Μην ξεχνάμε ότι μόλις το 1973 η Γερμανία έγινε μέλος του ΟΗΕ κι αφού εξασφάλισε ότι το ανατολικό κομμάτι θα εισέλθει στον διεθνή οργανισμό, όχι με χρήση του ουσιαστικού "Γερμανία", αλλά του επιθέτου "γερμανική". Κάτι που λησμόνησε όταν πίεζε αφόρητα την Αθήνα να δεχθεί να παραχωρήσει στους βόρειους γείτονες τη χρήση του ονόματος "Μακεδονία", όπως κι έγινε τελικά.

Εθνικός εγωισμός

Απαλλαγμένη, εν τοις πράγμασι, από τις συνέπειες της ήττας της στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η ενιαία πλέον Γερμανία δεν είναι παρά ένα κραυγαλέο παράδειγμα προβολής εθνικού εγωισμού, το οποίο εννοεί και επιμένει να επιβεβαιώνεται και να επιβάλλεται παντί τρόπω. Μάλιστα, αδιαφορεί πλήρως για τις επιπτώσεις που προκαλούνται στην υπόλοιπη Ευρώπη και τη λειτουργία της ΕΕ.
Από τη δημιουργία και εισαγωγή του κοινού νομίσματος έως τις αποφάσεις για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και τις επενδυτικές επιλογές, τα πάντα συντονίζονται, ώστε να εξυπηρετούνται πρωτίστως τα στενώς εννοούμενα γερμανικά συμφέροντα. «Το ευρώ μιλάει γερμανικά» πανηγύριζε ο Τέο Βάιγκελ, υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης του Χέλμουτ Κολ.
Το έγκυρο περιοδικό Spiegel, μερικούς μήνες πριν σωρευθούν τα ερείπια από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας, όπως την επιτάχυνε με την πολιτική του ο Χάνς Ντίτριχ Γκένσερ, τιτλοφορούσε το εξώφυλλο: "Γερμανία παγκόσμια δύναμη", θέτοντας υποκριτικά ένα ερωτηματικό στο τέλος του τίτλου! Έχοντας αλώσει κρίσιμους θύλακες της ευρωγραφειοκρατίας στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο προωθεί την ατζέντα του σε στενή συμμαχία με εκείνα ακριβώς τα κράτη-μέλη που ανήκαν, προπολεμικά, στον ζωτικό οικονομικό χώρο του.
Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και στην πρόσφατη κρίση, μετά το 2015, που έχει προκαλέσει το μεταναστευτικό-προσφυγικό, η Γερμανία κάνει το εξής: αποφεύγει να συνταχθεί με την επιβολή κυρώσεων σε βάρος εκείνων των εταίρων που αρνήθηκαν –και αρνούνται– να συμμορφωθούν με μια στοιχειώδη πολιτική κοινής ευρωπαϊκής αντιμετώπισης του ζητήματος. Μάλιστα, κλείνει τα μάτια και σε κραυγαλέες περιπτώσεις καταστρατήγησης του ευρωπαϊκού κεκτημένου, οι οποίες πλήττουν το Κράτος Δικαίου.

Η Γερμανία και το αδυσώπητο παίγνιο

Η ενοποιημένη Ευρώπη, το κοινό νόμισμα και οι σχετικές πολιτικές, που τύποις εκπορεύονται από τις Βρυξέλλες ή τη Φρανκφούρτη, εξασφαλίζουν μακροημέρευση στο "γερμανικό οικονομικό θαύμα". Εκεί, όπου οι υπόλοιποι εταίροι ζητούν "περισσότερη Ευρώπη", υπονοώντας την επιτάχυνση των διαδικασιών πολιτικής ενοποίησης της ΕΕ, το Βερολίνο επιβάλλει γερμανικές λύσεις.
Είναι ενδεικτικό ότι οδήγησε στον πολιτικό εξευτελισμό δύο προέδρους της Γαλλίας, το Νικολά Σαρκοζί και τον Φρανσουά Ολάντ. Επίσης, απειλεί με την ίδια μοίρα και τον Εμμανουέλ Μακρόν, υπονομεύοντας διαρκώς και συστηματικά την πρότασή του για μια ισχυρή πολιτικά και στρατιωτικά Ευρώπη, ικανή να σταθεί με αξιώσεις ισοτιμίας στο αδυσώπητο παίγνιο του παγκόσμιου γεωπολιτικού και γεωοικονομικού ανταγωνισμού.
Καθισμένη πάνω στα απίθανα οικονομικά πλεονάσματά της, ελέω των εφαρμοζόμενων πολιτικών στην Ευρωζώνη, η Γερμανία εννοεί να καθηλώσει την ΕΕ στα μεγέθη ενός πολιτικού νάνου, διατηρώντας για τον εαυτό της το δικαίωμα να συναλλάσσεται με τους ισχυρούς παγκόσμιους παίκτες. Συνάμα, προσβλέπει όχι μόνο στη διατήρηση των κεκτημένων, αλλά και επιδιώκει να είναι αυτή που θα επιβάλει στην Γηραιά Ήπειρο τις επιλογές της για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση.
Η πολιτική του Βερολίνου δεν είναι δίχως συνέπειες και οι βαριές επιπτώσεις θα εκδηλωθούν με πρωτοφανή ένταση στα επόμενα λίγα χρόνια. Όσο κι αν η εντός της ΕΕ συμπεριφορά του Ηνωμένου Βασιλείου έφτανε κάποιες φορές στα όρια του εξοργιστικού, η αποχώρησή του διαταράσσει την αναγκαία πολιτική ισορροπία και στερεί από την Ένωση μια δύναμη χαλιναγώγησης και απάντησης στον γερμανικό εθνικό εγωισμό.

Θολό το ευρωπαϊκό όραμα

Οι συγκρούσεις στις συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Eurogroup θα ισοδυναμούν με ειδυλλιακές εικόνες συγκρινόμενες με όσα θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια. Ήδη, έχουμε τα πρώτα δείγματα γραφής από την άγονη κι άκαρπη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πριν από μερικές ημέρες, για τον προϋπολογισμό της επόμενης πενταετίας.
Η Γερμανία με την νεο-εθνικιστική συμπεριφορά της θολώνει το ευρωπαϊκό όραμα, ενισχύει τις κεντρόφυγες τάσεις και πυροδοτεί τον αντιευρωπαϊσμό στα χαμηλά της κοινωνικής-οικονομικής κλίμακας. Τελικά είναι ο καλύτερος τροφοδότης της ακραίας, φασιστικής και ρατσιστικής Δεξιάς, ενώ προσφέρει κι άλλοθι σε ήκιστα σοβαρές κινήσεις μιας ριζοσπαστικής, αντισυστημικής Αριστεράς, που φαντασιώνεται ρήξεις με το "ευρωπαϊκό κατεστημένο".
Οι εξελίξεις ίσως καθιστούν επίκαιρη εκείνη την πρόταση που είχε παρουσιάσει στη γαλλική πολιτική και οικονομική ελίτ –και ενώ τα ερείπια του Πολέμου κάπνιζαν– ο Αλεξάντρ Κοζέβ, για τη "Λατινική Αυτοκρατορία" των ευρωπαϊκών κρατών και λαών. Πρόταση, η οποία μέχρι πριν από λίγα χρόνια λησμονημένη, σκονιζόταν στα αρχεία του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών.
==================
 

Σχόλια