Παραμάγαζο του ΣΥΡΙΖΑ και η Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Νεφέλη Λυγερού

Η παραίτηση του προέδρου της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου Γιώργου Σταυρόπουλου επιβεβαιώνει αυτό που εδώ και καιρό καταγγέλουν άτομα που μετέχουν σε παρόμοιες οργανώσεις: Την επιχείρηση μετατροπής τους σε κομματικά παραμάγαζα του ΣΥΡΙΖΑ και την μετατροπή ολόκληρων πληθυσμιακών ομάδων σε εκλογική πελατεία του. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Να υπενθυμίσουμε ότι ο Σταυρόπουλος κατήγγειλε την κυβέρνηση, υποστηρίζοντας πως αλλοίωσε την σύνθεση της Επιτροπής, καθώς επέβαλε την αύξηση των μελών από δύο συγκεκριμένες ομάδες (πέντε επιπλέον από τους ΛΟΑΤΚΙ και δύο επιπλέον από τους Ρομά), την ώρα που όλοι οι υπόλοιποι φορείς αντιπροσωπεύονται από έναν εκπρόσωπο. Ταυτόχρονα, σχολίασε πως ο πρωθυπουργός ουδέποτε έχει ενδιαφερθεί να ασχοληθεί με το έργο της Επιτροπής, ούτε είχε συνάντηση με το προεδρείο της, αν και από τον νόμο η Επιτροπή υπάγεται στον ίδιο.
Οι καταγγελίες του κ. Σταυρόπουλου είναι σοβαρές. Εάν ληφθεί, μάλιστα, υπόψη ότι βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο, δεν πρόκειται απλά για επιλεκτικές ευαισθησίες της κυβέρνησης, αλλά για μεθοδευμένες προεκλογικές κινήσεις. Ο σεβασμός στις ευπαθείς και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες είναι δεδομένος. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να ισχύει περιπτωσιολογικά, ούτε να μπαίνει κάτω από το κομματικό ή το ιδεολογικό πρίσμα.
Το κράτος οφείλει να βρίσκεται δίπλα στα παιδιά, στους πολίτες με αναπηρίες, στους κοινωνικά αδύναμους και να συμβάλει με όλες τις δυνάμεις του στις υποστηρικτικές κοινωνικές δομές, περιλαμβάνοντας τους πάντες. «Τα δικαιώματα του ανθρώπου δεν ιεραρχούνται. Βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο και προστατεύονται ισότιμα όταν προσβάλλονται», όπως δήλωσε και ο ίδιος ο Σταυρόπουλος.

Επιδοματική πολιτική στου Ρομά

Εξαρχής, η κυβέρνηση εφάρμοσε μία επιδοματική πολιτική σε ό,τι αφορά τους Ρομά, την ίδια στιγμή που παραβλέπονταν άλλες κοινωνικές ομάδες. Η Κάρτα Αλληλεγγύης, παραδείγματος χάριν, που θεσμοθετήθηκε από το υπουργείο Εργασίας για να ανακουφίσει οικογένειες που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας, καταλήγει σε δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό σε Ρομά. Είναι κοινό μυστικό ότι πάρα πολλοί εξ αυτών εμφανίζονται να πληρούν τα κριτήρια, παρότι η οικονομική τους κατάσταση συχνά μπορεί να είναι πολύ καλύτερη από άλλες οικογένειες που τυπικά εμφανίζονται σε καλύτερη εισοδηματική κατάσταση και ως εκ τούτου αποκλείονται.
Σύμφωνα με καταγγελίες εκπαιδευτικών, είναι σύνηθες φαινόμενο να εγγράφονται στα δημόσια σχολεία παιδιά των Ρομά χωρίς, όμως, να παρακολουθούν τα μαθήματα. Αυτό συμβαίνει επειδή για να λαμβάνουν οι γονείς το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης προϋπόθεση είναι τα παιδιά τους να είναι ενταγμένα στο σύστημα υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Κάποιοι από αυτούς, μάλιστα, εισπράττουν κάθε είδους επιδόματα παρότι, όπως προαναφέραμε, είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση. Τα εισοδήματά τους, όμως, είναι κατά κανόνα αδήλωτα, δεδομένου ότι ασχολούνται κατά κανόνα με την παραοικονομία και κάποιοι με παράνομες δραστηριότητες.
Με τον τρόπο αυτό στερούν επιδόματα από πραγματικά άπορες οικογένειες, οι οποίες ουδέποτε έτυχαν υποστήριξης από την Πολιτεία. Το επίδομα φτώχειας, το επίδομα πολυτέκνου, επιδόματα για ατυχήματα που παθαίνουν συχνά λόγω του τρόπου ζωής τους και επιδόματα για χρόνιες ασθένειες καταλήγει σε δυσανάλογο ποσοστό σε Ρομά. Είναι κοινό μυστικό ότι τα παιδιά σ’ αυτές τις οικογένειες αποτελούν και «εργαλείο κατά της φτώχειας». Υπάρχουν εκατοντάδες εικονικές γεννήσεις κοριτσιών Ρομά που απλά δεν υπάρχουν. Ένα μωρό μπορεί να δηλωθεί και δέκα φορές.
Ένα νεο φαινόμενο, μάλιστα, είναι να έρχονται Ρομά που μένουν σε γειτονικές χώρες μία φορά του μήνα, απλά για να λάβουν τα επιδόματα και μετά να εξαφανίζονται! Λογιστής σε κεντρικό γραφείο των Αθηνών παραδέχεται ότι οι Ρομά αποφέρουν πολλά κέρδη στον κλάδο τους, αν αναλογιστεί κανείς ότι για κάθε “κεφάλι” παίρνουν από 20 ευρώ. Όταν σήμερα η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας Θεανώ Φωτίου μιλάει για ενσωμάτωση των Ρομά στην ελληνική κοινωνία προφανώς ξεχνά ότι η ίδια, όπως και το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, είχε από το 2013 ταχθεί ενάντια στην εκκένωση των αυθαίρετων καταυλισμών, χαρακτηρίζοντας τη μεταφορά των Ρομά «εκπατρισμό και διωγμό από την οικία τους».

Εκατομμύρια ευρώ και αμφιλεγόμενες πολιτικές

Αξιοσημείωτο, όμως, είναι ότι ενώ στην Ελλάδα έχουν διοχετευτεί εκατομμύρια ευρώ από κοινοτικά κονδύλια είναι η πρώτη φορά που για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται και εθνικά κονδύλια. Με απόφαση του πρώην υπουργού Εσωτερικών Πάνου Σκουρλέτη είχε εγκριθεί η καταβολή ποσού συνολικού ύψους 838.094,74 ευρώ, μεταξύ άλλων, και για χρηματοδότηση «Κέντρων Στήριξης Ρομά και Ευπαθών Ομάδων» κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2016. Εντύπωση, επίσης, προκαλεί πως μετά τον θανάσιμο τραυματισμό ενός 11χρονου μαθητή από αδέσποτη σφαίρα στο Μενίδι, η κυβέρνηση δεν έκανε ούτε λόγο για έλεγχο ή κατάσχεση των χιλιάδων όπλων που διαθέτουν. Κάτι τέτοιο αν και αυτονόητο για την ασφάλεια και θωράκιση της ευρύτερης κοινωνίας θα έφερνε τους Ρομά απέναντι από την κυβέρνηση.
Αντίθετα, τα μέτρα κινήθηκαν σε ένα άλλο ασαφές πλαίσιο. Η κυβερνητική επιτροπή (Θεανώ Φωτίου, Πάνος Σκουρλέτης, Νίκος Τόσκας, Παύλος Πολάκης και Κώστας Γαβρόγλου) η οποία τότε συνεδρίασε για την αντιμετώπιση του θέματος, προανήγγειλε μέτρα όπως δραστηριοποίηση κοινωνικών λειτουργών, υποχρεωτική σχολική παρακολούθηση και εισαγωγή χωρίς εξετάσεις στα πανεπιστήμια!

• Την ίδια στιγμή, σε νομοσχέδιο που κατατέθηκε, περιλαμβάνονται αρκετές ρυθμίσεις για την ελληνοποίηση μεταναστών και μάλιστα στο άρθρο 46, προβλέπονται ρυθμίσεις για αίτηση κτήσης ελληνικής ιθαγένειας ακόμα και για ανιθαγενείς Ρομά. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο άρθρο, «πρόσωπο το οποίο ανήκει στους Ρομά με μακρά ιστορική παρουσία στην Ελλάδα, για το οποίο έχει συνταχθεί ληξιαρχική πράξη γέννησης και δεν είναι εγγεγραμμένο σε δημοτολόγιο δήμου της χώρας…. δύναται να αιτηθεί την κτήση της ελληνικής τους ιθαγένειας ως ανιθαγενής γεννημένος στο ελληνικό έδαφος».

Οι ανάπηροι, η μεγαλύτερη κοινωνική ομάδα που βιώνει αποκλεισμό και διάκριση, δεν έχει τέτοια προνόμια, σε αντίθεση με την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, η οποία ευτυχώς πλέον εκπροσωπείται. 
Έχει, μάλιστα, ισχυρή παρουσία ακόμα και στα σχολεία με τη θεσμοθέτηση της θεματικής εβδομάδας. Εκεί υπάρχει ένας θεματικός άξονας αφιερωμένος στις έμφυλες ταυτότητες. Δυστυχώς, άλλες κοινωνικές ομάδες βρίσκονται στο περιθώριο, διεκδικώντας την ορατότητα σ’ ένα κοινωνικό περιβάλλον που δεν τους περιλαμβάνει.

Απορίας άξιο

Το πώς έμεινε ακέφαλη η προεδρία της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, όταν η κυβέρνηση διατείνεται πως έχει σημαία τα ανθρώπινα δικαιώματα, είναι άξιο απορίας. Ο Δημήτρης Τζαννακόπουλος έδωσε μία αμφιλεγόμενη τουλάχιστον ερμηνεία. Παραδέχθηκε πως ο «λόγος για τον οποίο προτείνεται η διεύρυνση έχει να κάνει με έναν συγκεκριμένο τρόπο θέασης των δικαιωμάτων».
Η επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Δικτύου Έμιλυ Λόγκαν, που εποπτεύει την αντίστοιχη Επιτροπή κάθε κράτους-μέλους, δεν φάνηκε να υιοθετεί τον τρόπο θέασης της κυβέρνησης. Ως εκ τούτου έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας προς τον Πρωθυπουργό, με την οποία εκφράζει την αντίθεσή της στις αλλαγές που κάνει στη σύνθεση της Εθνικής Επιτροπής η κυβέρνηση. Λάδι στην φωτιά βάζουν και οι καταγγελίες για εξαγορά ψήφων, στις οποίες προχώρησε η Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ. «Η Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ καταδικάζει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο πρακτικές του παρελθόντος με γενικευμένα κρούσματα δωροδοκίας πληθυσμών Ρομά κατά τις αναμετρήσεις εθνικών η αυτοδιοικητικών εκλογών με χρηματοροή και εξαγορά ψήφων».
Ας σημειωθεί μάλιστα ότι ο Πάνος Σκουρλέτης, σήμερα γενικός γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, συναντήθηκε και με τη Συνομοσπονδία των Ελλήνων Ρομά. Αν και η είδηση πέρασε στα ψιλά είναι μία ένδειξη για το πώς το κυβερνών κόμμα έχει στήσει μηχανισμό ψηφοθηρίας στον χώρο των Ρομά και για τις αυτοδιοικητικές εκλογές και για τις ευρωεκλογές, αλλά κυρίως για τις εθνικές εκλογές.