Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΑΡΒΑΛΙΑ
Μία από τις πλέον σκανδαλώδεις εκποιήσεις δημόσιας περιουσίας την περίοδο του μνημονίου ήταν ασφαλώς και η παραχώρηση της εκμετάλλευσης 14 περιφερειακών αεροδρομίων για 40 ολόκληρα χρόνια στον ημικρατικό γερμανικό όμιλο της Fraport.
Όχι σκανδαλώδης με την έννοια κάποιας παράνομης δοσοληψίας(που σε κάθε περίπτωση δεν θα ήμουν σε θέση να γνωρίζω), αλλά με την έννοια της υποτίμησης μιας αδιαμφισβήτητης και αλματώδους δυναμικής που κρίνει την πραγματική αξία της παραχώρησης.
Οι Γερμανοί με απλά λόγια, αγόρασαν σε τιμή ευκαιρίας ένα «σιγουράκι». Που έχουν φροντίσει και οι ίδιοι να διασφαλίσουν καθιστώντας την χώρα «μισθολογικά ανταγωνιστική» και εν τέλει αποικία μαζικού τουρισμού, μέσω της ασφυκτικής δανειακής εξάρτησης.
Τιμή ευκαιρίας το 1,2 δις ευρώ; Και τα 23 εκατομμύρια κάθε χρόνο; Και το 28% των λειτουργικών κερδών; Και η υποχρέωση να επενδύσουν 330 εκατομμύρια σε υποδομές μέσα στην πρώτη τετραετία; Τι μας λες ρε φίλε; Ξηλώθηκαν οι άνθρωποι όπως θα έλεγε ο…Αδωνις!
Μόνο που τα πράγματα είναι πολύ σχετικά. Γιατί το 1 από τα 1,2 δις του κατ’αποκοπήν τιμήματος έχει εξασφαλιστεί με κοινοπρακτικό δάνειο μαμούθ της Ευρωπαικής Τράπεζας Επενδύσεων, της Ευρωπαικής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και της δικής μας…πολλαπλώς ανακεφαλαιοποιημένης συστημικής Alpha(που έδωσε και τα περισσότερα!), ενώ τα 330 εκ. των επενδύσεων έχουν ήδη προεγγραφεί στο «Πακέτο Γιούγκερ». Επομένως εδώ ισχύει το…Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει.
Επιπλέον, δεν πρόκειται ακριβώς περί…ξηλώματος, γιατί η διάρθρωση της συναλλαγής είναι ετεροβαρώς στατική, καθηλωμένη σε σημερινές αξίες, αποφεύγοντας να συναρτήσει αναλογικά και σε βάθος χρόνου το τίμημα με την εκρηκτική άνοδο του ελληνικού τουρισμού.
Δείτε για παράδειγμα τι έγινε προ ημερών με την παραχώρηση του Ελ. Βενιζέλος(για είκοσι και όχι για σαράντα χρόνια) που το δικό μας ΤΑΙΠΕΔ προσδιόριζε αρχικά στα 600 εκ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Επενέβη η Ευρωπαική Αρχή Ανταγωνισμού και είπε ότι το τίμημα είναι εξευτελιστικό, υποχρεώνοντας το ΤΑΙΠΕΔ να το υπερδιπλασιάσει το εν μία νυκτί ! Το τελικό τίμημα είναι 1.3 δις, αυξημένο κατά 127% από το αρχικό που είχε προσδιοριστεί με απολογιστικά στοιχεία του 2015, εν μέσω πλήρους οικονομικής αβεβαιότητας που πυροδοτούσαν τα σενάρια ελληνικής εξόδου από το ευρώ.
Το νέο τίμημα δέχτηκαν ασμένως οι «μέτοχοι-επενδυτές» γιατί γνωρίζουν ότι έχουν να κερδίσουν πολύ περισσότερα. Μόνο σε μία διετία το «Βενιζέλος» κατέγραψε αύξηση αφίξεων ρεκόρ 20% και η τάση αυτή βαίνει ακάθεκτη.
Στην περίπτωση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, η παραχώρηση των οποίων δρομολογήθηκε επί κυβερνήσεως Σαμαρά-Βενιζέλου, τα στοιχεία των αφίξεων, βάσει των οποίων προσδιορίστηκε το τίμημα είναι ακόμη πιο…μπαγιάτικα, αφού και η κυβέρνηση Συριζα που επικύρωσε την συμφωνία δεν είχε την πρόνοια να τα επικαιροποιήσει.
Μόνο που εδώ δεν ευαισθητοποίηθηκε καμία…DGcomp να πει «Επ! παιδιά τι είναι αυτά που κάνετε;». Απλούστατα γιατί οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές ήταν οι Γερμανοί της Fraport, ενώ στην περίπτωση του «Βενιζέλος» ήταν …Καναδοί συνταξιούχοι, το επενδυτικό ταμείο των οποίων PSP είναι και ο μεγαλύτερος μέτοχος στην εταιρεία διαχείρισης του Διεθνούς Αερολιμένα.
Kaι στις δύο περιπτώσεις οι επενδύσεις θα αποσβεστούν γρήγορα.
Τα στοιχεία του ελληνικού τουρισμού σε επίπεδο αφίξεων(γιατί σε επίπεδο εσόδων, αφήστε το καλύτερα)είναι εξωπραγματικά αν σκεφτεί κανείς ότι από την αρχή της κρίσεως υπερδιπλασιάστηκε το τουριστικό ρεύμα και τα επόμενα χρόνια η τάση αυτή θα κινείται με τους ίδιους ρυθμούς αν δεν υπάρξει κάποιο κοσμογονικό γεγονός(του τύπου…σεισμός, λιμός, καταποντισμός) το οποίο βέβαια συγκαταλέγεται στο ρίσκο οποιασδήποτε επένδυσης. Αποτελεί απόλυτα ρεαλιστική πρόβλεψη ότι τα σημερινά 33 εκατομμύρια τουριστών θα έχουν διπλασιαστεί μέσα σε μία δεκαετία και βεβαίως όλοι αυτοί οι επισκέπτες δεν έρχονται στην χώρα με τροχόσπιτα, καράβια και ποδήλατα. Με αεροπλάνα έρχονται και με αεροπλάνα καλύπτουν αρκετές από τις εσωτερικές τους μετακινήσεις.
Ναι, αλλά η εικόνα των ελληνικών περιφερειακών αεροδρομίων, σε αντίθεση με το «Βενιζέλος» που κατά γενική ομολογία αποτελεί ένα κόσμημα ήταν άθλια και τριτοκοσμική. Χρειάζονταν τον…τον Γερμανό τους για να…συμμαζευτούν, θα αντέτεινε ο Αδωνις. Και μπορεί να με εύρισκε σύμφωνο αν δεν είχα δυστυχώς μια ακόμη δυσάρεστη εμπειρία στο δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, αυτό της Θεσσαλονίκης.
Η πρώτη ήταν ίδια και απαράλλαχτη πέρυσι τον Ιούλιο, όταν χρειάστηκε πάλι να ταξιδέψω στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας. Αλλά τότε, είπα να μην το σχολιάσω. Δεν έχουν προκάμει να κάνουν κάτι οι άνθρωποι, ας μη γινόμαστε και μικρόψυχοι, σκέφτηκα από μέσα μου.
Μόνο που προ ημερών τα πράγματα ήταν ακόμη χειρότερα. Στην άφιξη δεν κατάλαβα και πολλά. Στην επιστροφή όμως…
Ενας εργοταξιακός περίβολος που σε προδιαθέτει για πυρετώδες «λίφτιγκ», έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με το λιγδιασμένο πεζοδρόμιο στο υπαίθριο καφενείο, έξω από την κεντρική είσοδο και τις περίεργες οσμές που αναδύονται στα πέριξ.
Με το που μπαίνεις, η εικόνα και πάλι τριτοκοσμική. Ενας ασθμαίνων κλιματισμός με 33 βαθμούς υπό σκιά, τεράστιες ουρές στα check in (με το ιδιότυπο σύστημα, αλλού να τσεκάρεις και αλλού, να μεταφέρεις τις βαλίτσες για να περάσουν από έλεγχο ασφαλείας)και μοναδική ένδειξη ευταξίας οι μπλε κορδέλες στους διαδρόμους των γκισέ με την ένδειξη Fraport και ένας υπάλληλος να γυαλίζει τις κολώνες!
Aναμονή; 45 ολόκληρα λεπτά για να πάρεις κάρτα επιβίβασης για μια πτήση ρουτίνας προς Αθήνα. Και αυτά στα μέσα του Σεπτέμβρη-Φανταστείτε τι γινόταν στις αρχές Αυγούστου. Αν δεν προνοήσεις, απλά χάνεις την πτήση σου…
Στη συνέχεια περνάς από τον έλεγχο ασφαλείας για να φτάσεις στην μακρόστενη αίθουσα αναμονής. Εκεί σε περιμένει άλλο βασανιστήριο. Δεν υπάρχει άδεια καρέκλα, ούτε για δείγμα. Σαν τα λεωφορεία της Ελλάδας του 80. Αλλά τα duty free και τα διάφορα φαγάδικα που όλο και αυξάνονται, σε πλήρη λειτουργία. Για να κάτσεις, πρέπει να πληρώσεις…
Μία αναγκαστική επίσκεψη στις τουαλέτες, μετά από δυόμιση ώρες αναμονής(η ημίωρη καθυστέρηση στην πτήση ήταν απλώς το κερασάκι στη τούρτα), σε πείθει ότι εδώ ισχύει το τραγούδι…σαν μην περάσε μια μέρα.
Βυθίζεσαι στις μαύρες σκέψεις σου μέσα στην οχλοβοή, όπου κυριαρχεί βέβαια η επίσημη γλώσσα των δανειστών(καθότι οι περισσότεροι τουρίστες Γερμανοί και Αυστριακοί που επέστρεφαν με τις πτήσεις τσάρτερ) κι αναρωτιέσαι τι έχει το έρμο το ελληνικό κράτος και πρέπει να «παραχωρεί» υπερκερδοφόρες υπηρεσίες σε ξένους που το μυαλό τους έχουν μόνο να κόβουν μονέδα…
Δεν αμφιβάλλω ότι κάποια στιγμή με τις ευρωπαικές επιδοτήσεις και τα διαρκώς αυξανόμενα έσοδα, οι Γερμανοί θα βάλουν το χέρι στην τσέπη και θα φτιάξουν μια αίθουσα αναμονής της προκοπής για…καθήμενους. Ακούω άλλωστε ότι γίνονται σοβαρές εργασίες στα περισσότερα από τα υπόλοιπα περιφερειακά αεροδρόμια. Είδαμε προχθές και τις ωραίες μακέτες για το «Μακεδονία». Μόνο που το «Μακεδονία» δεν είναι περιφερειακό. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας και έπρεπε να λειτουργεί υποδειγματικά και μέσα στις σημερινές του υποδομές. Δηλαδή τι ακριβώς θα συμβεί μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα τα επόμενα 2-3 ή και περισσότερα χρόνια; Θα βλέπουμε το σημερινό τριτοκοσμικό χάλι και οι Γερμανοί θα κάνουν ταμείο;
Ας μην ξεχνάμε ότι με το καλημέρα η Fraport έσπευσε να ζητήσει αποζημιώσεις 70 εκατομμύριων ευρώ(!) από το ελληνικό δημόσιο, επειδή κάποιες καρέκλες ήταν σπασμένες, έλειπαν γλόμποι στους διαδρόμους, χαρτί υγείας στις τουαλέτες και δεν ξέρω τι άλλο…
Αμφιδρομες προβλέψεις δεν υπάρχουν, αγαπητέ κύριε Σπίρτζη; Προδιαγραφές για ένα μίνιμουμ επίπεδο εύρυθμης λειτουργίας; Είπαμε ότι είμαστε ντε φάκτο γερμανική αποικία, πρέπει να μας το υπενθυμίζουν κιόλας;..
Μία από τις πλέον σκανδαλώδεις εκποιήσεις δημόσιας περιουσίας την περίοδο του μνημονίου ήταν ασφαλώς και η παραχώρηση της εκμετάλλευσης 14 περιφερειακών αεροδρομίων για 40 ολόκληρα χρόνια στον ημικρατικό γερμανικό όμιλο της Fraport.
Όχι σκανδαλώδης με την έννοια κάποιας παράνομης δοσοληψίας(που σε κάθε περίπτωση δεν θα ήμουν σε θέση να γνωρίζω), αλλά με την έννοια της υποτίμησης μιας αδιαμφισβήτητης και αλματώδους δυναμικής που κρίνει την πραγματική αξία της παραχώρησης.
Οι Γερμανοί με απλά λόγια, αγόρασαν σε τιμή ευκαιρίας ένα «σιγουράκι». Που έχουν φροντίσει και οι ίδιοι να διασφαλίσουν καθιστώντας την χώρα «μισθολογικά ανταγωνιστική» και εν τέλει αποικία μαζικού τουρισμού, μέσω της ασφυκτικής δανειακής εξάρτησης.
Τιμή ευκαιρίας το 1,2 δις ευρώ; Και τα 23 εκατομμύρια κάθε χρόνο; Και το 28% των λειτουργικών κερδών; Και η υποχρέωση να επενδύσουν 330 εκατομμύρια σε υποδομές μέσα στην πρώτη τετραετία; Τι μας λες ρε φίλε; Ξηλώθηκαν οι άνθρωποι όπως θα έλεγε ο…Αδωνις!
Μόνο που τα πράγματα είναι πολύ σχετικά. Γιατί το 1 από τα 1,2 δις του κατ’αποκοπήν τιμήματος έχει εξασφαλιστεί με κοινοπρακτικό δάνειο μαμούθ της Ευρωπαικής Τράπεζας Επενδύσεων, της Ευρωπαικής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και της δικής μας…πολλαπλώς ανακεφαλαιοποιημένης συστημικής Alpha(που έδωσε και τα περισσότερα!), ενώ τα 330 εκ. των επενδύσεων έχουν ήδη προεγγραφεί στο «Πακέτο Γιούγκερ». Επομένως εδώ ισχύει το…Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει.
Επιπλέον, δεν πρόκειται ακριβώς περί…ξηλώματος, γιατί η διάρθρωση της συναλλαγής είναι ετεροβαρώς στατική, καθηλωμένη σε σημερινές αξίες, αποφεύγοντας να συναρτήσει αναλογικά και σε βάθος χρόνου το τίμημα με την εκρηκτική άνοδο του ελληνικού τουρισμού.
Δείτε για παράδειγμα τι έγινε προ ημερών με την παραχώρηση του Ελ. Βενιζέλος(για είκοσι και όχι για σαράντα χρόνια) που το δικό μας ΤΑΙΠΕΔ προσδιόριζε αρχικά στα 600 εκ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Επενέβη η Ευρωπαική Αρχή Ανταγωνισμού και είπε ότι το τίμημα είναι εξευτελιστικό, υποχρεώνοντας το ΤΑΙΠΕΔ να το υπερδιπλασιάσει το εν μία νυκτί ! Το τελικό τίμημα είναι 1.3 δις, αυξημένο κατά 127% από το αρχικό που είχε προσδιοριστεί με απολογιστικά στοιχεία του 2015, εν μέσω πλήρους οικονομικής αβεβαιότητας που πυροδοτούσαν τα σενάρια ελληνικής εξόδου από το ευρώ.
Το νέο τίμημα δέχτηκαν ασμένως οι «μέτοχοι-επενδυτές» γιατί γνωρίζουν ότι έχουν να κερδίσουν πολύ περισσότερα. Μόνο σε μία διετία το «Βενιζέλος» κατέγραψε αύξηση αφίξεων ρεκόρ 20% και η τάση αυτή βαίνει ακάθεκτη.
Στην περίπτωση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, η παραχώρηση των οποίων δρομολογήθηκε επί κυβερνήσεως Σαμαρά-Βενιζέλου, τα στοιχεία των αφίξεων, βάσει των οποίων προσδιορίστηκε το τίμημα είναι ακόμη πιο…μπαγιάτικα, αφού και η κυβέρνηση Συριζα που επικύρωσε την συμφωνία δεν είχε την πρόνοια να τα επικαιροποιήσει.
Μόνο που εδώ δεν ευαισθητοποίηθηκε καμία…DGcomp να πει «Επ! παιδιά τι είναι αυτά που κάνετε;». Απλούστατα γιατί οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές ήταν οι Γερμανοί της Fraport, ενώ στην περίπτωση του «Βενιζέλος» ήταν …Καναδοί συνταξιούχοι, το επενδυτικό ταμείο των οποίων PSP είναι και ο μεγαλύτερος μέτοχος στην εταιρεία διαχείρισης του Διεθνούς Αερολιμένα.
Kaι στις δύο περιπτώσεις οι επενδύσεις θα αποσβεστούν γρήγορα.
Τα στοιχεία του ελληνικού τουρισμού σε επίπεδο αφίξεων(γιατί σε επίπεδο εσόδων, αφήστε το καλύτερα)είναι εξωπραγματικά αν σκεφτεί κανείς ότι από την αρχή της κρίσεως υπερδιπλασιάστηκε το τουριστικό ρεύμα και τα επόμενα χρόνια η τάση αυτή θα κινείται με τους ίδιους ρυθμούς αν δεν υπάρξει κάποιο κοσμογονικό γεγονός(του τύπου…σεισμός, λιμός, καταποντισμός) το οποίο βέβαια συγκαταλέγεται στο ρίσκο οποιασδήποτε επένδυσης. Αποτελεί απόλυτα ρεαλιστική πρόβλεψη ότι τα σημερινά 33 εκατομμύρια τουριστών θα έχουν διπλασιαστεί μέσα σε μία δεκαετία και βεβαίως όλοι αυτοί οι επισκέπτες δεν έρχονται στην χώρα με τροχόσπιτα, καράβια και ποδήλατα. Με αεροπλάνα έρχονται και με αεροπλάνα καλύπτουν αρκετές από τις εσωτερικές τους μετακινήσεις.
Ναι, αλλά η εικόνα των ελληνικών περιφερειακών αεροδρομίων, σε αντίθεση με το «Βενιζέλος» που κατά γενική ομολογία αποτελεί ένα κόσμημα ήταν άθλια και τριτοκοσμική. Χρειάζονταν τον…τον Γερμανό τους για να…συμμαζευτούν, θα αντέτεινε ο Αδωνις. Και μπορεί να με εύρισκε σύμφωνο αν δεν είχα δυστυχώς μια ακόμη δυσάρεστη εμπειρία στο δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, αυτό της Θεσσαλονίκης.
Η πρώτη ήταν ίδια και απαράλλαχτη πέρυσι τον Ιούλιο, όταν χρειάστηκε πάλι να ταξιδέψω στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας. Αλλά τότε, είπα να μην το σχολιάσω. Δεν έχουν προκάμει να κάνουν κάτι οι άνθρωποι, ας μη γινόμαστε και μικρόψυχοι, σκέφτηκα από μέσα μου.
Μόνο που προ ημερών τα πράγματα ήταν ακόμη χειρότερα. Στην άφιξη δεν κατάλαβα και πολλά. Στην επιστροφή όμως…
Ενας εργοταξιακός περίβολος που σε προδιαθέτει για πυρετώδες «λίφτιγκ», έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με το λιγδιασμένο πεζοδρόμιο στο υπαίθριο καφενείο, έξω από την κεντρική είσοδο και τις περίεργες οσμές που αναδύονται στα πέριξ.
Με το που μπαίνεις, η εικόνα και πάλι τριτοκοσμική. Ενας ασθμαίνων κλιματισμός με 33 βαθμούς υπό σκιά, τεράστιες ουρές στα check in (με το ιδιότυπο σύστημα, αλλού να τσεκάρεις και αλλού, να μεταφέρεις τις βαλίτσες για να περάσουν από έλεγχο ασφαλείας)και μοναδική ένδειξη ευταξίας οι μπλε κορδέλες στους διαδρόμους των γκισέ με την ένδειξη Fraport και ένας υπάλληλος να γυαλίζει τις κολώνες!
Aναμονή; 45 ολόκληρα λεπτά για να πάρεις κάρτα επιβίβασης για μια πτήση ρουτίνας προς Αθήνα. Και αυτά στα μέσα του Σεπτέμβρη-Φανταστείτε τι γινόταν στις αρχές Αυγούστου. Αν δεν προνοήσεις, απλά χάνεις την πτήση σου…
Στη συνέχεια περνάς από τον έλεγχο ασφαλείας για να φτάσεις στην μακρόστενη αίθουσα αναμονής. Εκεί σε περιμένει άλλο βασανιστήριο. Δεν υπάρχει άδεια καρέκλα, ούτε για δείγμα. Σαν τα λεωφορεία της Ελλάδας του 80. Αλλά τα duty free και τα διάφορα φαγάδικα που όλο και αυξάνονται, σε πλήρη λειτουργία. Για να κάτσεις, πρέπει να πληρώσεις…
Μία αναγκαστική επίσκεψη στις τουαλέτες, μετά από δυόμιση ώρες αναμονής(η ημίωρη καθυστέρηση στην πτήση ήταν απλώς το κερασάκι στη τούρτα), σε πείθει ότι εδώ ισχύει το τραγούδι…σαν μην περάσε μια μέρα.
Βυθίζεσαι στις μαύρες σκέψεις σου μέσα στην οχλοβοή, όπου κυριαρχεί βέβαια η επίσημη γλώσσα των δανειστών(καθότι οι περισσότεροι τουρίστες Γερμανοί και Αυστριακοί που επέστρεφαν με τις πτήσεις τσάρτερ) κι αναρωτιέσαι τι έχει το έρμο το ελληνικό κράτος και πρέπει να «παραχωρεί» υπερκερδοφόρες υπηρεσίες σε ξένους που το μυαλό τους έχουν μόνο να κόβουν μονέδα…
Δεν αμφιβάλλω ότι κάποια στιγμή με τις ευρωπαικές επιδοτήσεις και τα διαρκώς αυξανόμενα έσοδα, οι Γερμανοί θα βάλουν το χέρι στην τσέπη και θα φτιάξουν μια αίθουσα αναμονής της προκοπής για…καθήμενους. Ακούω άλλωστε ότι γίνονται σοβαρές εργασίες στα περισσότερα από τα υπόλοιπα περιφερειακά αεροδρόμια. Είδαμε προχθές και τις ωραίες μακέτες για το «Μακεδονία». Μόνο που το «Μακεδονία» δεν είναι περιφερειακό. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας και έπρεπε να λειτουργεί υποδειγματικά και μέσα στις σημερινές του υποδομές. Δηλαδή τι ακριβώς θα συμβεί μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα τα επόμενα 2-3 ή και περισσότερα χρόνια; Θα βλέπουμε το σημερινό τριτοκοσμικό χάλι και οι Γερμανοί θα κάνουν ταμείο;
Ας μην ξεχνάμε ότι με το καλημέρα η Fraport έσπευσε να ζητήσει αποζημιώσεις 70 εκατομμύριων ευρώ(!) από το ελληνικό δημόσιο, επειδή κάποιες καρέκλες ήταν σπασμένες, έλειπαν γλόμποι στους διαδρόμους, χαρτί υγείας στις τουαλέτες και δεν ξέρω τι άλλο…
Αμφιδρομες προβλέψεις δεν υπάρχουν, αγαπητέ κύριε Σπίρτζη; Προδιαγραφές για ένα μίνιμουμ επίπεδο εύρυθμης λειτουργίας; Είπαμε ότι είμαστε ντε φάκτο γερμανική αποικία, πρέπει να μας το υπενθυμίζουν κιόλας;..
Σχόλια