Ολοκληρωτισμός new style

Του Χρήστου Γιανναρά
Τ​​ο ακαταμάχητο όπλο του κακοποιού είναι ο τρόμος-πανικός του θύματος. Μπροστά στην ωμή απειλή, το παγιδευμένο θύμα παραλύει. Και όσο πιο αιφνιδιαστική η απειλή τόσο πιο εξουθενωμένο παραλυτικά το θύμα.
Ο κακοποιός, βέβαιος για το ακαταμάχητο της βίας που ασκεί, την απόλυτη εξουσία που η βία τού προσπορίζει, λέει τα πράγματα με το όνομά τους, θρασύτατα: «Θέλω αυτό, θέλω εκείνο, θα γίνει ό,τι εγώ υπαγορεύω». Είτε φτωχοδιάβολος λωποδύτης ο κακοποιός είτε ανώτατος αξιωματούχος, τα αντανακλαστικά είναι πανομοιότυπα.
Ετσι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μεγάλης ευρωπαϊκής Δύναμης, μπορεί να «ανακοινώνει» άνετα στον εντολοδόχο της λαϊκής βούλησης (εντολέας είναι το 65% των ψηφοφόρων) ότι: Τον υπουργό Οικονομικών που προβλέπει για την κυβέρνησή του ο επικείμενος πρωθυπουργός, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν θα τον ορκίσει, διότι «δεν τον εγκρίνουν οι Αγορές»!

Γεγονός, πραγματικά, με ιστορική σημασία: Στις 27 Μαΐου 2018, στην Ιταλία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα αρνήθηκε να ορκίσει κυβέρνηση του Τζουζέπε Κόντε, διότι τον προτεινόμενο για υπουργό των Οικονομικών Πάολο Σαβόνα δεν τον ήθελαν οι «Αγορές»! Ανάλογης ιστορικής σημασίας γεγονότα, αποδεικτικά απροκάλυπτου «ολοκληρωτισμού», υπήρξε το Anschluss του Χίτλερ (προσάρτηση της Αυστρίας, 12.3.1938) και η εισβολή των σοβιετικών στρατευμάτων στην Τσεχοσλοβακία (20.8.1968). Υπερβολή; Ομως «ολοκληρωτισμό» ονομάζουμε την κατάλυση (έστω και των επιφάσεων) λαϊκής κυριαρχίας από μια ανεξέλεγκτη εξουσιαστική ισχύ.

Η χρονική εγγύτητα του «τελευταίου εκβάντος» δυσκολεύει, ίσως, την εκτίμηση της βαρύτητάς του. Πρόκειται, ωστόσο, για εξόφθαλμη πρόκληση-επίδειξη δεδομένης κυριαρχίας ενός καινούργιου εφιάλτη: μιας εξουσίας με ολοκληρωτική ασυδοσία, που μπορεί να παρεμβαίνει ώς και στην επιλογή ενός υπουργού.


  • Η «επιφύλαξη» που έχουν οι «Αγορές» για τον Πάολο Σαβόνα (ή, σωστότερα, η τόλμη του Σαβόνα να αμφισβητεί την ολοκληρωτική εξουσία των «Αγορών» στον πλανήτη σήμερα) λειτούργησε ως επιτακτική τελεσιδικία, «αναγκαστή κατά πάντων». Θεσμικές κατακτήσεις πολιτικών ελευθεριών και νομοθεσίες προστασίας «δικαιωμάτων» σιωπηρά (και «φυσιολογικότατα») παρακάμφθηκαν. Ο εντολοδόχος της πρωθυπουργίας στάλθηκε σπίτι του, ο Πρόεδρος της «Δημοκρατίας» ανέθεσε την κυβερνητική εντολή αυθωρεί σε «τεχνοκράτη», που «συμπτωματικά» είχε διατελέσει, για είκοσι πέντε (25) χρόνια, στέλεχος του ΔΝΤ. (Τόσο «συμπτωματικά» όσο είχε διατελέσει και ο σημερινός πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs ή όσο «συμπτωματικά» ο Πορτογάλος Μπαρόζο, μόλις τέλειωσε τη θητεία του στην προεδρία της Ε.Ε., διορίστηκε από την Goldman Sachs μη εκτελεστικός πρόεδρος των διεθνών δραστηριοτήτων της – κ.ά.α.) Υποχρεώνεται να υποθέσει ο πολίτης ότι η λέξη «τεχνοκράτης» είναι η σύγχρονη, εξωραϊσμένη ονομασία των κουίνσλινγκς.
Θα θεωρηθούν λεκτικές υπερβολές οι εκφράσεις που χρησιμοποιούνται στη σημερινή επιφυλλίδα: Μιλάμε για καινούργιο ολοκληρωτισμό, παραβάλλουμε την άρνηση του Ματαρέλα να ορκίσει υπουργό τον Σαβόνα με την εισβολή των σοβιετικών τανκς στην Τσεχοσλοβακία το 1968. Ενα από τα γνωρίσματα του φαινομένου που ονομάζουμε «ολοκληρωτισμό», είναι και η ποδηγέτηση των ανθρώπων να κρίνουν την ιστορική (κοινωνική) πραγματικότητα αξιολογώντας όχι τα πραγματικά δεδομένα, αλλά μόνο εντυπώσεις. Γι’ αυτό, ακόμα και στα στυγνότερα τυραννικά καθεστώτα συντηρούνται οπωσδήποτε επιφάσεις κοινοβουλίου, εκλογών, κυκλοφορίας εφημερίδων, μόνο για τον εντυπωσιασμό των ανεγκέφαλων.

Οταν ο απρόσωπος παράγων «Αγορές» (ανώνυμα αλλά ωμά οικονομικά συμφέροντα) μπορεί να θέτει «βέτο» (απαγόρευση) για την υπουργοποίηση Ευρωπαίου πολίτη, απαγορεύοντας στο 65% του πληθυσμού μιας ευρωπαϊκής χώρας να έχει την κυβέρνηση της επιλογής του, τότε ο ολοκληρωτισμός δεν είναι «εντύπωση», είναι χειροπιαστή ανελευθερία. Χειροπιαστό διεθνοποιημένο ολοκληρωτισμό αποκάλυπτε και το «βέτο» που άσκησαν οι «Αγορές» στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 στην Ελλάδα: Το 62% των ενήλικων Ελλήνων ζήτησαν τότε την έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη. Αλλά η πλειοψηφική θέληση των Ελλήνων αγνοήθηκε απροσχημάτιστα από μια κυβέρνηση ανδρεικέλων, της «ριζοσπαστικής Αριστεράς», που, «εν μια νυκτί», ξεπούλησε και την ιδεολογία της και κάθε ίχνος ντροπής μαζί με την εντολή που της έδινε το δημοψήφισμα. Τότε και πάλι ο ολοκληρωτισμός δεν ήταν «εντύπωση», ήταν αδίστακτη πισώπλατη μαχαιριά στην ελευθερία, στην αξιοπρέπεια, στην ιστορική «ευγένεια» (nobilitas) ενός ολόκληρου λαού.

Είναι χαρακτηριστικό, πως όσοι τολμούν να ψελλίσουν αντίσταση στον ισοπεδωτικό και απροσχημάτιστον ολοκληρωτισμό των «Αγορών» (έμπρακτη αντίσταση τόλμησε μόνο η Ισλανδία) χαρακτηρίζονται αμέσως «ακροδεξιοί» και «εθνικιστές» από όλα μαζί τα εξαγορασμένα παπαγαλάκια ιδιωτικών και δημόσιων «media», με κωμική ταύτιση των γλωσσικών τους κλισέ, αδιάντροπα. Είναι ένα επιπλέον σύμπτωμα που επιτρέπει ορθολογικά την πρόβλεψη ότι και το δεύτερο σκέλος του διπολικού Ιστορικού Υλισμού, η «αχαλίνωτη κερδοσκοπία», οδεύει νομοτελειακά προς μια κατάρρευση, το ίδιο ή και περισσότερο εντυπωσιακή από αυτήν του Μαρξισμού.

Από τον Αυγουστίνο ώς τον Ανταμ Σμιθ, το «νόημα» και οι στοχεύσεις του βίου εγκλωβίστηκαν ασφυκτικά στο πεδίο της συμπεριφοράς. Ελάχιστοι χαρισματικοί της Τέχνης (σπανιότερα και της πολιτικής) πρόλαβαν να αντιληφθούν ότι το «νόημα» και οι γόνιμες στοχεύσεις της ζωής εντοπίζονται στον τρόπο της ύπαρξης. Ο εντοπισμός από μόνος του κομίζει ελπίδα.

Πηγή: kathimerini.gr

Σχόλια