=====================
Ιαπωνία : Aπό κρίση σε κρίση
Η «Σονάτα του Τόκυο»
- Την εποχή της χρηματιστηριακής φούσκας, όλοι επωφελούνταν. Είκοσι χρόνια μετά, μόνο ελάχιστοι τα βγάζουν πέρα, ενώ οι υπόλοιποι πρέπει να αρκεστούν σε μικροδουλειές. Όροι όπως freeters (νεολογισμός που σχηματίζεται από το αγγλικό free και το γερμανικό Arbeiter και ορίζει ένα άτομο που ζει από μικροδουλειές) και ΝΕΕΤ (Not in Education, Employment or Training, δηλαδή νέοι που είναι αμόρφωτοι, άνεργοι και ανειδίκευτοι) κάνουν την εμφάνισή τους και γίνονται συνώνυμα του αποκλεισμού. Το τέλος του 2008, υπήρχαν πάνω από 1,8 εκατ. freeters και 640.000 ΝΕΕΤ. Όλοι αυτοί ανήκουν στο εξής στη χαμένη γενιά («λόζου τζένε», από το αγγλικό lost generation).
Στην ταινία «Η σονάτα του Τόκιο»(8), ο σκηνοθέτης Κιγιόσι Κουροσάβα
απεικονίζει αυτή την ηλικιακή τάξη μέσα από τον ήρωά του, τον πρωτότοκο
γιο μιας πλήρως διαλυμένης οικογένειας, ο οποίος κατατάσσεται στον
αμερικανικό στρατό και πάει να πολεμήσει στη Μέση Ανατολή, μακριά από
την Ιαπωνία. Ο Κουροσάβα θέλει να φτάσει ώς το τέρμα της ασύλληπτης
λογικής, σύμφωνα με την οποία ένας ιάπωνας υπήκοος γίνεται αμερικανός
στρατιώτης. Ο νεαρός άνδρας καταλήγει, βέβαια, να περάσει στο στρατόπεδο
του εχθρού «για να βρει την απόλυτη ευτυχία», όπως λέει. Έτσι, παίρνει
τη μοίρα του στα χέρια του. Αυτό είναι, εξάλλου, το μάθημα που θέλει να
δώσει ο σκηνοθέτης: η αναγέννηση της ιαπωνικής κοινωνίας, η οποία
περνάει αναγκαστικά από τη νεολαία και την αναδόμηση κάποιων σημείων
αναφοράς. Ο Κουροσάβα χρησιμοποιεί τα σύνορα ως σύμβολο της σχέσης της
Ιαπωνίας (η οποία αντιπροσωπεύεται από την οικογένεια) με τον υπόλοιπο
κόσμο.
Η
ταινία απεικονίζει τις επιπτώσεις της αποτυχημένης πολιτικής που άσκησε
η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Γιουνιχίρο Κοϊζούμι (2001-2006). Υπάρχει,
άλλωστε, κάποιος που αποτελεί το σύμβολο αυτής της εποχής κατά τη
διάρκεια της οποίας επιβάλλεται ο νεοφιλελευθερισμός: ο Τακαφούμι Χόρι,
νεαρός ιδιοκτήτης εταιρείας του Διαδικτύου. Εκκινώντας από την ιδέα ότι
«με το χρήμα αγοράζεις τα πάντα», έφτιαξε, το 1996, μια μεγάλη
αυτοκρατορία, τη Livedoor. «Εσείς, αναμφισβήτητα, είστε αυτός που κάνει
τη σημερινή νεολαία να ονειρεύεται», τον βεβαιώνει ο Κοϊζούμι... λίγο
πριν ο 33άχρονος διευθύνων σύμβουλος συλληφθεί, τον Ιανουάριο του 2006,
για παράβαση χρηματιστηριακών κανονισμών. Η υποβολή του σε έλεγχο
προκαλεί ένα μίνι κραχ, που αναγκάζει το Χρηματιστήριο του Τόκιο, πρώτη
φορά στην ιστορία του, να διακόψει τη συνεδρίαση είκοσι λεπτά πριν από
το κλείσιμο.
- Μπορεί το σύστημα αξιών που υπηρέτησε ο Χόρι να έκανε μια μερίδα των νεαρών Ιαπώνων να ονειρεύεται, συνέβαλε όμως στην περιθωριοποίηση μιας άλλης, σε αυτή τη χώρα που διέπεται μόνο από τη δύναμη του χρήματος. «Η σονάτα του Τόκιο» ξεκινά με την απόλυση του πατέρα της οικογένειας, όταν η εταιρεία στην οποία δούλευε μεταφέρεται στην Κίνα. Η απόφαση αυτή τον κάνει να επαναστατήσει, αλλά την αποδέχεται. Όσο το σύστημα λειτουργεί, λίγες φωνές υψώνονται για να αμφισβητήσουν αυτό το μοντέλο. Όσοι έχουν αποκλειστεί απ’ αυτό συμπεριφέρονται σαν να ανήκουν ακόμα εκεί, όπως το απολυμένο στέλεχος του Κουροσάβα που συνεχίζει τη ζωή τού υποδειγματικού υπαλλήλου. Φεύγει κάθε πρωί για τη δουλειά του, παρόλο που την έχει χάσει, και κάνει δήθεν πως πιστεύει ότι θα μπορέσει κάποια μέρα να ξαναβρεί τη θέση του μέσα στο σύστημα. Πρέπει, ωστόσο, να το πάρει απόφαση: Η παγκοσμιοποίηση νίκησε το ιαπωνικό μοντέλο.
Εργαζόμενοι φτωχοί
- Επίσης, η παγκοσμιοποίηση, προκάλεσε την ανάπτυξη μιας κατηγορίας μισθωτών που ορίζονται με την αγγλική έκφραση «working poor» («εργαζόμενοι φτωχοί»), ίσως για να τονιστεί ότι αυτή η έννοια δεν ταιριάζει με την ιαπωνική κουλτούρα. Όσο οι Ιάπωνες αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον ιαπωνικό όρο «σουρίου», για τη μεσαία τάξη, τόσο προτιμούν να χρησιμοποιούν μια ξένη έκφραση για να μιλήσουν για ένα φαινόμενο που τους ενοχλεί βαθιά. Το ντοκιμαντέρ «Εργαζόμενοι φτωχοί - Δεν θα μπορέσω να πλουτίσω, ακόμα και αν δουλεύω» («Βακίνγκου πούα - Χαταραϊτέμο γιουτακανιναρενάι»), που μεταδόθηκε τον Ιούλιο του 2006 από το κρατικό κανάλι ΝΗΚ, ήταν αποκαλυπτικό. Αυτό που έως τότε γινόταν αντιληπτό ως ατομική συμπεριφορά («γίκο σεκινίν») εμφανίστηκε μπροστά στα μάτια των Ιαπώνων ως συλλογική αποτυχία.
Ο υπεύθυνος του Δικτύου Ενάντια στη Φτώχεια («Χανχινκόν νετοβάκου»), Μακόζο Γιουάζα, καταγγέλλει την «κοινωνία-τσουλήθρα» («σουμπεριντάι σακάι»), στην οποία οι εργαζόμενοι χωρίς σύμβαση δεν λαμβάνουν καμιά βοήθεια. «Από τη στιγμή που κάποιος φτάσει κάτω, είναι αδύνατον να ξαναγυρίσει ανεβαίνοντας ανάποδα την τσουλήθρα»,
διαπιστώνει. «Το να ξαναξεκινήσει απ’ το μηδέν είναι “επικίνδυνη
αποστολή” για όποιον είναι αποκλεισμένος». Έτσι, αποφάσισε να ξεκινήσει
μια σταυροφορία ενάντια στην εξαθλίωση που απειλεί τη συνοχή της χώρας.
- Από τις 31 Δεκεμβρίου 2008 έως τις 5 Ιανουαρίου 2009 έφτιαξε το «Χωριό των Προσωρινά Εργαζομένων» για το ρεβεγιόν της Πρωτοχρονιάς («Τοσικόσι χακενμούρα»). Εγκατεστημένο στο πάρκο Χιμπίγια, στην καρδιά του Τόκιο, μερικές εκατοντάδες μέτρα από την περιοχή όπου είναι συγκεντρωμένα τα υπουργεία, το «Χωριό» είχε στόχο να δείξει προς τα έξω την απόγνωση των προσωρινών εργαζομένων, των πρώτων θυμάτων της οικονομικής ύφεσης. Μη έχοντας καμιά κοινωνική προστασία, οι μισθωτοί αυτού του τύπου, που συχνά βρίσκουν στέγη στους εργοδότες τους, βρίσκονται στο δρόμο από τη μια μέρα στην άλλη. Σύμφωνα με στοιχεία των υπουργείων Υγείας και Εργασίας, 557.000 απ’ αυτούς επρόκειτο να έχουν χάσει τη δουλειά τους την 1η Απριλίου 2009(9). Η πρωτοβουλία του Γιουάζα είχε αποτέλεσμα. Περίπου 1.700 εθελοντές εμφανίστηκαν στο «Χωριό» για να παράσχουν βοήθεια: οι νομικές συμβουλές στους πεντακόσιους προσωρινά εργαζόμενους που είχαν καταλάβει την περιοχή είχαν ως αποτέλεσμα να δοθούν αποζημιώσεις. Έτσι, φτιάχτηκαν και άλλα τέτοια «χωριά».
------------
πλήρες το άρθρο εδώ---->Βlogger:
Τώρα μπορείτε να ..χωνέψετε πολλά απ' αυτά που εξελίσσονται στη χώρα από το 2010. Καλή σας ...χώνεψη!
Σχόλια