του Μάκη Ανδρονόπουλου –
Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται μπροστά σε μια νέα βίαιη κατάσταση «εξυγίανσης» των δανειακών τους χαρτοφυλακίων, υπό την απειλή νέων τεστ αντοχής (stress test). Ανέλαβαν την υποχρέωση να εφαρμόσουν από 1-1-2018 το νέο λογιστικό πρότυπο IFRS9 που εκτιμάται ότι θα οδηγήσει τις τέσσερις συστημικές τράπεζες σε πρόσθετες προβλέψεις 7,6 δισ. ευρώ, με προφανή κατάληξη μια τέταρτη στη σειρά ανακεφαλαιοποίηση. Συνέχεια εδώ
Η πίεση που δέχονται οι ελληνικές τράπεζες για τον δραστικό περιορισμό των «κόκκινων» δανείων, αλλά και το ασφυκτικό περιβάλλον που έχει δημιουργήσει το υφεσιακό καθεστώς λιτότητας, αποδεικνύονται δραματικά μη παραγωγικά και κοινωνικοπολιτικά επικίνδυνα. Οι ρυθμίσεις που προτείνουν οι τράπεζες είναι ανεδαφικές και υποκριτικές.
Φταίει το θύμα
Για παράδειγμα, η Eurobank πούλησε σε ένα distress fund χαρτοφυλάκιο 220.000 καταναλωτικών δανείων χωρίς εξασφαλίσεις, συνολικού οφειλόμενου κεφαλαίου 1,52 δισ. ευρώ. Το χαρτοφυλάκιο αφορά 114.000 δανειολήπτες. Πριν το πουλήσει τους πρότεινε μεσοσταθμικά κουρέματα άνω του 80%. Τελικά, μόνο το 2% ανταποκρίθηκε. Οι τραπεζίτες θεωρούν πως φταίνε οι δανειολήπτες που έχουν εθιστεί στην ατιμωρησία και χρειάζονται οι πλειστηριασμοί για να ξυπνήσουν.Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί εκτιμούν ότι θα συμβάλουν καθοριστικά στην αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αυτό, όμως, θα ισχύσει μόνο εάν είναι δίκαιοι, δηλαδή εάν αφορούν στους κακοπληρωτές. Αν ξεπεράσουν τα όρια, τότε οι κοινωνικές αντιδράσεις θα καταστούν ανεξέλεγκτες, καθώς το «κεραμίδι» αποτέλεσε τα 100 τελευταία χρόνια το αντίβαρο στην ελλειμματική παρουσία του κοινωνικού κράτους στην Ελλάδα.
Τραπεζικός τυχοδιωκτισμός
Πρόκειται για μάλλον υποκριτική στάση. Οι τραπεζίτες που έδιναν τα μεγάλα δάνεια, καταναλωτικά και στεγαστικά, ήξεραν τι καταθέσεις είχαν οι δανειολήπτες και αισθάνονταν ασφαλείς. Άρα, ξέρουν ποιοι είναι οι κακοπληρωτές, που προφανώς μόλις δόθηκε το σύνθημα από ορισμένα πολιτικά πρόσωπα, τον Δεκέμβριο του 2014 μετέφεραν τις καταθέσεις τους στις θυρίδες, στα στρώματα και στο εξωτερικό (40 δισ. συνολικά). Στην εν λόγω περίπτωση, τα δάνεια που πουλήθηκαν είχαν καθυστέρηση που άρχιζε πριν την κρίση του 2009 και έκτοτε δεν εξυπηρετήθηκαν. Αυτό, βεβαίως, κάτι σημαίνει.Γενικά, οι ρυθμίσεις που προσφέρουν οι τράπεζες είναι μονομερείς, με στόχο να τσιμπήσει ο δανειολήπτης που είναι υπό συνεχή απειλή από τις ορδές των call center. Να πληρώσει χαμηλές δόσεις για ένα χρόνο και μετά αβάσταχτες δόσεις για πολλά χρόνια. Έτσι, κερδίζουν ένα χρόνο ενημερότητα έναντι της ευρωεποπτείας.
Με αυτόν τον τρόπο, ο ρυθμός δημιουργίας νέων ληξιπρόθεσμων δανείων (90 ημερών) στο εννεάμηνο εμφανίζει ισχυρή κάμψη. Είναι το περίφημο window dressing, δηλαδή, το ξαναφτιάξιμο της βιτρίνας. Τον επόμενο, όμως, χρόνο, θα δούμε εάν η αποκλιμάκωση θα συνεχιστεί ή θα έχουμε έξαρση καθυστερήσεων.
Παίζοντας με τη φωτιά
Στα στεγαστικά, το πάγωμα του 20% του δανείου (splitandfreeze) που αρχίζουν να προτείνουν οι τράπεζες διαμορφώνει υπέρογκες, εκτός σημερινής πραγματικότητας δόσεις, για το υπόλοιπο 80%. Ακόμη και στο κοινωνικοοικονομικά εύλογο 50-50%, οι δόσεις δεν βγαίνουν για τα σημερινά μικρομεσαία νοικοκυριά. Άρα, χρειάζεται μια πιο γενναία και ρεαλιστική αντιμετώπιση τόσο στο split-and-freeze, όσο και στις δόσεις. Οι τράπεζες γνωρίζουν ποιοι είναι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, ας ξεχωρίσουν την ήρα από το στάρι.Κι αυτό, γιατί πέρα από το νέο λογιστικό πρότυπο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποιεί εμφαντικά ότι η αντιμετώπιση των ελληνικών τραπεζών θα γίνει με τρόπο που θα απαντά στις ανησυχίες του ΔΝΤ. Αν βάλουμε στην εξίσωση και την από ετών αναμενόμενη μείωση των αντικειμενικών τιμών που θα επηρεάσει τους ισολογισμούς, τότε έχουμε μια ενεργοποιημένη ωρολογιακή βόμβα στα χέρια μας.
Σχόλια