Το παραγωγικό υπόδειγμα της χώρας, παρά τα θρυλούμενα και επιδιωκόμενα, δεν μεταβάλλεται. Ίσως και να χειροτερεύει.
Το θέμα αφορά στην αλλαγή του οικονομικού υποδείγματος και ειδικά της παραγωγικής βάσης της οικονομίας , που αποτελούσε το βασικό στόχο των μεταρρυθμίσεων που ήταν (είναι) ενσωματωμένες στο μνημονιακό πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Όπως έχω επανειλημμένα υποστηρίξει όχι μόνο οι εξελίξεις δεν δικαιώνουν τις επιδιώξεις του προγράμματος αλλά μάλλον τα πράγματα εξελίσσονται προς το χειρότερο.
Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία (Μάριος 2011-Μάρτιος 2017) του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), αναφορικά με το ισοζύγιο των συστάσεων και διαγραφών σε κάθε επιμέρους νομική μορφή επιχείρησης
Η οικονομική κρίση και η περιορισμένη πρόσβαση στη χρηματοδότηση (μέσω του τραπεζικού δανεισμού καθώς και μέσω των αγορών κεφαλαίων) επέδρασαν αρνητικά στο ισοζύγιο των συστάσεων και διαγραφών σε κάθε επιμέρους νομική μορφή επιχείρησης, με εξαίρεση τις ΙΚΕ.
Αναλυτικότερα, στην κατά νομική μορφή ανάλυση παρατηρούνται τα εξής:
α) Στις ανώνυμες εταιρίες (Α.Ε.) το σωρευτικό ισοζύγιο συστάσεων και διαγραφών παρουσιάζει πτωτική τάση από το τέλος του 2013, η οποία επιταχύνθηκε από το φθινόπωρο του 2015 και έπειτα, καθώς οι διαγραφές ενισχύθηκαν σημαντικά περισσότερο έναντι των συστάσεων.
β) Το σωρευτικό ισοζύγιο συστάσεων-διαγραφών των ετερόρρυθμων εταιριών (Ε.Ε.) καταγράφει φθίνουσα πορεία από τα τέλη του 2012 με αποτέλεσμα να γίνει αρνητικό στο τέλος του 2016, για πρώτη φορά την επισκοπούμενη περίοδο.
γ) Δυσμενέστερη είναι η εικόνα που παρατηρείται στο σωρευτικό ισοζύγιο των ομόρρυθμων εταιριών (Ο.Ε.), το οποίο ήδη από τις αρχές του 2014 λαμβάνει αρνητικές τιμές, καθώς ολοένα περισσότερες επιχειρήσεις αυτής της νομικής μορφής διαγράφονται. Μάλιστα, στις αρχές του τρέχοντος έτους παρατηρήθηκε ότι κατά την τελευταία 6ετία σωρευτικά διαγράφηκαν περίπου 10.000 περισσότερες επιχειρήσεις αυτής της νομικής μορφής έναντι εκείνων που συστάθηκαν.
δ) Το σωρευτικό ισοζύγιο των εταιριών περιορισμένη ευθύνης (Ε.Π.Ε.) καταγράφει διαρκή πτώση από το φθινόπωρο του 2013 και, όμοια με τις Ε.Ε., από τα τέλη του 2016
και έπειτα κινείται σε αρνητικές τιμές.
ε) Εντονότερη κινητικότητα σε νέες συστάσεις και διαγραφές παρουσιάζουν οι ατομικές επιχειρήσεις (αυτές σχετίζονται με τη δράση των ελεύθερων επαγγελματιών και με παροχή υπηρεσιών), των οποίων το ισοζύγιο παραμένει (με εξαίρεση μερικών μηνών) σε θετικό επίπεδο κατά τη διάρκεια της υπό εξέταση περιόδου.
στ) Τέλος, έντονα θετικό και προοδευτικά αυξανόμενο είναι το σωρευτικό ισοζύγιο των ΙΚΕ, κυρίως λόγω των διευκολύνσεων που προβλέπει ο ν. 4072/2012 για τη σύστασή τους (έναντι άλλων νομικών μορφών που αφορούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις). ΙΚΕ (Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρίες), οι οποίες, σύμφωνα με τον ν. 4072/2012, είναι δυνατόν να συσταθούν με χαμηλό ή και μηδενικό κόστος, στοιχείο που διευκολύνει σημαντικά την ίδρυσή τους.
Ο προβληματισμός που γεννάται από τη φθίνουσα πορεία του σωρευτικού ισοζυγίου συστάσεων- διαγραφών και την αυξανόμενη συμβολή νομικών μορφών που αφορούν κατά κύριο λόγο επιχειρήσεις μικρού μεγέθους (ΙΚΕ και ατομικές επιχειρήσεις) εντείνεται αν στην ανάλυση συμπεριληφθούν ορισμένες ποιοτικές παράμετροι.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης της Endeavor Greece, (Η Ελληνική επιχειρηματικότητα σε αριθμούς, 1 Φεβρουαρίου 2017, Endeavor Greece. http://endeavor.org.gr/meletes/), το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων που συστάθηκαν το 2016 εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται σε κλάδους με προσανατολισμό την εγχώρια κατανάλωση (κατά κύριο λόγο αφορούν την εστίαση και τη διασκέδαση) και όχι σε κλάδους μεταποίησης ή υψηλού τεχνολογικού περιεχομένου. Εξαίρεση συνιστά η θετική συμβολή των τουριστικών επιχειρήσεων οι οποίες έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό.
Επιπρόσθετα, σε πρόσφατη μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (2016), Η δημογραφία των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα: Σύσταση και διαγραφή επιχειρήσεων την περίοδο 2011-2015, καθώς και τις μελέτες στις οποίες γίνονται παραπομπές), που αφορά την περίοδο 2011-2015, επισημαίνεται ότι το ισοζύγιο μεταξύ συστάσεων και διαγραφών επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στη μεταποίηση και υψηλής τεχνολογίας έντασης γνώσης στις υπηρεσίες διευρύνεται αρνητικά υπέρ των διαγραφών από το 2013 και έπειτα. Η εξέλιξη αυτή, δεδομένων των χρονικών υστερήσεων με τις οποίες επιδρά, περιορίζει το τεχνολογικό περιεχόμενο και την ένταση γνώσης των παραγόμενων και εξαγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, υπονομεύει τη διάχυση των νέων τεχνολογιών και την απασχόληση του υψηλά καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού και εν τέλει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές τις ελληνικής οικονομίας.
Οι κλάδοι υψηλής τεχνολογίας στην ελληνική μεταποίηση είναι οι ακόλουθοι (σε παρένθεση οι διψήφιοι κωδικοί NACE Rev.2): παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων (21), κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων (26). Οι κλάδοι υψηλής τεχνολογίας έντασης γνώσης στις υπηρεσίες είναι οι ακόλουθοι: παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ηχογραφήσεις και μουσικές εκδόσεις (59), δραστηριότητες προγραμματισμού και ραδιοτηλεοπτικών εικόνων (60), τηλεπικοινωνίες (61), δραστηριότητες προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, παροχής συμβουλών και συναφείς δραστηριότητες (62), δραστηριότητες υπηρεσιών πληροφορίας (63), επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη (72).(Τράπεζα της Ελλάδος, Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική, Ιούνιος 2017).
Συνεπώς, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται αυξανόμενη συμβολή νομικών μορφών που αφορούν κατά κύριο λόγο επιχειρήσεις μικρού μεγέθους (όπως ΙΚΕ και ατομικές επιχειρήσεις) και αντίστοιχη υποχώρηση της θετικής συμβολής των Α.Ε. (που συνήθως είναι μεγαλύτερου μεγέθους εταιρίες) στο σωρευτικό ισοζύγιο συστάσεων-διαγραφών. Αυτό ενδέχεται να έχει ως συνέπεια την αύξηση του μεριδίου των μικρών επιχειρήσεων στην ελληνική οικονομία, εξέλιξη που θα μπορούσε να έχει αρνητικές προεκτάσεις στο βαθμό που η πλειοψηφία των νέων επιχειρήσεων χαρακτηρίζονται ακόμη από χαμηλή ένταση τεχνολογίας και γνώσης.
Σύμφωνα με τη Eurostat, μικρομεσαίες (ΜΜΕ) θεωρούνται οι επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζομένους και ταξινομούνται στις ακόλουθες κατηγορίες: πολύ μικρές επιχειρήσεις (λιγότεροι από 10 εργαζόμενοι), μικρές επιχειρήσεις (10-49) και μεσαίες επιχειρήσεις (50-249). Στην Ελλάδα, κατά το 2012, οι ΜΜΕ αντιπροσώπευαν το 86,5% της απασχόλησης και το 72,8% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ) των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων. Τα αντίστοιχα μερίδια για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις ήταν 58,6% της απασχόλησης και 35,9% της ΑΠΑ, για τις μικρές και μεσαίες 17,0% και 10,9% της απασχόλησης και 20,1% και 16,8% της ΑΠΑ αντίστοιχα (οι μεγάλες επιχειρήσεις, με προσωπικό πάνω από 250 άτομα, αντιπροσώπευαν το 13,5% της απασχόλησης και το 27,2% της ΑΠΑ). Η συμβολή των ΜΜΕ στην ΑΠΑ ήταν 13,5 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερη από τη συμβολή τους στην απασχόληση (για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις ήταν 22,7 ποσ. μον. μικρότερη), γεγονός που αποκαλύπτει και το χαμηλότερο επίπεδο παραγωγικότητας της εργασίας για αυτές τις επιχειρήσεις. Στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-28), οι ΜΜΕ αντιπροσώπευαν το 67,1% του εργατικού δυναμικού στο μη χρηματοπιστωτικό τομέα και το 57,3% της ΑΠΑ το 2012, ενώ οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αντιπροσώπευαν το 29,1% του εργατικού δυναμικού στο μη χρηματοπιστωτικό τομέα και το 21,0% της ΑΠΑ. ).(Τράπεζα της Ελλάδος, Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική, Ιούνιος 2017).
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα λιγότερες ευκαιρίες για δημιουργία οικονομιών κλίμακας, μικρότερη δυνατότητα πραγματοποίησης και χρηματοδότησης έρευνας και καινοτομίας στο εσωτερικό των επιχειρήσεων, αυξανόμενα κόστη και υψηλότερους φραγμούς στην πρόσβαση σε νέες εξαγωγικές αγορές και μικρότερες δυνατότητες διασύνδεσης με διεθνή δίκτυα διανομής και παραγωγής και συνεπώς χαμηλότερη παραγωγικότητα.
Ταυτόχρονα, τα τελευταία έτη καταγράφεται αρνητικό ισοζύγιο μεταξύ συστάσεων και διαγραφών επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας και έντασης γνώσης, εξέλιξη που έχει ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση του τεχνολογικού περιεχομένου των νέων επιχειρήσεων και την εξειδίκευση σε κλάδους εντάσεως εργασίας, ενώ παράλληλα δεν φαίνεται να ενισχύεται ο εξαγωγικός προσανατολισμός των επιχειρήσεων (με εξαίρεση τη θετική συμβολή του τουρισμού). Όλα τα ανωτέρω υποδηλώνουν την ύπαρξη σημαντικών δυσχερειών στην αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας προς ένα εξωστρεφές υπόδειγμα οικονομικής ανάπτυξης που θα βασίζεται σε προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Κλείνοντας αυτή μας την παρέμβαση θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η επερχόμενη «αναδιάρθρωση» των επιχειρηματικών μη αποτελεσματικών δανείων που κατέχει το τραπεζικό σύστημα σίγουρα θα συμβάλλει, μεσοπρόθεσμα, στην επιδείνωση της εικόνας που παρουσιάζει το παραγωγικό υπόδειγμα της χώρας.
ΠΗΓΗ
==============
Ανάπτυξη:Ένα παραμυθάκι που πωλείται συνεχώς και θα πωλείται και ... προσεχώς
Του Σταμάτη Στεφανάκου
Χαιρετίσματα από το στρατόπεδο.
Πολύς ο λόγος περί ανάπτυξης της οικονομίας, στην αποικία του χρέους. Οικονομολόγοι, δημοσιογράφοι, αναλυτές, κυβερνητικοί, αντιπολίτευση και συμπολίτευση, θεσμοί, τραπεζίτες και λοιποί έγκυροι και γνωστοί σε πάνελ τηλεοπτικά και όχι μόνο, διαφημίζουν ο καθένας από την πλευρά του, την δική "αξιόπιστη" πρόταση περί αναπτύξεως της οικονομίας.
Τι μας λένε: ότι επενδυτές θα έρθουν, διακρατικές συμφωνίες έχουν υπογραφεί ή θα υπογραφούν, δουλείες θα ανοίξουν, το ΑΕΠ θα μεγαλώσει, επιχειρήσεις καινούργιες θα ξεκινήσουν και άλλα πολλά και όμορφα.
Μας δίνουν μια εικόνα σχεδόν ειδυλλιακή.η κρίση θα περάσει, και όλα θα στρώσουν. Ο λόγος τους είναι πλούσιος, ενισχυμένος με υποσχέσεις οικονομικής ευρωστίας, θαύματα, διαγράμματα και μαγικούς αριθμούς.Μεγαλεία οικονομικών παραδείσων που έχουν ένα αέναο happy end...
Τι ΔΕΝ μας λένε:
Πρώτον, ότι η μικρομεσαία και οικογενειακή επιχείρηση και ο ελεύθερος επαγγελματίας, είναι μια ενόχληση που πρέπει να βγει από την εξίσωση, γιατί περιττεύει.
Δεύτερον, ανοίγουν διάπλατα την πόρτα σε κάθε μεγάλο εθνικό ή πολυεθνικό μαγαζί με στόχο να μεγαλώσει και άλλο το μερίδιο στην αγορά χωρίς να υπολογίζουν πόσες επιχειρήσεις θα κλείσουν , πόσοι νέοι άνεργοι θα προστεθούν στις λίστες του ΟΑΕΔ.
Τρίτον επανασχεδιάζουν και ανακατατάσουν βιαίως την δομή της ελληνικής οικονομίας, χωρίς να έχει προηγηθεί ενδιάμεσο μεταβατικό στάδιο..
Δεν είναι πρώτη φορά που συμβαίνουν αυτά, ούτε είμαστε η μόνη χώρα στην όποια τέτοιου είδους πρακτικές εφαρμόζονται. Σε άλλα κράτη, αυτού του είδους η ανακατάταξη έχει συμβεί ήδη. Δεν υπάρχουν ούτε μικρές επιχειρήσεις, ούτε ελεύθεροι επαγγελματίες ή ανυπάρχουν είναι η εξαίρεση.
Προτού εισέλθουμε στην λογική αν κάτι τέτοιο είναι θεμιτό ή όχι, αν έχουμε ερωτηθεί ως κοινωνία ότι το θέλουμε, θα ήταν καλό να αναρωτηθούμε ποιος/οι θα είναι ο/οι κερδισμένος/οι.
Φόροι, εισφορές,μείωση καταναλωτικής δύναμης του πληθυσμού, αύξηση της ανεργίας, θεσμικά αδιέξοδα, καταστρατήγηση εργασιακών δικαιωμάτων, μείωση στην πρόσβαση σε κοινωνικές παροχές όπως υγεία, παιδεία, υπερχρεωμένοι πολίτες στο κράτος, σε τράπεζες κλπ,
Εκποίησή της δημόσιας περιουσίας με το πρόσχημα της δήθεν αξιοποίησης , μείωση του δημόσιου για να... ανοίξει η αγορά και άλλα παρόμοια. Απλά θέλουν εκτός από τον ιδιωτικό τομέα να βάλουν χέρι και στα έτοιμα ακίνητα και υποδομές που ανήκει στον λαό. Τόσο απλά. Δικαίως θα αναρωτηθείτε τι σχέση έχει με την ανάπτυξη η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Δεν θέλουν να επενδύσουν, να ρισκάρουν, να αντιμετωπίσουν απώλειες. Επομένως μέσω του χρέους εξοντώνουν κάθε άμυνα, καταργώντας κάθε ρύθμιση, κάθε προστατευτικό πλαίσιο, παραδίδοντας στα χέρια τους κάθε περιουσιακό στοιχείο, είτε δημόσιο,είτε ιδιωτικό.
Η διαδικασία έχει όνομα. Λέγεται "απελευθέρωση αγοράς". Το αν κατά την διαδικασία έχουμε φτάσει να έχουμε πεντακόσιες χιλιάδες μετανάστες, πάνω από ενάμιση εκατομμυριο άνεργους, το 60% του γενικού πληθυσμού στο όριο ή κάτω από το όριο της φτώχειας, αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, κάτι χιλιάδες αυτοκτονίες, ε τι να κάνουμε; Η ανάπτυξη έχει τίμημα.
Το γελοίο φίλε συμπολίτη, είναι ότι δεν κρύβουν τίποτα. Δεν υπάρχουν μυστικά. Μέσω των ΜΜΕ, ανακοινώνουν τους στόχους τους. Σε ειρωνεύονται ανοικτά μιλώντας για τις θυσίες σου. Σου λένε το "όλοι μαζί τα φάγαμε¨, σε αποκαλούν τεμπέλη, ανίκανο, οπισθοδρομικό. Ευθέως σου λένε ότι είσαι βάρος ως άνεργος, ως νέος, ως συνταξιούχος. Κοστίζεις. Το έχεις προσέξει; Μιλάνε για το πόσο κοστίζεις, όχι τι αξίζεις....
Ακόμα χειρότερα γίνεται;
Γίνεται. Ευθέως σου λένε πλέον πόσες δεκαετίες θα υπάρχει ανεργία. Ευθέως σου λένε για περικοπές. Ευθέως σου λένε και για άλλα μνημόνια, απαραίτητες θυσίες που θα σου αναγνωριστούν (μετά θάνατον ή όχι δεν διευκρινίζεται) , μεταρρυθμίσεις και άλλα πολλά και όμορφα, με πατριωτικό ή ιδεολογικό προφίλ.
Σου πουλάνε την ανάγκη να γίνεις και εσύ αλληλέγγυος να σωθούν οι τράπεζες, το κράτος, η θέση μας στην Ευρώπη (Ε.Ε.), έχουμε ευθύνες απέναντι στους εταίρους μας και άλλα πολλά... Το ότι χάνεις την δουλειά σου, το σπίτι σου, το δικαίωμα σου να ζεις αξιοπρεπώς, ε τι είναι όλες αυτές οι μικρές θυσίες μπροστά στην μεγάλη εικόνας; Σου ακούγεται καλό;
Υπάρχει η ψευδαίσθηση φίλε συμπολίτη, ότι κάποιοι θα γλυτώσουν από την κρεατομηχανή. Ίσως το πιστεύεις και εσύ. Αν κάτσεις φρόνιμα, αν δεν μιλάς πολύ, αν κοιτάς την δουλίτσα σου, αν είσαι υπάκουος υπήκοος (παρεμπιπτόντως είδες πόσο κοντά είναι το υπάκουος με το υπήκοος;) Ακόμα χειρότερα την υποστηρίζεις, με το σκεπτικό είτε ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή είτε ακόμα χειρότερα γιατί στην παρουσιάζουν "σοβαρή" άνθρωποι με στοιχεία ή ότι ιδεολογικά, κομματικά ότι θες είναι σωστό.
Για να δούμε όμως που καταλήγει αυτό. Η συζήτηση μεταξύ κομματικών φορέων είναι στην ουσία χωρισμένη σε δυο άξονες
- Α Άξονας
Διαχείριση των μνημονίων και ποιος μπορεί να τα εφαρμόσει καλύτερα. Τίποτα άλλο.
-Β Άξονας
Διαχείριση της φτώχειας και επιδοματικές πολιτικές.
Κανένα από τα κόμματα δεν έχει ολοκληρωμένη πρόταση δική του οικονομικής διακυβέρνησης. Ότι πουν οι "Θεσμοί', η Τρόικα, οι δανειστές. Κανένας πολιτικός φορέας δεν έχει τεκμηριωμένη θέση γύρω από την οικονομία και την ανάπτυξη. Στην καλύτερη έχουν γενικές κατεύθυνσης προσέχοντας μην θίξουν ιερές αγελάδες.
Δεν έχει καμία σημασία. Δεν είναι μια ιδεολογική τοποθέτηση ή η πολιτική ανάλυση ενός πολιτικού χώρου ή ενός πολιτικού αντικείμενου.
Δεν είναι θέμα ποιος ή ποιοι έχουν δίκιο. Η ανάπτυξη που πουλάνε μυρίζει αποκλεισμό και ασυδοσία. Ζέχνει κερδοσκοπία, πλουτισμό για πολύ λίγους και απληστία.
Ανάπτυξη για όλους ή για λίγους; Ένα απλό παράδειγμα
Θα σου δώσω ένα ακόμα παράδειγμα απλό για να καταλάβεις πρακτικά φίλε συμπολίτη γιατί σε/μας δουλεύουν, ή στην καλύτερη είναι εντελώς ανορθολογικό ότι στηρίζουν.
Λένε για ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής. Σοβαρά; Για να το δούμε:
Η γεωργία χρειάζεται :
- Γη (Όπου πολλά χωράφια είναι ήδη υποθηκευμένα...)
- Νερό (Πάνε στο πουλήσουν, το έχεις καταλάβει...)
- Σπόρους (Κατά κανόνα εισαγόμενοι και ελεγχόμενοι)
- Λιπάσματα (Εισαγόμενα πωλουνται με τους σπόρους...)
- Φυτοφάρμακα (Εισαγόμενα...)
- Τρακτέρ, μηχανήματα (Εισαγόμενα...)
- Εξτρά εξοπλισμός (Πρώτες ύλες σίγουρα εισαγόμενες και μεγάλο μερίδιο των τελικών
προϊόντων επίσης εισαγόμενο...)
Άρα τα μόνο που έχεις είναι ήλιο, αέρα, γη (;) και νερό (;) και φυσικά την εργασία του γεωργού.
Στην πράξη η γεωργική παραγωγή είναι ελεγχόμενη και εξαρτώμενη από εισαγωγές. Η έννοια λοιπόν της ανεξάρτητης παραγωγής πάει περίπατο!
Χρειάζεται να σου εξηγήσω φίλε συμπολίτη και συγκρατούμενε στο παγκόσμιο στρατόπεδο του χρέους ότι δεν θα έχεις πότε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, βάση του παραπάνω μοντέλου παραγωγής;
Ότι θα έχεις αυξημένα κόστη και αυτά πριν καν μιλήσουμε για φόρους, εισφορές, εκτάκτους φόρους και άλλα πολλά;
Ότι το κόστος εργασίας είναι ήδη το μικρότερο κόστος από την στιγμή που εισάγεις τα πάντα;
Αυτό που βλέπεις είναι ένα απλό παράδειγμα σε σχέση με το τι γίνεται στην πράξη. Θα μπορούσα να σου παραθέσω σε όλους τους τομείς της παραγωγής ότι γίνεται σχεδόν το ίδιο με εξαίρεση ότι απαιτεί καθαρά πνευματική εργασία. Πχ ένας συγγραφέας και ο κώδικας που γράφει ένας προγραμματιστής.
Το ερώτημα είναι επομένως πως, πότε και με ποιο τρόπο αλλάζει αυτό.
Ο λάθος τρόπος: Με μεγάλα λόγια και δανεικές λύσεις και οράματα.
Ο σωστός τρόπος: Με μικρά βήματα και κόπο.
Για λόγους απλούστευσης θα ξαναπάρω το ίδιο παράδειγμα με την αγροτική παραγωγή, αλλά με την διαφορά ότι θα αλλάξουμε κάποιους συντελεστές:
- Γη (Απελευθερώνεις τον γεωργό από τις τράπεζες)
- Νερό (Παρέχεις νερό με νέους μεθόδους ύδρευσης και εξοικονόμησης)
- Σπόρους (Ξεχνάς την εισαγωγή, αυτονομηση της χώρας και του παραγωγού από
τις πολυεθνικές )
- Λιπάσματα (Ανοίγεις τις δυνατότητες για βιοτεχνικές μονάδες πχ
κομποστοποίησης και ανακύκλωσης φυτικής ύλης )
- Φυτοφάρμακα (Καταργείς ότι χρησιμοποιεί πατέντα ή εφαρμόζεις εναλλακτικά μέσα
πχ περίπτωση πασχαλίτσα - μελίγκρα )
- Τρακτέρ, μηχανήματα (Ενισχύεις στον βαθμό του δυνατού την τοπική βιομηχανία )
- Εξτρά εξοπλισμός (Ενισχύεις την ίδρυση μικρών βιοτεχνικών μονάδων με την χρήση
υλικών από ανακύκλωση και ελαχιστοποιείς την χρήση πρώτων υλών )
Τα παραπάνω δεν είναι δικές μου σκέψεις. Δεν έχω ούτε κατά προσέγγιση γνώσεις να εξειδικεύσω σε κάθε ένα τομέα. Άλλωστε η κάθε μια εναλλακτική από όσες περιγράφω θέλει ειδικούς, επιστήμονες, τεχνικό προσωπικό και επαγγελματίες από πάρα πολλούς διαφορετικούς χώρους, ειδικότητες που εύκολα δεν σκέφτεται κάποιος ότι χρειάζεται και που έχουν σχέση έμμεσα ή άμεσα με την αγροτική παραγωγή.
Είναι αποτέλεσμα ψαξίματος και συζητήσεων με ειδικούς σε διαφορετικούς χώρους, μια αναζήτηση που κράτησε περίπου ένα χρόνο και είναι εντελώς ενδεικτικά τι μπορεί να εξεταστεί αν πάψεις να σκέφτεσαι μέσα στην λογική που μας έχουν διδάξει.
Φυσικά υπάρχουν και άλλες τεχνικές πχ της περμακουλτούρας άλλα δεν είναι ούτε η ειδικότητα ούτε ο σκοπός μου.
Ας αναλογιστούμε λοιπόν κάθε φορά που κάποιος μας μιλάει για ανάπτυξη, ο καθένας στον τομέα του τι στην ουσία προτείνει. Πόσο στέκει; Πόσο τεκμηριωμένο είναι αυτό που περιγράφει;
Μυαλό έχουμε όλοι μας. Ελευθερία στην σκέψη; Στην φαντασία; Αντίληψη και επεξεργασία βάση δεδομένων;
Σαν επίλογος
Υπάρχουν διάφοροι φορείς, άνθρωποι, πολιτικοί χώροι που θα σας προτείνουν διάφορα ιδεατά μοντέλα. Θεωρίες. Θα ήταν λάθος να τους γενικευμένα να τους κατακρίνει κάποιος.
Αλλά κάθε θεωρία χρειάζεται να δοκιμάζεται και στην πράξη. Κάθε θεωρία χρειάζεται να έχει λογικό υπόβαθρο , να προτείνει μεθοδολογία, να μπορεί να γίνει κατανοητή από τον κόσμο.
Άλλωστε πάνω στο αμόνι της πραγματικότητας κρίνονται τα πάντα.
Σχόλια