Η σχέση της σύγχρονης Ελλάδας με την πτώση του Βυζαντίου (και οι υποθήκες του Πλήθωνος)

 του Σωτήρη Γλυκοφρύδη

Πριν μερικές ημέρες βρέθηκα ως ομιλητής στο Μυστρά, στα Παλαιολόγεια 2017. Το πρωί που καθόμουν στο μπαλκόνι και ¨χτένιζα¨ την ομιλία μου, μου φάνηκαν από τις υπερώες του Ταΰγετου να ξεπετάγονται κάποιες μορφές και να με κοιτάνε βλοσυρά. «Οι νεκροζώντανοι του Σολωμού»…, ψιθύρισα.

Για όσους δεν έχουν διαβάσει όλο τον εθνικό ύμνο, και είναι ως φαίνεται πολλοί, επισημαίνω ότι ο Σολωμός με τον Ύμνο προς την Ελευθερία έσωσε τον ¨μύθο του 21¨, όπως λέει ο Λιαντίνης. Όταν οι Έλληνες, παρά τις συμφωνίες που είχαν κάνει με τους Τούρκους να εγκαταλείψουν την Τριπολιτσά, τους επιτεθηκαν αιφνιδιαστικά και τους έσφαξαν, όλους. 25.000 άνδρες, γυναίκες, γέροι και παιδιά, κατασφάχτηκαν. Γέμισε ο τόπος πτώματα και αίμα. Τότε φρύαξε η Ευρώπη. 

«Αυτοί είναι οι Έλληνες; Αυτοί μωρέ είναι χειρότεροι και από τους Τούρκους», είπαν. Τότε ο Σολωμός έσωσε την κατάσταση, γράφοντας τον ύμνο της ελευθερίας. Η «εντάφια συντροφιά» είπε, το έκανε, όταν ...

«τόσοι, τόσοι ανταμωμένοι επετιούντο από τη γη…» (25^ο τετράστιχο) . Οι νεκροζώντανοι είπε, τα στοιχειά, ο καταπιεσμένος και αδικοσφαγμένος ελληνισμός που βγήκε απο τους τάφους του κι έγινε ένα με τους επαναστατημένους, τους έσφαξε.

Παρά το γεγονός ότι η ομιλία μου είχε σχέση με το Βυζάντιο, εξετάζοντας τους δυο κύκλους του, τον ανθελληνικό του Χριστιανισμού που κράτησε 6-7 αιώνες, όπου προσπάθησε ανεπιτυχώς ο χριστιανισμός να δημιουργήσει εθνική συνείδηση, και τον δεύτερο, που έφτασε ως την άλωση όπου με την αναβίωση της γλώσσας αναγεννήθηκε ο Ελληνισμός, η σημερινή κατάσταση παρουσιάζει τεράστιες ομοιότητες με την παρακμή του Βυζαντίου.

Τότε, υπήρχαν ομοίως τρεις ομάδες κατεύθυνσης της παρακμής, λίγο πριν την άλωση. Οι ανθενωτικοί που πίστευαν πως ¨ανήκουμε στην Ανατολή¨, ότι εκεί είναι το συμφέρον μας, με πρωεξάρχοντα τον Γεννάδιο και το ιερατείο, το ¨ανήκουμε στη Δύση¨, με πρωτεργάτη τον αιρετικό επίσκοπο Βησσαρίωνα, και το ¨δεν ανήκουμε σε κανέναν, οι άλλοι ανήκουνε σε εμάς¨, με ιδρυτή τον αναγεννησιακό δάσκαλο Πλήθωνα Γεμιστό.

Ας εξετάσουμε επ’ ολίγον το τι δίδασκε, απ’ όσα διεσώθηκαν από την καύση των «Νόμων» του, που διέπραξε ο Γεννάδιος, όταν έγινε από τους Τούρκους πατριάρχης.

1. Χρειάζεται ανασύσταση του κράτους πάνω στα πρότυπα της Πλατωνικής

Πολιτείας. Πρώτο μέλημα είναι να δημιουργηθεί εθνικός στρατός (τότε ο στρατός ήταν μισθοφορικός).

2. Το κράτος πρέπει να έχει 3 κατηγορίες ¨πολιτών¨. Τους ¨κυβερνώντες¨, τους ¨εργάτες¨ και τους ¨φύλακες¨. Οι κυβερνώντες πρέπει να προσδιορίζονται με βάση την ποιότητα και όχι την ποσότητά τους, και να καταλήγουν σε ένα κεφάλι. Οι ¨εργάτες¨ ανήκουν σε δυο κατηγορίες: σε αυτούς που ασχολούνται με τη γη (γεωργοί και κτηνοτρόφοι), και σε εκείνους που ασχολούνται με τη μεταποίηση και το εμπόριο (βιοτέχνες και έμποροι).

3. Η κρατική γη πρέπει να μοιραστεί στους γεωργούς και εκτάσεις που δεν εκμεταλεύονται όσο πρέπει θα παίρνονται πίσω και θα δίδονται σε άλλους.

4. Το φορολογικό σύστημα πρέπει να είναι εξαιρετικά απλό και ήπιο, σε σημείο που αν υπάρχει δυσκολία απόδοσης φόρων αυτοί να δίδονται ακόμα και σε είδος.

5. Οι μόνοι που θα απαλάσσονται από τη φορολογία θα είναι οι φύλακες, ο στρατός. Οι υψηλότεροι φόροι θα ανήκουν στα είδη πολιτελείας και τα εισαγόμενα.

6. Το σύστημα της πολιτείας (αγωγή πολιτών) να είναι στοχευμένο προς την σπαρτιατικού τύπου διαπεδαγώγιση.

7. Πρέπει να υπάρχει ανεξιθρησκεία.

8. Οι αυστηρότερες ποινές να δίδονται σε προδοσία και σε περιτώσεις παιδεραστίας.

9. Σε περίπτωση πολέμου και ελλείψεως ανδρών να επιτρέπεται η διγαμία (ούτωςή άλλως στην Αθήνα του Πελ/νησιακό πολέμου είχε επιτραπεί, όπως για παράδειγμα στο Σωκράτη που του εδώθη δεύτερη γυναίκα η εγγονή του Αριστείδη του δίκαιου).

Αυτά κατά βάση έλεγε ο Πλήθων στους Παλαιολόγους, όταν οι Λατίνοι απομυζούσαν τις Βυζαντινές πλουτοπαραγωγικές πηγές (όσες είχαν μείνει) τραγανίζοντας τα εδάφη του Βυζαντίου που είχε καταντήσει απολιφάδι του εαυτού του, και το αρπακτικό περίμενε από Ανατολάς το δικέφαλο παραφυσικό αετό, τρόγωντάς τον, να ξεψυχίσει.

Οπότε, φίλοι μου, αν βρεθείτε μια μέρα στο Μυστρά, και ξεπροβάλλει μια νεκροζώντανη μορφή από τη γη, με μακρυά γένια και περίεργο καπέλλο, ερχόμενη προς το μέρος σας κραδαίνοντας το ραβδί του και φωνάζοντας «Τι κράτος φτάξατε μωρέ;», μη φοβηθείτε. Λυγίστε τα γόνατα και προσκυνείστε, και ζητείστε του συγγνώμη. Το όνομά του, είναι, Πλήθων.

-----

ΥΓ. Είναι κρίμα που η ΕΡΤ έδειξε τις γιορτές της άλωσης των Τούρκων, και δεν έκανε μνεία για τα Παλαιολόγεια στα οποία παρέστη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.