Ανάπτυξη, Ευχές και Ξόρκια

Του Διονύσιου Χιόνη*
Είναι αμέτρητες οι αναφορές εγχώριων και αλλοδαπών κρατούντων στην ανάγκη ανάπτυξης. Είναι επίσης αμέτρητες οι υποσχέσεις ανάπτυξης οι οποίες συμπίπτουν με την ολοκλήρωση κάθε αξιολόγησης ή την αρχή ενός νέου μνημονίου ή ακόμα και πρίν από την αναδιάρθρωση του χρέους. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα με τις περισσότερες αναφορές  στην ανάπτυξη. Ωστόσο χρειάζεται κάποια στιγμή να συζητήσουμε σοβαρά για την ανάπτυξη. Και γι αυτό τον λόγο απαιτείται μια πιο επιστημονική προσέγγιση.
Στο σημείο που βρίσκεται η ελληνική οικονομία η ανάπτυξη μπορεί να προέλθει από τις εξής τέσσερεις πηγές:

Τις ιδιωτικές επενδύσεις,τις εξαγωγές την κατανάλωση ή τέλος τις δημόσιες επενδύσεις. Για να ξεκινήσουμε την ανάλυση από την πρώτη επιλογή των ιδιωτικών επενδύσεων. Δεν νομίζω ότι μπορεί να γίνει πιστευτό ένα σενάριο ανάπτυξης το οποίο να στηρίζεται στις ιδιωτικές επενδύσεις.
Χωρίς να παραγνωρίζεται η ουσιαστική συμβολή τους στην διαμόρφωση του ΑΕΠ είναι δύσκολο να πραγματοποιηθούν επενδύσεις σε μια χώρα χωρίς τράπεζες, με μειωμένη ιδιωτική κατανάλωση και με αποπληθωρισμό.
Στην συνέχεια πρέπει να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές παρόλη την εσωτερική υποτίμηση έχουν καταγράψει μόνο οριακές μεταβολές χωρίς να δίνουν την δυνατότητα ουσιαστικών αποτελεσμάτων στο ΑΕΠ. Τέλος η ιδιωτική κατανάλωση συμπιέζεται μεταξύ  υψηλής φορολογίας  αβεβαιότητας και από την μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος.
Βέβαια δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε και την ουσιαστική συμβολή των μεταρρυθμίσεων σε μια οικονομία. Τα αποτελέσματα όμως των μεταρρυθμίσεων παρουσιάζουν μια πολύ μεγάλη χρονική υστέρηση και εμφανίζονται σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα.
Επιπλέον οι μεταρρυθμίσεις μπορούν να αποδώσουν σε μια οικονομία η οποία έχει ξεφύγει από την παγίδα της ρευστότητας και της ύφεσης έχοντας εισέλθει σε μια αναπτυξιακή διαδικασία. Μέχρι σήμερα δεν έχει καταγραφεί περίπτωση εξόδου μια χώρας από την κρίση με την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων.
Καταλήγουμε μοιραία στις δημόσιες επενδύσεις. Και για να το εξειδικεύσουμε πιο ουσιαστικά αυτοί που εύχονται την ανάπτυξη πρέπει να καθορίσουν και το ύψος των δημοσίων επενδύσεων που θα προκαλέσει την ανάπτυξη. Πρέπει να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα δημόσίεων επενδύσεων από 12,5 δις το 2008 τώρα κυμαίνεται  κάτι παραπάνω από 6 δις ευρώ.
Αυτό βέβαια δεν το αγνοούν οι ευρωπαίοι εταίροι παρόλο που δεν το υλοποιούν. Και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι  ο κ. Σόιμπλε ανακοίνωσε το περίφημο σχέδιο Μάρσαλ βοήθειας της ελληνικής οικονομία τον Ιούλιο του 2011 αλλά ποτέ δεν υλοποιήθηκε. Την ίδια τύχη είχε και το άλλο σχέδιο το λεγόμενο σχέδιο Γιούνκερ το οποίο επίσης δεν είδαμε ποτέ.
  • Δυστυχώς οι κρίσεις δεν τελειώνουν με ευχές και πολιτικές ανακοινώσεις. Οι γενικόλογες αναφορές στο θέμα της ανάπτυξης μόνο επικοινωνιακούς στόχους υπηρετούν. 
  • Οποιαδήποτε άλλη αναφορά ή ευχή για την ανάπτυξη σχετικά με την ελληνική οικονομία δεν μπορεί να ληφθεί ως μια σοβαρή τοποθέτηση αν δεν συνοδεύεται από ένα σοβαρό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.  
* Ο Διονύσιος Χιόνης είναι Καθηγητής Οικονομικών ΔΠΘ στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κομοτηνής 
ΠΗΓΗ
* Δες στο 11ο λεπτό και μετά.

Σχόλια