Επίθεση στον Αλ. Τσίπρα
που δεν επέλεξε την ιδέα του παράλληλου νομίσματος, εξαπολύουν οι Financial
Times. Σε άρθρο τους επισημαίνουν ότι το Grexit είναι ακόμη το πιο πιθανό
σενάριο το οποίο όμως θα υλοποιηθεί μέσω εξέγερσης του ελληνικού λαού.
Αναφέρει ακόμη ότι ο
πρωθυπουργός θα επιλέξει να πάει σε εκλογές χρησιμοποιώντας
λαϊκίστικη ρητορεία
κατά των πιστωτών και στη συνέχεια θα συνθηκολογήσει μαζί τους.
Ολο το άρθρο έχει ως
εξής:
Ακόμα κι αν η οικονομία
συμπεριφερθεί πολύ διαφορετικά από ό,τι στο παρελθόν, απλώς θα παγιδευτεί σε
έναν φαύλο κύκλο. Ο Αλέξης Τσίπρας δε θα έπρεπε ποτέ να προσλάβει το Γιάνη
Βαρουφάκη ως υπουργό Οικονομικών. Ή θα έπρεπε να τον ακούσει και να τον
κρατήσει.
Αλλά, αντ' αυτού, ο
Έλληνας πρωθυπουργός έκανε τη χειρότερη από όλες τις πιθανές επιλογές:
Ακολούθησε τις συμβουλές του κ. Βαρουφάκη «να απορρίψει την προσφορά των
πιστωτών» - μέχρι την περασμένη εβδομάδα. Κι αφού έγινε αυτό, υπέπεσε σε
κρίσιμο σφάλμα απορρίπτοντας το «σχέδιο Β» του κ. Βαρουφάκη για τη στιγμή που
θα έκλειναν οι τράπεζες της χώρας: την άμεση εισαγωγή ενός παράλληλου
νομίσματος - IOUs της ελληνικής πολιτείας, αποτιμημένα σε ευρώ.
- Ένα παράλληλο νόμισμα θα επέτρεπε στους Έλληνες να πληρώσουν τις καθημερινές συναλλαγές τους, για τη διάρκεια που οι αναλήψεις μετρητών περιορίζονταν σε €60 την ημέρα. Μία ολική οικονομική κατάρρευση θα μπορούσε να αποφευχθεί.
Αλλά ο κ. Τσίπρας δεν
ακολούθησε ούτε αυτό, ούτε οποιοδήποτε άλλο «σχέδιο Β». Αντιθέτως,
συνθηκολόγησε. Σε εκείνο το σημείο δεν ήταν πλέον καν σε θέση να επιλέξει το
Grexit - δηλ. την ελληνική έξοδο από την ευρωζώνη. Οικονομική προϋπόθεση για
την ομαλή αποχώρηση θα ήταν ένα πρωτογενές πλεόνασμα - δηλ. πλεόνασμα πριν από
την εξυπηρέτηση του χρέους - και ένα πλεόνασμα στο ισοζύγιο του ιδιωτικού
τομέα. Η Ελλάδα δεν έχει συναλλαγματικά αποθέματα. Αν οι Έλληνες επρόκειτο να
επαναφέρουν τη δραχμή, θα έπρεπε να πληρώσουν το σύνολο των εισαγωγών τους με
τα έσοδα σε ξένο συνάλλαγμα από τις εξαγωγές τους. Οι ελάχιστες αυτές προϋποθέσεις
υπήρχαν το Μάρτιο, αλλά όχι τον Ιούλιο.
- Έτσι, όπως και οι προκάτοχοί του, ο κ. Τσίπρας κατέληξε με άλλη μια πολύ κακή συμφωνία διάσωσης. Και αυτή πάσχει από τις ίδιες θεμελιώδεις αδυναμίες των προηγουμένων, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το Grexit παραμένει το πιο πιθανό τελικό αποτέλεσμα μετά από όλα αυτά.
Οι τρόποι
Υπάρχουν τρεις βασικοί
τρόποι με τους οποίους αυτό μπορεί να συμβεί: Ο πρώτος είναι η συμφωνία απλώς
να μην ολοκληρωθεί. Το μόνο που συμφωνήθηκε την περασμένη εβδομάδα είναι η
έναρξη των διαπραγματεύσεων, μαζί με κάποια ενδιάμεση χρηματοδότηση. Η συμφωνία
μπορεί λοιπόν να αποτύχει επειδή οι ίδιοι οι βασικοί συνομιλητές είναι
επιφυλακτικοί. Ο Wolfgang Schäuble, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, λέει ότι
θα κρατήσει την προσφορά του Grexit στο συρτάρι του, για την περίπτωση που
αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις.
Ο κ. Τσίπρας κατήγγειλε
τη συμφωνία επανειλημμένως την περασμένη εβδομάδα. Και το Διεθνές Νομισματικό
Ταμείο λέει ότι οι αριθμοί δε βγαίνουν και ότι δεν θα υπογράψει, εκτός αν οι
Ευρωπαίοι πιστωτές συμφωνήσουν σε ελάφρυνση του χρέους.
- Οι Γερμανοί αρνούνται οποιαδήποτε συζήτηση για το θέμα αυτό, επικαλούμενοι κάποιους δήθεν κανόνες σύμφωνα με τους οποίους οι χώρες της ευρωζώνης δεν επιτρέπεται να χρεοκοπήσουν. Αυτά είναι νομικίστικες ανοησίες, αλλά υποθέτω ότι ο σκοπός τους είναι να περιγράψουν τις νέες κόκκινες γραμμές στις διαβουλεύσειςς.
Η αίσθησή μου είναι ότι
τελικά θα φτάσουν όπως-όπως σε μια συμφωνία, αλλά αυτή η συμφωνία θα έρθει -
όπως πάντα - με συντριπτικές παράπλευρες απώλειες: μικρότερη ελάφρυνση του
χρέους από ό,τι χρειάζεται, και περισσότερη λιτότητα από ό,τι η Ελλάδα μπορεί
να σηκώσει.
- Ένα πιο πιθανό σενάριο Grexit είναι να συμφωνηθεί ένα πρόγραμμα και στη συνέχεια να αποτύχει. Η κυβέρνηση της Αθήνας μπορεί να εφαρμόσει όλα τα μέτρα που ζητούν οι πιστωτές, αλλά η οικονομία θα αδυνατεί να ανακάμψει και οι στόχοι του χρέους θα παραμείνουν άπιαστοι.
Λιτότητα
Ο κ. Τσίπρας συμφώνησε
την περασμένη εβδομάδα ότι αν υπάρξει μια τέτοια κατάσταση, τότε θα αναπληρώσει
με ακόμα περισσότερη λιτότητα. Έτσι, εκτός και αν η οικονομία συμπεριφερθεί στο
μέλλον με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο απ' ό,τι έκανε στο παρελθόν, θα
παραμείνει παγιδευμένη σε ένα φαύλο κύκλο για πολλά χρόνια στο μέλλον. Σε αυτό
το σημείο, ο κ. Τσίπρας, ή ο διάδοχός του, θα μπορούσε απλώς να παραδεχτεί την
ήττα και να επιλέξει τη διαπραγμάτευση για Grexit ως τη λιγότερο επώδυνη
επιλογή. Το Grexit θα μπορούσε επίσης να επιβληθεί από τους πιστωτές.
Το δικό μου πιο πιθανό
σενάριο Grexit είναι διαφορετικό. Ο Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού
Συμβουλίου, το άφησε να εννοηθεί στη συνέντευξή του στους Financial Times την
περασμένη εβδομάδα, όταν είπε ότι ένιωθε «κάτι επαναστατικό» στον αέρα.
- Κάτι έχει καταλάβει. Το πιο πιθανό για μένα είναι το Grexit μέσω εξέγερσης. Αφήστε το για άλλα τρία χρόνια, και δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε αν δούμε τον κ. Tουσκ και τους συναδέλφους του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να πρέπει να σκεφτούν ακόμη πιο δραστικά μέτρα για να καταστείλουν την κρίση.
Η Ελλάδα δεν έχει
φτάσει ακόμα στο σημείο της εξέγερσης - παρά τα οκτώ χρόνια της ύφεσης. Οι
δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να καταγράφουν πλειοψηφία του λαού υπέρ της
διατήρησης του ευρώ. Στην πραγματική ζωή, οι άνθρωποι επιλέγουν ανάμεσα σε ένα
μικρό αριθμό πολιτικών εναλλακτικών λύσεων και τελικά αποφασίζουν υπέρ αυτού
που νομίζουν ότι λειτουργεί καλύτερα για την οικονομία. Ψήφισαν τον κ. Τσίπρα
και το ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο, επειδή τα άλλα κόμματα απέτυχαν να εκπληρώσουν τις
υποσχέσεις τους. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ αποτύχει και αυτός, όπως σίγουρα θα κάνει, οι
Έλληνες δεν θα έχουν άλλες δημοκρατικές επιλογές.
Μπορεί ακόμα ο κ.
Τσίπρας να αποτρέψει την καταστροφή; Αν υπάρξουν πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο,
θα μπορούσε κάλλιστα να τις κερδίσει και στη συνέχεια να αναβιώσει την ιδέα
ενός παράλληλου νομίσματος του κ. Βαρουφάκη σε κάποιο σημείο. Αλλά νομίζω ότι η
ιδέα αυτή έχει φύγει μαζί με τον άνθρωπο που την εμπνεύστηκε.
Η αίσθησή μου είναι ότι
ο κ. Τσίπρας θα κάνει μια δημαγωγική πολιτική εκστρατεία, με πολλή ρητορική
εναντίον των πιστωτών, αλλά στη συνέχεια θα συμφωνήσει σε ό,τι απαιτήσουν,
τηρώντας το πρόγραμμα μέχρι τη δραματική κορύφωσή του...
-----------------
Να πώς βλέπουν οι οικονομολόγοι διεθνώς μια πιθανή έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και την ΕΕ.
Το παρακάτω κείμενο το
παραθέτουμε ολόκληρο για να δείτε πώς αντιλαμβάνονται οι πιο σοβαροί
οικονομολόγοι την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, όταν δεν χρηματίζονται
για να βγαίνουν και να λένε άλλα. Το κείμενο είναι της 7/7 και
αναρωτιέμαι, δεν μπόρεσε να κουβεντιάσει με κανέναν από δαύτους η
κυβέρνηση Τσίπρα; Ούτε άκουσε, ούτε είδε κανείς από το επιτελείο του;
Το κείμενο έχει ως εξής:
Σύμφωνα με ορισμένους οικονομολόγους, υπάρχει μια πιθανότητα ότι ένα
Grexit δεν θα βυθίσει στην πραγματικότητα την οικονομία στην Ελλάδα,
αλλά αντ 'αυτού θα διευκολυνθεί η ανάπτυξή της. Πράγμα που δημιουργεί
φόβους ότι το παράδειγμα της Αθήνας θα ενθαρρύνει και άλλες χώρες μέλη
της ΕΕ να βγούν από την ευρωζώνη.
Επικαλούμενος κορυφαίους οικονομολόγους από την Oxford Economics Ltd.
και την Citigroup Inc., ο δημοσιογράφος με έδρα το Λονδίνο και ειδικός
στα οικονομικά Simon Kennedy θέτει υπό αμφισβήτηση την πρόταση ότι η
εγκατάλειψη του ευρώ θα σύρει τελικά την χώρα στην άβυσσο της
οικονομικής καταστροφής.
"Οικονομολόγοι σε Oxford Economics Ltd. και η Citigroup Inc. αυτή την
εβδομάδα έδωσαν φωνή στο ερώτημα του τι θα συνέβαινε αν η ίδια η Ελλάδα
πετάξει όλα από πάνω της μέσα σε δύο χρόνια και καβαλικεύοντας ένα
νόμισμα σε πτώση γυρίσει πίσω στην οικονομική ανάπτυξη. Αυτό θα έθετε
υπό αμφισβήτηση τη θεωρία ότι αφήνοντας το ευρώ είναι οικονομική
αυτοκτονία,» τόνισε ο δημοσιογράφος.
Σύμφωνα με τον κ Kennedy, αν η Ελλάδα ξεπεράσει τη συνεχιζόμενη αστάθεια
της θα παρακινήσει και άλλα μέλη της ΕΕ που πλήττονται από τα μέτρα
λιτότητας που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες για να εξετάσουν την υποτίμηση και
χρεοκοπία, μια εναλλακτική "πιο ελκυστική από τη ζωή μέσα στο ευρώ."
Μέχρι στιγμής, το "μεταδοτικό" παράδειγμα της Αθήνας θα επιφέρει ένα
βαρύ πλήγμα στη βιωσιμότητα του κοινού νομίσματος, πολύ μεγαλύτερο από
ό, τι αν η Ελλάδα μείνει στην Ευρωζώνη, σημειώσε ο δημοσιογράφος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ο Joseph E. Gagnon, ανώτερος συνεργάτης του
Peterson Institute for International Economics που εδρεύει στην
Ουάσιγκτον, έχει προχωρήσει τόσο πολύ ώστε να δηλώνει ότι ένα Grexit,
"με τον σωστό χειρισμό" μπορεί να διευκολύνει την οικονομική ανάπτυξη
της χώρας. «Η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να αρχίσει να αναπτύσσεται
μέσα σε έξι μήνες και να επιταχυνθεί σημαντικά κατά τα επόμενα δύο ή
τρία χρόνια», υπογράμμισε ο μελετητής.
"Η πραγματική υποτίμηση της δραχμής θα μπορούσε να προκαλέσει μια άμεση
ώθηση, ώστε οι δαπάνες στο εσωτερικό Ελλάδα θα αυξάνονται με την πάροδο
του χρόνου. Θα κάνει την Ελλάδα πιο ελκυστική για τους ξένους τουρίστες.
Θα ενισχύσει την εγχώρια αγοραστική δύναμη των εργαζομένων και των
ιδιοκτητών της μεγάλης ελληνικής ναυτιλίας που κερδίζουν τα χρήματά τους
στο εξωτερικό. Θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα των Ελλήνων αγροτών και
των διυληστηρίων πετρελαίου και άλλων που παράγουν προϊόντα τα οποία
προορίζονται για εξαγωγή. Κάνοντας τις εισαγωγές πιο ακριβές, θα
ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων που κάνουν
ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες," όπως αναλύει ο κ Gagnon.
Υπάρχει μια σοβαρή «απειλή» ότι η πιθανή οικονομική ανάκαμψη στην Ελλάδα
θα ενθαρρύνει "μη συστημικές δυνάμεις" σε άλλες χώρες, δηλαδή το κόμμα
της αντι-λιτότητας Podemos της Ισπανίας, τόνισε ο κ. Κένεντι τόνισε
επικαλούμενος τους οικονομολόγους από την Citigroup.
«Από οικονομική άποψη, μία από τις μεγαλύτερες απειλές μόλυνσης από μια
ελληνική έξοδο θα ήταν εάν η Ελλάδα αφεθεί και η οικονομία της αρχίσει
γρήγορα να μεγενθύνεται σημαντικά. Σε ένα τέτοιο σενάριο, ο περαιτέρω
κατακερματισμός της ζώνης του ευρώ μπορεί να είναι πιο πιθανό," σημείωσε
ο επικεφαλής οικονομολόγος για την ευρωζώνη της Oxford Economics, Ben
May, όπως αναφέρθηκε από τον δημοσιογράφο.
Οι ειδικοί προτείνουν ότι υπάρχουν πολλές άλλες νότιες οικονομίες της
Ευρωζώνης που πιθανότατα θα ακολουθήσουν το παράδειγμα στην Ελλάδα,
προειδοποιώντας ότι ένα τέτοιο φαινόμενο ντόμινο θα μπορούσε να έχει
δραματικές επιτπώσεις για την ΕΕ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της Oxford Economics "η απόφαση του Σολομώντα"
θα είναι να παρασχεθί στην Αθήνα "αρκετή" βοήθεια για να αποφύγει την
καταστροφή, αλλά "όχι αρκετή" για να κάνει μια έξοδο από την Ευρωζώνη να
φαίνεται ελκυστική για τα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Σχόλια