Ο καθηγητής Νίκος Κοτζιάς μιλάει αποκλειστικά στο Κουτί της Πανδώρας με πολύ σκληρή γλώσσα για όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα της κρίσης. Είναι ιδιαίτερα επικριτικός στις επιλογές της κυβέρνησης που παρουσίασε το «μνημόνιο» ως μονόδρομο και τα σκληρά μέτρα που παίρνει σε βάρος μισθωτών και συνταξιούχων. Μιλάει για μια αναπτυξιακή πολιτική που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε και την σημερινή ιδιόμορφη συγκυρία ύφεσης και πληθωρισμού.
Ποιά είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της σημερινής παγκόσμιας οικονομικής κρίσης;
Η κρίση ήταν μια κρίση αναντιστοιχίας ανάμεσα σε αυτό που ονομάζουμε χρηματοπιστωτικό τομέα και της πραγματικής οικονομίας. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας που πρέπει να διευκολύνει την παραγωγή, είχε τόσο αυτονομηθεί ώστε αναπαραγόταν ο ίδιος χωρίς να διευρύνεται η πραγματική του βάση. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα που το λέω πολύ συχνά, όταν είχαμε την χρηματοπιστωτική κρίση στην Ασία, το 96–98 η Ασία είχε τότε 380 δισεκατομμύρια δολάρια αποθεματικά. Όταν έγινε η κρίση του 2008 η κρίση αυτή συνοδεύτηκε από το γεγονός ότι υπήρχαν 4 τρις. στα αποθεματικά της Ασίας. Δηλαδή η Ασία πριν 15 χρόνια είχε 380 – 390 δισεκατομμύρια δολάρια αποθεματικά, σήμερα έχει 4 τρις. Αυτά λείπουν από την Δύση και για αυτό βλέπετε ότι εγώ πρότεινα πριν έναν χρόνο να απευθυνθούμε σε αυτές τις αγορές και στον αραβικό κόσμο και στον ρωσικό και ιδιαίτερα στην Νοτιοανατολική Ασία και την Κίνα, και δυστυχώς τότε υπήρξαν πρωτοσέλιδα σε δυο μεγάλες εφημερίδες της χώρας που με κατήγγειλαν.
Ενώ βλέπετε ότι σήμερα η Πορτογαλία και η Ισπανία απευθύνονται να πάρουν λεφτά από την Κίνα. Οι άνθρωποι ήταν απλώς αμόρφωτοι, δεν είχαμε αντιληφθεί ότι ο κόσμος άλλαζε και μαζί με το ότι δεν αντιληφθήκαμε ότι ο κόσμος άλλαζε, δεν αντιληφθήκαμε και τις αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο τρόπος που χειρίστηκε τον Οκτώβρη το 2009 η ελληνική κυβέρνηση την κρίση και τα μέτρα που ήθελε να πάρει, έδειχνε ότι δεν καταλάβαινε ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρχαν καινούργιες διαδικασίες, όπως το γεγονός της ανάδειξης αυτού που έχω γράψει και διεθνώς νομίζω από τους πρώτους, του οικονομικού εθνικισμού της Γερμανίας. Γιατί προσφεύγοντας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα είχε να αντιμετωπίσει μια Γερμανία, που δεν πιστεύει, αυτή την στιγμή, «αυτή την στιγμή» υπογραμμίζω στον περισσότερο εκδημοκρατισμό της Ευρώπης, δεν πιστεύει στην αλληλεγγύη της Ευρώπης, πιστεύει σε μια πειθαρχημένη, τα νομισματικά, εφιαλτικά της αποθέματα από την ιστορία Γερμανία.
Και αυτό η κυβέρνηση δεν το αντιλήφθηκε όταν προσέφυγε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η διάσωση των τραπεζών τι σήμαινε για την ελληνική κρίση;
Εδώ πρέπει να ξεχωρίσουμε 3 πράγματα. Διάσωση της οικονομίας σημαίνει αναγκαστικά διάσωση του τραπεζικού συστήματος;
Εδώ έχουμε το φαινόμενο κάποιοι να κερδίζουν λεφτά ως τραπεζίτες και όταν έρθει η ώρα της χασούρας να μην βάζουν το χέρι στην τσέπη. Το δεύτερο είναι ότι η διάσωση των τραπεζών δεν σημαίνει ότι πρέπει να ταυτίζεται με την διάσωση των τραπεζιτών. Στην Ελλάδα λοιπόν, είχαμε το φαινόμενο ότι οι εγγυήσεις και η υποστήριξη του ελληνικού δημοσίου δεν μετασχηματίστηκαν σε επιρροή του ελληνικού δημοσίου πάνω σε αυτές τις τράπεζες.
Και επίσης, δεν φρόντισε η κυβέρνηση, ενώ το έλεγε, να διαμορφώσει έναν ελληνικό τραπεζικό δημόσιο τομέα, ο οποίος θα ήταν μοχλός για την ανάπτυξη της χώρας. Στην Ελλάδα έχουμε το καταπληκτικό φαινόμενο ενός συνδυασμού κρίσης, ύφεσης και πληθωρισμού.
Ακόμα και η Ιρλανδία που έχει πολύ μεγαλύτερα ελλείμματα από την Ελλάδα, 132% και όχι 115%, έχει τον μήνα που πέρασε μείον 0,8% πληθωρισμό. Που σημαίνει ότι ενώ έχει ύφεση, μειώνονται ταυτόχρονα και οι τιμές. Όταν στην Ελλάδα παρά την ύφεση αυξάνονται οι τιμές, ένα τμήμα αυτών των τιμών συνδυάζεται με την αύξηση του ΦΠΑ, το άλλο τμήμα όμως συνδυάζεται με υπερκέρδη κάποιων. Ποιοι κάνουν αυτά τα υπερκέρδη; Τα κάνουν κάποιες μεγάλες βιομηχανίες οι οποίες χρωστάνε στις τράπεζες, οι τράπεζες κάνουν κέρδη, είχαν κάνει κακές επενδύσεις στα Βαλκάνια, καλή ήταν μόνο στην Τουρκία, κατά την γνώμη μου, η επένδυση της Εθνικής Τράπεζας και ξεπληρώνει η ελληνική αγορά την κρίση των τραπεζών, που συνδέεται με την κρίση της παρουσίας τους στα Βαλκάνια, δια του πληθωρισμού και της ύφεσης.
Είναι ο δημόσιος τομέας ένας από τους κύριους λόγους της κρίσης;
Υπάρχουν δυο διαφορετικά πράγματα. Υπάρχει κρίση στον δημόσιο τομέα, που ασφαλώς οφείλεται στην διαπλοκή, στην διαφθορά, στην κομπίνα, στο ρουσφέτι του «μικροϋπάλληλου» αλλά ο κύριος όγκος οφείλεται στις μεγάλες κρατικές προμήθειες και στο γεγονός ότι οι μεγάλοι ιδιώτες επιχειρηματίες στην Ελλάδα είναι κρατικοδίαιτοι.
Υπάρχει όμως ένα δεύτερο επίπεδο. σε όλες τις χώρες, σε όλα τα παγκόσμια μοντέλα, στον καπιταλισμό έχουμε, κάθε χώρα χρησιμοποιεί ένα εργαλείο ως το κεντρικό εργαλείο ανάπτυξης της. Π.χ. οι μικρές τίγρεις της Ασίας, η Βραζιλία, η σημερινή Κίνα και η Ινδία, χρησιμοποιούν ως βασικό μοχλό ανάπτυξης τον δημόσιο τομέα. Υπάρχουν άλλες χώρες, πάλι καπιταλισμός, που πιο πολύ βάρος ρίχνουν στις αγορές. Όχι ότι δεν έχουν οι πρώτες αγορές, όχι πως δεν έχουν οι δεύτερες δημόσιο τομέα. Αυτές είναι οι λεγόμενες αγγλοσαξονικές χώρες. Εκεί, ο ρόλος της αγοράς είναι μεγαλύτερος από ότι στην πρώτη ομάδα χωρών και του δημοσίου σχετικά πιο περιορισμένος, αν και στις ΗΠΑ και στην Βρετανία αυξήθηκε μέσα στην κρίση, σε αντίθεση με όσα λέμε να κάνουμε εμείς.
Και το τρίτο παράδειγμα των αγορών είναι η Γερμανία. Εκεί παίζει ρόλο ο κεντρικός τραπεζικός τομέας, παρ’ όλο που είναι μικρός είναι συντονιστής των επενδύσεων και της ανάπτυξης της χώρας. Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι κανένας από τους τρεις τομείς δεν λειτουργεί. Και δεν λειτουργεί παραγωγικά και στην κατεύθυνση της ανάπτυξης. Έχουμε ένα δημόσιο χωρίς επαρκή, όπως το ονομάζω εγώ χωρητικότητα για να αναπτύξει την ελληνική οικονομία, έχουμε αγορές δυσλειτουργικές, εξαρτήματα του δημοσίου, έχουμε ένα τραπεζικό σύστημα, περισσότερο λειτουργεί ως τοκογλύφος παρά ως τράπεζες ρίσκου ανάπτυξης της χώρας και άρα δεν μπορούμε να πούμε ότι φταίει ο ένας ή ο άλλος τομέας, φταίει ο τρόπος που έχουν διασυνδεθεί. Και έχουν διασυνδεθεί και υποταχθεί σε ιδιωτικά συμφέροντα.
Το ευρώ και η Ευρωπαϊκή Ένωση τι ρόλο έπαιξαν;
Καταρχάς πρέπει να πούμε ότι το ευρώ είναι ένα νόμισμα καλού καιρού. Και αποδείχθηκε ότι δεν είναι νόμισμα για κακοκαιρίες. Γιατί δεν για κακοκαιρίες; Γιατί δεν έχει μια οικονομική διακυβέρνηση η Ευρωπαϊκή Ένωση και μια πολιτική υπόσταση. Θέλανε να φτιάξουν ένα ασύμμετρο κουτσό πράγμα, και λέει γιατί αυτό το κουτσό ενώ πήδαγε στο παιχνίδι κουτσό στο πεζοδρόμια ωραία δεν κάνει και παγκόσμια ρεκόρ ταχύτητας; Ε δεν γίνεται, κουτσό ήταν το πράγμα εξ αρχής. Το δεύτερο είναι ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα έχει ένα πρόβλημα. Είναι μια ανάπτυξη αεριτζίδικη σε μεγάλο βαθμό. Δηλαδή δεν ήταν μια ανάπτυξη που διαμόρφωσε μεγάλη παραγωγική βάση για την χώρα. Θα σας πω ένα στοιχείο, η Γερμανία έχει 24% το ΑΕΠ της ακόμα από την βαριά της βιομηχανία. Είναι το μεγαλύτερο ποσοστό βαριάς βιομηχανίας ΑΕΠ σε ευρωπαϊκή χώρα. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι αντέχει απέναντι στην κρίση. Ενώ άλλες χώρες, ας πούμε η Βρετανία που είχε δυσκολίες, είχε 13-14% είναι μόνο το ΑΕΠ της βιομηχανία.
Δεν χρειαζόταν να ξεριζώσουν ούτε μια ελιά οι ανόητοι.
Και τώρα έχουμε υπογράψει το μνημόνιο…
Όχι, δεν το υπογράψαμε μαζί, να με συγχωρείτε, το υπογράψανε, να είμαι σαφής.
Ποια είναι κατά τη γνώμη σας, η εμπειρία των χωρών όπου έχει βρεθεί το ΔΝΤ;
Κατά την δικιά τους γνώμη είναι κακή. Αλλά θέλω να σας πω με το ΔΝΤ, έχουμε 3 προβλήματα. Το ένα είναι ότι δεν κάναμε καλές διαπραγματεύσεις. Όταν οι υπουργοί της κυβέρνησης δήλωναν στην Βουλή ότι όταν χρωστάς δεν διαπραγματεύεσαι, το άκουγαν οι εν δυνάμει δανειστές και ξέρανε ότι θέλουμε να αυτοκτονήσουμε, ενώ έπρεπε να τους εξηγήσουμε ότι αν μας ρίξουν στο βάραθρο της κρίσης θα τους συμπαρασύρουμε. Διότι η Γαλλία έχει 28% του ΑΕΠ της σε δάνεια από τον νότο της Ευρώπης. Η Γερμανία 23,4%. Που σημαίνει ότι αν διατάρασσαν τις νότιες χώρες και τις οικονομίες τους, θα πάθαιναν μεγάλες ζημιές οι ίδιες. Άρα είχαμε διαπραγμάτευση. Το σκοινί που θέλανε να μας κρεμάσουν θα κρεμούσαν τον εαυτό τους.
Το 2ο είναι, εγώ αυτή την θεωρία, η τρόικα έρχεται εδώ, και μας λέει τι να κάνουμε, δεν την πιστεύω. Καθόλου. Διότι η τρόικα που έρχεται είναι 15 μεσαίοι υπάλληλοι και 4-5 ανώτεροι. Κανείς τους δεν είναι νομπελίστας, κανείς τους δεν είναι πολιτικός, κανείς τους δεν έχει ζήσει 50 και 60 χρόνια στην Ελλάδα.
=================================
Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου.
Δεν είναι μυστικό αυτό. Σιγά μην είχαν ιδέα περί κλειστών επαγγελμάτων οι Τροϊκάνοι. Σιγά μην καταλάβαιναν τα golden boys των Βρυξελλιών και του ΔΝΤ πως δουλεύει η ελληνική παραοικονομία, το 40% του τζίρου, και όλες οι άλλες ελληνικές οικονομικές ιδιαιτερότητες και πατέντες. Τίποτε δεν γνώριζαν από αυτά. Που τις βρήκαν τις χιλιάδες επί χιλιάδων σελίδων με μέτρα, τόσο γρήγορα; Ποιος τις συνέταξε; Αυτά τα παιδαρέλια με ύφος 10 καρδιναλίων που το πολύ να είχαν επισκεφθεί στις διακοπές τους την ελλάδα;
Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου είναι που υποβάλλει τα μέτρα του ΔΝΤ παντού και είναι αυτή που κερδίζει όπου πάει το ΔΝΤ. Μαζί με τους εξωχώριους συνεταίρους της.
Οι ολιγάρχες τους πλούτου της χώρας κερδίζουν. Οι ιδιοκτήτες της χώρας κερδίζουν. Και σιγά το κόλπο.
Το Μνημόνιο εξάλλου δεν έγινε για να πετύχει αυτό ή η χώρα. Εγινε για να κονομήσει το ΔΝΤ, που ήταν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, να εξασφαλιστούν οι φίλοι τους και παλιοί δανειστές μας, να κονομήσουν κάτι “κεντρικοί τραπεζίτες” που μας δάνεισαν τώρα τα 110 δις, και τα κολλητάρια τους στην αρπαχτή. Εγχώριοι και ξένοι.
Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου παίρνει τώρα ένα μεγάλο κομμάτι από αυτά που συγκεντρώνει η κυβέρνηση ως εισπράκτορας του ΔΝΤ. Και που επιθυμεί να συγκεντρώνει στην θέση της, ως καλύτερος εισπράκτορας, η επόμενη κυβέρνηση. Σιγά την φιλοδοξία πατριώτες κι εσείς.
Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου. Πείτε το, ξαναπείτε το και συνηθίστε να το λέτε. Αριστεροί και δεξιοί έλληνες. Και μη “χαλιέστε” οι μεν με τους δε. Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου είναι η μόνη που κερδίζει από το Μνημόνιο ενώ ένας ολόκληρος λαός στενάζει. Και η πατρίδα μας ξεπουλιέται “πέντε φράγκα το χωνάκι”. Διότι γνωρίζουν και τους πολύτιμους πόρους που κρύβει το έδαφος της χώρας εδώ και δεκαετίες.
Είναι όλοι αυτοί των οποίων τα συμφέροντα τα δύο μεγάλα κόμματά μας έχουν για πρώτο τους μέλημα. Είναι όλοι αυτοί που ποτέ δεν διανοήθηκαν και δεν θα διανοηθούν τα δυο μεγάλα κόμματά μας να φορολογήσουν.
Είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες αυτής της χώρας που ουσιαστικά πήραν τα μέτρα που πήραν με το Μνημόνιο και ότι ακολουθήσει και είναι οι μόνοι που θα βγουν κερδισμένοι. Τα κόμματα απλώς εκτελούν εντολές.
Θραξ Αναρμόδιος
=================
Ποιά είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της σημερινής παγκόσμιας οικονομικής κρίσης;
- 1ον ήταν μια κρίση του ιδιωτικού τομέα και των τραπεζιτών, διότι μερικοί θέλουν να μας κάνουν να ξεχάσουμε από πού ξεκίνησε η κρίση και την εμφανίζουν ως μια κρίση απλά του δημοσίου.
- 2ον είναι κατά την προσωπική μου γνώμη μια κρίση της Δύσης, δεν είναι παγκόσμια με μια έννοια, γιατί μεγάλα ποσά, επενδύσεις και χρηματικές ροές μετακινήθηκαν στην Ανατολή, δηλαδή Κίνα, Νοτιοανατολική Ασία και στις μικρές Τίγρεις. Άρα, έρχεται η κρίση από το ιδιωτικό τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ και του αγγλοσαξονικού χώρου και δεν υπάρχουν τα λεφτά, όπως πριν 15 χρόνια για να λυθεί.
- 3ον είναι μια κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου έχει την ασύμμετρη ανάπτυξη της και δεν έχει διασφαλίσει την πολιτική πλευρά και τους πολιτικούς θεσμούς ρύθμισης των οικονομικών σχέσεων.
- 4ον είναι μια κρίση οικονομική καταρχάς στην Ελλάδα, αλλά θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι μια κρίση πνευματική, ηθική, πολιτισμική, πολιτική και οικονομική. Το κακό δηλαδή είναι ότι είναι μια πολύπλευρη και μεγάλη κρίση.
Η κρίση ήταν μια κρίση αναντιστοιχίας ανάμεσα σε αυτό που ονομάζουμε χρηματοπιστωτικό τομέα και της πραγματικής οικονομίας. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας που πρέπει να διευκολύνει την παραγωγή, είχε τόσο αυτονομηθεί ώστε αναπαραγόταν ο ίδιος χωρίς να διευρύνεται η πραγματική του βάση. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα που το λέω πολύ συχνά, όταν είχαμε την χρηματοπιστωτική κρίση στην Ασία, το 96–98 η Ασία είχε τότε 380 δισεκατομμύρια δολάρια αποθεματικά. Όταν έγινε η κρίση του 2008 η κρίση αυτή συνοδεύτηκε από το γεγονός ότι υπήρχαν 4 τρις. στα αποθεματικά της Ασίας. Δηλαδή η Ασία πριν 15 χρόνια είχε 380 – 390 δισεκατομμύρια δολάρια αποθεματικά, σήμερα έχει 4 τρις. Αυτά λείπουν από την Δύση και για αυτό βλέπετε ότι εγώ πρότεινα πριν έναν χρόνο να απευθυνθούμε σε αυτές τις αγορές και στον αραβικό κόσμο και στον ρωσικό και ιδιαίτερα στην Νοτιοανατολική Ασία και την Κίνα, και δυστυχώς τότε υπήρξαν πρωτοσέλιδα σε δυο μεγάλες εφημερίδες της χώρας που με κατήγγειλαν.
Ενώ βλέπετε ότι σήμερα η Πορτογαλία και η Ισπανία απευθύνονται να πάρουν λεφτά από την Κίνα. Οι άνθρωποι ήταν απλώς αμόρφωτοι, δεν είχαμε αντιληφθεί ότι ο κόσμος άλλαζε και μαζί με το ότι δεν αντιληφθήκαμε ότι ο κόσμος άλλαζε, δεν αντιληφθήκαμε και τις αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο τρόπος που χειρίστηκε τον Οκτώβρη το 2009 η ελληνική κυβέρνηση την κρίση και τα μέτρα που ήθελε να πάρει, έδειχνε ότι δεν καταλάβαινε ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρχαν καινούργιες διαδικασίες, όπως το γεγονός της ανάδειξης αυτού που έχω γράψει και διεθνώς νομίζω από τους πρώτους, του οικονομικού εθνικισμού της Γερμανίας. Γιατί προσφεύγοντας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα είχε να αντιμετωπίσει μια Γερμανία, που δεν πιστεύει, αυτή την στιγμή, «αυτή την στιγμή» υπογραμμίζω στον περισσότερο εκδημοκρατισμό της Ευρώπης, δεν πιστεύει στην αλληλεγγύη της Ευρώπης, πιστεύει σε μια πειθαρχημένη, τα νομισματικά, εφιαλτικά της αποθέματα από την ιστορία Γερμανία.
Και αυτό η κυβέρνηση δεν το αντιλήφθηκε όταν προσέφυγε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η διάσωση των τραπεζών τι σήμαινε για την ελληνική κρίση;
Εδώ πρέπει να ξεχωρίσουμε 3 πράγματα. Διάσωση της οικονομίας σημαίνει αναγκαστικά διάσωση του τραπεζικού συστήματος;
Εδώ έχουμε το φαινόμενο κάποιοι να κερδίζουν λεφτά ως τραπεζίτες και όταν έρθει η ώρα της χασούρας να μην βάζουν το χέρι στην τσέπη. Το δεύτερο είναι ότι η διάσωση των τραπεζών δεν σημαίνει ότι πρέπει να ταυτίζεται με την διάσωση των τραπεζιτών. Στην Ελλάδα λοιπόν, είχαμε το φαινόμενο ότι οι εγγυήσεις και η υποστήριξη του ελληνικού δημοσίου δεν μετασχηματίστηκαν σε επιρροή του ελληνικού δημοσίου πάνω σε αυτές τις τράπεζες.
Και επίσης, δεν φρόντισε η κυβέρνηση, ενώ το έλεγε, να διαμορφώσει έναν ελληνικό τραπεζικό δημόσιο τομέα, ο οποίος θα ήταν μοχλός για την ανάπτυξη της χώρας. Στην Ελλάδα έχουμε το καταπληκτικό φαινόμενο ενός συνδυασμού κρίσης, ύφεσης και πληθωρισμού.
Ακόμα και η Ιρλανδία που έχει πολύ μεγαλύτερα ελλείμματα από την Ελλάδα, 132% και όχι 115%, έχει τον μήνα που πέρασε μείον 0,8% πληθωρισμό. Που σημαίνει ότι ενώ έχει ύφεση, μειώνονται ταυτόχρονα και οι τιμές. Όταν στην Ελλάδα παρά την ύφεση αυξάνονται οι τιμές, ένα τμήμα αυτών των τιμών συνδυάζεται με την αύξηση του ΦΠΑ, το άλλο τμήμα όμως συνδυάζεται με υπερκέρδη κάποιων. Ποιοι κάνουν αυτά τα υπερκέρδη; Τα κάνουν κάποιες μεγάλες βιομηχανίες οι οποίες χρωστάνε στις τράπεζες, οι τράπεζες κάνουν κέρδη, είχαν κάνει κακές επενδύσεις στα Βαλκάνια, καλή ήταν μόνο στην Τουρκία, κατά την γνώμη μου, η επένδυση της Εθνικής Τράπεζας και ξεπληρώνει η ελληνική αγορά την κρίση των τραπεζών, που συνδέεται με την κρίση της παρουσίας τους στα Βαλκάνια, δια του πληθωρισμού και της ύφεσης.
Είναι ο δημόσιος τομέας ένας από τους κύριους λόγους της κρίσης;
Υπάρχουν δυο διαφορετικά πράγματα. Υπάρχει κρίση στον δημόσιο τομέα, που ασφαλώς οφείλεται στην διαπλοκή, στην διαφθορά, στην κομπίνα, στο ρουσφέτι του «μικροϋπάλληλου» αλλά ο κύριος όγκος οφείλεται στις μεγάλες κρατικές προμήθειες και στο γεγονός ότι οι μεγάλοι ιδιώτες επιχειρηματίες στην Ελλάδα είναι κρατικοδίαιτοι.
Υπάρχει όμως ένα δεύτερο επίπεδο. σε όλες τις χώρες, σε όλα τα παγκόσμια μοντέλα, στον καπιταλισμό έχουμε, κάθε χώρα χρησιμοποιεί ένα εργαλείο ως το κεντρικό εργαλείο ανάπτυξης της. Π.χ. οι μικρές τίγρεις της Ασίας, η Βραζιλία, η σημερινή Κίνα και η Ινδία, χρησιμοποιούν ως βασικό μοχλό ανάπτυξης τον δημόσιο τομέα. Υπάρχουν άλλες χώρες, πάλι καπιταλισμός, που πιο πολύ βάρος ρίχνουν στις αγορές. Όχι ότι δεν έχουν οι πρώτες αγορές, όχι πως δεν έχουν οι δεύτερες δημόσιο τομέα. Αυτές είναι οι λεγόμενες αγγλοσαξονικές χώρες. Εκεί, ο ρόλος της αγοράς είναι μεγαλύτερος από ότι στην πρώτη ομάδα χωρών και του δημοσίου σχετικά πιο περιορισμένος, αν και στις ΗΠΑ και στην Βρετανία αυξήθηκε μέσα στην κρίση, σε αντίθεση με όσα λέμε να κάνουμε εμείς.
Και το τρίτο παράδειγμα των αγορών είναι η Γερμανία. Εκεί παίζει ρόλο ο κεντρικός τραπεζικός τομέας, παρ’ όλο που είναι μικρός είναι συντονιστής των επενδύσεων και της ανάπτυξης της χώρας. Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι κανένας από τους τρεις τομείς δεν λειτουργεί. Και δεν λειτουργεί παραγωγικά και στην κατεύθυνση της ανάπτυξης. Έχουμε ένα δημόσιο χωρίς επαρκή, όπως το ονομάζω εγώ χωρητικότητα για να αναπτύξει την ελληνική οικονομία, έχουμε αγορές δυσλειτουργικές, εξαρτήματα του δημοσίου, έχουμε ένα τραπεζικό σύστημα, περισσότερο λειτουργεί ως τοκογλύφος παρά ως τράπεζες ρίσκου ανάπτυξης της χώρας και άρα δεν μπορούμε να πούμε ότι φταίει ο ένας ή ο άλλος τομέας, φταίει ο τρόπος που έχουν διασυνδεθεί. Και έχουν διασυνδεθεί και υποταχθεί σε ιδιωτικά συμφέροντα.
Το ευρώ και η Ευρωπαϊκή Ένωση τι ρόλο έπαιξαν;
Καταρχάς πρέπει να πούμε ότι το ευρώ είναι ένα νόμισμα καλού καιρού. Και αποδείχθηκε ότι δεν είναι νόμισμα για κακοκαιρίες. Γιατί δεν για κακοκαιρίες; Γιατί δεν έχει μια οικονομική διακυβέρνηση η Ευρωπαϊκή Ένωση και μια πολιτική υπόσταση. Θέλανε να φτιάξουν ένα ασύμμετρο κουτσό πράγμα, και λέει γιατί αυτό το κουτσό ενώ πήδαγε στο παιχνίδι κουτσό στο πεζοδρόμια ωραία δεν κάνει και παγκόσμια ρεκόρ ταχύτητας; Ε δεν γίνεται, κουτσό ήταν το πράγμα εξ αρχής. Το δεύτερο είναι ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα έχει ένα πρόβλημα. Είναι μια ανάπτυξη αεριτζίδικη σε μεγάλο βαθμό. Δηλαδή δεν ήταν μια ανάπτυξη που διαμόρφωσε μεγάλη παραγωγική βάση για την χώρα. Θα σας πω ένα στοιχείο, η Γερμανία έχει 24% το ΑΕΠ της ακόμα από την βαριά της βιομηχανία. Είναι το μεγαλύτερο ποσοστό βαριάς βιομηχανίας ΑΕΠ σε ευρωπαϊκή χώρα. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι αντέχει απέναντι στην κρίση. Ενώ άλλες χώρες, ας πούμε η Βρετανία που είχε δυσκολίες, είχε 13-14% είναι μόνο το ΑΕΠ της βιομηχανία.
Εμείς λοιπόν δεν αναπτύξαμε την παραγωγική μας βάση. Και ξέρετε, επειδή ακούω ότι αυτά είναι δύσκολα, μου λένε, δεν είναι έτσι ακριβώς. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα. Ποιος τομέας στις παγκόσμιες αγορές έχει την μεγαλύτερη ανάπτυξη σε όγκο και σε τιμές; Τα τρόφιμα. Ποιος παράγει την περισσότερη ζάχαρη στην Ευρώπη; Η Γερμανία της Mercedes της BMW κλπ., παράγει την περισσότερη ζάχαρη.
- Ποιοί ανόητοι στην Ελλάδα κλείσανε τα εργοστάσια ζάχαρης στο όνομα της ευρωπαϊκής πολιτικής; Τελευταία κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, συνέβαλλαν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Η ζάχαρη έχει πάει στο διεθνές χρηματιστήριο από 98 μονάδες η τιμή της στα 380. Δηλαδή σχεδόν τετραπλασιαστεί. Που είμαστε εμείς να αξιοποιήσουμε αυτό το γεγονός;
Δεν χρειαζόταν να ξεριζώσουν ούτε μια ελιά οι ανόητοι.
Και τώρα έχουμε υπογράψει το μνημόνιο…
Όχι, δεν το υπογράψαμε μαζί, να με συγχωρείτε, το υπογράψανε, να είμαι σαφής.
Ποια είναι κατά τη γνώμη σας, η εμπειρία των χωρών όπου έχει βρεθεί το ΔΝΤ;
Κατά την δικιά τους γνώμη είναι κακή. Αλλά θέλω να σας πω με το ΔΝΤ, έχουμε 3 προβλήματα. Το ένα είναι ότι δεν κάναμε καλές διαπραγματεύσεις. Όταν οι υπουργοί της κυβέρνησης δήλωναν στην Βουλή ότι όταν χρωστάς δεν διαπραγματεύεσαι, το άκουγαν οι εν δυνάμει δανειστές και ξέρανε ότι θέλουμε να αυτοκτονήσουμε, ενώ έπρεπε να τους εξηγήσουμε ότι αν μας ρίξουν στο βάραθρο της κρίσης θα τους συμπαρασύρουμε. Διότι η Γαλλία έχει 28% του ΑΕΠ της σε δάνεια από τον νότο της Ευρώπης. Η Γερμανία 23,4%. Που σημαίνει ότι αν διατάρασσαν τις νότιες χώρες και τις οικονομίες τους, θα πάθαιναν μεγάλες ζημιές οι ίδιες. Άρα είχαμε διαπραγμάτευση. Το σκοινί που θέλανε να μας κρεμάσουν θα κρεμούσαν τον εαυτό τους.
Το 2ο είναι, εγώ αυτή την θεωρία, η τρόικα έρχεται εδώ, και μας λέει τι να κάνουμε, δεν την πιστεύω. Καθόλου. Διότι η τρόικα που έρχεται είναι 15 μεσαίοι υπάλληλοι και 4-5 ανώτεροι. Κανείς τους δεν είναι νομπελίστας, κανείς τους δεν είναι πολιτικός, κανείς τους δεν έχει ζήσει 50 και 60 χρόνια στην Ελλάδα.
- Τι έχουν κάνει όλοι τους; Έχουν έρθει με ένα συνολικό concept, με ένα σχέδιο αντίληψη, μια συνταγογραφία που εφάρμοσαν σε διάφορες χώρες και μέσα σε 3-4 μήνες, με αυτή την συνταγογραφία μας έχουν φτιάξει εκατοντάδες χιλιάδες οδηγίες αποφάσεις κλπ.
- Δεν γράφονται αυτά από 15 ανθρώπους σε 3 μήνες. Αυτά, έχει στηθεί ένα παραμάγαζο. Το παραμάγαζο είναι οι δυνάμεις του ελληνικού νεοφιλελευθερισμού, είναι διοικητές τραπεζών, είναι πρώην στελέχη τραπεζών, είναι μεγάλα δικηγορικά γραφεία που διαμεσολαβούν για λογαριασμό της διαπλοκής και όλο αυτό το σύστημα, πληροφορεί, προτείνει, ιεραρχεί τις προτάσεις και μπουκώνει την τρόικα. Και η τρόικα τα παίρνει αυτά, τα εντάσσει στο γενικό της σχέδιο και μας τα φέρνει ως αποφάσεις. Το πιο ανησυχητικό ποιο είναι; Ότι οι άνθρωποι που έχουν συμβάλλει στο να διαμορφωθεί η πρόταση της τρόικας, γιατί η τρόικα δεν ήξερε περί Ελλάδος, δεν ήξερε πόσα βαριά επαγγέλματα έχουμε, πόσα πρέπει να κοπούν.
- Δεν ήξερε ένας μεσαίος υπάλληλος με ένα πτυχίο, πως δουλεύει το ελληνικό εφοριακό σύστημα. Όλοι αυτοί που τους τροφοδότησαν, που περάσανε μέσα από αυτή την τροφοδοσία τους και αυτό που θέλανε, το μνημόνιο δεν είναι μόνο αυτό που θέλανε είναι και οι οδηγίες των δανειστών μας του εξωτερικού, δηλαδή υπήρξε ένα αμάλγαμα. Των δανειστών του εξωτερικού και των τραπεζικών συμφερόντων στο εσωτερικό και το συμφέρον ορισμένων επιχειρηματικών κύκλων. Όλο αυτό πλάστηκε, φτιάχτηκε μνημόνιο και μετά μας λένε «τι να κάνουμε; Το μνημόνιο το απαιτεί».
- Λες και είμαστε ηλίθιοι και δεν κατανοούμε ότι τα μισά από αυτά τα περάσανε χάριν των δικών τους συμφερόντων μέσα στο μνημόνιο. Να είμαστε σαφείς. Αλλά δεν μπορούνε να πούνε ποτέ, να τολμήσουν να πούνε ότι θα ληφθούν μέτρα σε βάρος των αναγκών, της κοινωνίας, της χώρας και της πλειοψηφίας του πληθυσμού, γιατί θέλουν να πάρουν την ρεβάνς τους για αυτά που δεν μπόρεσαν να περάσουν το 1990 – 1993 ή στην δεύτερη φάση του λεγόμενου ακραίου εκσυγχρονισμού.
=================================
Το Μνημόνιο δεν έγινε για να λύσει τα προβλήματά της η χώρα αλλά για να βγάλει υπερκέρδη η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου
Posted by anarmodios στο Ιανουαρίου 29, 2011
Καμμιά τεχνογνωσία δεν είχε το ΔΝΤ και Σία για να λύσει το ελληνικό πρόβλημα. Εκαναν αυτό που κάνουν σε όποια χώρα κι αν πάνε: Εχουν μερικά μέτρα έτοιμα, πατιτούρα και εκ του προχείρου. Τα γνωστά δηλαδή: μειώστε μισθούς και ανεβάστε φόρους. Αλλά για όλα τα υπόλοιπα που είδαμε μετά, εδώ όπως και αλλού, άλλοι είναι οι υποβολείς και οι συμβουλάτορες και εισηγητές των μέτρων.Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου.
Δεν είναι μυστικό αυτό. Σιγά μην είχαν ιδέα περί κλειστών επαγγελμάτων οι Τροϊκάνοι. Σιγά μην καταλάβαιναν τα golden boys των Βρυξελλιών και του ΔΝΤ πως δουλεύει η ελληνική παραοικονομία, το 40% του τζίρου, και όλες οι άλλες ελληνικές οικονομικές ιδιαιτερότητες και πατέντες. Τίποτε δεν γνώριζαν από αυτά. Που τις βρήκαν τις χιλιάδες επί χιλιάδων σελίδων με μέτρα, τόσο γρήγορα; Ποιος τις συνέταξε; Αυτά τα παιδαρέλια με ύφος 10 καρδιναλίων που το πολύ να είχαν επισκεφθεί στις διακοπές τους την ελλάδα;
Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου είναι που υποβάλλει τα μέτρα του ΔΝΤ παντού και είναι αυτή που κερδίζει όπου πάει το ΔΝΤ. Μαζί με τους εξωχώριους συνεταίρους της.
- Απαξιώνουν κερδοφόρες δημόσιες επιχειρήσεις και μετά τις ιδιωτικοποιούν, διαμοιράζοντας τα ιμάτια του δημόσιου πλούτου μεταξύ τους και στο τζάμπα.
- Απαξιώνουν ολόκληρους τομείς της εθνικής οικονομίας, από τα περίπτερα και τις κατασκευέςμέχρι την βιομηχανία ζάχαρης, ξύλου και μετάλλου και μετά έρχονται και αγοράζουν για ένα κομμάτι ψωμί.
- Δημιουργούν στρατιές ανέργων για να έχουν πάμθηνο ντόπιο εργατικό δυναμικό. Ανασφάλιστο και δεμένο με ατομικές συμβάσεις. (Σε μας, μας κουβάλησαν και τους δυστυχισμένους του μισού πλανήτη για φόβητρο και εναλλακτική, τους οποίους φυσικά και εκμεταλλεύτηκαν άγρια ήδη.)
Οι ολιγάρχες τους πλούτου της χώρας κερδίζουν. Οι ιδιοκτήτες της χώρας κερδίζουν. Και σιγά το κόλπο.
Το Μνημόνιο εξάλλου δεν έγινε για να πετύχει αυτό ή η χώρα. Εγινε για να κονομήσει το ΔΝΤ, που ήταν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, να εξασφαλιστούν οι φίλοι τους και παλιοί δανειστές μας, να κονομήσουν κάτι “κεντρικοί τραπεζίτες” που μας δάνεισαν τώρα τα 110 δις, και τα κολλητάρια τους στην αρπαχτή. Εγχώριοι και ξένοι.
Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου παίρνει τώρα ένα μεγάλο κομμάτι από αυτά που συγκεντρώνει η κυβέρνηση ως εισπράκτορας του ΔΝΤ. Και που επιθυμεί να συγκεντρώνει στην θέση της, ως καλύτερος εισπράκτορας, η επόμενη κυβέρνηση. Σιγά την φιλοδοξία πατριώτες κι εσείς.
Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου. Πείτε το, ξαναπείτε το και συνηθίστε να το λέτε. Αριστεροί και δεξιοί έλληνες. Και μη “χαλιέστε” οι μεν με τους δε. Η εγχώρια ολιγαρχία του πλούτου είναι η μόνη που κερδίζει από το Μνημόνιο ενώ ένας ολόκληρος λαός στενάζει. Και η πατρίδα μας ξεπουλιέται “πέντε φράγκα το χωνάκι”. Διότι γνωρίζουν και τους πολύτιμους πόρους που κρύβει το έδαφος της χώρας εδώ και δεκαετίες.
Είναι όλοι αυτοί των οποίων τα συμφέροντα τα δύο μεγάλα κόμματά μας έχουν για πρώτο τους μέλημα. Είναι όλοι αυτοί που ποτέ δεν διανοήθηκαν και δεν θα διανοηθούν τα δυο μεγάλα κόμματά μας να φορολογήσουν.
Είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες αυτής της χώρας που ουσιαστικά πήραν τα μέτρα που πήραν με το Μνημόνιο και ότι ακολουθήσει και είναι οι μόνοι που θα βγουν κερδισμένοι. Τα κόμματα απλώς εκτελούν εντολές.
Θραξ Αναρμόδιος
=================
Αλλοδαποί ύμνοι για τον δανεισμό και το μνημόνιο.
Αυστηρή κριτική ασκεί η ναυαρχίδα των τραπεζικών συμφερόντων στη Γερμανία, «Frankfurter Allgemeine Zeitung», στην πορτογαλική κυβέρνηση.
- Της καταλογίζει ότι προσπαθεί να αποφύγει όσο μπορεί να τεθεί υπό τον έλεγχο ευρωπαϊκών αρχών και του ΔΝΤ.
- Την κατηγορεί ότι αναζητεί δάνεια σε Κίνα, Ρωσία και Βραζιλία.
Η κατηγορία δεν αφορά την αναζήτηση δανείων από αυτές τις πηγές. Αλλά το ότι με αυτή την αναζήτηση επιδιώκει η Πορτογαλία «να αποφύγει τους όρους της τρόικας και τα μέτρα που θα απαιτήσει».
- Αντίθετα, δεν περνάει, πλέον, ημέρα που οι ξένοι τοκογλύφοι και δανειστές της Ελλάδας να μην έχουν να πουν έναν καλό λόγο για την κυβέρνησή της. Την υμνούν διότι διασφάλισαν τα λεφτά τους και υπάρχει η προοπτική να αγοράσουν δημόσια φιλέτα και γη φτηνά. Την υμνούν που έπεισε την ελληνική κοινωνία ότι τα δάνεια δεν αφορούν το εξωτερικό χρέος, αλλά τη διασφάλιση «μισθών και συντάξεων». Που κατάφερε να την πείσει ότι η μοναδική πηγή δανεισμού ήταν οι τοκογλύφοι της Ευρώπης και του ΔΝΤ. Οτι η κυβέρνηση μέσα σε τέτοιες συνθήκες «μπόρεσε να κερδίσει τις εκλογές». Οι υμνητές, βέβαια, δεν έχουν καταλάβει πολλά από το καζάνι που βράζει.
Στην όλη ιστορία της «ελληνικής κρίσης» το ζητούμενο δεν ήταν μόνο εάν η κυβέρνηση θα δανειζόταν, αλλά εάν αυτός ο δανεισμός θα γινόταν με τρόπο που να δικαιολογούσε το συγκεκριμένο μνημόνιο, δηλαδή τη βίαιη υφαρπαγή δεκαετιών κατακτήσεων των εργαζομένων. Τον εντοπισμό πραγματικών προβλημάτων, με τρόπο, όμως, που θα δικαιολογούσε λύσεις υπέρ των ολίγων. Την απόκρυψη άλλων, πολύ σημαντικότερων προβλημάτων της χώρας που οφείλονται σε αυτούς τους ολίγους και σε όσους τους στηρίζουν πολιτικά.
Προκειμένου να συνδυαστεί ο δανεισμός με το μνημόνιο, αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες απέρριψαν τις προτάσεις που υπήρχαν από παράγοντες (δημόσιους και κρατικούς) των αναδυόμενων αγορών, κυρίως από την Κίνα, τη Ρωσία και τις αραβικές χώρες. Η απόρριψη αυτή δεν έγινε διότι τάχα δεν θα άφηνε η Ε.Ε. κάτι τέτοιο. Το έωλο αυτό επιχείρημα δεν «εμφανίστηκε» όταν η Ισπανία και η Πορτογαλία προσανατολίστηκαν στην αξιοποίηση κινεζικών κεφαλαίων, ούτε τώρα που η Ιρλανδία δανείζεται από την Ιαπωνία.
- Το επιχείρημα αυτό προβλήθηκε διότι κάθε εναλλακτική λύση πέραν του ΔΝΤ και της τρόικας μπορεί να διασφάλιζε την Ελλάδα φτηνότερα και χωρίς επαχθείς όρους, αλλά δεν διασφάλιζε «τα αφεντικά της Ελλάδας» και τα στενά τους συμφέροντα.
- Θυμίζω, απλά, ότι όταν έκανα την πρόταση, πριν σχεδόν από έναν χρόνο, να ακολουθήσει η χώρα εναλλακτικές πηγές δανειοδότησης, η πρόταση αυτή υπέστη ύβρεις από πρωτοσέλιδα δύο εφημερίδων που για λογαριασμό των τραπεζών υπερασπίζονταν τον μονόδρομο του ΔΝΤ και της μη διαπραγμάτευσης. Το κύριο για αυτούς δεν ήταν ο δανεισμός, τα κέρδη από αυτόν και διά αυτού, αλλά η ανάγκη να χρησιμοποιηθεί ο πράγματι αναγκαίος δανεισμός ως αφετηρία μιας μεγάλης επίθεσης σε δικαιώματα των εργαζομένων και αναδιανομών πλούτου και ισχύος. Η κυβέρνηση προτίμησε, με άλλα λόγια, να υποτάξει τη χώρα στα ακριβά δάνεια, διότι αυτά ήταν τα μόνα που της έδιναν τη δυνατότητα να επιβάλει τις πολιτικές που είχε επιλέξει. Δηλαδή, τις πολιτικές που παρουσίασε ως «μνημονιακή αναγκαιότητα» και που στην πραγματικότητα ήταν μια επιλογή υπέρ των ολίγων.
Σχόλια