Του Γιαννη Kοτοφωλου
Η Ευρώπη είναι πολύ πιθανό να σπάσει στα δύο! Οχι τόσο σύντομα, ίσως σε λίγα χρόνια, όταν θα φανεί ότι είναι αδύνατο να συνυπάρχουν, υπό το ίδιο νόμισμα, δύο ομάδες χωρών με πολύ διαφορετικό επίπεδο οικονομίας… Αυτό είναι ένα πολύ άσχημο σενάριο, το οποίο, όμως, βασίζεται στη δυναμική των οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων που σημειώνονται αλυσιδωτά την τελευταία περίοδο: στη σφοδρότητα, πρώτον, με την οποία χτυπάει η κρίση τις οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου και στην επιλογή της γερμανικής ελίτ, δεύτερον, να επικεντρώσει το ενδιαφέρον της στους γείτονές της, στις περισσότερο υποσχόμενες χώρες της κεντρικο-ανατολικής Ευρώπης.
Πράγματι, τη στιγμή αυτή, στο σύνολο του χάρτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το κομμάτι που φαίνεται να τσακίζεται από την καταιγίδα της κρίσης, είναι το νότιο. Η Ελλάδα κυρίως, η Πορτογαλία, η Ισπανία σε ένα σημαντικό βαθμό, και η Ιταλία στη συνέχεια. Η Ιρλανδία, που δεν ανήκει φυσικά στον Νότο, πληρώνει την απληστία του τραπεζικού της συστήματος, οι υπόλοιποι πληρώνουμε -και θα πληρώνουμε για πολλά χρόνια - την κατάρρευση ενός μοντέλου οικονομίας με πήλινα πόδια (υπερτροφικό κράτος και υπερκατανάλωση με δανεικά).
Αυτό σημαίνει ότι, τα προσεχή χρόνια, το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου στην Ε.Ε. θα διευρυνθεί σημαντικά και οι αντιθέσεις θα οξυνθούν περαιτέρω. Διότι είναι αμφίβολο, τούτη την ώρα, με ποιο τρόπο ο Νότος θα μπορέσει να αποφύγει τον αποπληθωρισμό και τη μακροχρόνια ύφεση, ή πώς θα μπορέσει να περικόψει δραστικά τα κόστη, αλλά ταυτόχρονα να περάσει και στην ανάπτυξη… Σε αντίθεση με τις χώρες του Βορρά, οι οποίες αρχίζουν, με πρώτη βέβαια τη Γερμανία, να δημιουργούν τις προϋποθέσεις της ανάκαμψης ή με τις χώρες της κεντρικο-ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία), οι οποίες επλήγησαν πολύ λιγότερο από την κρίση και σε δύο-τρία χρόνια προβλέπεται να βγουν πάλι μπροστά.
Το μέγα ζήτημα, λοιπόν, το οποίο ανακύπτει τώρα και από το οποίο συναρτάται η τύχη της ενωμένης Ευρώπης, είναι εάν μετά την αναμενόμενη μεγάλη διεύρυνση του χάσματος Βορρά και Νότου, όλες οι χώρες-μέλη (σήμερα) του ευρώ θα μπορούν να εκφράζονται και να συνυπάρχουν κάτω από το ενιαίο νόμισμα… Πολύ δύσκολο! Το ενιαίο νόμισμα προϋποθέτει κοινές πολιτικές και βραχυχρόνια, τουλάχιστον, συγκλίνουσες οικονομίες. Αυτά τόνιζε και ο διάσημος οικονομολόγος Μαντέλ, ο πατέρας του ευρώ…
Δεν μπορείς να κρατήσεις κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, όταν έχεις μεγάλες ανισότητες. Εκτός εάν υπάρχει ένας ισχυρός εξισορροπητικός μηχανισμός σε σταθερή βάση. Αλλά αυτό το μοντέλο (της συνεχούς μεταφοράς πόρων από τον Βορρά στον Νότο) παίχτηκε και, όπως αποδείχτηκε με την κρίση, απέτυχε παταγωδώς. Το σημαντικότερο μάλιστα είναι ότι οι βασικοί του τροφοδότες, δηλαδή οι Γερμανοί, αρνούνται να συνεχίσουν αυτό το μοντέλο, με τους ίδιους παίκτες. Οι χώρες του Νότου γίνονται γι’ αυτούς κάτι σαν τις… άγονες γραμμές. Θεωρούν ότι η σχέση κόστους-οφέλους θα είναι πλέον εις βάρος τους. Και πολιτεύονται, δείχνοντας με σαφήνεια ότι η προτεραιότητα για τη Γερμανία είναι να βοηθήσει και να προσαρτήσει τώρα στο οικονομικό της άρμα τους γείτονές της. Εχει να κερδίσει πολύ περισσότερα…
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_28
/11/2010_424096
Σχόλια