Ο αμερικανικός λαός «μάτωσε» και μαζί ολόκληρος ο κόσμος από τη χρηματοπιστωτική κρίση, που μεταλλάχθηκε σε οικονομική, με δεινές κοινωνικές επιπτώσεις. Ωστόσο, η ελπίδα για την «εξυγίανση» του τραπεζικού συστήματος με ρυθμίσεις και επόπτες –ικανούς και αδιάφθορους– που θα πατάξουν τη διαπλοκή και τις απάτες των τραπεζιτών της Wall Street, έσβησε. Ο Αμερικανός πρόεδρος έδειξε την κρίσιμη στιγμή μια μαζοχιστική εμμονή στη σωτηρία των ίδιων τραπεζιτών, χρηματιστών, traders, κερδοσκόπων των hedge funds και των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων (private equity funds), που «έκλεψαν» το χρηματοπιστωτικό σύστημα και όλους αυτούς που το εξέθρεψαν.
Φυσικά είναι αφελείς όσοι πιστεύουν ότι ο πόλεμος κατά της «αλαζονικής» και «διεφθαρμένης» τραπεζικής Aμερικής και όσων κινούνται στη σκοτεινή πλευρά του τραπεζικού συστήματος δεν έχει παγίδες, που μπορούν εύκολα να παγιδέψουν ακόμη και έναν πρόεδρο που ο λαός τον εξέλεξε για τις υποσχέσεις του. Ομως, με τη βαρύγδουπη ονομασία «Λευκή Βίβλος», το 89 σελίδων σχέδιο Ομπάμα που διαμορφώνει το νέο θεσμικό πλαίσιο εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος για να μην ξανασυμβεί (;) η τρέχουσα δεινή κρίση, η χειρότερη από τη Mεγάλη Υφεση του 1929/30, απογοήτευσε τις ελπίδες. Η πρόθεση του Ομπάμα να αναδιαρθρώσει τους κανόνες εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος παρέχοντας μεγαλύτερη ισχύ στην κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), διέλυσε κάθε αυταπάτη. Nα επισημανθεί ότι την επιβολή των «νέων κανόνων ευθύνης» στον τραπεζικό κόσμο θα τη διασφαλίσει η Fed. Το νέο βαρύγδουπο πλάνο, που το κατέθεσε προς έγκριση στο Κογκρέσο ο πρόεδρος Ομπάμα, και ειδικότερα οι ρυθμιστικού χαρακτήρα υπερεξουσίες που εκχωρούνται στη Fed, ήδη έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις σε αρκετούς γερουσιαστές και βουλευτές και των δύο κομμάτων.
Βεβαίως, δεν είναι τυχαίο ότι ο αρχιτέκτονας της μεταρρύθμισης αυτής είναι ο Τίμοθι Γκάιτνερ, πρώην διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Νέας Υόρκης, που αποτελεί τον χρηματιστικό βραχίονα της Fed, τον οποίο ο Μπαράκ Ομπάμα επέλεξε για το κρίσιμο πόστο του υπουργού Oικονομικών. Η Wall Street εμπιστεύεται τον Γκάιτνερ καθώς τον γνωρίζει καλά. Ωστόσο, (σχεδόν) οι πάντες ήλπιζαν να αφαιρεθούν από τη Fed όλες οι αρμοδιότητες και στην ουσία να περιέλθουν οι εξουσίες της στο κράτος. Ετσι και αλλιώς, φέρει τη μείζονα ευθύνη για την τραγωδία του τραπεζικού συστήματος και γιατί εξέθρεψε τις απάτες των αμερικανικών τραπεζών με τα «τοξικά ομόλογα» και γιατί ολιγώρησε στην αντιμετώπισή τους. Δηλαδή, ο Μπεν Μπερνάνκι και οι λοιποί... αποδείχτηκαν ολέθρια «ανεπαρκείς».
- Oι παραλληλισμοί ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν υποδηλώνουν και το μέλλον. Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) δημιουργήθηκε το 1913, μετά τον τραπεζικό πανικό του 1907. Προφανώς, o Γκάιτνερ δεν γνωρίζει τίποτε. Ηδη η Fed έχει καταπατήσει κάθε ιδέα τραπεζικής κουλτούρας και οχυρώνεται πίσω από τις αλλοπρόσαλλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις.
Τελικώς, ο Ομπάμα ξαναγράφει τους κανόνες που πρέπει να ακολουθήσει ο τραπεζικός κόσμος. Τα ίδια συνέβησαν στην Aμερική στις αρχές της 10ετίας του ’30, την εφιαλτική εποχή του Great Depression, που αιματοκύλισε την αμερικανική οικονομία. Eρμαιο της οικονομίας, το κόμμα των Pεπουμπλικανών βυθίζεται σε ταπεινωτικές ήττες και οι Δημοκρατικοί, αφού εξέρχονται θριαμβευτικά νικητές, αμέσως θεσμοθετούν με καταιγιστικούς ρυθμούς, μεταξύ άλλων, τη SEC (Eπιτροπή Kεφαλαιαγοράς), την Glass–Steagall Act (που διαχώριζε τις τραπεζικές από τις επενδυτικές δραστηριότητες) και την αναδιάρθρωση της Fed. Tώρα ο Ομπάμα φιλοδοξεί να θεσμοθετηθεί από το Κογκρέσο ένα παρόμοιο κύμα μεταρρυθμίσεων. Ομως, ο Ομπάμα προάγει ένα νέο μοντέλο χωρίς να αίρει τις κόκκινες γραμμές της διαπλοκής και του «βρώμικου» χρήματος που παράγουν οι μηχανές της Wall Street. Ο Ομπάμα εμφανίζεται απεριόριστα διαλεκτικός και λελογισμένα διαλλακτικός.
Ομως, γιατί αυτό; Η απάντηση ακούει στην παγίδα της «χρηματοοικονομικής καινοτομίας» που παράγει χρήμα. Πιστεύω ότι το πρόβλημα ήταν, είναι και θα είναι ιδεολογικής φύσεως: οι ιθύνοντες που χαράσσουν πολιτική και έχουν ενστερνιστεί τη θεωρία πως η αγορά έχει πάντα δίκιο, απλούστατα αγνόησαν τα σήματα κινδύνου. Δύσκολα πεθαίνει, άλλωστε, το ορθόδοξο δόγμα της ελεύθερης αγοράς. Μόλις το επιβεβαίωσε και ο πρώτος μαύρος πρόεδρος των ΗΠΑ. Ολοι επέτρεψαν στις τράπεζες να προχωρήσουν αυθαίρετα σε όποια καινοτομία ήθελαν. Και το αποτέλεσμα ήταν με τις καινοτομίες τους να εμπλέξουν τόσο τον εαυτό τους όσο και ολόκληρο τον κόσμο σε μια άθλια και ταπεινωτική κατάσταση.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_1_21/06/2009_319393
Σχόλια