Ορισμένα τελευταία στοιχεία από τις εξελίξεις στην αμερικανική οικονομία, η δημιουργία κάποιου κλίματος αισιοδοξίας στις αγορές και κυρίως η εκτόνωση του πανικού που κυριαρχούσε πριν από μήνες, οδηγούν αρκετούς διεθνείς αναλυτές στην εκτίμηση ότι το πιο επώδυνο κομμάτι της κρίσης μάλλον έχει περάσει και έως το τέλος του χρόνου η κατάσταση μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο.
Το δεύτερο εξάμηνο, κατά τους ίδιους αναλυτές, προβλέπεται να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να σταθεροποιηθούν οι οικονομίες, έτσι ώστε να περάσουν σταδιακά, μέσα στο 2010, σε φάση αναστροφής. Εάν οι προβλέψεις αυτές επιβεβαιωθούν, τότε οι πρώτες κερδισμένες θα είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες και κυρίαρχο οικονομικό σχήμα παγκοσμίως, το «δίπολο» ΗΠΑ - Κίνα.
- Περισσότερο χαμένοι υπό το πρίσμα αυτό, θα αποδειχθούν οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι, εν μέσω της παρούσας κρίσης, κατάφεραν να αναδείξουν πρωτίστως τα θέματα που τους χωρίζουν και λιγότερο αυτά που ενώνουν τη Γηραιά Ηπειρο σε μία κοινή μοίρα, σε μία ισχυρή θέση για τις οικονομίες της και τον ρόλο της στα παγκόσμια πράγματα.
- Το γράφαμε και σε παλαιότερο άρθρο, ότι η τρέχουσα βαθιά κρίση θα μπορούσε να επιφέρει ή τη διάλυση ουσιαστικά του οράματος της Ενωμένης Ευρώπης ή την επιτάχυνση των διαδικασιών για την ενοποίηση της Ευρώπης, οικονομικά και πολιτικά. Σήμερα, με δεδομένη την πολιτική συμπεριφορά που επέδειξαν οι ηγεσίες των μεγάλων κρατών-μελών, προτάσσοντας τα βραχυπρόθεσμα τοπικά τους συμφέροντα έναντι των ευρωπαϊκών, καθιστούν την προοπτική της ισχυρής και Ενωμένης Ευρώπης μετέωρη. Η συγκυρία βοηθούσε τη σύγκλιση των ευρωπαϊκών οικονομιών, το δέσιμο των χωρών και λαών της Ευρώπης.
- Η οικονομική κρίση, όμως, ανέδειξε και την κρίση πολιτικής ηγεσίας στην Ευρώπη, η οποία μάλλον τώρα χάνει το τρένο να διαδραματίσει τον τρίτο ισχυρό πόλο στο διεθνές οικονομικό παιγνίδι, κατά την επόμενη φάση της παγκοσμιοποίησης (μετά δηλαδή τον κύκλο της κρίσης).
- Μετά την κρίση αυτή, που είναι η πρώτη σοβαρή σε παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον, η προοπτική είναι να μεταβληθούν αρκετά τα χαρακτηριστικά των οικονομιών και της αλληλεπίδρασης στον διεθνή χάρτη, να δημιουργηθούν νέες θεσμικές υποδομές (που δεν υπήρχαν) για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, τις επενδύσεις, τις αγορές κ.λπ. Η Ευρώπη λοιπόν χρειάζεται -αλλά δεν υπάρχει!- μία φωνή, μία κατεύθυνση και έναν συμπαγή ενιαίο ρόλο στο νέο υπό διαμόρφωση σύστημα. Κατ’ αρχάς χρειάζεται μία κοινή πολιτική βούληση, ώστε να ληφθούν όλες οι αποφάσεις, οι οποίες θα οδηγήσουν στο ξεπέρασμα της κρίσης και αργότερα στη φάση της αναστροφής των οικονομιών, κατ’ αντιστοιχία της αμερικανικής οικονομίας.
Η Ευρώπη κινδυνεύει να μείνει πάλι πίσω. Κατακερματισμένη πολιτικά και οικονομικά, λειτουργώντας μόνο ως ενιαία αγορά και ως ενιαίο νόμισμα, δεν θα μπορέσει να υπερκεράσει γρήγορα τη δύσκολη οικονομική συγκυρία και να περάσει μετά στο στάδιο της ανάκαμψης και της αναδιάρθρωσης, ούτε κατά συνέπεια θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις καινούργιες παγκόσμιες προκλήσεις και να δώσει το στίγμα της στη νέα τάξη πραγμάτων. Η πολιτική Ευρώπη, με την έως τώρα στάση της, διακυβεύει την παραδοσιακή οικονομική ισχύ των μελών της, αλλά και τον γεω-οικονομικό της ρόλο.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_22/03/2009_308536
Ενώ λοιπόν η Ευρώπη, εξ' αιτίας της ανεπάρκειας των ηγετών της ...θα χάσει το τραίνο,ένας γίγαντας γεννιέται:
«Ιστορική ευκαιρία» για τον ασιατικό γίγαντα
The Economist
Ορισμένοι Κινέζοι πανεπιστημιακοί και πολιτικοί αναλυτές έχουν διατυπώσει ριζοσπαστικές ιδέες για το πώς η τρέχουσα οικονομική κρίση μπορεί να διευρύνει τη σφαίρα στρατηγικής επιρροής της χώρας.
- Σε πρόσφατο δημοσίευμα της επιστημονικής έκδοσης Economic Reference αναφέρεται ότι η κρίση αυτή θα οδηγήσει στην αποδυνάμωση της πολιτικής, στρατιωτικής, οικονομικής και διπλωματικής ισχύος των ανεπτυγμένων χωρών. Και ότι αυτή η δυσμενής συγκυρία για τη Δύση δημιουργεί μια «ιστορική ευκαιρία» για να ενισχύσει η Κίνα τη θέση της. Η Κίνα, μάλιστα, θα μπορούσε να εξάγει κεφάλαια στις χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας για να στηρίξει τις οικονομίες τους. Ετσι θα απέτρεπε πολιτικές αναταραχές, κερδίζοντας έδαφος στη στρατηγική επιρροή της ευρύτερης περιοχής.
Η Κίνα, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, μπορεί να αυξήσει τις εξαγορές αμερικανικών εταιρειών για να κατακτήσει πολύτιμη τεχνογνωσία. Εάν, δε, «η αμερικανική κυβέρνηση αποπειραθεί να αποτρέψει κάτι τέτοιο, τότε η κινεζική κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει τις τεράστιες τοποθετήσεις σε δολάρια ως διαπραγματευτικό χαρτί προκειμένου να αναγκάσει τις ΗΠΑ να συναινέσουν σε εξαγορές από κινεζικές εταιρείες».
Διπλωμάτες έχουν κάνει λόγο για χαμηλόβαθμους αξιωματούχους της Κίνας, οι οποίοι υποστηρίζουν σενάρια για μαζικές πωλήσεις αμερικανικών ομολόγων στην περίπτωση που οι ΗΠΑ πιέσουν στο θέμα αυτοδιάθεσης του Θιβέτ.
Λίγοι, βεβαίως, είναι αυτοί που πιστεύουν ότι η Κίνα πράγματι θα ενεργούσε εις βάρος των συμφερόντων της, ακολουθώντας μια αυτοκαταστροφική στρατηγική στη διεθνή αρένα, αλλά με τη διατύπωση και τη δημοσιοποίηση αυτών των θέσεων καλλιεργείται ένα συγκεκριμένο κλίμα. Η απόφαση των αντιμονοπωλιακών αρχών να μπλοκάρουν την πρόταση εξαγοράς της Huiyuan, μιας κινεζικής εταιρείας παρασκευής χυμών, από την Coca-Cola έναντι 2,4 δισ. δολαρίων θα μπορούσε να εκληφθεί ως δείγμα μιας τέτοιας συμπεριφοράς.
- Ας μη λησμονούνται και τα σχόλια του αντιπροέδρου της Κίνας και επικρατέστερου διαδόχου του Χιου Τζιαντάο, Χι Τζιπίνγκ, σε επίσκεψη που πραγματοποίησε στο Μεξικό. Ο Τζιπίνγκ αναφέρθηκε επικριτικά στους «καλοταϊσμένους ξένους». Η δική του χώρα, είπε ο ίδιος, δεν εξάγει φτώχεια, επανάσταση ή ασιτία σε άλλα κράτη, επιδιώκοντας την αποσταθεροποίησή τους. Πολλοί θεώρησαν ότι αυτό δεν ήταν παρά ένα ξέσπασμα του Τζιπίνγκ.
Οι πολιτικοί ηγέτες και αξιωματούχοι της Κίνας προσπαθούν, παρά ταύτα, με κάθε μέσο να μη δώσουν την εντύπωση ότι η χώρα παραιτείται από τη δέσμευσή της να ασπαστεί τον καπιταλισμό. Αλλά ακόμη και η ταχύρρυθμη οικονομία της Κίνας έχει δεχτεί σοβαρό πλήγμα από την τρέχουσα οικονομική κρίση. Σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις, περίπου 20 εκατ. εσωτερικοί μετανάστες, προερχόμενοι ως επί το πλείστον από αγροτικές περιοχές και την ευρύτερη περιφέρεια, έχουν χάσει τη δουλειά τους. Είναι το αποτέλεσμα των δραματικών περικοπών κόστους από βιομηχανίες έντασης εργασίας. Και οι υπάλληλοι γραφείων αρχίζουν να δέχονται τις επιπτώσεις. Η κυβέρνηση εμμένει σε ρυθμούς ανάπτυξης της τάξεως του 8% για το τρέχον έτος έναντι του 9% πέρυσι. Η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει ένα 6,5%. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι βέβαιο ότι η εποχή της οικονομικής άνθησης παρήλθε.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_22/03/2009_308526
Συνέχεια του παραπάνω άρθρου: Από τον Μάο Τσε Τουνγκ στον Ανταμ Σμιθ
Σχόλια