Ζούμε την πρώτη κρίση της νέας παγκοσμιοποιημένης εποχής. Το είπε ο Γκόρντον Μπράουν. Το αν είναι πράγματι η πρώτη είναι αμφισβητήσιμο. Ο Καναδός συγγραφέας Τζον Ράλστον Σολ, στο βιβλίο του «Η κατάρρευση της παγκοσμιοποίησης», αναφέρει πολλές (στη Ν. Αμερική, τη Νορβηγία και τη Σουηδία στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στην Ασία, στη Ρωσία το 1998). Όμως αυτό που είναι αναμφισβήτητο είναι πως για πρώτη φορά έχουμε μπροστά μας μια κρίση τόσο παγκόσμια.
Ο πλανήτης βουλιάζει ολοένα και πιο βαθιά στην κρίση. Θα βρεθεί άραγε μια διέξοδος που θα δικαιώσει όσους πιστεύουν ακόμη πως η παγκοσμιοποίηση μπορεί πράγματι να δώσει σε όλους τους καρπούς της ευημερίας που έχει επαγγελθεί; Ή μήπως αυτή η κρίση θα σπρώξει τους περισσότερους από εμάς να γυρίσουμε τις πλάτες στις ανοιχτές αγορές; Μέσα σε αυτή τη ζοφερή εικόνα, πάντως, ο Βρετανός αρθρογράφος Αλφ Γιανγκ παρατηρεί πως υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η παγκοσμιοποίηση αναπνέει ακόμη. Φτάνει, λέει, να ρίξουμε μια ματιά στη Μάντσεστερ Σίτι που προσέφερε 100 εκατομμύρια στερλίνες για να πάρει τον Βραζιλιάνο ποδοσφαιριστή Κακά από τη Μίλαν. Λένε πως η Σίτι, που έχει περάσει στα χέρια του σεΐχη Μανσούρ του Άμπου Ντάμπι, θα ανεβάσει κι άλλο την προσφορά της. Αν ο Κακά είχε μεγαλώσει στις φαβέλες του Σάο Πάολο- και όχι σε μια εύπορη μεσοαστική οικογένεια-, όλα αυτά θα ήταν πράγματι μια ένδειξη πως η παγκοσμιοποίηση είναι ζωντανή. Αν ρίξουμε όμως μια ματιά πιο πέρα, στην Κίνα και την Ινδία, θα δούμε πόσο κακή είναι η κλινική εικόνα της. Για τα πράγματα που αγοράζουμε, είχαμε πιστέψει- οι ευκολόπιστοι- πως θα μπορούσαμε να αναθέτουμε την παραγωγή τους σε αυτές τις δυο νέες οικονομικές δυνάμεις. Αενάως. Και ατιμωρητί, παρά την ανεργία που αυτό προκαλεί στη χώρα μας. Να όμως που τώρα ξαφνικά αγοράζουμε λιγότερα. Και τα εργοστάσια που μεταφέραμε εκεί κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Η ανεργία απειλεί την Κίνα και την Ινδία με κοινωνική αναταραχή.
Η αποτυχία του συστήματος των ανοιχτών αγορών είναι παγκοσμίων διαστάσεων. Η ιδέα πως οι ολοένα και πιο ελεύθερες και παγκοσμιοποιημένες αγορές θα μπορούσαν από μόνες τους να διορθώνουν τα προβλήματα διαψεύστηκε από την πραγματικότητα. Οι πρωταγωνιστές της παγκοσμιοποίησης είχαν πιστέψει πως ήταν οι άρχοντες ενός νέου Σύμπαντος. Τώρα οι επιχειρήσεις τους επαιτούν γονατιστές, στο έλεος των εθνικών κυβερνήσεων που διαμελίζουν τα πτώματά τους. Οι εθνικές κυβερνήσεις είναι εκείνες που μοιράζουν τα σωσίβια.
Το σύστημα που θέλησε να φορέσει τον ίδιο ζουρλομανδύα σε όλες τις χώρες (ανοιχτές αγορές, απεριόριστες κινήσεις κεφαλαίων και ανθρώπων, ενιαίο νομισματικό σύστημα) λειτούργησε εύρυθμα στα χρόνια της σταθερής ανάπτυξης, όσο τα πράγματα πήγαιναν καλά. Μπροστά στη μαζική κρίση, τώρα έχουν κολλήσει τα γρανάζια του. Όπως τόσα άλλα συστήματα στο παρελθόν, η ζωή δείχνει πως ούτε η παγκοσμιοποίηση είναι ένα σύστημα παντός καιρού.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=4498049&ct=2
Σχόλια