Το Πανεπιστήμιο των κολλητών

Blogger:
Επειδή ζούμε σε μια εποχή που ο παράγων "γνώση", είναι σημαντική αναπτυξιακή παράμετρος και επειδή το ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ είναι εκείνος ο θεσμός που έχει πρωτεύοντα ρόλο (στη διαχείριση, παραγωγή και διάχυση) είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τις επιδόσεις του, το πως λειτουργεί και αναπαράγεται, αφού σιτίζεται από το Δημόσιο.
Στο σημείο αυτό μια άποψη από τα μέσα έχει ιδιαίτερη αξία. Έχει μεγαλύτερη αξία, αν αναλογισθεί κανείς ότι συνήθως οι πανεπιστημιακοί δεν μιλάνε (τους είδατε να έχουν άποψη για τα τελευταία γεγονότα;...) , απλά ροκανίζουν μισθό και προγράμματα, απολαμβάνοντας την ανυπαρξία κάθε ελέγχου, απολαμβάνοντας ένα καθεστώς πλήρους ασυδοσίας, αφού σε κανένα φορέα δεν λογοδοτούν, κανείς δεν τους ελέγχει. (Ποιά η επιστημονική τους επάρκεια, παραγωγή, ποιό το διδακτικό και ερευνητικό έργο;) (Mεταγεννέστερη προσθήκη:10/3/2009. Απαντώντας στο παραπάνω κατηγορητήριο, κάποιος, τις, πανεπιστμιακός, ανταπάντησε: "Μα κρινόμαστε για να πάμε σε άλλη βαθμίδα!" Η απάντηση είναι ναι: κρίνει ο ένας τον άλλο. Ή αλλιώς σήμερα κρίνεις κάποιον που αύριο θα σε κρίνει; πόσο αξιόπιστο μπορεί να είναι τούτο; Εγώ ο τρίτος δεν έχω δικαίωμα να σκεφθώ ότι ότι τούτη η διαδικασία καταλήγει σε ταυτολογία, ή επί το επιστημονικώτερο: σε αλαξοκωλιές;)
Κρυμμένοι καλά πίσω από το καθεστώς της αυτονομίας αναπαράγουν την ομάδα τους ωσάν να ζουν σε αυτόνομα κρατίδια - το κάθε ίδρυμα χωριστά - ενώ ανέχονται ως μόνο κριτή τον προσωπικό τους καθρέπτη! Από παρατηρήσεις και μετρήσεις κανείς καθρέπτης, μέχρι σήμερα, δεν έφτυσε τον προβαλλόμενο σ' αυτόν, κατά συνέπεια οι αγαπητοί μας πανεπιστημιακοί μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι. Τίποτε δεν φαίνεται να τους αποσπάσει από τον γλυκό τους λήθαργο.
  • Διαβάστε το παρακάτω κείμενο και αναλογισθείτε τα χρήματα που διαθέτε για να συντηρείτε, με την υπερφορολόγησή σας, όλο αυτό το σύνολο των τρωκτικών.

Του Θοδωρη Πελαγιδη*
Φανταστείτε μια ευθεία γραμμή με δύο άκρα. Στο ένα άκρο αυτοί που ερευνούν και δημοσιεύουν, στο άλλο αυτοί που απλώς με τη συνδικαλιστική συσπείρωσή τους επιδιώκουν την ακαδημαϊκή τους ανέλιξη και τα ευρύτερα οφέλη του «ακαδημαϊκού τίτλου».

Οι πρώτοι αναλώνουν το χρόνο τους στην ερευνητική προσπάθεια και στην καλή διδασκαλία που απορρέει μόνο από αυτήν. Οι δεύτεροι, μειωμένων προσόντων είναι σουλατσαδόροι των γραφείων. Κατανέμουν τον χρόνο τους αποκλειστικά σχεδόν στην αναζήτηση συμμαχιών, αλληλοεξυπηρετήσεων, εκβιασμών, αδιαφανών συμφωνιών.

Ασταμάτητα, μέχρι να επιτύχουν τις καλύτερες δυνατές συμμαχίες στη βάση των προσωπικών τους συμφερόντων. Η αξιοκρατία και η ακαδημαϊκή τάξη και συμπεριφορά χαρακτηρίζει τη μικρότερη σε αριθμό και ισχύ πρώτη ομάδα. Η αδιαφάνεια και η διαφθορά, την πολυάριθμη και ισχυρότερη δεύτερη.

  • Τώρα υποθέστε ότι ένας καλός καθηγητής δύναται (λέμε τώρα…) να εκλεγεί στο Τμήμα και έχει να διαλέξει ένα από τα δύο άκρα. Πρέπει να κατανοήσετε ότι θα διαλέξει την ομάδα εκείνη που θα του εξασφαλίσει την ακαδημαϊκή προαγωγή και όλα τα «καλά» της ήσυχης ακαδημαϊκής ζωής. Το σύστημα, και γενικότερα όλο το θεσμικό περιβάλλον που το διαμορφώνει, θα τον οδηγήσει στο άκρο των μετρίων. Και σιγά σιγά, πιθανώς θα τον αλλοτριώσει κιόλας με την πάροδο των ετών. Αλλωστε, θα χρειαστεί πολύ σθένος για να αντιδρά μια ζωή σε εκείνη την ισχυρή ομάδα που μετέρχεται αδίστακτα κάθε μέσο χωρίς ενοχές και χρησιμοποιεί όλο τον χρόνο για να δημιουργεί καθημερινή φθορά και προβλήματα στους άλλους…
  • Αυτό στην καλύτερη περίπτωση που ο δρόμος πρόσληψης είναι ανοικτός ή έστω υπάρχουν κάποια διόδια όπως «…θα σε εκλέξουμε αλλά εσύ θα κάνεις ένα, δύο, τρία… δώρα κ.λπ.». Συνήθως μπορεί να βρεθεί κάποιος καθηγητής από ένα πανεπιστήμιο του εξωτερικού όπως το Rutgers, το ΜΙΤ, το Bristol, το Southampton μ’ ένα κάρο δημοσιεύσεις και ετεροαναφορές στο έργο του, που έχει το θράσος να υποβάλει στην ανοικτή προκήρυξη θέσης, η οποία, εννοείται ότι είναι «φωτογραφία» από κάποιο άθλιο ελληνικό βιβλίο του «εσωτερικού συναδέλφου» Α… δυστυχώς ατύχησε ο ξενιστής! Προτεραιότητα έχει ο «ντόπιος» με το ανύπαρκτο έργο, τα σπασμένα αγγλικά, το «κοινωνικό έργο» και το «δημοκρατικό ήθος» (δηλαδή τη …«συνδικαλιστική δράση»). Ο τρόπος είναι πάντα ο ίδιος. Συγκροτείται μια στημένη επιτροπή που συντάσσει μια άθλια έκθεση η οποία βγάζει ένα αστείο πόρισμα που εξυμνεί τον εξωτερικό αλλά… δυστυχώς τον βγάζει εκτός γνωστικού αντικειμένου. Εκλέγεται ο «ντόπιος» (insider). Αλλωστε έχει την ψήφο του για την οποία ενδιαφέρονται οι πρόεδροι, οι διευθυντές και κυρίως οι διακομματικές πρυτανίες, οι οποίες μονίμως παρεμβαίνουν. Τι στο καλό, τόσα χρόνια οικοδομούνται οι σχέσεις, σφυρηλατούνται οι προσοδοθηρικές ομάδες, γίνονται οι αλληλοεξυπηρετήσεις.
  • Ολα μέχρι εδώ αφορούν ένα μέρος της Γενικής Συνέλευσης (Γ.Σ.). Το άλλο είναι οι φοιτητές. Σχεδόν 50% της Γ.Σ. (!). Ενας σοβαρός υπουργός δεν έχει βρεθεί να καταργήσει αυτήν την αθλιότητα. Σθεναρά αντιστέκονται όλοι, και ιδίως οι «εσωτερικοί τρόφιμοι-σουλατσαδόροι». Και όχι τυχαία! Δείτε τι γίνεται:
  • H συνδικαλιστική μαφία (μην σοκάρεστε από τον όρο, θα καταλάβετε στη συνέχεια), έχει στην κατοχή της τις ψήφους των φοιτητών. Τι διδάσκει η «ορθολογική επιλογή»; Διδάσκει ότι το κίνητρο που έχουν είναι να προχωρήσουν στην ανταλλαγή των ψήφων με οτιδήποτε διευκολύνει την αναπαραγωγή των ιδίων. Ωπ, εδώ υπάρχει βαρέλι με «χοιρινό λίπος» (pork-barrel politics), θα έλεγε ένας καθηγητής «θετικής πολιτικής οικονομίας». Η αδίστακτη φάρα των σουλατσαδόρων θα κοιτάξει να πουλήσει τους φοιτητικούς βαθμούς ώστε να κερδίσει ψήφους. Ενα πολύ ωραίο εμπόριο ορθολογικών παικτών. Η ομάδα φοιτητών που θα βρεθεί κάτω από την «παράταξη» θα περάσει με ευκολία τα μισά μαθήματα. Ακόμη και οι απλοί, ανυποψίαστοι φοιτητές θα έχουν ισχυρό κίνητρο να συνταχθούν στη συνδικαλιστική νεολαία. Οι δε συνδικαλιστές που διακρίνονται για τη δουλειά αυτή, προβιβάζονται σε υπαλλήλους του Πανεπιστημίου συνήθως στο Ταμείο, στον λεγόμενο «ειδικό λογαριασμό» της διοίκησης, ο οποίος είναι γεμάτος από αργόσχολα και άχρηστα παιδιά καθηγητών (νεποτισμός), συγγενείς και πρώην συνδικαλιστές. Ολοι λοιπόν αυτοί συγκροτούν μια ωραία, μεγάλη ομάδα/παρέα των κολλητών. Να μην ξεχάσουμε όμως το πιο σημαντικό, την πιο ισχυρή κολλητική ουσία. Το χρήμα. (Σχόλιο Blogger: Εδώ θα βρείτε τους κοματικά εγκάθετους, όλων των αποχρώσεων, που το άσυλο και κάθε μορφής ασυλία τρέφει...)
  • Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει αγριέψει και οι πόρτες έχουν κλείσει γιατί τα συμφέροντα έχουν μεγαλώσει από τα τεράστια έσοδα των «μεταπτυχιακών-μούφα». Ναι, μούφα, άμα διδάσκουν αυτοί με τα «σπασμένα αγγλικά» και το «δημοκρατικό ήθος». Δέκα χιλιάδες ευρώ δίδακτρα το κεφάλι. Πενήντα ή εκατό οι μεταπτυχιακοί φοιτητές (έχουν κι αυτοί εκπροσώπηση στη Γ.Σ.) σε κάθε κύκλο. Πολλαπλασιασμό ξέρετε. (Σχόλιο Blogger: Τα μούφα μεταπτυχιακά, οδηγούν σε μούφα διδακτορικά, τα οποία με τη σειρά τους επανδρώνουν μούφα επιτροπές για να οδηγηθούμε τελικά σε μούφα Πανεπιστήμιο, μούφα στελέχια που δεν στέκονται σε καμιά αγορά, αλλά συνωστίζονται στους προθαλάμους μούφα πολιτικών για να σιτισθούν είτε ως σύμβουλοι - μούφα - είτε ως αυριανοί διοικητές οργανισμών για να ενθυλακώσουν τα λιανά. Αλοίμονό μας, τα μόνα πραγματικά είναι τα χρήματά μας να σιτίζουμε μούφα επιστήμονες, αλλά πραγματικούς αλήτες.)
  • Τα χρήματα αυτά λιπαίνουν πολλές τρύπες, διαφθείρουν συνειδήσεις. Η κυρίαρχη ομάδα των «σουλατσαδόρων» έχει αποκτήσει των έλεγχο των πόρων και κάνει το παιχνίδι πιο σκληρό. «Μόνον οι δικοί μας μπαίνουν». Ο ένας δίνει στον άλλο και πάει λέγοντας. Αδύνατο να βρεις άκρη από τις μικροσυμφωνίες, τις ανταλλαγές, τα μικρά εγκλήματα (μεταξύ τους). (Σχόλιο Blogger: ώπα μεγάλε, εδώ περιγράφεις μια καθώς πρέπει μαφία... μήπως έχεις αλλοφρονήσει, μήπως σου χρειάζεται ένας τοσοδούλης τρυπανισμός...)
  • Τώρα, σίγουρα θα νομίσετε ότι είμαι κάποιος ριγμένος, δυσαρεστημένος, οργισμένος, τύπος, τέλος πάντων έχω κάποιου είδους εμμονή ή προκατάληψη. Πιθανόν. Πάντως, έγινα χωρίς ταλαιπωρίες τακτικός καθηγητής 39 χρονών. Λατρεύω την έρευνα και την ενασχόληση με τις ιδέες και είμαι ευτυχής που είμαι ακαδημαϊκός, δηλαδή δεν έχω απωθημένα. Να σας πω επίσης ότι στο τέλος, κι εμένα με βολεύει αυτή η κατάσταση, έστω βραχυχρονίως. Καταλήγω να κάνω μόνο τα εντελώς απαραίτητα, διοικητικά, κλπ. Ομως, χάνει η κοινωνία, οι οικογένειες, τα παιδιά. Το δε σύστημα αναπαράγει τον εαυτό του.
  • Να σας πω επίσης ότι η μικρή ομάδα των πραγματικών ακαδημαϊκών που έχει με πολύ κόπο τρυπώσει στο σύστημα από το εξωτερικό τα τελευταία χρόνια είναι συνήθως καταπληκτικής ποιότητας, διεθνούς επιπέδου (δεν έχετε με μια ματιά στο διαδίκτυο να δείτε τα βιογραφικά τού καθενός), αλλά δυστυχώς όλοι ταλαιπωρούνται από το προσοδοθηρικό, αναχρονιστικό, άθλιο πλαίσιο που κανείς πολιτικός δεν τολμά να αγγίξει. Επίσης, να πω ότι υπάρχουν και λίγα Τμήματα, τουλάχιστον στη δική μου επιστήμη, κορυφαία (!), που αδικούνται κατάφωρα από τη γενική εικόνα.
  • Βασανιστικά ερωτήματα δημιουργούνται. Γιατί δεν αντιγράφουμε το θεσμικό πλαίσιο των καλύτερων πανεπιστημίων διεθνώς; Γιατί δεν εφαρμόζουμε την ακαδημαϊκή αξιολόγηση άμεσα; Γιατί δεν στέλνουμε στα σπίτια των οικογενειών των υποψηφίων φοιτητών, μαζί με το μηχανογραφικό, και μια λίστα με την αξιολόγηση των Τμημάτων; Γιατί δεν μισθοδοτούμε τους καθηγητές κατευθείαν από τα ιδρύματα κι όχι από το κράτος; Γιατί δεν απελευθερώνουμε το πανεπιστήμιο από τα κρατικά δεσμά των αστείων, δημοσιοϋπαλληλικών διατάξεων και των προσοδοθηρικών διακομματικών ομάδων και δεν τα μετατρέπουμε σε μη-κερδοσκοπικά δημόσιου συμφέροντος ιδρύματα σε μια ανταγωνιστική και διαφανή, αποκλειστικά δημόσια αγορά; Μετά από όλα αυτά, καταλάβατε γιατί στις διεθνείς λίστες αξιολόγησης τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι χαμένα σε βαθύ πηγάδι;
* Ο κ. Θοδωρής Πελαγίδης είναι καθηγητής οικονομικής ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_28/12/2008_297482
===============================

=========
Aνθρωποι και «ανθρωπάκια»






Tου Χαριδημου Κ. Τσουκα*
Προκάλεσε εύλογη αίσθηση το άρθρο του κ. Αλέξη Παπαχελά, «Να συγκριθούν με έναν Κουμάντο» (9/12/2009, «Κ»). Δεν είναι σύνηθες να εγκαλείται το καθηγητικό κατεστημένο από τον διευθυντή μιας μεγάλης και έγκριτης εφημερίδας ότι, συχνά, αποτελείται από «ανθρωπάκια». Η σύγκριση και μόνο με τον Σβώλο, τον Κουμάντο, ή τον Μάνεση που κάνει ο κ. Παπαχελάς είναι αρκετή για να δείξει τη θλιβερή μειονεξία πολλών καθηγητών σήμερα, οι οποίοι αποποιούνται την καθ (οδη) γητική τους ιδιότητα στα πανεπιστήμια (η κύρια ιδιότητα ενός παιδαγωγού) χάριν της ταπεινωτικής οσφυοκαμψίας που χαρίζει αξιώματα, χρήματα και εξαργυρώσιμες δημόσιες σχέσεις.
Ο καθηγητής που έχει επίγνωση της ιδιότητάς του δεν αρκείται να χρησιμοποιεί τον τίτλο του κυρίως για να υπογράφει διοικητικές πράξεις, να αναζητεί πελάτες, ή να ψάχνει κονδύλια από την Ε. Ε., αλλά τον θεωρεί δυσπρόσιτη τιμή που συνεπάγεται υποχρεώσεις. Ο κ. Παπαχελάς τονίζει ότι καθηγητές του διαμετρήματος Κουμάντου τους χαρακτήριζε το θάρρος, η τόλμη και η παρρησία. Στην ιδεοτυπική του μορφή ο καθ-ηγητής πάνω απ’ όλα ηγείται, βρίσκεται σε διανοητική ετοιμότητα, διδάσκει όχι μόνο από το βήμα αλλά και με το ήθος του. Οταν «τη θέση των καθηγητών με κεφαλαίο Κ» παίρνουν «πολλές φορές “ανθρωπάκια”», λέει ο κ. Παπαχελάς, «που φοβούνται ακόμη και τον ίσκιο τους» και ξοδεύουν όλη τους την ενέργεια να συναλλάσσονται με φοιτητικές παρατάξεις, κόμματα, ακόμη και με βίαιους τραμπούκους, τα πανεπιστήμια παρακμάζουν.
Οι καθηγητές-πρότυπα που αναφέρει ο κ. Παπαχελάς ήταν διατεθειμένοι να ρισκάρουν, να συγκρουστούν με τους ισχυρούς, δεν επεδίωκαν να είναι αρεστοί. Τα «ανθρωπάκια», αντιθέτως, έχουν μάθει στη διαπλοκή, τους ενδιαφέρουν κυρίως τα αξιώματα, προσκολλώνται στους ισχυρούς, κάνουν ρουσφέτια (δικά τους ή/και άλλων). Το βλέπεις ξεκάθαρα στο λόγο τους, ακόμα και στη γλώσσα του σώματός τους. Για ποιον να αποτελέσουν πρότυπο αυτοί οι άνθρωποι; Τι είδους πρότυπο μπορεί να είναι ο πρύτανης που προσλαμβάνει τα παιδιά του στο πανεπιστήμιο, που μεσολαβεί για μετεγγραφές παιδιών πολιτικών (για να μεσολαβήσουν κι αυτοί με τη σειρά τους να προσληφθούν συγγενείς του στο Δημόσιο), που βροντοφωνάζει στα ΜΜΕ ότι θα παραιτηθεί αλλά δεν το κάνει, που παραιτείται τελικά με ένα χρόνο καθυστέρηση, ανακοινώνοντας την «ψυχική εκμηδένισή» του; Φαντάζεστε έναν Κουμάντο, έναν Μάνεση ή έναν Καράγιωργα να παραιτείται γιατί έχασε το κουράγιο του, γιατί τον «εκμηδένισαν ψυχικά» οι διώκτες του;
Σε απάντησή του στο άρθρο του κ. Παπαχελά, ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Καράκωστας (10/12/2009, «Κ») διατείνεται ότι «ανθρωπάκια» υπάρχουν παντού. Αφοπλιστικός ισχυρισμός! Ο κ. αντιπρύτανης δεν αντιτείνει ένα συγκεκριμένο επιχείρημα, απλώς γενικεύει: εφόσον υπάρχουν ανθρωπάκια παντού, γιατί όχι και στα πανεπιστήμια; Στατιστικά μιλώντας έχει δίκιο, αλλά αυτό το επιχείρημα είναι τόσο σαθρό όσο αυτό συνδικαλιστών εφοριακών οι οποίοι αντιτείνουν ότι σε κάθε επαγγελματικό χώρο υπάρχουν διεφθαρμένοι, άρα και στην εφορία - όπερ έδει δείξαι! Τέτοιοι σοφιστικοί συλλογισμοί προβάλλονται από τις επιμέρους εξουσίες για να συγκαλύψουν: αποκρούουν τη συγκεκριμένη κριτική που τους ασκείται, μεταθέτοντας το επιχείρημα σε ένα ευρύτερο πεδίο, έτσι ώστε η συγκεκριμένη επικρινόμενη συμπεριφορά να χαθεί μέσα στη γενικότητα. Οι συλλογισμοί που συγκαλύπτουν, απο-ηθικοποιούν το επίμαχο θέμα, ανάγοντάς το σε κάποια αναλλοίωτη ανθρώπινη φύση, η οποία εκδηλώνεται μέσα από τον νόμο των μεγάλων αριθμών!
Αντιθέτως, αυτός που παίρνει την κριτική στα σοβαρά διαλέγεται μαζί της, τη θεωρεί ευκαιρία να αναστοχασθεί τις πρακτικές του κλάδου του, και να αναδιατυπώσει τις παραμέτρους που επηρεάζουν τη συμπεριφορά του. Ο αντίλογός του δεν έχει στόχο να συγκαλύψει, αλλά να θέσει τους όρους ενός ηθικο-κοινωνιολογικού προβληματισμού που αποσκοπεί να φωτίσει τις επικρινόμενες συμπεριφορές, να διερευνήσει πώς γεννώνται και πώς μεταβάλλονται. Ο κ. Καράκωστας παραδέχεται ότι υπάρχουν καθηγητές- «ανθρωπάκια», αλλά δεν μας λέει ούτε πώς παράγονται, ούτε πώς διαιωνίζονται, ούτε τι συνέπειες επιφέρουν στην ακαδημαϊκή λειτουργία.
Ουδόλως με εκπλήσσει. Με ελάχιστες εξαιρέσεις (σαν κι αυτή του πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης) δεν θυμάμαι πότε άκουσα για τελευταία φορά έναν ηθικά στιβαρό λόγο από πρύτανη ελλαδικού πανεπιστημίου. Η συστηματική έλλειψη παρρησίας είναι ευεξήγητη. Ανθρωποι που συναλλάσσονται με τις κομματικές νεολαίες για να εκλεγούν σε πανεπιστημιακά αξιώματα, είναι δύσκολο να διατηρήσουν το θάρρος της γνώμης (αν το είχαν). Προτιμούν τις διπλωματικές υπεκφυγές, τη σιγουριά του ξύλινου λόγου, τις «ισορροπίες». Ηγούνται των ιδρυμάτων τους κατ’ όνομα, στην ουσία διαχειρίζονται την ακαδημαϊκή αθλιότητα. Δεν ξέρουν ούτε πότε, πώς και για ποιον λόγο να παραιτηθούν!
Αν στα σημερινά πανεπιστήμια στην Ελλάδα κυριαρχούν άνθρωποι υποδεέστεροι του ηθικού αναστήματος του Κουμάντου και του Μάνεση, είναι γιατί δεν υφίσταται ακαδημαϊκή κοινότητα ως τέτοια, αρθρωμένη γύρω από συστατικά της κοινότητας «ενδογενή αγαθά», με εμπεδωμένα «κριτήρια αριστείας» που καθοδηγούν ανθρώπινες συμπεριφορές στο εσωτερικό της. Οι ρωμαλέες κοινότητες θεσμίζουν και τον κατάλληλο ηγετικό ανθρωπότυπο. Οι εκφυλισμένες «κοινότητες» αναδεικνύουν «εξωγενή αγαθά» (χρήματα, αξιώματα, σταδιοδρομισμό), ανέχονται τον κατακερματισμό, και θεσμίζουν επιμεριστικές (συνήθως ιδιοτελείς) συμπεριφορές.
Το «δημοκρατικό» πανεπιστήμιο είναι η πιο μεγάλη φούσκα της μεταπολίτευσης. Τη συντηρούν εργολαβικά καθηγητές- «ανθρωπάκια», συνδικαλιστικές ολιγαρχίες και αδιάφοροι και άτολμοι πολιτικάντηδες. Δεν πρόκειται να σπάσει σύντομα γιατί, όπως έλεγε ο Βίλχελμ Ράιχ, τα κάθε λογής «ανθρωπάκια» προτιμούν τη σιγουριά του κομφορμισμού και τα χνώτα της αγέλης, από τον «κίνδυνο» της ελευθερίας.
* Ο Χαρίδημος Κ. Τσούκας είναι καθηγητής στο ALBA και στο Πανεπιστήμιο Warwick
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_20/12/2009_384271

===============
Τα «ανθρωπάκια» και οι θεσμοί

Του Xαριδημου Κ. Tσουκα*

Η επαπειλούμενη οικονομική χρεοκοπία της χώρας, μάς φέρνει αντιμέτωπους με τις πρακτικές και νοοτροπίες που κατέστησαν δυνατή τη χρεοκοπία – την ηθική αμβλύνοια, την απαξίωση των θεσμών, την έλλειψη ηγεσίας. Τα τελευταία τριάντα χρόνια στην Ελλάδα κατασκευάστηκε ένας ναρκισσιστικός ανθρωπότυπος, κύρια γνωρίσματα του οποίου είναι η περιφρόνηση κανόνων, η καιροσκοπική ιδιοτέλεια, και ο άνευ αρχών ευδαιμονισμός. Η οικονομική μας αθλιότητα μάς ωθεί, επιτέλους, να αναστοχαστούμε την ανθρωπολογία μας.

Αν και στην κατασκευή του ναρκισσιστικού ανθρωπότυπου συνέβαλαν πολλοί παράγοντες, σημαντικές ευθύνες έχει η ηγετική ελίτ της χώρας. Δεν αναφέρομαι τόσο στη χαμηλή ποιότητα της πλειονότητας των πολιτικών σε όλα τα επίπεδα (αυτό έχει πάψει να μας εκπλήσσει), όσο στην ηγέτιδα τάξη που διοικεί τους θεσμούς. Η ραγδαία απαξίωση των θεσμών κατέστη εφικτή στο μέτρο που η άκρατη κομματικοποίηση του δημόσιου βίου, η έλλειψη επαγγελματισμού, και η κυρίαρχη ιδεολογία του ναρκισσιστικού λαϊκισμού ανέδειξαν σε ηγετικές θέσεις «ανθρωπάκια» (για να δανεισθώ τη φράση του διευθυντή της «Καθημερινής» κ. Παπαχελά), των οποίων κύριο κίνητρο δεν είναι η προαγωγή των «ενδογενών αξιών» που διέπουν τη λειτουργία του θεσμού, αλλά η ικανοποίηση ιδιοτελών επιδιώξεων.

Τα «ανθρωπάκια» θέλουν να είναι αρεστά σε όλους· είναι συστηματικοί «ισορροπιστές», λατρεύουν την ηδονή της εξουσίας, σχετικοποιούν τους κανόνες, λειτουργούν με κύριο γνώμονα την αυτο-αναφορικότητα. Η παρρησία, το ηθικό ανάστημα, η τόλμη δεν τους είναι γνωστές συμπεριφορές. Προτιμούν να κλείνουν τα μάτια σε απαράδεκτες πρακτικές για να αποφύγουν τις σκληρές επιλογές που το διοικείν επιβάλλει. Δεν αισθάνονται ότι υπηρετούν μακροχρόνιες αξίες, γι’ αυτό εύκολα προβαίνουν σε καιροσκοπικούς συμβιβασμούς. Δεν επιδιώκουν να εμπνέουν τους άλλους με το παράδειγμά τους, αρκούνται στην ασπόνδυλη μικρο-διαχείριση. Κυρίως είναι αναρριχητικοί τακτικιστές. Στο μέτρο που διαθέτουν όραμα και στρατηγική, αφορά το άτομό τους, τη διαχείριση της «εικόνας» τους, προκειμένου να ανέλθουν σε «ανώτερα» αξιώματα. Συναλλάσσονται με όσους χρειάζονται ή απειλούν την εξουσία τους, ανέχονται εξευτελιστικές για τους ίδιους και τον θεσμό συμπεριφορές, εκλογικεύουν τις αυτο-εξυπηρετικές επιλογές τους με όρους πολιτικής ορθοφροσύνης.

Πού ευδοκιμεί αυτό το είδος; Εκεί όπου οι φορείς νόμιμης εξουσίας δεν έχουν νοοτροπία κυβερνήτη θεσμού, αλλά διαχειριστή πεπερασμένων εξουσιαστικών προνομίων. Τα πανεπιστήμια είναι χαρακτηριστική περίπτωση. Στους χώρους που θα περίμενε να δει κανείς υποδείγματα ηγετικής συμπεριφοράς –ευτολμίας, παρρησίας, ανιδιοτελούς προσφοράς– συναντά συχνά δειλία, απραξία, αυτο-εξυπηρετικό πνεύμα. Οχι σπάνια, με τιμητικές φυσικά εξαιρέσεις, οι ακαδημαϊκές ηγεσίες αποφεύγουν τις δύσκολες επιλογές, μεριμνούν για τα μικρο-συμφέροντά τους (ατομικά, συγγενικά, φιλικά, κομματικά), αναμασούν την ξύλινη γλώσσα της κρατούσας πολιτικής ορθοφροσύνης, λένε στην κάθε ομάδα αυτά που θέλει να ακούσει. Οι ακαδημαϊκοί ηγέτες - «ανθρωπάκια» έχουν ορίζοντα αναφοράς αντίστοιχο του αναστήματός τους· προσαρμόζουν τον ρόλο στα μέτρα τους.

Ζητάει η υπουργός Παιδείας από τους πρυτάνεις να οριοθετήσουν τον χώρο του ασύλου. Τι απαντά ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών; «Δεν είναι δυνατόν να ζητάει το υπουργείο να οριοθετήσω τους χώρους σε 418 κτίρια του ιδρύματος. Ας κοιτάξει η πολιτεία να ανοίξει άλλα ζητήματα»! Ναι, σωστά διαβάσατε: ο πρύτανης αρνείται να κάνει τη δουλειά του, προφανώς για να μη συγκρουστεί με τις κομματικές ολιγαρχίες που λυμαίνονται τα πανεπιστήμια. Αν όμως ο πρύτανης δεν εφαρμόζει το νόμο, γιατί να το κάνει ο φοιτητής; Αν ο πρύτανης αδιαφορεί για την προστασία της δημόσιας περιουσίας, γιατί να τη σεβαστεί ο καταληψίας; Αν ο πρύτανης δεν εμπνέει σεβασμό με την ηγετική συμπεριφορά του, γιατί να του αποδώσει τον οφειλόμενο σεβασμό η ακαδημαϊκή κοινότητα;

Οι καθηγήτριες της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρίες Κουτσογιάννη και Τζώνου θέλουν να εφαρμόσουν το νόμο, ο οποίος ρητά προβλέπει μέγιστη εξεταστική περίοδο τριών εβδομάδων. Οι φοιτητές αντιδρούν (θέλουν εξεταστική περίοδο δύο μηνών!) και μερικοί τραμπούκοι καταλαμβάνουν το εργαστήριο των καθηγητριών, με το ανατριχιαστικό σύνθημα «Δεν υπάρχουν νόμοι και κανονισμοί, νόμος είναι η ανάγκη του κάθε φοιτητή»! Πώς αντιδρά ο πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής; Επιπλήττοντας εμμέσως τις καθηγήτριες, διότι παραβιάζουν το «εθιμικό δίκαιο, το οποίο έχει διαμορφωθεί από φοιτητές και διδάσκοντες τα τελευταία 23 χρόνια». Ναι, σωστά διαβάσατε. Το «εθιμικό δίκαιο» της Ιατρικής Σχολής, προϊόν χρόνιας συμπαιγνίας καθηγητών-φοιτητών προς αμοιβαίο όφελος, υπερισχύει του νόμου! Οι πρυτανικές αρχές του Πανεπιστημίου Αθηνών «εθιμικά» σιωπούν!

Ποιος είναι, τυπικά, ο λόγος της καθιέρωσης του «εθιμικού δικαίου»; «Η ιδιαιτερότητα του προγράμματος σπουδών της Ιατρικής Σχολής», παρατηρεί εμβριθώς ο πρόεδρός της, όπως ο μεγάλος αριθμός μαθημάτων και η καθυστερημένη διανομή συγγραμμάτων. Να πώς παράγεται η μετριότητα, κλιμακώνεται σε αθλιότητα, και επέρχεται η απαξίωση των θεσμών: οι ιθύνοντες επιλέγουν να συναλλάσσονται με τους διοικούμενους, εκμαυλίζοντάς τους με τη λαϊκιστική παραχώρηση «προνομίων» (εν προκειμένω, εξεταστικές διευκολύνσεις, ευφημιστικά αποκαλούμενες από τον πρόεδρο της Ιατρικής μια «λειτουργική πρακτική»). Αντί η ηγεσία της Ιατρικής Σχολής να υπερασπισθεί με σθένος και παρρησία τις αξίες του θεσμού που εξελέγη να υπηρετεί, απαιτώντας την άρση των «ιδιαιτεροτήτων», συμβιβάζεται με αυτές· ανέχεται «εθιμικά» την παρανομία και την υποβάθμιση της ποιότητας σπουδών. Βολεύονται πολλοί...

* Ο κ. Χαρίδημος Κ. Τσούκας (htsoukas@gmail.com) είναι καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κύπρου και Warwick.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_14/02/2010_390867
=========

"Κύριε Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών απαντήστε."

"Στο τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κοσμήτωρ είναι η Ελένη Χριστινάκη, καθηγητής ο Παναγιώτης Χριστινάκης. Από κει και πέρα παρακολουθήστε την πορεία της οικογένειας:
Η κόρη Ειρήνη Χριστινάκη έλαβε διδακτορικό τον Αύγουστο του 2004 από τον πατέρα της Παναγιώτη Χριστινάκη τότε Πρόεδρο του Τμήματος που ήταν επιβλέπων του διδακτορικού της, έχοντας αποτύχει στις προσπάθειές της για διδακτορικό στη Νομική Αθηνών και στη Νομική Θράκης. Σε λίγους μήνες εκλέγεται...
κατ´ ευθείαν επίκουρη καθηγήτρια, παρακάμπτοντας το νόμο που απαιτεί κάποια χρόνια
διδασκαλίας σε ΑΕΙ μετά την απόκτηση του διδακτορικού. Χαρακτηρίστηκε διεθνούς κύρους επιστήμων!!! και άκουσον άκουσον μέσα σε τρία χρόνια το 2008 σε ηλικία 35 ετώ! να γίνεται τακτική ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ!!!, παρακάμπτοντας πάλι το νόμο.
Στη συνέχεια ο γαμπρός Χριστινάκη, Αθανάσιος Γλάρος και σύζυγος της Ειρήνης Χριστινάκη εκλέγεται επίκουρος καθηγητής στο ίδιο Τμήμα. Ο αδελφός του γαμπρού Χριστινάκη, Γεώργιος Γλάρος ετοιμάζεται και αυτός για άλλη θέση στο ίδιο Τμήμα.
Η άλλη κόρη του Χριστινάκη, Όλγα Χριστινάκη, ετοιμάζεται και αυτή για τη Σχολή και πήρε θέμα διδακτορικού με επιβλέπουσα την αδελφή της, Ειρήνη Χριστινάκη.
Ο άλλος γιός Χριστινάκη, Επαμεινώνδας Χριστινάκης, πτυχιούχος Παιδαγωγικής Ακαδημίας, δάσκαλος στην Κύπρο, χωρίς πτυχίο Θεολογίας και χωρίς μάστερ που είναι απαραίτητο, γίνεται και αυτός υποψήφιος διδάκτωρ και στην επιβλέπουσα επιτροπή ορίζεται πάλι ο καθηγητής Χριστινάκης."
http://troktiko.blogspot.com/2010/03/blog-post_3538.html
=================

«Πολιτικοί, δικαστές, μεγάλο επιχειρηματίες, καθηγητές υπεύθυνοι για την μη ανταγωνιστικότητα της χώρας.» World Economic Forum

Στην 83η θέση του Παγκόσμιου Δείκτη Ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum σε σύνολο 139 χωρών, υποχώρησε το 2010 η Ελλάδα, από την 71η θέση που κατείχε το 2009”. Αυτός ήταν ο τίτλος της Ναυτεμπορικής χθες. Ήθελα να μάθω το γιατί. Ξέρω ότι μόλις διαβάσουν τον τίτλο οι φωστήρες θα μιλούσαν αμέσως για την ανάγκη να κατεβάσουμε τα 560 ευρώ στα 400 για την νεολαία. Κατέβασα το κομμάτι που αφορά την Ελλάδα.
  1. Τρεις θεσμοί έχουν το χαμηλότερο σκορ- το κράτος  η δικαιοσύνη και οι επιχειρηματίες ( διοίκηση επιχειρήσεων, προστασία μειοψηφίας, & η ηθική συμπεριφορά)
  2. Οι δρόμοι τα λιμάνια και ο ηλεκτρισμός είναι η υποδομές που έχουν το χαμηλότερο σκορ.
  3. Το μακροοικονομικό περιβάλλον λογά των οικονομικών του κράτους είναι η κύρια αιτία που κατεβήκαμε από την 71 στην 83 θέση.
  4. το κόστος και οι διαδικασίες να αρχίσεις μια εταιρεία οι συνολικοί φόροι και οι διαδικασίες στα τελωνεία
  5. η αγορά εργασίας που είναι δύσκαμπτη αλλά μεγάλο αρνητικό σκορ δίνετε και στο brain drain ( διαρροή μυαλού) η μετανάστευση των έξυπνων ανθρώπων από την χωρά.( αυτοί το είδαν εμείς άδω και 100 χρόνια δεν το βλέπουμε;)
  6. τα δικαιώματα του πολίτη έναντι των τραπεζών έχουν μεγάλο αρνητικό σκορ
  7. δεν ξέρουμε να δίνουμε ευθύνες στους κατώτερους και έτσι όλα γίνονται από κεντρικές διοικήσεις
  8. η ποιότητα της παιδείας μας παίρνει παρά πολύ χαμηλό σκορ
  9. έλλειψη έρευνας &  καινοτομίας – εδώ  μαζί με το 1& 8 έχουμε το χειρότερο σκορ.
Πολλές από τις αιτίες τις ξέρουμε αλλά δυο είναι αυτές που με κάνουν να νιώθω έξω φρενών διότι έρχονται να επιβεβαιώσουν κάποιες προσωπικές απόψεις για τις οποίες έχω συχνά συγκρουστεί.
Είναι δυνατόν  η χώρα που έχει τους περισσότερους ανθρώπους με το πιο εφευρετικό μυαλό και μια νεολαία που έχει τον υψηλότερο δείκτη παιδείας στην Ευρώπη (ποσοστό με πανεπιστημιακές σπουδές) να είναι στην 126 θέση από 139 χώρες στην  έρευνα; Ποιος φταίει για αυτό το έγκλημα; Μαζί με το κράτος την δικαιοσύνη και την Ελίτ πρέπει τώρα να βάλουμε και τους Πανεπιστημιακούς; Που θα τους βάλουμε όλους αυτούς;
Όπως έχω ξαναπεί έχω μια αδυναμία στην νεολαία. Εδώ έρχεται μια «ανεξάρτητη» έκθεση να επιβεβαίωση ότι η καλύτερη ευκαιρία ενός νέου έχει εξαφανιστεί. Αν και δεν είμαι της συνομωσίας όσο περισσότερο κοιτώ τα πράγματα δεν μπορώ να αρνηθώ την πραγματικότητα που βλέπω. Ένα αόρατο χέρι έχει βάλει όλους αυτούς τους ανίκανους στις θέσεις τους για να κερδίσουν προσωπικά αλλά και για να καταστρέψουν τα κοινά. Δεν εξηγείτε αλλιώς.
Έτσι λοιπόν την επόμενη φορά που θα έρθει ο πολιτικός, ο δικαστής ο μεγάλο επιχειρηματίας  η ο καθηγητής (τρομάρα μου ο τίτλος) για να ζητήσει θυσίες από τον εργαζόμενο και το συνταξιούχο πάρτε τους με τα παπούτσια.
Αυτοί είναι η πραγματικοί υπεύθυνοι της χαμηλής ανταγωνιστικότητας της χώρας μας.
Μπορείτε να πάτε στην ιστοσελίδα http://www3.weforum.org/docs/WEF_GlobalCompetitivenessReport_2010-11.pdf
αν θέλετε να δείτε όλη την έκθεση και λεπτομερές που υποστηρίζουν τα αποτελέσματα.

http://olympia.gr/2010/09/11/world-economic-forum/

=================


Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθο βαλέτω
Του Αποστολου Λακασα
Πριν από 20 χρόνια τέτοια εποχή -τον Νοέμβριο του 1991- ο 43χρονος τότε Γιάννης Πανάρετος ορκίστηκε και ανέλαβε καθήκοντα στο Τμήμα Στατιστικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (η γνωστή σε όλους πρώην ΑΣΟΕΕ). Επειτα από μακρά περιπλάνηση σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού, ο σημερινός υφυπουργός Παιδείας και στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού κ. Γεώργιου Παπανδρέου πήρε θέση καθηγητή στο αθηναϊκό ΑΕΙ, το περιβάλλον του οποίου του ήταν... οικείο. Από το 1989 πρόεδρος του Τμήματος Στατιστικής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ήταν η κ. Ευδοκία Ξεκαλάκη, η οποία γνωρίστηκε με τον κ. Πανάρετο από τα φοιτητικά της χρόνια και η σχέση τους κατέληξε σε γάμο.
Πρόεδροι επί 12 χρόνιαΤο 1991 ο κ. Πανάρετος έγινε καθηγητής στο Τμήμα και έκτοτε οι δύο σύζυγοι εναλλάχθηκαν στην προεδρία του Τμήματος για άλλα 12 χρόνια, εδραιώνοντας τη θέση τους στο Ιδρυμα, αλλά και δημιουργώντας πολλούς εχθρούς.
Είναι εκείνοι οι οποίοι σήμερα ρωτούν «κοίτα ποιος μιλάει;», σχολιάζοντας την εκστρατεία που ξεκίνησε ο κ. Πανάρετος κατά του νεποτισμού στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Ο νυν υφυπουργός ζητεί στοιχεία για τα παιδιά των πανεπιστημιακών, που διορίστηκαν τα τελευταία 15 χρόνια στο πανεπιστήμιο του γονιού τους. Η έρευνα δεν θα φθάσει έως 20 χρόνια πίσω και δεν θα περιλαμβάνει τους πανεπιστημιακούς που διορίστηκαν στο πανεπιστήμιο του συζύγου τους...
Βέβαια, ο κ. Πανάρετος είχε μια δεκαετή διαδρομή σε άλλα ΑΕΙ πριν βρεθεί να συνυπάρχει κάτω από την ίδια στέγη με τη σύζυγό του. Από το 1980 έως το 1991 πέρασε από τα Πανεπιστήμια του Dublin, του Missouri-Columbia και της Iowa, καθώς και από τα Πανεπιστήμια Κρήτης και Πάτρας. «Κρίθηκα από 13 καθηγητές από άλλο Τμήμα του Ιδρύματος, ενώ διεκδίκησα τη θέση όταν προκηρύχθηκε λόγω της απώλειας τού τότε πρύτανη. Στην ακαδημαϊκή μου καριέρα ουδέποτε πέρασα στην επόμενη βαθμίδα διεκδικώντας μια θέση στο ίδιο ΑΕΙ. Πάντοτε, ανέβαινα βαθμίδα διεκδικώντας θέσεις σε άλλο ΑΕΙ», ανέφερε χθες στην «Κ» ο κ. Πανάρετος.
Ομως, οι επικρίσεις και τα σχόλια στην ακαδημαϊκή κοινότητα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (και όχι μόνο) δεν αφορούν μόνο τον χρόνο εκλογής του υφυπουργού σε θέση καθηγητή του ΟΠΑ το 1991. Πολλοί πανεπιστημιακοί εστιάζουν στην εναλλαγή του ζευγαριού στην προεδρία του Τμήματος Στατιστικής. Από το 1989 έως το 1993 πρόεδρος ήταν η κ. Ευδοκία Ξεκαλάκη. Από το 1993 έως το 1995 ο κ. Πανάρετος. Το 1996 ήταν η σειρά της κ. Ξεκαλάκη να αναλάβει τη θέση, διατηρώντας την έως το 2000. Τότε τον προεδρικό θώκο ανέλαβε (εκ νέου) ο σύζυγός της. Τον κράτησε έως το 2002. Ο κ. Πανάρετος απέδωσε την εναλλαγή στην προεδρία στο γεγονός ότι ουδείς άλλος ήθελε να διεκδικήσει τη θέση.
Πανεπιστημιακοί του Ιδρύματος θεωρούν ότι η κυριαρχία Πανάρετου-Ξεκαλάκη έγινε δεκτή χωρίς αντιδράσεις και εξαιτίας των ιδιαίτερα καλών σχέσεων που έχει το ζεύγος με τον νυν πρωθυπουργό. Αλλωστε, ο κ. Πανάρετος υπήρξε γενικός γραμματέας στο υπουργείο Παιδείας το 1995-1996, επί υπουργίας Παπανδρέου .
Ισχυρές διασυνδέσειςΣτις ισχυρές διασυνδέσεις του κ. Πανάρετου αποδίδουν κάποιοι τη σημαντική και γρήγορη αύξηση του αριθμού των καθηγητών του Τμήματος Στατιστικής σε σχέση με τους εισακτέους φοιτητές, παρότι ο νυν πρόεδρος του Τμήματος κ. Επαμεινώνδας Πανάς τόνισε στην «Κ» ότι ο αριθμός των εισακτέων παρέμεινε μικρός λόγω των αντιδράσεων του Τμήματος. Σήμερα, μετά 20 χρόνια λειτουργίας το Τμήμα Στατιστικής διαθέτει 24 διδάσκοντες και δέχεται 70 εισακτέους ετησίως. Την ίδια στιγμή, το Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης έχει 25 διδάσκοντες και 200 εισακτέους και το Τμήμα Λογιστικής 23 διδάσκοντες και 200 εισακτέους.
Φοιτητές και πανεπιστημιακοί του ΟΠΑ επικρίνουν τον κ. Πανάρετο ότι τα τελευταία χρόνια δεν δίδασκε. «Τυπικά ήταν καλυμμένος διότι ήταν υπεύθυνος για τις πρακτικές ασκήσεις των φοιτητών», λέει με νόημα στην «Κ» στέλεχος του ΟΠΑ. Μάλιστα, προ διετίας η φοιτητική παράταξη ΔΑΠ στο ΟΠΑ είχε ζητήσει από την Πρυτανεία στοιχεία για τις ώρες πραγματικής διδασκαλίας των διδασκόντων, έχοντας στόχο τον κ. Πανάρετο. Τα στοιχεία δεν δόθηκαν ποτέ. Ομως σύμφωνα με πληροφορίες πίσω από την επίκληση κάποιων τυπικών λόγων για να αδρανήσει το θέμα (όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις) κρύβεται η παρέμβαση υψηλόβαθμου -τότε- στελέχους της ελληνικής Βουλής...
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100008_12/11/2010_422078

Σχόλια