Περί Δημοκρατίας...

Κατρακύλα στην κλεπτοκρατία

Δεν καταπολεμιέται η διαφθορά με ευχολόγια. Ούτε και με προσπάθειες ουσιαστικής συγκάλυψης γεγονότων και πραγμάτων. Η αλήθεια είναι πικρή. Στο σύστημα της συναλλαγής είναι οι περισσότεροι μέχρι τον λαιμό χωμένοι.
Κι όσοι φωνάζουν περισσότερο για κάθαρση είναι συνήθως εκείνοι με την πιο λερωμένη γωνιά. Η υποκρισία χτυπάει κόκκινο. Κανένας δεν δέχεται να αντικρύσει την αλήθεια κατάματα. Γιατί αφορά σχεδόν τους πάντες.

Δεν είναι μοναχά το πολιτικό σύστημα που βουλιάζει στην διαφθορά. Οι καρχαρίες της δημόσιας συναλλαγής έχουν πιά βγεί στην παραλία. Ολόκληρη η κοινωνία είναι βουτηγμένη στον βόρβορο της συναλλαγής.
Γιατί στην χώρα δεν υπάρχει εθνική αστική τάξη. Μιά ισχυρή κοινωνική ομάδα δηλ. που είναι έτοιμη ακόμη και να θυσιασθεί για να προσφέρει και να στηρίξει την κοινωνία. Και συνακόλουθα βέβαια απουσιάζει η αστική ηθική. Η αντίληψη δηλ. πως το δημόσιο χρήμα είναι άγιο. Γιατί ανήκει στο σύνολο. Κι όχι στις τσέπες του οποιουδήποτε. Η πεποίθηση, με άλλα λόγια, πως ο χρηματισμός δεν απαγορεύεται τόσο από τους νόμους όσο από την συνείδηση του δημόσιου λειτουργού.

Θυμάμαι ένα περιστατικό που έχει σημαδέψει την ζωή μου. Ημουν νεαρός φοιτητής σε Κολλέγιο της Οξφόρδης. Κι ένα φιλικό ζευγάρι από την Ελλάδα είχε έρθει για επίσκεψη. Αργά το βράδυ φρικτοί πόνοι έζωσαν τον φίλο μου.
Ο Αγγλος γιατρός, που έφθασε γύρω στις 1 μετά τα μεσάνυχτα, διέγνωσε νεφρόπονο και προχώρησε στην κατάλληλη αγωγή. Σε ερώτησή μας πως θα έπρεπε να τον αμοίψουμε μας απάντησε: «Ανήκω στιο εθνικό σύστημα υγείας και δεν παίρνω χρήματα. Μου ζητάτε να προδώσω την χώρα και το επάγγελμά μου» !!
Η εξαπλωμένη εξάρτηση μεγάλων στρωμάτων του πληθυσμού από τον δημόσιο τομέα έχει εκμαυλίσει την ιερότητα του δημόσιου χρήματος


Δεν υπάρχει δυστυχώς διαπιστωμένη όαση ηθικότητας στην ελληνική κοινωνία. Η εξαπλωμένη εξάρτηση μεγάλων στρωμάτων του πληθυσμού από τον δημόσιο τομέα έχει εκμαυλίσει την ιερότητα του δημόσιου χρήματος. Ο κρατικός κουρβανάς είναι εκεί για τον καθένα για να αρπάξει. Είναι απλά ζήτημα καπατσωσύνης και των κατάλληλων προσβάσεων.
Επίσημα το πολιτικό σύστημα εξωθεί πολιτικούς και λαό στην διαφθορά. Υπεραμύνονται οι πάντες του πλέον διεφθαρμένου συστήματος επιλογής βουλευτών. Του περίφημου σταυρού προτίμησης. Πόση όμως απόσταση υπάρχει από το «κανε μου αυτή τη χάρη για να σε ψηφίσω», από το «κάνε μου αυτή την δουλειά για να σε λαδώσω»;

Παντού υπάρχει διαπιστωμένη διάβρωση. Στην τοπική αυτοδιοίκηση, στην δικαιοσύνη, στην εκκλησία, στις προμήθειες και σε άλλες δουλειές του στρατού, στον αθλητισμό, στην υγεία, στην παιδεία. Οσοι φωνάζουν συνήθως τρέμουν μην φτάσει το φώς των αποκαλύψεων στο δικό τους χώρο. Και κάποιοι άλλοι κραυγάζουν για να συμμετάσχουν στο εν εξελίξει παρτυ. «Λαδώστε η ακουμπείστε κάτι κι’ εδώ» δηλ., «για να μην φωνάζουμε».

Αυτά δεν είναι φαινόμενα καινούργια. Η παράδοση της διαφθοράς έχει βαθιές ρίζες στη χώρα. Γιατί δεν έχει μεγάλες ρίζες ο αστισμός. Από το χωριό στην πόλη. Κι από την αυλή του φτωχικού στις υπερβίλες της Εκάλης. Κι όλα αυτά σε λιγότερο από μιά γενιά. Με τύχη, καλές διασυνδέσεις κι όχι απαραίτητα πολύ σκληρή δουλειά. Και παντού το κράτος βαθειά αναμιγμένο.
  • Στο θαυμάσιο βιβλίο του έγκριτου νομικού Τρ. Κουταλίδη «Ο Δικηγόρος», αποτυπώνεται με εξαιρετική γλαφυρότητα όσα επικρατούσαν σε άλλες εποχές. Η δυνατότητα λ.χ. που είχε ο Αριστ. Ωνάσης να υπαγορεύει τους νόμους που τον βόλευαν. Πόσες εταιρίες δεν ανδρώθηκαν στα μεταπολεμικά χρόνια με την κατά παραγγελία (δίχως διαγωνισμό δηλ.) για δεκαετίες προμήθεια προιόντων και υπηρεσιών στο Δημόσιο;
  • η διαφθορά συνθλίβει εκείνους που δεν μπαίνουν στο σύστημα. Που επιχειρούν να πορευτούν με αυτονομία. Και με βάση κάποιους ηθικούς κανόνες. Και εκπαραθυρώνονται από την «πιάτσα»
    Αυτό που είναι καινούργιο σήμερα είναι η καταλυτική κυριαρχία των ΜΜΕ και η ταχύτητα της πληροφόρησης. Που μετατρέπει ολόκληρη την υφήλιο σε μικρό ηλεκτρονικό χωριό. Οσα λένε μάρτυρες στην Γερμανία γίνονται αυθημερόν είδηση στην Ελλάδα.
  • Οι αναζητήσεις αμερικανών δικηγόρων στην Νέα Υόρκη και στην Ευρώπη παρουσιάζονται σαν στοιχεία δικογραφίας στις Βρυξέλλες, στην Αθήνα και το Μόναχο. Κάτι δηλ. που μπορεί να γίνεται προσπάθεια να συγκαλυφθεί στην μία πρωτεύουσα ξεσκεπάζεται, για άλλες σκοπιμότητες, στην άλλη.
  • Και τα διεθνή ΜΜΕ - που δεν επενδύουν σε σχέσεις με ντόπιους επιχειρηματίες, δεν κυριαρχούνται από παρέες κοινού συντροφικού παρελθόντος (πόσοι αλήθεια εμπλεκόμενοι σε πρόσφατα σκάνδαλα στην Ελλάδα δεν προέρχονται από την «αντικαπιταλιστική» κομμουνιστική αριστερά;) και δεν στοχεύουν σε κρατικές καταχωρήσεις και σε διαφημίσεις μικρομεσαίων επιχειρηματιών - δεν μπορούν εύκολα να συγκρατηθούν.
  • Συνήθως η διαφθορά συνθλίβει εκείνους που δεν μπαίνουν στο σύστημα. Που επιχειρούν να πορευτούν με αυτονομία. Και με βάση κάποιους ηθικούς κανόνες. Και εκπαραθυρώνονται από την «πιάτσα».
  • Που δεν μπορεί να τους χωνέψει. Σαν προδότες, γραφικοί, κοινωνικά - υποτίθεται – ανάλγητοι και τόσα άλλα. Οπου αυτό είναι δυνατόν, σπιλώνονται κιόλας. Σαν μάθημα σε ενδεχόμενους μελλοντικούς μιμητές τους. Κάποιοι ίσως να θυμούνται την φασαρία που είχε γίνει για το δήθεν σκάνδαλο της ΑΓΕΤ. Την ίδια ώρα δίνονταν στα μουλωχτά τα ψηφιακά της SIEMENS, στον ΟΤΕ. Ο καθένας καταλαβαίνει τις σκοπιμότητες που τότε επικράτησαν. Το σύστημα της κλεπτοκρατίας έτσι διαιωνίζεται. Δίχως να διαφαίνεται κάποιο φώς στο βάθος του τούνελ.
  • Προσωπικές αναφορές δεν χρειάζονται, νομίζω. Εγώ, ευτυχώς, δουλεύω για χρόνια κυρίως στο εξωτερικό για να ζήσω την οικογένειά μου. Θυμάμαι μόνο πως όταν αποχώρησα από την πολιτική ζωή το 1994 (και κακώς επέστρεψα, πιστεύοντας πως κάτι άρχιζε να αλλάζει, για ένα φεγγάρι το 2004) είχα σημειώσει πως, λόγω κατάντιας της πολιτικής, «ο λαός αρχίζει να μας απεχθάνεται. Σε λίγο θα μας φτύνει». Αυτό το «σε λίγο» φοβάμαι πως έφτασε. Δυστυχώς, οι προβλέψεις μου δικαιώθηκαν. Και είναι άγνωστο που θα οδηγήσει η κρίση.
  • Αμα το δημόσιο δεν μοιράζει λεφτά δεν υπάρχει και αντικείμενο διαφθοράς. Κοιτάξτε ποιοί τσιρίζουν ενάντια σε τέτοιες πολιτικές για να καταλάβετε πως επωάζεται η καταβύθιση στο τέλμα
  • Λύσεις υπάρχουν. Μόνο τυφλοί δεν τις βλέπουν. Η αρχή πρέπει να είναι η κατάργηση του σταυρού προτίμησης. Που ξεκινάει την διαφθορά και ωθεί τους υποψήφιους σε εκτεταμένες συναλλαγές. Και η ύπαρξη κάποιου επαγγέλματος για τους βουλευτές. Πως είναι δυνατόν με την βουλευτική αποζημίωση και μόνο, και δίχως οικογενειακή περιουσία, κάποιοι να κάνουν εκλογές, να ζούν στις καλύτερες γειτονιές της Αττικής και της Αθήνας, να συντηρούν την οικογένειά τους και να εκπληρώνουν τις συχνότατα δαπανηρές πολιτικές τους υποχρεώσεις.
  • Ο περιορισμός της ανάμιξης του κράτους στην οικονομία πρέπει να είναι το επόμενο βήμα. Οχι για λόγους ιδεολογικούς. Αλλά για να περιορισθεί η συναλλαγή. Αμα το δημόσιο δεν μοιράζει λεφτά δεν υπάρχει και αντικείμενο διαφθοράς. Κοιτάξτε ποιοί τσιρίζουν ενάντια σε τέτοιες πολιτικές για να καταλάβετε πως επωάζεται η καταβύθιση στο τέλμα.
  • Οι εταιρίες επίσης που αποδειγμένα εμπλέκονται σε παράτυπες συναλλαγές (δομημένα ομόλογα,υποκλοπές) η σε σκάνδαλα χρηματισμών (λ.x. SIEMENS) να υφίστανται και διοικητικές κυρώσεις. Υψηλότατες αποζημιώσεις και μεγάλα πρόστιμα προς το ελληνικό δημόσιο που εξηπάτησαν, αποκλεισμός για σημαντικό χρόνικό διάστημα από οικονομικές δραστηριότητες η έστω από τις δημόσιες προμήθειες της χώρας. Και προσφυγές σε καθαρά προσωπικό επίπεδο από το κράτος κατά ατόμων που είχαν συμμετοχή στις συναλλαγές αυτές.
  • Ψάξτε επίσης και τον πλούτο απίθανων ατόμων. Που από το τίποτε έγιναν βαθύπλουτοι. Και ζούν σαν Κροίσοι. Αυτοί οφείλουν να επιστρέψουν κάποιες από τις απίστευτες προσόδους τους στον κόσμο από τον οποίο τις πήραν. Εφ όσον έχουν έσοδα που προέρχονται πάνω από το 60% από συναλλαγές με το δημόσιο δεν είναι κακό να καταβάλουν κάποιον έκτακτο φόρο.
  • Tο έκανε ο Μπλέρ στην Αγγλία με τις ιδιωτικοποιημένες πρώην δημόσιες επιχειρήσεις. Δεν είναι κακό εμείς να το κάνουμε σε εθνικούς προμηθευτές, «συμβουλάτορες» (!) και εργολάβους.
    Η άρνηση προώθησης τέτοιων πρωτοβουλιών αποδεικνύει πως κάτι εξακολουθεί να μην πηγαίνει καλά. Οσοι έχουν καθαρή συνείδηση δεν έχουν λόγο να αρνούνται τέτοια μέτρα. Αφού δeν φοβούνται γιατί δεν προχωρούν;
====
Ηχηρή παρέμβαση Παπούλια Ζήτησε συνεννόηση των κομμάτων για την πάταξη του φαινομένου της διαφθοράςΤου Γιωργου Π. Τερζη

Μείζονα παρέμβαση στο νοσηρό κλίμα που ταλανίζει την Ελλάδα το τελευταίο διάστημα, εξαιτίας των αποκαλύψεων για τα «μαύρα ταμεία» της Siemens, πραγματοποίησε χθες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας. Επιλέγοντας, διόλου τυχαία, την 34η επέτειο από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, ο κ. Παπούλιας, παρόντων των πολιτικών αρχηγών:
- έκανε λόγο για φαινόμενα που δεν τιμούν τη δημόσια ζωή, για διαχρονικές παθογένειες που θεωρούνται δικαίως από τους πολίτες ως βαθιά κρίση της δημοκρατίας,
- πήρε σαφείς αποστάσεις από την τακτική των κομμάτων στο ζήτημα της διαφθοράς,
- κάλεσε σε διακομματική συνεννόηση για τη θωράκιση και αυτοπροστασία του πολιτικού συστήματος,
- ζήτησε από τα κόμματα να λογοδοτούν και να μην υπεκφεύγουν για τις αμαρτίες λίγων ή πολλών εκπροσώπων τους, και
n στηλίτευσε φαινόμενα αντιμετώπισης της πολιτικής «ως οχήματος προσωπικού πλουτισμού και παχυλής ζωής».
Η βαρυσήμαντη ομιλία του Προέδρου, χθες στο Προεδρικό Μέγαρο, προκάλεσε αίσθηση σε όλο το πολιτικό φάσμα, καθώς ο κ. Παπούλιας κάλεσε τους πολιτικούς να δώσουν προσωπική αλλά και θεσμική απάντηση στα φαινόμενα σήψης και απαξίωσης. Η πρόσκληση του Προέδρου, όμως, αφορά και το σώμα των ψηφοφόρων, καθώς, όπως επισήμανε, «ο πολίτης έχει την ευθύνη να απαιτεί από αυτούς που τον αντιπροσωπεύουν ήθος και παραδειγματική συμπεριφορά, οφείλει να επιλέγει εκείνους που με τη διαδρομή τους στην πολιτική ζωή αποδεικνύουν διάθεση προσφοράς και αξιοπρέπεια».
«Τα κόμματα έχουν υποχρέωση απέναντι στον λαό να λογοδοτούν για τις αμαρτίες των εκπροσώπων τους με τρόπο σαφή και συγκεκριμένο, χωρίς υπεκφυγές» διερμήνευσε το κοινό αίσθημα ο κ. Παπούλιας, ζητώντας τη συστράτευση όλων για την αντιμετώπιση των φαινομένων σήψης. «Η δημοκρατία μας απαιτεί τη συμφωνία του συνόλου του πολιτικού συστήματος για τη θωράκιση και την αυτοπροστασία του, αποτελεσματικούς μηχανισμούς ελέγχου, παραδειγματικές κυρώσεις» πρόσθεσε ο κ. Παπούλιας, χαρακτηρίζοντας ως «χρέος του πολιτικού κόσμου» την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με τον λαό. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε πως συμμερίζεται την απογοήτευση και την οργή των πολιτών -ιδιαίτερα στην τρέχουσα δυσμενή οικονομική συγκηρία- «όταν διαπιστώνουν ότι η πολιτική αντιμετωπίζεται ως όχημα προσωπικού πλουτισμού, ως μέσο μιας παχυλής ζωής», για να καταλήξει πως «πολιτική χωρίς ηθική είναι μία επικίνδυνη υπόθεση» καθώς οδηγεί σε παρακμή και σε εκδήλωση ακραίων κοινωνικών φαινομένων.
Απόντες από τη χθεσινή δεξίωση ήταν οι Αλέκα Παπαρήγα και Αλέκος Αλαβάνος -είχαν ενημερώσει ότι θα βρίσκονται σε περιοδεία- ενώ αίσθηση προκάλεσε η, προερχόμενη από τη Σιέρα Λεόνε, συνοδός του κ. Αλέξη Τσίπρα, μία συμβολική κίνηση ανάδειξης των προβλημάτων των μεταναστών.
=====================
ΕΚΠΛΗΞΗ ΤΣΙΠΡΑ, ΠΟΥ ΠΗΓΕ ΣΤΗ ΔΕΞΙΩΣΗ ΣΥΝΟΔΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΚΟΡΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ «ΧΩΡΙΣ ΧΑΡΤΙΑ»

Παπούλιας για σκάνδαλα, διαφθορά: Συμμερίζομαι την οργή των πολιτών
Του ΠΑΝΟΥ ΣΩΚΟΥ

Βαρυσήμαντη παρέμβαση για τα σκάνδαλα και τη διαφθορά στην πολιτική ζωή έκανε χθες το βράδυ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, με αφορμή την 34η επέτειο από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα μας, που γιορτάστηκε στο Προεδρικό Μέγαρο.

«Η πολιτική χωρίς ηθική είναι μια επικίνδυνη υπόθεση», τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη χθεσινή δεξίωση για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.Με μια αιχμηρή ομιλία του, ο κ. Παπούλιας μίλησε για διαχρονικές παθογένειες της δημόσιας ζωής, που θεωρούνται δίκαια από τους πολίτες ως κρίση του αντιπροσωπευτικού μας συστήματος και της δημοκρατίας. Υπογράμμισε ότι συμμερίζεται την απογοήτευση και την οργή των πολιτών, όταν διαπιστώνουν ότι η πολιτική αντιμετωπίζεται ως όχημα προσωπικού πλουτισμού, ως μέσο μια παχυλής ζωής. «Πολιτική χωρίς ηθική είναι μια επικίνδυνη υπόθεση, οδηγεί σε αποστασιοποίηση της κοινής γνώμης από τα δημόσια πράγματα, σε παρακμή, σε εκδήλωση ακραίων κοινωνικών φαινομένων», είπε. «Να λογοδοτούν»Υποστήριξε ότι τα κόμματα έχουν υποχρέωση να λογοδοτούν απέναντι στον λαό για τις αμαρτίες των λίγων ή των πολλών εκπροσώπων τους με τρόπο σαφή και χωρίς υπεκφυγές και έχουν υποχρέωση να πείθουν για τη διαφάνεια της λειτουργίας τους. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι η κοινωνία απαιτεί συμφωνία του συνόλου του πολιτικού συστήματος για τη θωράκιση και την αυτοπροστασία του, απαιτεί αποτελεσματικούς και διαφανείς μηχανισμούς ελέγχου, παραδειγματικές κυρώσεις, πλαίσιο επιβολής της νομιμότητας και του κράτους δικαίου επί της αδιαφάνειας και της συναλλαγής. Υποστήριξε ότι αυτές οι καταστάσεις, που απειλούν με διάβρωση τον ηθικό ιστό της χώρας, πρέπει να θεωρηθούν καταλύτης για θεσμικές αλλαγές, που θα αποκαθιστούν τη σχέση του πολίτη με το πολιτικό σύστημα. Στάθηκε ιδιαίτερα στην τωρινή περίοδο της οικονομικής κρίσης, υποστηρίζοντας ότι οι αδύναμοι που πλήττονται από την ακρίβεια περιμένουν από το πολιτικό σύστημα να σταθεί δίπλα τους, να σκύψει στις αγωνίες τους για επιβίωση, να δώσει λύσεις στα μεγάλα εθνικά πρόβλημα όπως η παιδεία, η φτώχεια, η ανεργία, η ανισότητα, το περιβάλλον, ο αποκλεισμός, λύσεις που όσο απουσιάζουν η δημοκρατία μας θα έχει ένα ουσιαστικό κενό. «Γι' αυτό οφείλουμε σε αυτούς που αγωνίστηκαν και τιμούμε σήμερα να αναλάβουμε τις ευθύνες μας για μια δημοκρατία χωρίς ατέλειες», κατέληξε.Η ομιλία του έκανε θετική εντύπωση σε όλους. Ο Γ. Παπανδρέου είπε ότι προσυπογράφει όσα είπε ο Πρόεδρος και τόνισε ότι «βιώνουμε τη μέγιστη κρίση και είναι ευθύνη όλων μας να ξαναδώσουμε αξιοπιστία στο πολιτικό σύστημα».

O Αλέξης Τσίπρας που έκλεψε τις εντυπώσεις, καθώς συνοδευόταν από την Καντίτζα Σανκό, μια κοπέλα από τη Σιέρα Λεόνε, που γεννήθηκε στην Ελλάδα αλλά δεν έχει χαρτιάΗ έκπληξη ΤσίπραΤην έκπληξη της βραδιάς έκανε ο Αλέξης Τσίπρας, που συνόδευσε την Καντίτζα Σανκό από τη Σιέρα Λεόνε, η οποία εργάζεται ως κομμώτρια στην Αχαρνών, αλλά δεν έχει χαρτιά αν και έχει γεννηθεί στην Ελλάδα. Τη γνώρισε στον Πρόεδρο, λέγοντας ότι είναι η εκπρόσωπος μιας γενιάς ανθρώπων που έχουν γεννηθεί στη χώρα μας, έχουν πάει σε ελληνικό σχολείο, δουλεύουν, φορολογούνται, αλλά η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει την ύπαρξή τους και τους έχει χωρίς χαρτιά και δικαιώματα. «Στη δημοκρατία μας αυτοί οι άνθρωποι του "χωρίς" πρέπει να αποκτήσουν φωνή. Η Αριστερά θα κάνει ό,τι μπορεί και γι' αυτό την συνοδεύσαμε απόψε στη δεξίωση», είπε. Τη σύστησε και σε όλους τους αρχηγούς, ενώ ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλος μίλησε για αρκετή ώρα με τον πρόεδρο του ΣΥΝ. -Η βραδιά ήταν αφιερωμένη στους Ελληνες αγρότες, για τους οποίους έκανε ειδική αναφορά ο κ. Παπούλιας. Υπήρχαν στον κήπο και δύο γλυπτά από σίδερο που αναπαριστούσαν έναν τράγο και ένα κριάρι. Είχαν κληθεί και 340 εκπρόσωποι αγροτικών συλλόγων.-Ενα από τα πρόσωπα της βραδιάς ήταν ο Γ. Ζορμπάς. Μίλησε με πολλούς βουλευτές και υπουργούς, με τον Κ. Μητσοτάκη, τον Α. Τσοχατζόπουλο, αλλά δεν διασταυρώθηκε με τον Γ. Αλογοσκούφη, ούτε βεβαίως με τον κ. Γ. Σανιδά.Ο Πρόεδρος στην αρχή εξέφρασε τη λύπη του για τα θύματα του Περάματος.Και στη ΒουλήΜε πυκνές αναφορές από τους βουλευτές στην πολιτική κρίση που περνά η χώρα, στα φαινόμενα της διαφθοράς και στην ανάγκη για διαφάνεια στον δημόσιο βίο, η Βουλή τίμησε χθες την επέτειο των 34 ετών από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.Ομιλητές ήταν ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου Δ. Σιούφας, οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι Π. Παναγιωτόπουλος της Ν.Δ., Χρ. Παπουτσής του ΠΑΣΟΚ, Αχ. Κανταρτζής του ΚΚΕ, Τ. Κουράκης του ΣΥΡΙΖΑ, Κ. Αϊβαλιώτης του ΛΑΟΣ και εκ μέρους της κυβέρνησης ο υπουργός Παιδείας Ε. Στυλιανίδης. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 25/07/2008
==========
Μια ζοφερή... ... εικόνα για τη δυτική δημοκρατία ...

Του Ρούσσου Βρανά
http://www.tanea.gr//ColumnCategory.aspx?d=20080623&nid=8960182&sn=&spid=877
Μια ζοφερή...
... εικόνα για τη δυτική δημοκρατία έδινε σε ένα από τα τελευταία δοκίμιά του ο φιλόσοφος Ρίτσαρντ Ρόρτι: «Στο τέλος αυτής της διαβρωτικής διαδικασίας, η δημοκρατία θα αντικατασταθεί από κάτι πολύ διαφορετικό. Πιθανότατα δεν θα είναι ούτε μια στρατιωτική δικτατορία ούτε ένας οργουελικός ολοκληρωτισμός, αλλά μάλλον ένας σχετικά καλοήθης δεσποτισμός, που θα επιβληθεί από μια κληρονομική νομενκλατούρα».
Στο γύρισμα...
... του εικοστού αιώνα, ο Μαξ Βέμπερ έγραφε για το «σιδερένιο κλουβί» της γραφειοκρατίας και ο Ρόμπερτ Μίχελς για τον «σιδερένιο νόμο της ολιγαρχίας». Σήμερα, το σιδερένιο κλουβί έχει κιόλας ετοιμαστεί: η πολιτική ζωή έχει περάσει στα χέρια μιας γραφειοκρατικής ολιγαρχίας, ενώ μια οικονομική ολιγαρχία δυναστεύει την αγορά και την παραγωγή. Μέσα σε αυτό το κλουβί ασφυκτιά ο πολίτης-ψηφοφόρος. Έχουμε συνηθίσει να ταυτίζουμε τη δημοκρατία με τις εκλογές. Νομίζουμε πως για να κάνουμε το δημοκρατικό μας χρέος φτάνει να τρέξουμε στις κάλπες και να ψηφίσουμε τους ανθρώπους και το κόμμα της επιλογής μας. Όμως, η προειδοποίηση του Ζαν-Ζακ Ρουσώ δεν ήταν ποτέ άλλοτε τόσο επίκαιρη όσο σήμερα: τα κοινοβουλευτικά συστήματα είναι τόσο διεφθαρμένα, που εκφράζουν περισσότερο τη συντεχνιακή βούληση των αντιπροσώπων του λαού και λιγότερο τη γενική βούληση του λαού που αντιπροσωπεύουν. Αυτό που χαρακτηρίζει σήμερα τις εκλογές δεν είναι πια ο λαός που εκλέγει ελεύθερα τους αντιπροσώπους του, αλλά οι αντιπρόσωποί του που χρησιμοποιούν τις εκλογές για να διατηρηθούν στην εξουσία. Η δημοκρατία έχει εξαντληθεί σε μια τυπική διαδικασία. Δεν μπορεί όμως να ελπίζει πως θα μακροημερεύσει, λέει ο κοινωνιολόγος Γουόλντεν Μπέλο, όσο θα εξακολουθεί να στηρίζεται σε μια τυπική ισότητα των πολιτών, ενώ την ίδια ώρα θα βαθαίνουν οι εισοδηματικές ανισότητες ανάμεσά τους. Βλέπουμε τι συμβαίνει στις δυτικές δημοκρατίες. Το χρήμα και ο πλούτος έχουν διαστρέψει τη δημοκρατία. Στις ΗΠΑ, με τη βούλα του νόμου, οι πετρελαιάδες χρηματοδοτούν τους Ρεπουμπλικανούς και οι τραπεζίτες τους Δημοκρατικούς. Στην Ιταλία, ο Μπερλουσκόνι σκέφτηκε πως θα του κόστιζε φθηνότερα να γίνει ο ίδιος πρωθυπουργός παρά να πληρώνει μίζες σε διεφθαρμένους πολιτικούς. Ο Ρώσος πλουτοκράτης Μπόρις Μπερεζόφσκι επιβεβαιώνεται: «Οι εκλογές είναι ο τρόπος με τον οποίο το κεφάλαιο προσλαμβάνει πολιτικούς στη δούλεψή του».
Η συνύπαρξη...
... της δημοκρατίας με τον καπιταλισμό αποδείχτηκε προβληματική. Η ελευθερία της αγοράς μεταφράστηκε σε περισσότερη ελευθερία για τις επιχειρήσεις και περισσότερη ανελευθερία για τους πολίτες. Τα τελευταία χρόνια, επανειλημμένες έρευνες για τη διαφθορά και τη διαφάνεια καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: σε όλον τον κόσμο, οι περισσότεροι πολίτες έχουν τη γνώμη πως οι πιο διεφθαρμένοι θεσμοί των χωρών τους είναι τα πολιτικά κόμματα, οι κυβερνήσεις και οι βουλευτές τους. Τότε γιατί τους ψηφίζουν;
Από τον Χριστό,...
... προτιμούν τον ληστή, ελπίζοντας πως θα πέσουν κάποια ψίχουλα από το τραπέζι του. Τουλάχιστον ας μην παραπονούνται που στην πολιτική ζωή οι Βαραββάδες είναι τόσοι πολλοί και οι Χριστοί τόσοι λίγοι.
===============

Το διευθυντήριο στις Βρυξέλες


Όταν έπρεπε να αποφασίσουν διάφορα σαδιστικά μέτρα για τους μετανάστες, ήταν αποφασιστικοί και αποτελεσματικοί. Αλλά όταν κλήθηκαν να δώσουν κάποια λύση στο αδιέξοδο της Ευρώπης, οι ηγέτες της σήκωσαν τα χέρια ψηλά.
«Δεν φταίω εγώ, το επέβαλαν οι Βρυξέλλες»: το κλισέ αυτό το χρησιμοποιούν όλο και συχνότερα οι Ευρωπαίοι ηγέτες για να δικαιολογήσουν διάφορες δυσάρεστες αποφάσεις στην κοινή τους γνώμη. Αλλά πρόκειται για μύθο- ή, καλύτερα, για τέχνασμα. Οι Βρυξέλλες δεν υπάρχουν, επισημαίνει ο Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ σε μια συζήτηση που είχε την περασμένη εβδομάδα με Γάλλους πολίτες μέσα από τις στήλες της Μοντ. Αυτό που υπάρχει είναι ένα ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπου λαμβάνουν μέρος όλες οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ένα ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου λαμβάνονται αποφάσεις με πλειοψηφία. Οι περισσότερες από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν σήμερα δεξιό προσανατολισμό. Το Ευρωκοινοβούλιο, πάλι, είναι κεντροδεξιό σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, και μάλλον κεντροαριστερό σε επίπεδο ατομικών ελευθεριών. Έτσι εξηγείται γιατί υπερψηφίστηκε πρόσφατα από την «Ευρώπη» μια πολύ σκληρή οδηγία για τους μετανάστες. Ο άνεμος που φυσά σήμερα σε όλο τον κόσμο είναι ένας άνεμος συντήρησης, περιχαράκωσης και φόβου. Αν γινόταν δημοψήφισμα στη Γαλλία για τους μετανάστες, η πλειοψηφία θα τασσόταν υπέρ ακόμη πιο σκληρών μέτρων. Είναι λάθος λοιπόν να λέμε ότι οι λαοί θέλουν το καλό και οι κυβερνήσεις το κακό. Την περασμένη εβδομάδα, αποφασίστηκε ότι στο όνομα του πολέμου κατά της τρομοκρατίας, οι μυστικές υπηρεσίες της Σουηδίας θα έχουν από τον ερχόμενο Ιανουάριο το δικαίωμα να υποκλέπτουν χωρίς δικαστική άδεια τηλεφωνικές συνομιλίες, φαξ και e-mail προς το εξωτερικό. Την απόφαση δεν την έλαβε η κυβέρνηση, αλλά το Κοινοβούλιο. Και πού θα προσφύγουν οι αντίπαλοι του νόμου, ζητώντας την ακύρωσή του; Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φυσικά. Ακόμη και οι πιο καχύποπτοι απέναντι στην Ευρώπη αναγνωρίζουν ότι προβλήματα όπως η ακρίβεια, η υπερθέρμανση του πλανήτη ή η τρομοκρατία δεν μπορούν να επιλυθούν σε εθνικό επίπεδο. Πώς να οικοδομηθεί όμως μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική όταν υπονομεύεται συνεχώς από κάποιο δημοψήφισμα; Ο Κον-Μπεντίτ προτείνει να συνταχθεί μία απλή, περιεκτική και κατανοητή συνθήκη, καμιά δεκαπενταριά σελίδες το πολύ, που θα ορίζει την πολιτική Ευρώπη του μέλλοντος και θα υποβληθεί σε ένα πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα. Για να περάσει, θα πρέπει να εγκριθεί από μια διπλή πλειοψηφία: πλειοψηφία των λαών και πλειοψηφία του ΝΑΙ στις μισές τουλάχιστον χώρες συν μία. Οι χώρες που θα την απορρίψουν θα κληθούν στη συνέχεια να αποφασίσουν, σε ένα εθνικό δημοψήφισμα, αν θέλουν να μετέχουν σε αυτή τη νέα ευρωπαϊκή ομοσπονδία με αυτή τη συνθήκη ή αν προτιμούν να έχουν μαζί της μια προνομιακή σχέση. Μια αληθινή συζήτηση, όπου η ευρωπαϊκή φαντασία θα είναι στην εξουσία: σαράντα χρόνια μετά τον Μάη, αυτή είναι η νέα ουτοπία του αρχηγού του.
http://www.tanea.gr//ColumnCategory.aspx?d=20080623&nid=8960184&sn=&spid=877

=================

Σαν γαλάζιες, πράσινες και ροζ κινέζικες κατσαρίδες
είναι τα νέα τηλεοπτικά λογότυπα της ΕΡΤ, ΝΕΤ και ΕΡΤ3... Και κόστισαν έναν σκασμό λεφτά!
Περί τα 400.000 ευρώ και κάτι, όσον περίπου μία απ' τις παρτίδες μαύρου χρήματος που διακίνησε ο κ. Τσουκάτος...
Γιατρός με ειδικότητα μετά από δεκαετίες σπουδών εισπράττει (αν βρει δουλειά στο Σύστημα Υγείας) 825 ευρώ, πρώτον μισθό και θα χρειασθεί χρόνια για να τον κάνει 1.000, δουλεύοντας, που λέει ο λόγος, τα βράδια εν μέσω υπερωριών στο νοσοκομείο, εφημεριών και δεν συμμαζεύεται. Γαμώ την τρέλα μας...
Αν είμαστε σοβαροί και μιλάμε για πολιτική, ο κ. Αλογοσκούφης με μια κουβέντα τα είπε όλα: «Εμείςγια τον ΟΤΕ εφαρμόζουμε την πολιτική ΠΑΣΟΚ».Τελεία και τέζα......................................
Αν τώρα είμαστε ΠΑΣΟΚ, δεν μιλάμε για πολιτική κι αρχίζουμε τις καρχιμακιές: λέγοντας μπούρδες για την κυρία Αλογοσκούφη!Πασοκιές ανίατες.
(Τις οποίες υιοθέτησε και πάντως δεν καταδίκασε ο Γιωργάκης. Θα τις βρει μπροστά του.) Και πάνω που η κυρία Μπακογιάννη, κάνοντας επίδειξη αλληλεγγύης προς τους ΠΑΣΟΚιους συνεταίρους της στο δικομματικό σύστημα, ευχόταν «να τελειώνει το ΠΑΣΟΚ με την κρίση του», έσκασε η ρουκέτα Τσουκάτου (αποδεικνύοντας ότι έχει και η κυρία Μπακογιάννη μιαν αύρα απ' τον πατέρα της, όταν εύχεται σε κάποιον κάτι) -τον πάνε πιθανόν κακούργημα........................................Ω, ναι! Και......πάνω στη φάση που ο Γιωργάκης διαπίστωνε, «διαβάζοντας» τα τελευταία γκάλοπ ότι «καταρρέει η Ν.Δ.» αφήνοντας εμβρόντητο τον κ. Χατζηνικολάουκι ενώ ο Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Χατζηγάκης ομού μετά του Εισαγγελέα κ. Σανιδά δεν διαπίστωναν σχέση μαύρου χρήματος (της Siemens εν προκειμένω) με πολιτικά πρόσωπα και κόμματασκάει η ρουκέτα Τσουκάτου!Και λέω «ρουκέτα», διότι οι βόμβες έπονται.
Ο κ. Τσουκάτος υπήρξε το δεξί χέρι (κι ενίοτε η μακρυά μαύρη χειρ στα εκλογο-οργανωτικά μαγειρέματα κι όχι μόνον) του κ. Σημίτη. Ο κ. Τσουκάτος δεν είχε απλώς το λύειν και το δεσμείνο κ. Τσουκάτος για μια εκτεταμένη και κρίσιμη περίοδο κυβερνούσε τη χώρα μαζί με άλλες ισοϋψείς προσωπικότητες, όπως ο κ. Πανταγιάς, ως άλλος πραιπόζιτος, αυλάρχης και παρακοιμώμενος του κ. Σημίτη. Τώρα ο κ. Τσουκάτος παραδέχεται ότι διακίνησε μαύρο πολιτικό χρήμα (της Siemens) χάριν του κόμματός του. Προφανώς δεν θα διακίνησε μόνον μιας από τις εκατοντάδες Εταιρείες και προφανέστατα αυτό το έγκλημα δεν είναι κάτι που διεπράχθη για πρώτη φορά απ' αυτόν, ούτε κάτι που μόνος του σκαρφίστηκε και περαίωσε. Αλλωστε ολόκληροςμηχανισμός προσώπων και λογαριασμών εμφανίζεται υπάρχων, ειδικευμένος και πανέτοιμος για τέτοιες δουλειές, παρακομματικός, παρακρατικός, παράνομος κι ό,τι άλλο παρά(βατικό) προαιρείσθε...Συνεπώς και το κόμμα κι ακόμη περισσότερον ο κ. Σημίτης εγνώριζαν. Αν ο κ. Σημίτης δεν εγνώριζε, ήταν, απλώς, βλαξ! Οπερ και χειρότερον. Εγνώριζε. Ηταν υποχρεωμένος να γνωρίζει.«Και γι' αυτό απομάκρυνε τον κ. Τσουκάτο» θα σπεύσουν ορισμένοι, που κάνουν τους αφελείς, να πουν. Ομως ο κ. Σημίτης δεν απεμάκρυνε τον κ. Τσουκάτο για αυτόν τον λόγο. Εξάλλου ο ίδιος ο κ. Σημίτης δεν έλεγε ότι όποιος έχει στοιχεία για βρωμοδουλειές να τα πηγαίνει στον εισαγγελέα; Ούτε τον κ. Τσουκάτο έστειλε στον εισαγγελέα, ούτε τον απομάκρυνε για αυτόν τον λόγο, τη διακίνηση δηλαδή μαύρου πολιτικού χρήματος.Ενας ηγέτης κρίνεται και για τις επιλογές των ανθρώπων του. Ο κ. Τσουκάτος ήταν επιλογή του κ. Σημίτη. Ή λοιπόν ο κ. Πρωθυπουργόςήξερε κι έκανε τον Νονόή δεν ήξερε κι ήταν απλώς βλαξ.Τελεία και παύλα.Ερχεται τώρα ο Γιωργάκης και παίρνει την υπόθεση (την κάθαρση της υπόθεσης) πάνω του. Ούτε ο Γιωργάκης ως Υπουργός Εξωτερικών γνώριζε τίποτα; Απληροφόρητον τον άφηναν οι Σύμβουλοί του ή μήπως ήταν κι αυτός βλαξ; Κι όταν ανέλαβε την αρχηγία τουκόμματος, δεν έριξε μια ματιά στα κιτάπια, τα βιβλία και τα πεπραγμένα;
Ετσι με παρθενογένεση συμβαίνουν τα πράγματα στην Ελλάδα; Ούτε Τσουκάτος, ούτε γάτα, ούτε μίζες, ούτε ζημιά;
Εμφανίζει τώρα ο Γιωργάκης εαυτόν ως κήνσορα της κάθαρσης και καλεί τον... αρχάγγελο της απέναντι (τάχα μου) όχθης, τον κ. Καραμανλή τον Νταβατζηδοκτόνονα προχωρήσουν μαζί και να απαλλάξουν τη χώρα απ' την «ομηρία» (ξεπουλώντας μαζί τον ΟΤΕ), την εξάρτηση απ' τους «νταβατζήδες» (εδώ γελάμε) και την κακοδαιμονία (ιδιωτικοποιώντας μαζί ό,τι περπατάει, πετάει ή κολυμπάει)...Αριστα το είπε ο κ. Αλαβάνος, τυχόν συμπόρευση με όποιον απ' αυτούς τους δύο, εν προκειμένω τον Γιωργάκη, θα ήταν για την Αριστερά «Κάθοδος στον Αδη». Οχι μόνον για την Αριστερά. Για τον λαό. Κυρίως για τον λαό.Το παρελθόν των δύο κομμάτων του δικομματισμού πάντα θα «τα τραβάει απ' το μανίκι», «βαθειά μέσα στο χώμα», εκεί που έχουν θάψει το μέλλον της χώρας...Πρέπει να αποσυντεθούν, έχουν καταντήσει ζόμπι. Η Ελλάδα χρειάζεται επανίδρυση -ο δικομματισμός έχει πλέον σαπίσει και σκοτώνει τον λαό και το έθνος...
ΣΤΑΘΗΣ Σ. 20.VI.2008 stathis@enet.gr
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 20/06/2008
http://www.enet.gr/online/online_fpage_text/id=17283392
===========
Πιάσαμε πάτο
Του Χαριδημου Κ. Τσουκα *
Η χώρα μας βρίσκεται σε τέλμα.
Σε όποιον τομέα του δημόσιου βίου κι αν κοιτάξει κανείς δύσκολα θα δει εξελίξεις που να του δίνουν ελπίδες.
Τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα που συγκλονίζουν τον δημόσιο βίο δείχνουν ότι κάτι πολύ σάπιο υπάρχει στην Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία.
Τριάντα τέσσερα χρόνια μετά τη μεταπολίτευση, η χώρα δίνει συχνά την εντύπωση ότι τα προβλήματά της δεν είναι τα συνήθη προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ανεπτυγμένοι εταίροι μας στην Ε.Ε., αλλά τα προβλήματα μιας πρώην κομμουνιστικής ή τριτοκοσμικής χώρας, η οποία πασχίζει να βρει τον πολιτικό και οικονομικό βηματισμό της.
Εμβληματικό γνώρισμα της κρίσης που περνάμε είναι ότι, ακόμη και σήμερα, το μέγα ζητούμενο στον δημόσιο βίο είναι η χρηστή διοίκηση, η εντιμότητα, η διαφάνεια. Καμία σχεδόν ανεπτυγμένη χώρα της Ε.Ε. δεν συζητά θέματα που για μας είναι, δυστυχώς, καυτά προβλήματα: η πελατειακή χρησιμοποίηση του κράτους από τους πολιτικούς, η κομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης, η εκτεταμένη διαφθορά, η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς, η παράλυση κρίσιμων δημόσιων θεσμών, η γενικευμένη ανομία.
Ο πήχυς έχει πέσει τόσο χαμηλά που αντί ο χαρακτηρισμός «έντιμος» να είναι αυτονόητος για όσους ασχολούνται με τα κοινά, σε μας αποτελεί τίτλο τιμής, τον οποίο όλο και πιο σπάνια αποδίδουμε.
Το πολιτικό σύστημα όχι μόνο αδυνατεί να αντιμετωπίσει την κρίση, αλλά είναι δομικό μέρος της. Τα δύο κόμματα εξουσίας ενδιαφέρονται μόνο για την κατάληψη της εξουσίας, σε έναν άνευ αρχών αγώνα μεταξύ τους για το ποιο θα αποκτήσει τακτικό πλεονέκτημα έναντι του άλλου.
Στον αγώνα για την εξουσία χρησιμοποιούν όλα τα διαθέσιμα μέσα, ακόμα κι όταν αυτά δοκιμάζουν τους θεσμούς, υπονομεύουν συλλογικές αξίες και παραβαίνουν το νόμο.
Η πολιτική μας ζωή δεν έχει σημείο αναφοράς τα ζωτικά προβλήματα της κοινωνίας αλλά το επικοινωνιακό παιχνίδι μέσω του οποίου επιδιώκεται η χειραγώγηση της κοινής γνώμης και η απόκτηση της εξουσίας.
Το πολιτικό σύστημα μετεξελίχθηκε σε ένα αυτιστικό σύστημα, του οποίου η κύρια μέριμνα είναι η αναπαραγωγή του.
Εμβληματικό στοιχείο του πολιτικού αυτισμού είναι η οικογενειοκρατία και η παρεοκρατία. Σε ποια άλλη χώρα της προηγμένης Ευρώπης οι επικεφαλής των δύο κομμάτων εξουσίας είναι γόνοι πολιτικών δυναστειών;
Σε ποια άλλη χώρα κυριαρχεί το «κολλητιλίκι» στη δημόσια ζωή, η ιδιοκτησιακή αντίληψη για τους δημόσιους θεσμούς, η φυλαρχική αντίληψη της πολιτικής;
Η χρεοκοπία της πολιτικής είναι ίσως η χειρότερη συμφορά που μας έχει βρει σε καιρό ειρήνης. Και σε άλλες προηγμένες χώρες η πολιτική έχει απαξιωθεί, αλλά τουλάχιστον εκεί υπάρχει μια σχετικά ανεξάρτητη και αποτελεσματική κρατική γραφειοκρατία, καθώς και μια ανεπτυγμένη κοινωνία πολιτών, οι οποίες λειτουργούν ως αντίβαρο στην εξουσία των πολιτικών.
Υπάρχει επίσης μια αναπτυγμένη οικονομική βάση, η οποία συνήθως απορροφά τους πολιτικούς κραδασμούς. Μπορεί οι πολίτες να είναι κυνικοί απέναντι στους πολιτικούς, αλλά δεν έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στη δύναμη της πολιτικής να αλλάξει τα πράγματα.
Για κάθε Μπους υπάρχει ένας Ομπαμα, για κάθε Αθνάρ ένας Θαπατέρο. Η ελπίδα δεν έχει χαθεί.
Εμείς, αντιθέτως, δεν ελπίζουμε. Βιώνουμε ένα αίσθημα αδιεξόδου. Νιώθουμε εγκλωβισμένοι σε ένα φαύλο κύκλο, ο οποίος μας περιλαμβάνει. Εχουμε αυτό το συγκεκριμένο πολιτικό σύστημα επειδή ιστορικά έχουμε διαμορφώσει αυτή τη συγκεκριμένη συμπεριφορά. Οι πολιτικοί είναι κατ’ εικόνα και ομοίωσή μας.
Για κάθε πολιτικό που λαδώνεται υπάρχει ένας εφοριακός που τα παίρνει, ένας βιομήχανος που δωροδοκεί, ένας γιατρός που ζητά φακελάκι, ένας πολίτης που χτίζει παράνομα ή καταπατά δημόσια γη.
Η δημοκρατία είναι ένα «τραγικό» πολίτευμα, παρατηρεί ο Κορνήλιος Καστοριάδης, επειδή αυτο-αναφέρεται: εμείς είμαστε υπεύθυνοι για τις επιλογές μας και τις συνέπειές τους· δεν μπορούμε να μεμφθούμε κάποιον τρίτο.
Από τα αδιέξοδα βγαίνουμε όταν κάποιοι εμπνευσμένοι ηγέτες, με πάθος και όραμα, καταφέρνουν να εκλεγούν στα ανώτερα πολιτικά αξιώματα και δείξουν ότι υπάρχει κι άλλος δρόμος.
Για τον Μαξ Βέμπερ, το «πάθος», από κοινού με την «κρίση» και την «υπευθυνότητα», είναι τα χαρακτηριστικά του πολιτικού ηγέτη. Το πάθος για ένα ευρύτερο όραμα κινητοποιεί και συσπειρώνει. Κυρίως όμως καθιστά τον ηγέτη ριψοκίνδυνο - παίρνει ρίσκα, δεν ακολουθεί την πεπατημένη· δεν σταδιοδρομεί απλώς, υπηρετεί αξίες· δεν διαχειρίζεται μόνο, διαμορφώνει.
Αν υπάρχουν τέτοιοι ηγέτες σήμερα, είτε δεν είναι ορατοί, είτε είναι περιθωριοποιημένοι, είτε είναι εκτός πολιτικής. Οι περισσότεροι πολιτικοί ηγέτες μας δεν πιστεύουν πραγματικά σε τίποτα, απλώς διαχειρίζονται τις ναρκισσιστικές φιλοδοξίες τους. Το δράμα είναι ότι η χώρα δεν μπορεί να γεννήσει έναν Ομπάμα επειδή έχει πάψει να ελπίζει - απλώς πασχίζει να επιβιώνει.

* Ο κ. Χαρίδημος Κ. Τσούκας (htsoukas@alba.edu.gr) είναι καθηγητής Οργανωσιακής Θεωρίας στο ALBA (στην ερευνητική θέση «Γεώργιος Δ. Μαύρος») και στο Πανεπιστήμιο Warwick.
=====================
Το πολιτικό χρήμα

Του ΘΑΝΑΣΗ ΤΕΓΟΠΟΥΛΟΥ
«ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ μας είναι αίσχος και το χρήμα είναι η ρίζα του προβλήματος», έγραφε ο κορυφαίος αμερικανός θεωρητικός του δικαίου Ronald Dworkin. Η διαπίστωση για τις Ηνωμένες Πολιτείες ισχύει και σε μας. Εκεί, εξαιτίας της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αντιμετωπίζουν το πρόβλημα περισσότερο από την άποψη της ελευθερίας του πολιτικού λόγου και της χρηματοδότησής του. Της συνταγματικότητας, δηλαδή, των νόμων που θέτουν όρια στη χρηματοδότηση κομμάτων και υποψηφίων. Εδώ, τα όρια χρηματοδότησης κομμάτων και υποψηφίων τίθενται χωρίς συνταγματικούς προβληματισμούς. Απλώς δεν τηρούνται. Αζημίως.Η ΥΠΟΘΕΣΗ Siemens έφερε στην επιφάνεια τη βαθύτερη πληγή της δημοκρατίας μας: το πολιτικό χρήμα. Το ένα εκατομμύριο γερμανικών μάρκων που η γερμανική εταιρεία έδωσε, μετά από δαιδαλώδη διαδρομή, στον κ. Τσουκάτο για ή χάριν του ΠΑΣΟΚ, και της ευρωεκλογικής του εκστρατείας του 1999, δεν αμφισβητείται.ΟΥΤΕ ΟΜΩΣ η Siemens είναι η μόνη χρηματοδότρια, ούτε το ΠΑΣΟΚ μόνο χρηματοδοτούμενο. Ούτε το εκλογικό χρήμα δόθηκε για πρώτη φορά το 1999. Ούτε για τελευταία. Η Siemens κοινοπρακτούσε συχνά, αν όχι πάντα, με ελληνικές εταιρείες. Για τον ΟΤΕ, τον ΟΣΕ, τα εξοπλιστικά. Κάποιες ήταν άμεσα ή έμμεσα οι λεγόμενοι «βασικοί μέτοχοι» ή, κατά Καραμανλή, «νταβατζήδες». Ούτε, τέλος, οι κοινοπραξίες στις οποίες συμμετείχε η Siemens ήταν οι μόνες πηγές πολιτικού χρήματος.ΤΡΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ είναι πάντως δεδομένα:* Η Siemens, όπως προέκυψε από τη γερμανική δικογραφία και την ελληνική δημοσιογραφική έρευνα, χρηματοδοτούσε τα δύο μεγάλα κόμματα με το 2% του τζίρου της.* Οι εκλογικές δαπάνες των κομμάτων και των υποψηφίων, ιδίως των δύο κομμάτων εξουσίας και μερικών από τους επικρατέστερους υποψηφίους τους, υπερβαίνουν πολλές φορές τα θεσπισμένα όρια εξόδων, όπως βλέπουμε όλοι.* Δεν έχει διαπιστωθεί ποτέ καμία τέτοια υπέρβαση, ούτε έχει επιβληθεί κάποια ουσιαστική κύρωση σε κόμμα ή υποψήφιο. ΤΟ ΑΝΟΜΟ πολιτικό χρήμα δεν χρειάζεται άλλο πλυντήριο. Ξεπλένεται στη Βουλή. Το σώμα παραδέχεται τις υπερβάσεις και τις καλύπτει. Γιατί; Η απάντηση δίνεται με όρους της θεωρίας των παιγνίων. Συμφωνούμε όλοι να περιορίσουμε τις δαπάνες. Αλλά αν τις υπερβεί ο άλλος, πρέπει να τις υπερβώ κι εγώ. Αλλιώς θα χάσω το παιχνίδι- την εξουσία ή την έδρα. Κι αφού τις έχω υπερβεί κι έχω κερδίσει, τι θα πω για τον άλλον; Καλύτερα να σωπάσω...Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ μας χάνει τελικά. Οι απώλειες είναι: Πρώτον, η νόθευση του πολιτικού λόγου από το εκλογικό μάρκετινγκ, το τηλεοπτικό ιδίως που είναι εξαιρετικά δαπανηρό και έχει καταστεί πρακτικά αναγκαίο. Δεύτερον, η ανισότητα, που η διάθεση του πολιτικού χρήματος προκαλεί μεταξύ των διαφόρων υποψηφίων και κατά συνέπεια των ψηφοφόρων, δηλαδή των πολιτών. Οι απώλειες αυτές μόνο να περιοριστούν μπορούν με εύλογες ρυθμίσεις και την τήρησή τους. Αλλά ακόμη και ο περιορισμός αυτός φαντάζει σχεδόν ουτοπικός. Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ απώλεια της δημοκρατίας, όμως, η τρίτη και χειρότερη, είναι η εξάρτηση της πολιτικής εξουσίας από την οικονομική παραεξουσία. Η ασπίδα που προσφέρει στους υπουργούς και υφυπουργούς, όχι μόνο η θεωρία των παιγνίων, αλλά και το ίδιο το Σύνταγμα, αφήνει χωρίς επιπτώσεις την εξάρτηση. Ούτε η τιμωρία των άλλων φορέων εξουσίας από την ποινική δικαιοσύνη, με τους δικούς της υποχρεωτικά βραδείς ρυθμούς, αρχές και κανόνες, λύνει το πρόβλημα. ΕΝΑ ΒΗΜΑ προς την απεξάρτηση μόνο με συνειδητοποίηση του προβλήματος και διακομματική συναίνεση μπορεί να γίνει. Η δικαστική εμπλοκή της Siemens στη Γερμανία, στην Ελλάδα και διεθνώς επιτρέπει, ή μάλλον επιβάλλει, τον έλεγχο όλων των συμβάσεών της και την επιβολή κυρώσεων. Αλλιώς η Βουλή θα έχει ξεπλύνει, άλλη μια φορά, το άνομο πολιτικό χρήμα...
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 06/07/2008
==============
ΕΠΩΝΥΜΩΣ

Επωβελία και δικαζόμενη δημοκρατία

Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΜΠΟΥΚΑΛΑ Από την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» 20/5/2008

«Αν θέλουμε οπωσδήποτε να εντοπίσουμε διαχρονικά φυλετικά γνωρίσματα και γονιδιακές σταθερές, η δικομανία βρίσκεται σίγουρα ανάμεσά τους. Μισό εκατομμύριο μηνύσεις κατατίθενται κάθε χρόνο στη χώρα μας· κάποια στιγμή μάλιστα το υπουργείο Δικαιοσύνης σκέφτηκε να πληρώσει ο μηνυτής ένα ευτελές μηνυόσημο δέκα ευρώ, μήπως χαλιναγωγηθεί έτσι ο έρωτάς μας για τη Θέμιδα. Αλλά και οι αρχαίοι ημών με τον ίδιο ζήλο έτρεχαν στα δικαστήρια ο ένας τον άλλον. Και με την παραφορά τους αυτή είχαν υποχρεώσει τον Αριστοφάνη να τους περιλάβει στις κωμωδίες του· είχε σκαρφιστεί μάλιστα, προς χλευασμόν, μια επιπλέον από τις αγαπημένες του υπερπολυσύλλαβες λέξεις: στις "Σφήκες" χαρακτήριζε "ορθροφοιτοσυκοφαντοδικοταλαίπωρους" τους τρόπους όσων τρέχουν πρωί πρωί στα δικαστήρια για να συκοφαντήσουν και να ταλαιπωρήσουν τους πάντες με τη δικομανία τους.Για να μειώσουν λοιπόν κάπως τις αλόγιστες μηνύσεις και τις ύποπτες αγωγές, οι αρχαίοι Αθηναίοι είχαν επινοήσει κάτι σαν το μηνυόσημο αλλά πολύ πιο ακριβό, ώστε το μεγάλο κόστος να ρίχνει κάπως τον πυρετό. "Επωβελία" λεγόταν το τέχνασμά τους, επειδή κάθε μηνυτής, αν στη δίκη δεν αποσπούσε ούτε το ένα πέμπτο των ψήφων των δικαστών, έπρεπε να αποζημιώσει τον ταλαιπωρηθέντα εναγόμενο με έναν οβολό για κάθε δραχμή που είχε απαιτήσει με την αγωγή του (ένας οβολός ισοδυναμούσε με το ένα έκτο της δραχμής). Απαιτείτε ένα εκατομμύριο ευρώ από τον κ. Αλέξη Τσίπρα, κύριε Ανδρέα Βγενόπουλε; Θαυμάσια. Αν όμως χάσετε τη δίκη, αν δεν βρεθεί δικαστής πρόθυμος να συναινέσει στην ομηρία της πολιτικής, τότε θα πρέπει να αποζημιώσετε τον πρόεδρο του Συνασπισμού δίνοντάς του το ένα έκτο όσων απαιτείτε, δηλαδή 166.666,6666 ευρώ (με τα οποία, παρεμπιπτόντως, και όσο κι αν φέρνουν στον αριθμό του Θηρίου, ο αγαπημένος σας Παναθηναϊκός θα μπορούσε να αγοράσει ολόκληρη ενδεκάδα υψηλού επιπέδου, συν τους αναπληρωματικούς). Απαιτείτε δύο εκατομμύρια ευρώ από τον κ. Γιώργο Παπανδρέου, κύριε Βγενόπουλε; Θαυμάσια και πάλι. Αν όμως χάσετε, αν οι δικαστές δεν αποδεχθούν να εξαλλαγεί η προεδρευόμενη δημοκρατία μας σε δικαζόμενη, σε εισαγγελική, τότε θα πρέπει να αποζημιώσετε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης με 333.333 ευρώ, τα οποία υπολείπονται κατά πολύ των διακοσίων εκατομμυρίων που, σύμφωνα με τον κ. Παπανδρέου, κερδίσατε με τη διαμεσολάβησή της, και με τα οποία, ειρήσθω εν παρόδω, ο αγαπημένος σας Παναθηναϊκός μπορεί να αγοράσει ακόμα και τον Κακά, τον Μέσι και τον Ρονάλντο, τον αστραφτερό Πορτογάλο εννοείται, όχι τον παρηκμασμένο Βραζιλιάνο.Ναι. Ισως είναι μια κάποια λύση η επωβελία. Πριν ο φόβος των αγωγών επιβάλει άκρα του τάφου σιωπή».
==========
Του Αλεξη Παπαχελα
Υπάρχει ένα «σύστημα» που κερδίζει πάντοτε στη χώρα, άσχετα από το ποιος είναι πρωθυπουργός ή αρχηγός της αντιπολίτευσης.
Είναι ένα σύστημα που «καθαρίζει» υποθέσεις και το κυριότερο διασφαλίζει πως ποτέ δεν θα χαλάσει η λεπτή ισορροπία στην οποία στηρίζεται. Οταν τα νεότερα «λαμόγια» τσακώνονται για τη μοιρασιά σε κάποια μεγάλη δουλειά, παρεμβαίνουν οι παλαιότεροι και τους υπενθυμίζουν πως κανείς δεν πρόκοψε στη Σικελία με οικογενειακούς καβγάδες, αντιθέτως με την ομερτά η καλοζωία όλων είναι εξασφαλισμένη. Οταν ένας άνθρωπος του συστήματος, όπως για παράδειγμα ο κ. Χριστοφοράκος που ήταν για πολλά χρόνια ντάρλινγκ της αθηναϊκής κοινωνίας, βρεθεί εκτεθειμένος, τον «αγκαλιάζουν» ώστε να βεβαιωθούν ότι δεν θα αρχίσει να παραμιλά.
Οταν ακόμη ο κ. Τσουκάτος αρχίζει να λέει αλήθειες που δεν έχουν ακουστεί ποτέ για το πώς βρίσκουν χρήματα τα κόμματα, το «σύστημα» παρεμβαίνει και του βρίσκει κάποια κάλυψη «μήπως και τρελαθεί τελείως ο Θόδωρος και μας κάψει όλους». Το «σύστημα» έχει τη σοφία του και δεν έχει κομματικό χρώμα. Προσπαθεί να μοιράσει «χαρά» ή αλλιώς δουλειές σε όλους.
Οταν συναντά κανένα τρελό που επιμένει ότι υπάρχει νόμος, τάξη και άλλες «σαχλαμάρες», αναρωτιέται «τι έχει πάθει;» και εν συνεχεία του προτείνει καμιά δουλειά μήπως και ηρεμήσει. Απέναντι σε αυτό το σύστημα και το βαθύ κράτος των συμφερόντων είναι αδύνατον να αντιπαραταχθεί ένας και μόνο δικαστικός λειτουργός ή μια ανεπαρκής εξεταστική των πραγμάτων επιτροπή.
Σε άλλες χώρες κυβέρνηση και αντιπολίτευση θα συμφωνούσαν ότι «δεν πάει άλλο» και θα αποφάσιζαν ότι η υπόθεση Siemens, για παράδειγμα, πρέπει να γίνει το τεστ για το αν η μεταπολιτευτική μας δημοκρατία είναι ανίατα άρρωστη ή όχι. Τα καλύτερα δικαστικά μυαλά, εμπειρογνώμονες κ.ά. θα συνεργάζονταν για να ανοίξουν λογαριασμούς και να βρουν την άκρη. Είπαμε όμως, το σύστημα έχει τη σοφία του.
Εχει την ικανότητα να κάνει τους πλέον άφθαρτους ανθρώπους να κιοτεύουν και να φτάνουν στο σημείο να μην καταλαβαίνουν κιόλας γιατί ο κόσμος είναι έξαλλος. Χθες είδαμε ότι το σύστημα, στην ευρεία του έννοια, λειτούργησε υγιώς, όπως ευφυέστατα παρατήρησε βετεράνος δικηγόρος.
Το κακό είναι πως οι πολιτικοί μας δεν αντιλαμβάνονται ότι μοιάζουν με εκείνον που μολύνει κάθε μέρα από λίγο τη θάλασσα μπροστά στο σπίτι του και μια μέρα δεν μπορεί να καταλάβει γιατί το νερό βρωμάει τόσο πολύ και πνίγει οτιδήποτε ζωντανό.
===================
Παρέμβαση
Αμερικανική δημοκρατία: Οι τέσσερις απειλές
Του ΝΙΚ. Α. ΣΤΑΥΡΟΥ*

Κάτι ασυνήθιστο αιωρείται φέτος πάνω από το αμερικανικό πολιτικό τοπίο: η πιθανότητα εκλογής ενός προέδρου χωρίς την έγκριση ή υποστήριξη των κυρίαρχων ελίτ.

Οι χρηματοδότες των εκλογικών επιλογών πιάστηκαν στον ύπνο, όταν ένας νέος γερουσιαστής από την πατρίδα του Αβραάμ Λίνκολν, το Ιλινόις, εμβαπτισμένος στον αμερικανικό ιδεαλισμό, έθεσε τα επιχειρήματά του στις μάζες και έφερε σε δύσκολη θέση εκείνους που παγίως αντιμετώπιζαν την προεδρία σαν οικογενειακό προνόμιο. Ο Μπαράκ Ομπάμα κέρδισε το δικαίωμά του να διεκδικήσει την προεδρία στους δρόμους του νότιου Σικάγου.
Εκεί είναι που χρησιμοποίησε το πτυχίο της Νομικής του Χάρβαρντ για να αλλάξει τη ζωή των απλών φτωχών ανθρώπων όλων των φυλών και θρησκευμάτων. Ως ο πρώτος Αφροαμερικανός αρχισυντάκτης της Νομικής Επιθεώρησης του Χάρβαρντ, θα μπορούσε να είχε ενταχθεί σε οποιαδήποτε ισχυρό νομικό γραφείο της Γουόλ Στριτ αλλά αρνήθηκε την «τιμή» αυτή και επέλεξε τη δημόσια υπηρεσία. Η τελευταία φορά που συνέβη κάτι αντίστοιχο ήταν το 1860, όταν ο Αβραάμ Λίνκολν αψήφησε το κατεστημένο και άλλαξε την αμερικανική ιστορία.
Ωστόσο μετά τη δολοφονία του Λίνκολν ένα νέο κατεστημένο ανέλαβε το έργο της επιλογής προέδρων. Πέραν ελαχίστων εξαιρέσεων, τα πολιτικά αφεντικά, που συναντώνταν σε δωμάτια γεμάτα καπνό, θα επέλεγαν και θα διηύθυναν επί σκηνής μαριονέτες που κατελάμβαναν τον Λευκό Οίκο. Βάσει των κανόνων που ίσχυαν πριν από το 1948, οι προεδρικές επιλογές ήταν ο τομέας των κεφαλαιούχων που αντιμετώπιζαν τα πολιτικά κόμματα σαν «ιδιωτικές λέσχες». Χρειάστηκε μια απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου το 1953 (Τέρι εναντίον Ανταμς) για να ακυρώσει τους πολιτειακούς νόμους του Τέξας, οι οποίοι απέκλειαν τους μαύρους από τη συμμετοχή στις προκριματικές εκλογές με το πρόσχημα ότι «το Κόμμα των Δημοκρατικών ήταν μια ιδιωτική λέσχη».
Αυτό το κομμάτι της Ιστορίας έχει ευτυχώς τελειώσει, αλλά απειλές για την αμερικανική δημοκρατία συνεχίζουν να υπάρχουν. Τουλάχιστον τέσσερις από αυτές τις απειλές δεσπόζουν στον πολιτικό ορίζοντα: το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα, η «βιομηχανία της ασφάλειας», η συντεχνία των επιχειρήσεων της πληροφορίας και η ακαδημαϊκή-βιομηχανική-στρατιωτική συμμαχία.
Ανησυχίες, για τον εκρηκτικό ρόλο του στρατιωτικού-βιομηχανικού συμπλέγματος στην αμερικανική ζωή, εκφράστηκαν αρχικά από μία αυθεντική φωνή από την καρδιά της χώρας, τον Ντουάιτ Αϊζενχάουερ. Τις ανησυχίες αυτές εξέφρασε στην αποχαιρετιστήρια ομιλία προς το έθνος το 1960. Αλλά δέκα χρόνια νωρίτερα, είχε επίσης προειδοποιήσει το έθνος για μόνιμες συμμαχίες.
Μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του το 1949, ως πρώτος Ανώτατος Διοικητής του ΝΑΤΟ, ο Αϊζενχάουερ προειδοποίησε για την πιθανότητα της μετάλλαξης τής ιδεολογικής αμυντικής συμμαχίας σε αυτοκρατορική δομή. «Εάν είμαστε ακόμη στην Ευρώπη πέραν των δέκα ετών», είπε, «αυτό το εγχείρημα (ΝΑΤΟ) θα είναι μία αποτυχία». Αλλά στην εποχή μας η Ιστορία πέφτει θύμα μιας τάξης ανελέητων κυνηγών του κέρδους, που δεν έχουν αρχές και δεν σέβονται τις παραδόσεις ή τους πραγματικούς ήρωες. Οι πραγματικότητες που αντιμετωπίζουμε επιβεβαιώνουν τους φόβους του Αϊζενχάουερ.
Το ΝΑΤΟ διευρύνεται μέχρι τις πύλες της Μόσχας, οι περιφερειακές του δομές επεκτείνονται στην υφήλιο και οι σύγχρονοι σοφιστές δεν μπορούν να μας πουν ποιος είναι ο εχθρός. ΟΜπάρακ Ομπάμα κέρδισε έδαφος γιατί επικεντρώθηκε σε μια σημαντική ανησυχία της ανθρωπότητας για το μέλλον της δημοκρατίας, όπως τη γνωρίζουμε. Η σκιά του αμερικανικού στρατιωτικού-βιομηχανικού κατεστημένου πέφτει επάνω σε όλους τους άλλους θεσμούς της χώρας.
Ο ετήσιος προϋπολογισμός τού Πενταγώνου είναι μεγαλύτερος από το σύνολο των προϋπολογισμών των 16 μεγαλύτερων στρατιωτικών δυνάμεων του κόσμου. Επιπροσθέτως, έχει υλοποιηθεί ο φόβος της γενιάς του Β' Παγκοσμίου Πολέμου για τη γέννηση αυτοκρατορικών ψευδαισθήσεων από το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα.
Σύμφωνα με την έκθεση «Base Structure» (2006) του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας, οι ΗΠΑ διατηρούν σύνολο 2.888 στρατιωτικών εγκαταστάσεων μέσα στη χώρα και 843 στρατιωτικές βάσεις εκτός.
Το ΝΑΤΟ ιδρύθηκε ως αμυντική συμμαχία για την αντιμετώπιση ενός υπαρκτού και ορατού εχθρού, αλλά έχει μεταλλαχθεί σε παγκόσμια δύναμη αστυνόμευσης μειώνοντας τους εθνικούς στρατούς και καθιστώντας τους υποτελείς της αυτοκρατορίας.
Επιπροσθέτως, τα καταστροφικά γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου επέσπευσαν την ενίσχυση της δεύτερης σημαντικότερης απειλής για τη δημοκρατία, τη «βιομηχανία της Ασφάλειας». Η διακήρυξη «πολέμου χωρίς τέλος» κατά της τρομοκρατίας γεννά μια κουλτούρα φόβου και την αποδοχή του «μεγάλου αδερφού» που επιδιώκει το κέρδος, ως φιλάνθρωπου προστάτη.
Ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας και ιδιωτικοί στρατοί ερευνούν την υδρόγειο, αναζητώντας συγκρούσεις και πελάτες. Επιπλέον, τρεις τράπεζες προσωπικών δεδομένων κατέχουν περισσότερα από έξι τρισ. στοιχεία προσωπικών πληροφοριών, έτοιμα προς πώληση στον μεγαλύτερο πλειοδότη και στο χειρότερο κατακάθι.
Το παράπονο που ο Ρόμπερτ Ο' Χάροου (Free Press, 2005) διατύπωσε είναι ότι στην εποχή της πληροφορίας η «επιχείρηση της ασφάλειας» τροφοδοτείται από τον φόβο και τη σύρραξη. Και «οι προστάτες» «ξέρουν πού μένεις, την αξία του σπιτιού σου, τα ονόματα των φίλων και της οικογένειάς σου, σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και τι διαβάζεις, όταν η επανάσταση των δεδομένων συναντάται με τις ανάγκες της εθνικής ασφάλειας, δεν υπάρχει μέρος να κρυφτείς».
Τα πράγματα δεν θα είχαν προχωρήσει τόσο μακριά αν δύο κρίσιμης σημασίας θεσμοί, ο Τύπος και ο ακαδημαϊκός κόσμος είχαν διατηρήσει την αυτονομία τους, αλλά δεν το έκαναν. Αντιθέτως, και αυτοί έχουν γίνει προεκτάσεις του εμπορικού κόσμου και ψάχνουν «καταναλωτές» σε ολόκληρη την υφήλιο.
Πέντε τραστ μέσων ενημέρωσης σμίγουν συστηματικά πληροφόρηση και ψυχαγωγία. Αλλά στο τέλος, ούτε πληροφορούν ούτε ψυχαγωγούν, απλώς παραπληροφορούν και προπαγανδίζουν.
Το πιο σημαντικό είναι ότι έχει καταρρεύσει το τείχος μεταξύ δημοσιογραφίας και εξουσίας. Ως εκ τούτου, οι χθεσινοί μεσάζοντες της εξουσίας μοστράρονται ως «ειδικοί αναλυτές» και επιφανείς δημοσιογράφοι, αναλαμβάνουν θέσεις σε υπουργεία και «ερμηνεύουν» την επίσημη ηλιθιότητα, ολίγον τι ραφιναρισμένη.
Στον ακαδημαϊκό κόσμο ένα διζωνικό σύστημα επαναπροσδιορίζει την έννοια της παιδείας. Ενας εσωτερικός πυρήνας «ελιτιστών διανοουμένων» είναι απασχολημένος με τον υποβιβασμό των μεγαλύτερων πανεπιστημίων πολλών χωρών σε «εργοστάσια διανομής πιστοποίησης τεχνικής γνώσης».
Η εκπαίδευση έχει αντικαταστήσει την παιδεία και τα αμερικανικά εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν υιοθετήσει εμπορικά χαρακτηριστικά κέρδους σε βάρος της κριτικής σκέψης. Οπως η Coca Cola, έτσι και τα πανεπιστήμια αναζητούν «καταναλωτές» ανά τον κόσμο, με την πρόφαση της «ιδιωτικοποίησης».Ο τρέχων εκλογικός κύκλος στην Αμερική θα είναι καίριας σημασίας, για να ανατρέψει ό,τι απειλεί τη δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης και τις πολιτικές ελευθερίες.
Ο Μπαράκ Ομπάμα προσωποποιεί την αναστολή της πολιτικής οπισθοδρόμησης των δύο τελευταίων δεκαετιών, κάτι που εξηγεί την απρόβλεπτη άνοδό του στον πολιτικό ορίζοντα των ΗΠΑ.* (Του ΝΙΚ. Α. ΣΤΑΥΡΟΥ: Επίτιμος Καθηγητής Διεθνών Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο Χάουαρντ των ΗΠΑ
==========
Τα θύματα της πολιτικής και της οικονομίας
Παρέμβαση
Τα θύματα της πολιτικής και της οικονομίας
Του ΧΡΗΣΟΥ ΜΕΓΑ
Το σύστημα διακυβέρνησης βιώνει ένα διπλό αδιέξοδο: πολιτικό και θεσμικό.
Η πολιτική, λόγω των οικονομικών και κοινωνικών αδιεξόδων και σκανδάλων, δεν εμπνέει.
Οι μάζες δεν κινητοποιούνται και μοιάζουν απαθείς και παθητικές. Και το κομματικό σύστημα δεν ανατροφοδοτείται αφού δεν ανανεώνεται και δεν κινητοποιεί σε νέους εθνικούς και κοινωνικούς στόχους.
Αυτό οφείλεται τόσο στην απουσία πνευματικής ή οικονομικής ελίτ, αλλά και παραίτησης των πολιτών-ιδιωτών, οι οποίοι συντηρητικοποιούνται μπροστά στο φάσμα της φτώχειας και της περιθωριοποίησης.
Σε τέτοιες στιγμές κρίσης, παλαιότερα, στο σύστημα έδινε «ανάσες» το θεσμικό οπλοστάσιο: πρόωρες εκλογές, συσπείρωση στο εσωτερικό των κομμάτων έναντι του επελαύνοντος αντιπάλου (τεχνική όξυνση) κ.λπ.
Ομως, μια (πρόωρη) προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία θα αποδειχτεί καταστροφική «λύση» για το σύστημα με ακυβερνησία (κάτω των 138 βουλευτών το α' κόμμα). Ακόμη και η επανάληψη των εκλογών (πριμ 50 εδρών αυτή τη φορά) όχι μόνο δεν δίνει πλειοψηφία αλλά δεν επιτρέπει καμία βάση για αξιόπιστα-εναλλακτικά σενάρια συνεργασίας λόγω πολιτικών-κομματικών μετατοπίσεων.
Υπό αυτά τα δεδομένα ο Καραμανλής βολοδέρνει μεταξύ 150 και 151 βουλευτών, ενώ ο Ρουσόπουλος ένιωσε την ανάγκη να επισημάνει ότι «η κυβέρνηση διαθέτει τη δεδηλωμένη» (πλειοψηφία στη Βουλή).
Ετσι, με ανοιχτή πολιτική κρίση, εισερχόμαστε στη «μεγαλύτερη οικονομική κρίση εδώ και 30 χρόνια», όπως απλώς διαπιστώνει ο (αν)αρμόδιος κ. Αλογοσκούφης.
Αν και ο ίδιος ευθύνεται για την έλλειψη βάθους στην οικονομία, την ευκαιριακή στροφή στην οικοδομή (και διά των καταπατήσεων), την τεχνική μείωση της ανεργίας, την πλασματική αύξηση της κατανάλωσης (με δανεικά).
Οι επιπτώσεις στην Ελλάδα θα είναι πολλαπλάσιες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών και για τον πρόσθετο λόγο ότι το έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών ξεπερνά το 15% του ΑΕΠ όταν, υπό κανονικές συνθήκες, θα σήμαινε συναγερμό από το 6% ή 7% του ΑΕΠ.
Μπορεί η κομματική κρίση να αφήσει θύματα μεταξύ του πολιτικού προσωπικού, η οικονομική ωστόσο θα συσσωρεύσει πολλά «πτώματα» στους δρόμους που ανοίγονται στον ανεξέλεγκτο νεοφιλελευθερισμό.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/07/2008
==============
«άθλιος παρ’ αθλίου, δι’ αθλίου προς άθλιον»)
Η διαφθορά (που την εκφράζει ο εύγλωττος αφορισμός του Διογένη «άθλιος παρ’ αθλίου, δι’ αθλίου προς άθλιον») είναι η δραστικότερη εκ των ένδον διάβρωση της δημοκρατίας. Ο δεκασμός (ως μία της εκδήλωση) είναι η αθόρυβη κατάλυσή της. Ο Πλούταρχος επισημαίνει ενδεικτικώς:
«Η δημοκρατία καταλύθηκε από τον πρώτο δωροδοκήσαντα». Διότι (με την αθλιότητα των διαδικασιών της) «ο λαός χάνει τη δύναμή του όταν υποταχθεί στη δωροδοκία». Και ο Πλάτων ρητώς: «Κανένας να μη δέχεται δώρα (να μη δεκάζεται) όταν προσφέρει υπηρεσία στην πατρίδα.
Όποιος δεν πείθεται, δικάζεται και καταδικάζεται, χωρίς κανένα δικαίωμα (δυνατότητα) απαλλαγής…». Και τέλος, Ισοκράτους συμβουλές (όπως τις ανθολογεί ο αξέχαστος Μ. Πλωρίτης) προς άρχοντας σεσηπότων ημερών:
  • α) Εάν πάρεις εξουσία, μη χρησιμοποιήσεις κανένα φαύλο, γιατί για τις δικές του εκτροπές, εσένα θα κατηγορήσουν».
  • β) «Από τα δημόσια αξιώματα να φεύγεις όχι πιο πλούσιος, αλλά πιο τιμημένος…».
Τόσο απλό. Γι’ αυτό και τόσο δύσκολο…
(Του Α. ΛΥΚΑΥΓΗ, από την «Ελευθεροτυπία»)
================Λίγο πριν από την πλήρη απαξίωση
Tου Κωστη Η. Φαφουτη

Είναι ίσως νωρίς να πούμε ότι ο δικομματισμός, όπως τον γνωρίσαμε τα τελευταία τριάντα χρόνια στην Ελλάδα, τελείωσε. Ολα τα σημάδια όμως δείχνουν ότι αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα, ασθενεί βαρέως και κινδυνεύει. Το τελευταίο Βαρόμετρο της Public issue για την «Καθημερινή» και το ΣΚΑΪ ήρθε να επιβεβαιώσει την κρίση του. Τα δύο μεγάλα κόμματα, Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ, έχουν απολέσει από τον περασμένο Σεπτέμβριο, οπότε και έγιναν οι εκλογές, συνολικά 14,5 ποσοστιαίες μονάδες της δύναμής τους. Η Νέα Δημοκρατία 7,5 ή περίπου 18% της δύναμής της, και το ΠΑΣΟΚ 7 ή 22% της δύναμής του.
Η μεγάλη καθίζηση των δύο κομμάτων σε συνδυασμό με την ανάλυση των ποιοτικών στοιχείων, που πάνω κάτω προκύπτουν από όλες τις δημοσκοπήσεις, δείχνουν ότι η κρίση έχει αρχίσει να προσλαμβάνει μόνιμα χαρακτηριστικά και αφενός δεν είναι εύκολο να ξεπεραστεί, αφετέρου ουδείς μπορεί να προβλέψει την τελική έκβασή της. Η εξήγηση του φαινομένου είναι σχετικά απλή, άσχετα αν οι πολιτικές ηγεσίες δείχνουν να εκπλήσσονται και να μην καταλαβαίνουν τι συμβαίνει.
Οι πολίτες έχουν πλέον εδραιωμένη την πεποίθηση ότι τα φαινόμενα σήψης, διαφθοράς, διαπλοκής και παρακμής δεν αποτελούν εξαιρέσεις, αλλά τον κανόνα, δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά, αλλά συνήθης πρακτική και απότοκα ενός συστήματος, που διαμορφώθηκε σιγά σιγά, άσχετα με το ποιο κόμμα βρίσκεται στην εξουσία. Το κλίμα μπορεί μεν να επιβαρύνεται στη δεδομένη συγκυρία από τις αποκαλύψεις του σκανδάλου της Siemens, ωστόσο και αυτό είναι προϊόν του τρόπου με τον οποίο διαπλέκεται πλέον η πολιτική με τα επιχειρηματικά συμφέροντα και της απουσίας οποιουδήποτε αμυντικού μηχανισμού εκ μέρους των πολιτικών προς αυτά. Ο κόσμος ανήσυχος και απελπισμένος δεν φαίνεται να περιμένει τίποτε, με συνέπεια η πολιτική απαξίωση των υπευθύνων για αυτή τη νοσηρή κατάσταση να θεριεύει και η κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών να αυξάνεται.
Χαρακτηριστικό της οξύτητας της κρίσης είναι ότι πλέον δεν λειτουργεί ο βασικότερος, ίσως, κανόνας του δικομματισμού, να καρπώνεται δηλαδή το ένα μεγάλο κόμμα τις απώλειες του άλλου. Το ΠΑΣΟΚ, που χρεώνεται πολιτικά τη σημερινή κατάσταση, δεν κερδίζει τίποτε από τη φθορά της Νέας Δημοκρατίας, η οποία απογοήτευσε τους πολίτες επειδή δεν ανέτρεψε τα δεδομένα, παρά το αδιαμφισβήτητο ηθικό πλεονέκτημα που είχε. Το μείγμα γίνεται πιο εκρηκτικό αν συνδυαστεί με την οικονομική κρίση, που επηρεάζει πλέον και την Ελλάδα, την έξαρση της ακρίβειας και την αδυναμία αντιμετώπισης της αισχροκέρδειας.
Το εκλογικό σώμα μοιάζει πλέον με κινούμενη άμμο και το παιχνίδι γίνεται εξαιρετικά σύνθετο. Με τα σημερινά δεδομένα διακυβεύεται η επίτευξη αυτοδυναμίας, ακόμη και με τον νέο εκλογικό νόμο. Οι ηγεσίες, όμως, των δύο κομμάτων εξουσίας δείχνουν να αδιαφορούν για τα περαιτέρω τραύματα που προκαλούν στην αξιοπιστία τους με τις επιλογές τους. Τρανό παράδειγμα το σκάνδαλο της Siemens. Αντί να συμφωνήσουν –από τη στιγμή που δηλώνουν ότι επιθυμούν την κάθαρση– σε ένα κοινό τόπο για το κόψιμο του ομφάλιου λώρου της διαπλοκής και της διαφθοράς, κοκορομαχούν επί της διαδικασίας.
Διαφθορά και δικομματισμός

Διαφθορά και δικομματισμός
Του Γιωργου Παγουλατου*
Ενα ανθρωπολογικό γνώρισμα της εξουσίας είναι ενίοτε η υποτίμηση του κινδύνου. Στο απόγειο της ισχύος τους οι άνθρωποι της εξουσίας αισθάνονται παντοδύναμοι. Φταίει η αδρεναλίνη που απελευθερώνεται στον εγκέφαλο. Βοηθά και το σκηνικό περιβάλλον: απαστράπτοντα γραφεία, παχιές μοκέτες, στρατιές γραμματέων και παρατρεχάμενων. Τότε ορισμένοι άνθρωποι της εξουσίας δρουν τυχοδιωκτικά, υποτιμώντας το ενδεχόμενο να βρεθούν μια μέρα από κάτω ή απλώς απέξω. Βέβαια, η δημόσια ζωή χρειάζεται ανθρώπους τολμηρούς, αλλά όχι στο πεδίο του αθέμιτου ατομικού πλουτισμού. Πιθανόν τέτοιες μελαγχολικές σκέψεις να βασανίζουν το μυαλό του μυστηριώδους A. Rocos αυτές τις δύσκολες μέρες. Αλλά και των άγνωστων ομοίων του που αγωνιούν από την αντίπερα όχθη.
Το δικομματικό μας σύστημα είναι και αυτό αντιμέτωπο με τις συνέπειες της μακροχρόνιας υποτίμησης των κινδύνων που παρήγαγε η παρατεταμένη παραμονή και η ασφαλής εναλλαγή στην εξουσία. Είναι γνωστό ότι τα κόμματα - καρτέλ διασυνδέονται μεταξύ τους, με το κράτος, με τις εταιρείες και τα ΜΜΕ. Η θαλπωρή του συστήματος υποθάλπει ψευδαισθήσεις αιωνιότητας. Μέχρι να έρθει η εκ Γερμανίας αποκάλυψη...
Βέβαια, αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις, η κοινή γνώμη δεν έχει εκπλαγεί τρομερά με το πώς η Ζήμενς χρηματοδοτούσε την «καλλιέργεια του τοπίου» (για να χρησιμοποιήσω την επίσημη εταιρική ορολογία). Ηδονοβλεπτικά καθηλωμένη δείχνει η κοινή γνώμη (προσδοκώντας νέες ανθρωποθυσίες στην αρένα), αλλά όχι έκπληκτη. Ούτε ιεραρχεί τη διαφθορά στην κορυφή των προβλημάτων. Μάλλον την έχει προεξοφλήσει.
Οι ηθικές αντιστάσεις είναι ήδη αμβλυμένες. Η χαλαρή «μεσογειακή» εκδοχή νομιμότητας δεν προτάσσει την άνευ όρων τήρηση του νόμου. Τη σχετικοποιεί. Να γίνει η δουλειά κι ας βγάλει και ο αξιωματούχος ένα μπαχτσίσι. Είναι τόσο βαριά η γραφειοκρατική αναποτελεσματικότητα, που οτιδήποτε λιπαίνει τα βραδυκίνητα γρανάζια συγχωρείται. Αλλωστε, σε ένα ισοπεδωτικό σύστημα αμοιβών, η μίζα είναι ένα είδος επιδόματος παραγωγικότητας. Ομως και γι’ αυτήν ακόμα την ηθική χαλαρότητα οι αποκαλύψεις ξεπερνούν τα όρια της ανοχής. Είναι πολλά τα λεφτά. Η διαφθορά δεν είναι ένα τυπικό victimless crime, έγκλημα χωρίς θύμα, όπως ας πούμε η προσωπική κατανάλωση μαριχουάνας. Ζημιώνει ευθέως όσους συμμετέχουν σεβόμενοι τους κανόνες του παιχνιδιού, όσους οικοδομούν την ανταγωνιστικότητά τους στην ποιότητα και τη σκληρή δουλειά και όχι στους διαδρόμους και τα «κολλητιλίκια». Το κόστος της πληρώνουμε όλοι.
Είναι ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας να μετατρέψει αυτήν την βαθιά κρίση σε ένα άλμα θεσμικής εξυγίανσης της πολιτικής. Να προλάβει την κοινωνική αγανάκτηση πριν αυτή μετατραπεί σε διάχυτο κυνισμό και ανομία. Το χειρότερο με τη διαφθορά της εξουσίας είναι ότι διαχέεται παντού, μολύνοντας ταχύτατα τον αέρα που αναπνέουμε. Προχθές άκουσα έναν πατέρα να αποκαλεί υπερήφανα τον εξάχρονο γιο του «λαμόγιο»! Η λέξη κατέληξε να συνοψίζει τα τρυφερά όνειρα του Νεοέλληνα για το παιδί του!
Στο κλασικό του έργο «Πολιτική τάξη σε μεταβαλλόμενες κοινωνίες», ο Σάμιουελ Χάντινγκτον εξηγεί γιατί η διαφθορά ενδημεί σε αναπτυσσόμενες κοινωνίες που διέρχονται τις ωδίνες του ραγδαίου εκσυγχρονισμού. Η διαφθορά λαδώνει τις ρόδες της αδιάφορης γραφειοκρατίας, δημιουργεί άτυπα δίκτυα ισχύος, έτσι ώστε πράγματα που δεν θα γίνονταν στην ώρα τους να μπορούν να γίνουν, και εξαγοράζει τη συναίνεση των κυβερνωμένων που αλλιώς θα εξεγείρονταν εναντίον της εξουσίας. Υπό άλλες συνθήκες, η κοινωνικοποίηση της μικρο-διαφθοράς, ο εκδημοκρατισμός του enrichissez-vous (πλουτίστε!) θα ήταν ίσως μια κάποια λύσις. Αλλωστε, η μεταπολεμική μας ανάπτυξη λειτούργησε στη «σοφία του συστήματος» της μικροδιαφθοράς (ρουσφέτι και παραοικονομία)... Ομως, στους χαλεπούς καιρούς της διεθνοποιημένης κρίσης και ακρίβειας, και αυτή η βαλβίδα εκτόνωσης έχει καεί.
Τι μπορεί να γίνει; Μια ανακριτική δικαστική διαδικασία που θα αποδείξει την ανεξαρτησία της φτάνοντας θαρραλέα μέχρι το τέρμα. Αλλαγή των νόμων περί ευθύνης υπουργών. Εφαρμογή του κυβερνητικού προγράμματος: δικαστική επιτροπή ελέγχου του «πολιτικού χρήματος», για να ελέγχει πραγματικά τα οικονομικά κομμάτων και βουλευτών και το πόθεν έσχες όλων των πολιτικών προσώπων. Ανεξάρτητη αρχή για την εποπτεία και τον έλεγχο των δημοσίων συμβάσεων, που πρέπει να δημοσιοποιούνται. Κατακερματισμός των μεγάλων εκλογικών περιφερειών και θεαματική συρρίκνωση των κομματικών δαπανών.
Με όλα τα ελαττώματά του, ο δικομματισμός μας εδραίωσε μια σύγχρονη, ευημερούσα, ευρωπαϊκή δημοκρατία. Αν όμως σήμερα αποτύχει στην εγκαθίδρυση της διαφάνειας στην πολιτική ζωή, κινδυνεύει να θερίσει θύελλες: ηθικολόγους υποκριτές, αγύρτες και λαϊκιστές - ή εναλλακτικά μια αντισυστημική εξωπραγματική αριστερά που καραδοκεί κλείνοντας το μάτι στα παιδιά με τις φαιοκόκκινες σημαίες. Θα πάρει το ρίσκο;

* Ο κ. Γ. Παγουλάτος είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_13/07/2008_277557
--------------
Mεταγεννέστερη προσθήκη: 12/4/2009
«Ασυλο» και καταλήψεις, καρκίνωμα στο σώμα της Δημοκρατίας
Tου Aντωνη Καρκαγιαννη
Tο σημερινό σημείωμα μπορεί να θεωρηθεί απολογητικό: ότι προσπαθώ να απολογηθώ για όσα κατά καιρούς γράφω για το «άσυλο» και τις καταλήψεις. Οτι καθαρή λύση είναι η άρνηση και η καταδίκη του «ασύλου» και των καταλήψεων από τον πολιτικό κόσμο και την κοινωνία. Δεν έχω βέβαια να απολογηθώ σε κανέναν. Αισθάνομαι, όμως, την υποχρέωση να απαντήσω σε παρατηρήσεις αριστερών φίλων και συντρόφων, ότι τάχα αυτή η απόλυτη θέση για άρνηση και καταδίκη του ασύλου μοιραία με εντάσσει στο γνωστό ιδεολόγημα της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς για τον «νόμο και την τάξη».
Να αποσαφηνίσουμε πρώτα ότι το «άσυλο», όπως εξελίχθηκε η χρήση και κατάχρησή του, είναι ένα καρκίνωμα στο σώμα της Δημοκρατίας, επειδή ακριβώς διασπά την ενότητά της. Η Δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει με δύο μέτρα και δύο σταθμά, αφαιρώντας από την αρμοδιότητά της τμήματα της επικράτειας ή ομάδες πολιτών. Οπως αρνούμαστε στους βουλευτές και στους υπουργούς το δικαίωμα να επικαλούνται το δικό τους «άσυλο» για να εξασφαλίσουν ατιμωρησία για αξιόποινες πράξεις τους, με την ίδια λογική αρνούμαστε το πανεπιστημιακό «άσυλο» ως εξαίρεση από τους νόμους της Δημοκρατίας.
Θα πουν μερικοί ότι αυτή η Δημοκρατία που έχουμε δεν είναι αρκετή για να εγγυηθεί τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των πολιτών. Οτι χρειάζεται το «άσυλο» στα πανεπιστήμια, ίσως και περισσότερα «άσυλα», για να κατοχυρωθούν ειδικές (κατά περίπτωση) ελευθερίες και ειδικά δικαιώματα. Καταλαβαίνετε ότι μια τέτοια πολυδιάσπαση της Δημοκρατίας, ως έννοιας και πρακτικής, τη διαβρώνει τόσο αποτελεσματικά ώστε η τελική κατάλυσή της να είναι αναπότρεπτη και μοιραία.
Υπάρχει και η άλλη αντίρρηση: αυτή η Δημοκρατία εκτός του ότι είναι λειψή είναι και τυπική. Σε μια κοινωνία με πολλές ανισότητες και αδικίες, με πλούσιους και φτωχούς, με δυνατούς και αδύναμους, τυπικά μόνο είναι Δημοκρατία για όλους. Στην ουσία είναι Δημοκρατία για τους λίγους, για τους δυνατούς και τους πλουσίους. Νομιμοποιεί, αναπαράγει και πολλαπλασιάζει τις αδικίες, τις ανισότητες και την καταπίεση των ολίγων σε βάρος των πολλών.
Η συζήτηση αυτή είναι τόσο παλιά όσο και ο νεότερος κόσμος. Δεν θα επαναλάβω το κοινότοπο ευφυολόγημα ότι η «αστική» και «τυπική» Δημοκρατία «είναι το χειρότερο καθεστώς, αλλά δεν υπάρχει κανένα καλύτερο». Θα αναφερθώ, όμως, στις τραγικές εμπειρίες που γνώρισε η σοσιαλιστική ιδέα στη Σοβιετική Ενωση αρχικά και στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης αργότερα. Ακριβώς λόγω της βιαίας και βάναυσης καταπάτησης αυτής της «τυπικής» «αστικής» Δημοικρατίας: η Ρόζα Λούξεμπουργκ το είχε επισημάνει έγκαιρα, ήδη από το 1918, και είχε προβλέψει το κατρακύλισμα της σοσιαλιστικής ιδέας σε πρωτοφανείς μορφές καταπίεσης και φυσικά στην πλήρη απαξίωσή της.
Θα ήθελα ακόμη να υπενθυμίσω σε φίλους και συντρόφους ότι όταν η χούντα των συνταγματαρχών μάς έπιασε στον ύπνο (κυριολεκτικά) και παντελώς ανέτοιμους (ιδεολογικά και οργανωτικά) να υπερασπισθούμε τις «αστικές» ελευθερίες και τα «αστικά» δικαιώματα, κατέλυσε πολύ εύκολα την υπονομευμένη ήδη Δημοκρατία. Στις φυλακές και τα στρατόπεδα που βρεθήκαμε, καταλάβαμε και το ομολογούσαμε ότι η Δημοκρατία όσο λειψή, αστική και τυπική και αν είναι, αποτελεί για τον λαό το «ένα το κρατούμενο», επειδή ενσωματώνει το σπέρμα της αλλαγής. Εχει αυτή την ιδιοτροπία η Δημοκρατία, να την εκτιμούμε ακριβώς όταν μας λείπει. Καταλήγαμε τότε σε ένα σταθερό συμπέρασμα. Καμιά σοσιαλιστική ιδέα δεν μπορεί να ευδοκιμήσει παρά μόνο μέσα από τις δοκιμασμένες διαδικασίες της «αστικής» Δημοκρατίας.
Το «άσυλο» είναι καρκίνωμα στο σώμα της Δημοκρατίας και αν το ανεχθούμε θα την αποδυναμώσει και θα τη διαβρώσει, τόσο ώστε να είναι εύκολη η μερική ή ολική κατάλυσή της.
Αλλά είναι και ένα ψέμα, ένα αναιδές πρόσχημα πολιτικών σκοπιμοτήτων και ανοιχτά αντιδημοκρατικής ή σχεδόν φασιστικής συμπεριφοράς, αν σταθερό γνώρισμα του φασιμού είναι η χρήση βίας για την επικράτηση οργανωμένων μειοψηφιών. Ως ψεύδος και πρόσχημα στην πολιτική πρακτική μοιάζει απαράλλαχτα με την παλαιότερη «εθνικοφροσύνη» και πατριδοκαπηλία που συγκάλυπταν φαύλες ανομίες, καταπίεση και πολιτική συμπεριφορά βαρύτατα αντιδημοκρατική.
Το «άσυλο» και οι καταλήψεις προβάλλονται, ακόμη και από κοινοβουλευτικά κόμματα, ως σύμβολα ελευθερίας και καθαγιασμένες μορφές πάλης στα πανεπιστήμια και στα σχολεία. Από ορισμένους κι ως δημόσιες ομολογίες πίστεως στην «αριστεροσύνη» και την «προοδευτικότητα». Το ίδιο όπως η «εθνικοφροσύνη» και η πατριδοκαπηλία είχαν υποκαταστήσει το έθνος και την πατρίδα με την τερατώδη στρέβλωσή τους.
Η πρακτική του «ασύλου» και των καταλήψεων είναι πλέον γνωστή σε όλους και όλοι βλέπουν ότι έχει στρεβλωθεί στο ακριβώς αντίθετο με εκείνο που διακηρύσσουν. Δεν υπερασπίζονται ελευθερίες και δικαιώματα, αλλά καταπατούν βάναυσα ελευθερίες και δικαιώματα. Και δεν είναι μορφές πάλης με εκπαιδευτικά αιτήματα. Αλλά μορφές διάλυσης και απαξίωσης της δημόσιας εκπαίδευσης που συνοδεύεται από στροφή στην ιδιωτική για τους έχοντες και κατέχοντες.
Μερικοί αντιλαμβάνονται τη λύση του αδιεξόδου ως δικαστική και αστυνομική καταστολή. Η καταστολή δεν έλυσε κανένα αδιέξοδο και κανένα πρόβλημα, πουθενά. Ούτε το κύμα των μεταναστών αναχαίτισε ούτε τη διάδοση των ναρκωτικών. Το «άσυλο» και οι καταλήψεις είναι σύμβολα αντιδημοκρατικής και αντιεκπαιδευτικής συμπεριφοράς με βαθύτερα αίτια. Τα σύμβολα δεν καταστέλλονται ούτε με δικαστικά ούτε με αστυνομικά μέτρα. Μόνο αποκαλύπτονται ώστε να μην ασκούν ιδεολογική τρομοκρατία. (Και εδώ επίσης είναι φανερή η ομοιότητα και η αντιστοιχία με την «εθνικοφροσύνη» και την πατριδοκαπηλία). Σήμερα κανείς δεν τολμάει να πει την αλήθεια που όλοι γνωρίζουν, για το «άσυλο» και τις καταλήψεις. Ούτε οι πρυτανείες ούτε οι εκπαιδευτικοί ούτε τα κόμματα και οι υπουργοί. Εκτός από ελαχίστους, και τι παράδοξο, όλοι προέρχονται από την Αριστερά και από τους φοιτητικούς αγώνες του παρελθόντος. Οπως ο Θ. Πάγκαλος, εναντίον του οποίου προσπαθούν να προκαλέσουν πειθαρχικά μέτρα του κόμματος στο οποίο ανήκει.
Το «άσυλο» και οι καταλήψεις, ως πρακτική που πριμοδοτείται από πολιτικά κόμματα, με το σύνδρομο της βίας, των καταστροφών, των κουκουλοφόρων, με την αναιδή περιφρόνηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, με τους εκβιασμούς και τις συναλλαγές, έχουν απαξιώσει και σχεδόν εκμηδενίσει τη δημόσια εκπαίδευση. Και επειδή καμιά κοινωνία δεν ανέχεται κενά στη λειτουργία της πραγματοποιείται ήδη μπροστά στα μάτια μας η μεγάλη στροφή προς την ιδιωτική εκπαίδευση με έντονα ταξικά χαρακτηριστικά. Βαρύτατες είναι οι ευθύνες των πολιτικών κομμάτων που πριμοδοτούν το «άσυλο» και τις καταλήψεις, νομίζοντας ότι έτσι θα αποκομίσουν κομματικά οφέλη ή απλώς για να επιβεβαιώσουν τον ψευτοεπαναστατικό τους χαρακτήρα (τίποτα δεν διδάχθηκαν από τα λάθη και τις ήττες του παρελθόντος). Ακόμη πιο βαριές είναι οι ευθύνες και των άλλων κομμάτων που είτε αντιλαμβάνονται ότι έχουν ένα πρόβλημα καταστολής είτε σιωπούν νομίζοντας ότι έτσι θα εισπράξουν τη δυσαρέσκεια από τη γενική αναστάτωση.
Οι κύριες όμως ευθύνες βαρύνουν τη λεγόμενη πανεπιστημιακή κοινότητα (δεν είμαι βέβαιος ότι υφίσταται και λειτουργεί) με την παραλυτική της αβουλία και απραξία. Τη σιωπηρά πλειοψηφία των σπουδαστών και το βαθύτατα αλλοτριωμένο σώμα των διδασκόντων που συνήθως λουφάζει μέσα στον φόβο του.
Η άρνηση και η καταδίκη του «ασύλου» και των καταλήψεων είναι αγώνας για τη Δημοκρατία. Αυτής της Δημοκρατίας που ορίζει το πεδίο της μάχης, που καθημερινά δίνουν οι πολίτες για την επιβίωσή τους και την προκοπή τους, εκεί όπου τα άτομα σχηματίζουν σύνολο. Πέρα από αυτό το δημοκρατικό πεδίο μάχης υπάρχει μόνο ο πολιτικός τυχοδιωκτισμός.
==========
Περί μπουρδολογίας
Tου Θανου Bερεμη*
H απαξιωτική λέξη «μπούρδα» προέρχεται από τη γαλλική «bourde» (κατά το λεξικό Μπαμπινιώτη σημαίνει ανοησία). Στα αγγλικά η πλησιέστερη απόδοση είναι το «bullshit», ή πιο ευγενικά το «humbug». Οι αποχρώσεις, ωστόσο, των λέξεων αυτών διαφέρουν καθώς το «bullshit» είναι ενίοτε σκόπιμο και δημιουργικό, ενώ η μπούρδα είναι συνήθως αποτέλεσμα λεκτικού ή και συλλογιστικού λάθους.
Η φιλοσοφική μπουρδολογία σχετίζεται σε υψηλότερο επίπεδο με τη μεταμοντέρνα αποδόμηση της αντικειμενικότητας. Παραπέμποντας όλες τις αξιολογικές κρίσεις σε ένα σχετικισμό χωρίς όρια, ο μεταμοντερνισμός απαξιώνει την εγκυρότητα κάθε διάκρισης. Ο σχετικισμός αυτός βέβαια υπονομεύει και την εγκυρότητα του ίδιου του κινήματος αφού τα φιλοσοφικά του συμπεράσματα δεν μπορούν να εξαιρεθούν από τον κανόνα της αμφισβήτησης.
Η διαφορά ανάμεσα στην μπούρδα και το ψέμα είναι ότι ο ψεύτης παρουσιάζει ως αληθινό κάτι που ο ίδιος θεωρεί ψέμα. Ο ψεύτης συνεπώς έχει σαφή άποψη περί του αληθινού. Ο μπουρδολόγος ενδέχεται να μη γνωρίζει, ή το πιθανότερο, να μην ενδιαφέρεται για την αλήθεια. Εκπέμπει ανοησίες, δηλαδή λεκτικές κατασκευές δίχως νόημα, ή ωραιολογίες που χαϊδεύουν τα αυτιά των ακροατών του χωρίς να εναποθέτουν εκεί κάποιο έλλογο μήνυμα.
Το είδος ευδοκιμεί κυρίως στην πολιτική, τον συνδικαλισμό και τα ΜΜΕ. Είναι βέβαιο ότι οι πολιτικοί αποφεύγουν συνήθως την αντιπαράθεση η οποία συνεπάγεται απώλειες σε ψήφους. Οταν απευθύνονται στο σύνολο του εκλογικού σώματος, επιδίδονται σε γενικόλογες κοινοτοπίες που διακρίνονται μόνο από την επιθετικότητα εναντίον των πολιτικών τους αντιπάλων. Η προσπάθειά τους να βρει ο λόγος τους τη μέγιστη δυνατή αποδοχή, σκοτώνει την όποια αλήθεια που μπορεί να περιέχει.
Και οι μεν πολιτικοί αποφεύγουν συνήθως να στηλιτεύσουν κάποιο τμήμα της κοινωνίας ή να υιοθετήσουν μεταρρυθμίσεις ενοχλητικές στους πάσης μορφής κρατούντες, οι συνδικαλιστές όμως δεν κινδυνεύουν από απώλειες σε εθνικές εκλογές. Απευθύνονται σε ένα ομοιογενές επαγγελματικά κοινό που φροντίζει να προστατεύει τα κατοχυρωμένα συμφέροντά του, ενίοτε εις βάρος του μεγάλου ποσοστού της κοινωνίας. Οι δηλώσεις των συνδικαλιστών της Ολυμπιακής Αεροπορίας αποτέλεσαν μνημείο περιφρόνησης του κοινού συμφέροντος και της λογικής. Οταν η καταχρεωμένη αυτή δημόσια επιχείρηση επιβάρυνε τους φορολογούμενους ακόμα και με τα πρόστιμα της Ε. Ε., οι συνδικαλιστές της θεωρούσαν ότι διερμήνευαν τους μύχιους πόθους της λαϊκής ψυχής: «με την Ολυμπιακή και ξερό ψωμί».
Με τον ίδιο περίπου τρόπο το παλαιό διοικητικό συμβούλιο της πανεπιστημιακής ΠΟΣΔΕΠ (το οποίο ευτυχώς ανανεώθηκε πλήρως μετά τις πρόσφατες εκλογές), μην μπορώντας να ασκήσει κριτική στην καθολική ψήφο των φοιτητών για την εκλογή πρυτανικών αρχών (που θεσπίζει ο νέος νόμος–πλαίσιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση) επιστράτευσε την μπουρδολογία της ιδιωτικοποίησης του δημόσιου πανεπιστημίου για να εμποδίσει την οποιαδήποτε μεταρρύθμιση. Η μεθοδευμένη μπουρδολογία συσκοτίζει το επίμαχο θέμα, μεταφέροντας τη συζήτηση σε άλλο μέτωπο αντιπαράθεσης, πιθανότατα του μέλλοντος.
Οι περισσότεροι από εμάς, που είπαν κάποια ψέματα κατά τη διάρκεια του βίου τους, το έκαναν με επίγνωση της παρασπονδίας αυτής. Τα λιγότερο αξιόμεμπτα, που είναι και τα πιο συνηθισμένα, είναι είτε τα κατά συνθήκη είτε τα ζωτικά ψεύδη. Τα τελευταία έχουν συνήθως ευγενικά κίνητρα, όπως να προστατεύουν αγαπητά πρόσωπα από περιττό πόνο. Οι μπουρδολόγοι που δεν υπηρετούν συγκεκριμένες σκοπιμότητες δεν είναι συχνά σε θέση να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα. Μετεωρίζονται συνήθως σε έναν κόσμο κατασκευασμένο από πληθωριστικές λέξεις – χωρίς αντίκρισμα στην πραγματικότητα. Σε σκίτσο της Herald Tribune παρουσιαζόταν το τρίπτυχο: George Washington, Richard Nixon και George W. Bush. Ο πρώτος έλεγε το ιστορικό «δεν μπορώ να πω ψέμα», ο δεύτερος, «δεν μπορώ να πω την αλήθεια» και ο τρίτος «δεν μπορώ να ξεχωρίσω τη διαφορά». Ο απελθών πρόεδρος έγινε διάσημος για τις μπούρδες που εκστόμισε κατά τις δύο μακρόσυρτες θητείες του.
Την μπουρδολογία καλλιεργούν με συνέπεια και τα ελληνικά ΜΜΕ, με πρωταθλητή την τηλεόραση. Λίγοι θεράποντες της βιομηχανίας αυτής είναι γλωσσικά επαρκείς. Οι περισσότεροι παρουσιάζουν άγνοια της γραμματικής και του συντακτικού, αλλά καταφεύγουν σε αποκαλυπτικούς αυτοσχεδιασμούς για να γεμίσουν την ώρα που τους αναλογεί.
Υπάρχουν ακόμα εκπομπές καταγγελτικές που εκμεταλλεύονται τη δίκαιη συχνά οργή των πολιτών, διοχετεύοντάς τη σε οχλαγωγούντα «παράθυρα» ή σε εικονικά δικαστήρια. Οι καλεσμένοι των τελευταίων παίζουν το ρόλο ενόρκων που εκτονώνονται δημόσια υπό το πατρικό βλέμμα τηλεδικαστή, ο οποίος αμείβεται βασιλικά για να χειραγωγεί τη λαϊκή αγανάκτηση. Οι μπούρδες που ακούγονται στις εκπομπές αυτές εθίζουν δυστυχώς τον κόσμο στον ακατάστατο λόγο και τελικά στον «αέρα κοπανιστό» (αγγλιστί hot air), ότι δηλαδή εκφεύγει χωρίς νόημα από «έρκος οδόντων». Και επειδή θυμηθήκαμε τον Ομηρο, προσέξτε τη συνοπτική περιγραφή του μεγάλου ραψωδού από τον Δημήτρη Μαρωνίτη στη μελλοντική επιτομή των 100 Μεγάλων Ελλήνων. Πρόκειται για υπόδειγμα του τι είναι ουσιαστικός λόγος.
* Ο κ. Θάνος Βερέμης είναι πρόεδρος του ΕΣΥΠ.

Σχόλια